Buradasın

Sağlıklı Beslenme ve Diyetler Hakkında Bilgilendirici Program

youtube.com/watch?v=xqDJGXoQe8o

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

"Akla Takılanlar" adlı programda moderatör Açelya Akkoyun, sporcu beslenmesi uzmanı ve yoga eğitmeni İlker Çağlayan ile sağlıklı beslenme konusunu ele alıyor. İlker, altı yıldır beslenme konusunda araştırmalar yapan ve bilimsel sonuçlar elde eden bir uzman.
Program, beslenmenin hayatımızdaki önemi, doğru beslenme alışkanlıkları ve yaygın yanlış anlaşılmaları kapsamlı şekilde ele alıyor. Video boyunca tabağın %70-80'inin sebzelerden oluşması gerektiği, market etiketlerini okuma, katkı maddelerinden uzak durma, mikrobiyota ile beslenme arasındaki ilişki ve beslenmenin uyku, enerji seviyesi, bağışıklık sistemi ve mutluluk üzerindeki etkileri gibi konular tartışılmaktadır.
Programda ayrıca glutenin tüketimi, bağımlılığın önemi, kuruyemişlerin porsiyon kontrolü, yiyeceklerin ulaşılabilirlik konumları ve mutfak alışveriş alışkanlıkları gibi pratik konular da ele alınmaktadır. İlker, sağlıklı beslenme için doğadaki formuna yakın beslenme, bol sebze tüketimi, farkındalık, kendi yemeğini yapma ve alışverişini yapma gibi kriterleri vurgulamaktadır.

