• Buradasın

    Akarsu geriye aşındırmaya nerede başlar?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Akarsu geriye aşındırmaya, yatağın kazılması en fazla su miktarının fazla olduğu ağız kısmında başlar 3.
    Geriye aşındırma, akarsuyun yukarı (kaynak) kesiminde veya akarsu boyuna profilinin dik olduğu yerlerde, örneğin nikpointlerde (knickpoints) görülür 1.
    Ayrıca, karstik arazilerdeki akarsulara katılan karstik kaynakların ağız kısımlarında da geriye doğru aşındırma meydana gelir 1. Bu kaynaklardan itibaren meydana gelen geriye doğru aşındırma, vadinin yukarı doğru uzatılmasına neden olur 1.
    Bir diğer geriye aşındırma ise dikleşmiş vadi kesiminde ya da boyuna profildeki eğim kırıklığında, hızlı akan suyun erozyonun hızlanmasına yol açması ve nikpoint'in yukarı doğru göç etmesiyle oluşur 1.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Akarsu menderesleri hangi aşındırma ve biriktirme şekillerini oluşturur?

    Akarsu menderesleri, aşındırma ve biriktirme şekillerini şu şekilde oluşturur: Aşındırma: Yarma kenarı aşınımı: Menderesli akarsularda, dış kenara doğru daha fazla hız ve burgaçlılık nedeniyle aşınma meydana gelir. Asimetrik vadi: Akarsu, dirençli olan yerleri az, yumuşak olan yerleri daha çok aşındırarak vadi oluşturur. Biriktirme: Uç setleri: Menderesli akarsular, yarma kenarındaki aşınma ve diğer kenarındaki çökel birikmesiyle uç setleri oluşturur. Taşkın düzlüğü: Akarsular, taşkın dönemlerinde alüvyonları kenarlara yayar ve bu şekilde taşkın düzlükleri oluşur. Delta: Akarsuların denize döküldüğü yerlerde, taşınan malzemeler birikerek delta oluşturur.

    Akarsularla ilgili terimler nelerdir?

    Akarsularla ilgili bazı terimler şunlardır: Akarsu: Belli bir yatak içerisinde eğime bağlı olarak akan sular. Kaynak: Akarsuyun doğduğu yer. Ağız: Akarsuyun denize, göle veya okyanusa döküldüğü yer. Havza: Akarsuyun kollarıyla birlikte sularını topladığı alan. Debi (Akım): Akarsuyun belli bir kesitinden geçen suyun miktarının metreküp cinsinden değeri. Rejim: Akarsuyun taşıdığı su miktarının yıl içinde değişimi. Su Bölümü Çizgisi: İki akarsu havzasını birbirinden ayıran sınır. Yatak: Akarsuyun içinde aktığı çukurluk. Kol: Ana akarsuya havzasında karışan her bir akarsu. Delta: Akarsuyun denize dökülürken oluşturduğu üçgen şeklindeki alan.
    A rugged Turkish mountain landscape with a fast-flowing river carving a deep V-shaped valley through layered rock formations, surrounded by scattered boulders and eroded cliffs.

    Akarsu aşındırma şekilleri nelerdir?

    Akarsuların aşındırma şekilleri şunlardır: Kimyasal aşındırma. Mekanik aşındırma. Mekanik aşındırmanın türleri: Hidrolik aşındırma. Korazyon (Abrazyon). Atrisyon. Korozyon. Bazı akarsu aşındırma şekilleri: Çentik vadi. Kanyon vadi. Dev kazanı.

    Akarsu aşındırma ve biriktirme şekilleri kaça ayrılır?

    Akarsu aşındırma ve biriktirme şekilleri iki ana gruba ayrılır: 1. Akarsu Aşındırma Şekilleri: Vadi Tipleri: Çentik vadi, dar ve derin vadi (kanyon), geniş ve tabanı düz vadi (menderesli vadi). Diğer Aşındırma Şekilleri: Dev kazanları, peri bacaları, yardang, tafoni. 2. Akarsu Biriktirme Şekilleri: Birikinti Konisi ve Yelpazesi: Dağ yamaçlarından inen akarsuların taşıdıklarını biriktirmesiyle oluşur. Dağ Eteği ve İçi Ovaları: Birikinti konilerinin birleşmesiyle meydana gelir. Taban (Kaide) Seviyesi Ovası: Akarsuların denize yaklaştığı yerde taşıdıkları alüvyonları biriktirmesiyle oluşur. Delta: Akarsuların taşıdıkları malzemeleri deniz kıyısında biriktirmesiyle oluşur. Irmak (Kum) Adası: Akarsu yatağında eğimin azaldığı ve yatak eğiminin değiştiği yerlerde oluşur.

    Akarsu vadileri kaça ayrılır ve özellikleri nelerdir?

    Akarsu vadileri, enine profillerine göre çeşitli tiplere ayrılır. İşte bazı akarsu vadisi tipleri ve özellikleri: Çentik Vadi: Akarsuyun kaynak kısımlarındaki yüksek dağlık alanlarda oluşur. Boğaz Vadi: Akarsuyun bir dağı diklemesine yarıp, kenarları oldukça dik vadiler oluşturmasıdır. Asimetrik Vadi: Vadinin yamaçlarını oluşturan kayaçlar arasında direnç farklılığı olması durumunda oluşur. Kanyon Vadi: Akarsuların vadinin yan yamaçlarını aşındırmaya gerek kalmadığı, derine aşındırmanın kolay olduğu alanlarda gelişir. Tabanlı Vadi: Akarsu yatağındaki eğimin azaldığı alanlarda, akarsuyun taşıma kapasitesi azalır ve alüvyonları yatağında biriktirerek bir taban oluşturur. Kör Vadi: Genellikle karstik alanlarda akarsu yeraltına sızar ve yeraltı akarsuyu olarak akışına devam eder. Buzul Vadileri: Tekne (U) Vadi: Dağların yüksek kısımlarında oluşup, vadi buzulları tarafından oluşturulur. Asılı Vadi: Bir vadi buzuluna katılan yan kollar yataklarını buzul vadisinin deliğine kadar aşındıramaz. Ayrıca, akarsuyun yatak eğiminin azalmasına bağlı olarak oluşan yatık yamaçlı vadiler ve geniş (alüvyal) tabanlı vadiler de bulunur.

    Akarsuların aşındırma ve biriktirme gücü neye bağlıdır?

    Akarsuların aşındırma ve biriktirme gücü çeşitli faktörlere bağlıdır: Su miktarı (akım). Akış hızı. Yük miktarı. Zeminin özelliği. Bitki örtüsü. Yatak eğimi. Akarsuların aşındırma ve biriktirme gücü, bu faktörlerin yanı sıra jeolojik zaman içinde oluşan yer şekillerinin yaşına ve coğrafi koşullara da bağlıdır.

    Akarsuların oluşturduğu yer şekilleri kaça ayrılır?

    Akarsuların oluşturduğu yer şekilleri iki ana gruba ayrılır: 1. Akarsu aşındırma şekilleri: vadi (çentik, boğaz, kanyon); kırgıbayır (badlans); peribacası; dev kazani (çavlan); plato; peneplen (yontukdüz). 2. Akarsu biriktirme şekilleri: birikinti konisi (birikinti yelpazesi); dağ eteği ovası; dağ içi ovası; taban (kaide) seviyesi ovası; delta ovası; ırmak (kum) adası. Ayrıca, hem aşındırma hem biriktirme yapan menderes (büklüm) ve seki (taraça) gibi şekiller de vardır.