• Buradasın

    Çok kriterli karar verme yöntemleri nelerdir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Çok kriterli karar verme yöntemlerinden bazıları şunlardır:
    • AHP (Analitik Hiyerarşi Prosesi) 12.
    • TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) 12.
    • VIKOR (Vise Kriterija Istraživanja Operacija Revir) 12.
    • ELECTRE (Elimination et Choix Traduisant la Realité) 12.
    • Gri İlişkisel Analiz 14.
    • SWARA (Step-Wise Weight Assessment Ratio Analysis) 1.
    • PROMETHEE (Preference Ranking Organization Method for Enrichment of Evaluation) 1.
    • ARAS (Additive Ratio Assesment) 3.
    • MOORA (Multi-Objective Optimization by Ratio Analysis) 1.
    • ORESTE 1.
    Ayrıca, simülasyon ve optimizasyon modelleri de çok kriterli karar verme yöntemleri arasında yer alır 2.
    Çok kriterli karar verme yöntemleri, bir dizi alternatifin veya adayın, bir dizi kriter veya öznitelik temelinde değerlendirilmesi ve en uygun olanın seçilmesi gerektiği durumlarda kullanılır 12.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Kriter çeşitleri nelerdir?

    Kriter çeşitleri genel olarak şu şekilde sınıflandırılabilir: Siyasi kriterler: Demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan hakları ve azınlıklara saygı gibi unsurları içerir. Ekonomik kriterler: İşleyen bir pazar ekonomisinin varlığı ve birlik içindeki piyasa güçleri ile rekabet baskısına karşı koyma kapasitesi gibi ekonomik göstergeleri kapsar. Verimlilik kriterleri: Müşterinin ihtiyaç ve beklentilerinin, mümkün olan en düşük seviyede kaynak kullanılarak karşılanması ile ilgilidir. Kalite kriterleri: Müşteri tatmini, performans, güvenilirlik, dayanıklılık, maliyet ve esneklik gibi unsurları içerir. Performans kriterleri: Denetlenenin doğruluğunu, düzenliliğini, uygunluğunu, verimliliğini, etkenliğini, tutumluluğunu ölçmeye yarayan ölçütlerdir. Ayrıca, genel kriterler ve özel kriterler olarak da bir ayrım yapılabilir.

    Kriter ve ölçüt aynı şey mi?

    Kriter ve ölçüt aynı anlama gelen, birbirleriyle eş anlamlı kelimelerdir. "Ölçüt" kelimesi Türkçe kökenli olup, bir şeyin değerlendirilmesi, belirlenmesi veya sınıflandırılması için kullanılan temel veya standarttır. Günlük dilde ve birçok bağlamda bu iki terim birbirinin yerine kullanılabilir.

    Ağırlıklandırma yöntemleri nelerdir?

    Ağırlıklandırma yöntemleri genel olarak iki ana kategoriye ayrılır: öznel ve nesnel yöntemler. Öznel ağırlıklandırma yöntemleri, karar vericinin kişisel görüşlerine ve tercihlerine dayanır. Bu yöntemler arasında: - Doğrudan puanlama yöntemleri: Karar vericiden, kriterlerden en önemlisine 100 puan vermesi ve diğer kriterleri de buna göre puanlaması istenir. - Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP): Kriterlerin ikili karşılaştırmalarına dayanarak ağırlıkların belirlendiği bir yöntemdir. Nesnel ağırlıklandırma yöntemleri ise matematiksel modeller veya formüller kullanılarak otomatik olarak ağırlıkların hesaplanmasını içerir. Bu yöntemler arasında: - CRITIC ve Entropi: Kriterlerin göreceli önemini matematiksel yöntemlerle belirleyen yöntemlerdir. - Basit Logaritmik Ağırlıklandırma Yöntemi: Kriterler arasındaki mesafeleri otomatik olarak ölçeklendiren bir yöntemdir. Ayrıca, piyasa ve finansal analizlerde kullanılan bazı diğer ağırlıklandırma yöntemleri de şunlardır: - Piyasa değeri: Menkul kıymetlerin piyasa değerine göre ağırlıklandırılması. - Momentum: Varlıkların geçmiş fiyat trendlerine göre ağırlıklandırılması. - Kalibrasyon: Veri setinin belirli kontrol toplamlarına göre uygun hale getirilmesi.

    Kriterler nasıl belirlenir?

    Kriterlerin belirlenmesi süreci, farklı alanlarda uygulanabilecek genel adımları içerir: 1. Hedef kitlenin analizi. 2. Pazar araştırması. 3. SWOT analizi. 4. Kriterlerin belirlenmesi ve önceliklendirilmesi. Ayrıca, benchmarking (kıstas alma) yöntemi de kullanılabilir; bu yöntemde, bir şirketin ürünleri veya hizmetleri, sektördeki en iyi uygulamalarla karşılaştırılarak kıstaslar belirlenir.

    Eleme yöntemi nedir?

    Eleme yöntemi, tanecik boyutları farklı olan katı-katı karışımları ayırmada kullanılan bir yöntemdir. Eleme yöntemiyle ayrılan karışımlara bazı örnekler: kum-çakıl taşı; un-kepek; kömür tozu ile kömür.

    Kayar ölçek yöntemi nedir?

    Kayar ölçek yöntemi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Tıpta: Kayar ölçek, insülin tedavisinin bir yöntemidir ve diyabet hastalarının kan şekeri seviyelerine göre insülin dozunu ayarlamayı içerir. 2. İnşaatta: Kayar kalıp, betonarme yapıların sürekli ve verimli bir şekilde inşa edilmesini sağlayan bir yöntemdir.

    Karar değişkenleri ve kısıtlar nelerdir?

    Karar değişkenleri, bir problemde karar vericinin kontrolü altında olan ve değeri araştırılan eylemlerdir. Kısıtlar ise, kaynakların sağlanabilmesi ve faaliyetlerin gerçekleştirilebilmesi için uyulması gereken sınırlamalardır. Bazı kısıt örnekleri: Kaynak kısıtları: İşletmenin faaliyetlere dağıtabileceği kaynak miktarı. Teknolojik kısıtlar: Farklı ürünlerin üretiminde kullanılan teknolojileri yansıtan katsayılar. Diğer kısıtlar: Talep, montaj veya marangozluk gibi faaliyetlerle ilgili kısıtlamalar.