• Buradasın

    Geniş ve dar ünlü nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Geniş ünlüler ve dar ünlüler, Türkçedeki ünlülerin (sesli harflerin) sınıflandırılma türlerinden ikisidir 124.
    • Geniş ünlüler: Ağız boşluğu geniş ve alt çene açıkken çıkan ünlülerdir 5. "A, e, o, ö" harfleri geniş ünlülere örnektir 125.
    • Dar ünlüler: Ağız boşluğu dar ve alt çene daha az açıkken çıkan ünlülerdir 5. "I, i, u, ü" harfleri dar ünlülere örnektir 125.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Kalın ünlü ve ince ünlü uyumu nedir?

    Büyük ünlü uyumu (kalınlık-incelik uyumu), Türkçe bir kelimenin ilk hecesinde kalın ünlü (a, ı, o, u) varsa diğer hecelerdeki ünlülerin de kalın, ilk hecede ince ünlü (e, i, ö, ü) varsa diğer hecelerde de ince ünlü bulunması gerektiğini belirten bir kuraldır. Türk alfabesindeki ünlü harfler: Kalın ünlüler: a, ı, o, u. İnce ünlüler: e, i, ö, ü. Örnekler: Büyük ünlü uyumuna uyan kelimeler: "Türkçemiz" (ince, ince, ince), "vatanım" (kalın, kalın, kalın). Büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler: "tiyatro" (ince, kalın, kalın), "kalemlik" (kalın, ince, ince).

    Küçük ünlü uyumu nedir?

    Küçük ünlü uyumu, Türkçedeki ses uyumlarından biridir ve düz ünlü ile yuvarlak ünlülerin belirli kurallara göre sıralanmasını ifade eder. Küçük ünlü uyumunun iki kuralı vardır: 1. Düzlük kuralı: Bir sözcüğün herhangi bir hecesinde düz ünlü (a, e, ı, i) varsa, bunu izleyen tüm hecelerde de düz ünlü bulunmalıdır. 2. Yuvarlaklık kuralı: Bir sözcüğün herhangi bir hecesinde yuvarlak ünlü (o, ö, u, ü) varsa, bunu izleyen ilk hecede geniş düz (a, e) veya dar yuvarlak (u, ü) ünlü bulunmalıdır. Küçük ünlü uyumuna uymayan bazı kelimeler: avuç; çamur; kavun; kavuşmak; yağmur. Yabancı dillerden gelen kelimelerde küçük ünlü uyumu aranmaz: aktör; alkol; bandrol; daktilo; doktor.

    Geniş ne anlama gelir?

    Geniş kelimesi altı farklı anlamda kullanılabilir: 1. Eni çok olan, enli, vâsi. 2. Alanı büyük olan, makro, dar karşıtı. 3. Bol (elbise). 4. Kapsamı büyük, dar sınırlar içinde kalmayan, yaygın. 5. Kolay kolay tasalanmayan, hoşgörülü, rahat. 6. Çok.

    Ünlü daralması nedir örnek?

    Ünlü daralması, Türkçede geniş ünlülerin (a, e) dar ünlülere (ı, i, u, ü) dönüşmesi şeklinde gerçekleşen bir ses olayıdır. Örnekler: sakla + yor > saklıyor; dile + yor > diliyor; kutla + yor > kutluyor; gözle + yor > gözlüyor; yazma + yor > yazmıyor; gelme + yor > gelmiyor; koşma + yor > koşmuyor; öpme + yor > öpmüyor. Ayrıca, "de-" ve "ye-" fiil köklerine gelecek zaman, istek kipi, sıfat-fiil ve zarf-fiil eki getirildiğinde veya başka bir ek getirilip de araya "-y-" kaynaştırma harfi girdiğinde, bu seslerin (a, e) daralarak ı, i, u, ü olduğu görülür: de-yor > diyor; ye-en > yiyen; de-e-lim > diyelim; ne-ye > niye.

    Ünlü daralmasına neden olan ekler?

    Ünlü daralmasına neden olan ekler şunlardır: -yor şimdiki zaman eki; -ma/-me olumsuzluk ekleri. Ayrıca, "de-" ve "ye-" fiil köklerine gelecek zaman, istek kipi, sıfat-fiil ve zarf-fiil eki getirildiğinde veya başka bir ek getirilip de araya "-y-" kaynaştırma harfi girdiğinde, bu seslerde (a, e) daralma olur. Örnekler: sakla + yor > saklıyor; dile + yor > diliyor; koşma + yor > koşmuyor.

    Dar ünlüler hangileri?

    Dar ünlüler, Türkçede "ı", "i", "u" ve "ü" harfleridir. Örnekler: kul; gül; kış; ilim; umut.

    Türkçede kaç tane ince ünlü var?

    Türkçede 4 tane ince ünlü harf vardır: "e", "i", "ö" ve "ü".