• Buradasın

    Değil neden ünlü daralması?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    "Değil" kelimesi, ünlü daralmasına uğramaz çünkü bu tür bir daralma, sadece "a" ve "e" harfleriyle biten kelimelerde, -yor eki geldiğinde gerçekleşir 12.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. cnnturk.com
        1
      2. foyfoy.net
        2
      3. turkdiliveedebiyati.com
        3
      4. dersturkce.net
        4
      5. dilbilgisi.net
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Ünlü değişimi ve ünlü daralması arasındaki fark nedir?

    Ünlü değişimi ve ünlü daralması arasındaki temel fark, ses değişiminin gerçekleştiği yer ve şeklidir. Ünlü Değişimi: - Ben ve sen zamirlerine yönelme eki eklendiğinde gerçekleşir. - "Ben" -e eki aldığında "bana", "sen" -e eki aldığında "sana" olur. Ünlü Daralması: - e ve a ünlüleriyle biten fiillere -yor eki geldiğinde meydana gelir. - Bu durumda, "-e" sesi "-ı", "-i", "-u" veya "-ü" şeklinde daralır. Özetle, ünlü değişimi genellikle zamirlerde, ünlü daralması ise fiil çekimlerinde ve belirli ses kombinasyonlarında görülür.
    5 kaynak

    Ünlü daralması nedir örnek?

    Ünlü daralması, Türkçede geniş ünlülerin (a, e) dar ünlülere (ı, i, u, ü) dönüşmesi şeklinde gerçekleşen bir ses olayıdır. Örnekler: sakla + yor > saklıyor; dile + yor > diliyor; kutla + yor > kutluyor; gözle + yor > gözlüyor; yazma + yor > yazmıyor; gelme + yor > gelmiyor; koşma + yor > koşmuyor; öpme + yor > öpmüyor. Ayrıca, "de-" ve "ye-" fiil köklerine gelecek zaman, istek kipi, sıfat-fiil ve zarf-fiil eki getirildiğinde veya başka bir ek getirilip de araya "-y-" kaynaştırma harfi girdiğinde, bu seslerin (a, e) daralarak ı, i, u, ü olduğu görülür: de-yor > diyor; ye-en > yiyen; de-e-lim > diyelim; ne-ye > niye.
    5 kaynak

    Ünlü daralmasına neden olan ekler?

    Ünlü daralmasına neden olan ekler şunlardır: -yor şimdiki zaman eki; -ma/-me olumsuzluk ekleri. Ayrıca, "de-" ve "ye-" fiil köklerine gelecek zaman, istek kipi, sıfat-fiil ve zarf-fiil eki getirildiğinde veya başka bir ek getirilip de araya "-y-" kaynaştırma harfi girdiğinde, bu seslerde (a, e) daralma olur. Örnekler: sakla + yor > saklıyor; dile + yor > diliyor; koşma + yor > koşmuyor.
    5 kaynak

    Ünlü düşmesi ve ünlü türemesi nasıl ayırt edilir?

    Ünlü düşmesi ve ünlü türemesi arasındaki fark şu şekilde ayırt edilebilir: Ünlü Düşmesi: İki heceli bazı kelimeler ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında ikinci hecelerindeki dar ünlüler düşer. Özel isimlerde ünlü düşmesi olmaz. İkilemelerde ünlü düşmesi olmaz. Ünlü Türemesi: Özellikle yabancı kelimelerin başına veya ortasına bazı ünlüler gelir. "de-" ve "ye-" fiillerinden sonra ek geldiğinde köklerdeki "e" sesi daralmaya uğrar. "Cık, cik" ekleriyle oluşan kelimelerde de ünlü türemesi görülebilir. Örnekler: Ünlü Düşmesi: "ağız / ağzı", "alın / alnı", "devir- / devril-". Ünlü Türemesi: "bir-cik / biricik", "genç-cik / gencecik", "dar-cık / daracık".
    5 kaynak

    Ünlü daralmasına örnek cümleler nelerdir?

    Ünlü daralmasına örnek cümleler: Ağla-yor → ağlıyor. Anla-yor → anlıyor. Ara-yor → arıyor. Başla-yor → başlıyor. Bekle-yor → bekliyor. Dile-yor → diliyor. Düşle-yor → düşlüyor. Hopla-yor → hopluyor. İzle-yor → izliyor. Oyna-yor → oynuyor. Birden çok heceli ve a, e ünlüleri ile biten fiiller, ünlüyle başlayan ek aldıklarında bu fiillerdeki a, e ünlülerinde söyleyişte yaygın bir daralma (ı ve i’ye dönme) eğilimi görülür. Örnekler: başlayan, yaşayacak, atlayarak, saklayalı, atmayalım. gelmeyen, izlemeyecek, gitmeyerek, gizleyeli, besleyelim. "Demek" ve "yemek" fiillerinde, söyleyişteki i ünlüsü yazıya da geçirilir. Örnekler: diyen, diyerek, diyecek, diyelim, diye. yiyen, yiyerek, yiyecek, yiyelim, yiye, yiyince.
    5 kaynak

    Ünlü daralmasına örnek olmayan nedir?

    Ünlü daralmasına örnek olmayan bazı durumlar şunlardır: Tek heceli kelimelerde: "demek" ve "yemek" fiillerinde, söyleyişteki "i" ünlüsü yazıya da geçirilir. Bak – (ı) – yor: Bu örnekte "bak" kelimesi "a" ile bittiği için daralma olmaz, "ı" kaynaştırma ünlüsüdür. Getir – (i) – yor: "i" kaynaştırma ünlüsüdür, daralma olmaz. Sev – (i) – yor: "u" kaynaştırma ünlüsüdür, daralma olmaz. Gör – (ü) – yor: "ü" kaynaştırma ünlüsüdür, daralma olmaz.
    5 kaynak

    Geniş ve dar ünlü nedir?

    Geniş ünlüler ve dar ünlüler, Türkçedeki ünlülerin (sesli harflerin) sınıflandırılma türlerinden ikisidir. Geniş ünlüler: Ağız boşluğu geniş ve alt çene açıkken çıkan ünlülerdir. Dar ünlüler: Ağız boşluğu dar ve alt çene daha az açıkken çıkan ünlülerdir.
    5 kaynak