00:09Beslenme Programı Tanıtımı: Programda Akdeniz diyeti, ketojenik diyet ve aralıklı oruç gibi farklı diyetler arasında kendimize en uygun olanı nasıl seçeceğimiz konusu ele alınacak.
Açelya Akkoyun, sporcu beslenmesi uzmanı ve yoga eğitmeni İlker Çağlayan ile birlikte beslenme konusunda doğru bildiğimiz yanlışları tartışacak.
İlker Çağlayan, beslenmeyle ilgili yıllardır araştırmalar yapan ve bu bilgileri insanlarla paylaşmak isteyen bir uzman.
01:55Beslenmenin Doğru Anlamı: İlker Çağlayan, beslenmeyi diyet olarak değil, sağlıklı beslenme alışkanlıklarını değiştirmek olarak tanımlıyor.
İnsanlar genellikle beslenmeyi görsel ve kilo vermek olarak algılamakta, ancak beslenmede daha büyük bir dünya var.
İlker Çağlayan, yaklaşık altı senedir öngördüğü tarzda beslenme uygulamalarını insanlara uygulatıyor ve sonuçlarını bilimsel olarak takip ediyor.
03:16Beslenmenin Farkında Olmayışı: Beslenmenin en büyük problemi farkında olmayışımız, çünkü yemekleri artık yakıtımız ve ilacımız yerine keyif verici madde olarak görüyoruz.
Modern insanlık yaklaşık 200 bin yıl, 10 bin yıldır tarım devrimi var, ancak 190 bin yıl avcı-toplayıcı olarak yaşamışız ve genetiğimiz değişmemiş.
Geçmişte yiyecekler yakıt ve ilacıydı, ancak günümüzde tabağımızda yiyecek olmayan çok fazla şey var.
04:18Doğru Beslenme Kriterleri: İlker Çağlayan'a göre tabağımızda gördüğümüz şeyler doğada gördüğümüz şeyler gibi olmalı, doğadaki şekillerine en yakın hali olmalı.
Tabağımızın yüzde 70-80'i sebzelerden oluşmalı, özellikle yeşil yapraklılardan, çiğ ya da az pişmiş sebzelerden.
Bu kriterleri uygulasak bile hayatımızda çok şey değişecek.
05:53Yeşillik ve Porsiyonlar: Yeşilliklerin tedarik zincirinde uzun süre beklemesi besin değeri kaybına neden oluyor, bu nedenle mümkün olduğunca pazarlardan alışveriş yapmak gerekiyor.
Donuk dondurulmuş ürünler de kullanılabilir, çünkü donuk meyve üreten firmalar meyve üretildiği anda 24 saat içinde dondurmak zorundadır.
Donuk ürünlerde besin değeri kaybı, tarladan koparıldığı andan itibaren bir hafta geçtikten sonra yaşanan besin değeri kaybından daha azdır.
08:02Pişirilmiş Gıdaların Saklanması: Pişirilmiş gıdaların dolapta durduğu sürece besin değeri kaybı veya kazanması gıdadan gıdaya değişiyor.
Patates salatası gibi haşlanmış patatesler üzerine limon sıkılıp dolapta bekletildiğinde dirençli nişasta oluşuyor.
Dirençli nişasta bağırsaklarımızdaki yararlı bakteriler tarafından tüketiliyor ve bağırsak sağlığımız için yararlı hale geliyor.
08:39Sebze Tüketimi ve Beslenme: Dolapta duran patates salatası bayılır, ancak yeşil yapraklı sebzeler (brokoli, roka, maydanoz, dereotu) bıçak değmişse hemen tüketilmelidir.
İspanak gibi sebzeler pişirildikten sonra hemen tüketilmeli, ısıttıktan sonra soğutulmamalıdır.
Günlük yemek planlamak önemlidir, aksi takdirde fazla yemek yapılabilir.
09:31Market Eğitimi: Aç karnına markete gitmemek gerekir, aksi takdirde gereksiz alışverişler yapılabilir.
Market etiketlerini mutlaka okumak önemlidir, özellikle katkı maddelerinden uzak durulmalıdır.
Sodyum nitrit ve mono sodyum glutamat gibi katkı maddeleri vücudumuza zarar verir.
10:46Etiket Okuma ve Ürün Seçimi: Madde olmayan ürünleri tercih etmek gerekir, patates, meyve, sebze ve kasap reyonundaki şarküteri ürünleri dışında etiket yoktur.
Etiketli ürünlerde mümkün olduğunca az içerik olması gerekir, çok fazla katkı maddesi içeren ürünler vücudumuza zarar verir.
Etiketlerde karınca duası gibi karmaşık yazılar varsa, ürün yüzde doksan katkı maddeli olabilir.
11:46Mono Sodyum Glutamat ve Zararları: Mono sodyum glutamat (çin tuzu) dilimizdeki lezzet odacıklarını açarak yediğimiz şeyi lezzetli zannederiz.
Mono sodyum glutamat bağımlılık yaratır ve klinik çalışmalar gösteriyor ki bu maddeyle büyümüş bir çocuğun uyuşturucu bağımlısı olma ihtimali yüzde yetmişlerde.
Bu madde bağırsak mikrobiyotamıza zarar verir ve lezzet çıtamızı yükseltir, bu da gerçek yiyeceklerle tatmin olmamızı sağlar.
13:45Sodyum Nitrit ve Organik Ürünler: Sodyum nitrit, etin içindeki bakterileri öldürerek raf ömrünü uzatmak için kullanılan bir madde olup, şarküteri ürünlerinde sıkça kullanılır.
Bazı kasaplar "pembe tuz" olarak adlandırdıkları sodyum nitriti kullanarak sucuk yaparlar, bu nedenle organik olmayan sucuklar da sodyum nitrit içerebilir.
Organik ürünlerde sodyum nitrit kullanılmaz, ancak "organik" kavramının açılımı çok geniş olduğu için dikkatli olunmalıdır.
15:13Market Etiketleri ve Beslenme: Market etiketlerini okuyarak ürünlerin içeriğini kontrol etmek önemlidir, örneğin kilo krakerlerin içindeki kilo oranı sadece %10 olabilir.
Kuruyemişlerin içinde ayçiçek yağı ve şeker olabilir, bu nedenle etiketlere dikkat etmek gerekir.
Bazı ürünler aç gitmemek için markette tercih edilebilir, ancak içeriği kontrol edilmeden tüketilmemelidir.
16:38Bağımlılık ve Porsiyon Kontrolü: İnsanlar aç kalmaktan çok bağımlılık problemiyle karşı karşıyadır.
İnsan doğası gereği porsiyon hesabı yapan bir makine değildir, doğada hiçbir hayvan porsiyon hesabı yapmaz.
Gerçek yiyecekler yediğimizde doyana kadar yeme şansına sahip oluruz, ancak bağımlılık nedeniyle doygunluk hissi olmayabilir.
17:48Bağırsak Bakterileri ve Beslenme: Tatlı isteği genellikle bağırsak bakterilerinden kaynaklanır ve bu bakteriler genellikle ekmek, tatlı, şeker veya sütlü yiyeceklerle beslenir.
Bağırsakta bazı bakteri türleri imparatorluk kurmuş olabilir ve şeker yemediğimizde öleceklerdir.
Şeker yemediğimizde bu bakteriler canımızı çeker, enerji düşürür, baş ağrısı yapar ve halsizlik hissi verir.
20:24Doğru Beslenme Kriterleri: Bel çevresi ince olmak doğru beslenmenin bir kriteri olabilir, ancak bel çevresi ince olmak herkesin doğru beslendiğini anlamına gelmez.
Zayıf olup da sürekli yemeye devam edip kilo almayan kişiler, vücutun içten içe yemeye başladığını gösterir.
Uyku kalitesi, bağışıklığı en çok etkileyen faktörlerden biridir; uyku kalitesi kötüyse ve uykuya dalmakta zorlanıyorsak beslenmemizin doğru olmadığını gösterir.
22:37Uyku ve Beslenme İlişkisi: Uyku ile ilgili bir problem varsa büyük ihtimalle beslenmeyle ilgili bir problem vardır.
Vücut sürekli enerjik olmak için tasarlanmış bir makinedir ve kendi kaynaklarından da enerji kullanabilir.
Karaciğer kendi karbonhidratı üretebilir ve vücutta inanılmaz yüksek miktarda yağ bulunur, ancak sürekli dışarıdan karbonhidrat almak vücutun bu yeteneğini kaybetmesine neden olur.
23:35Enerji ve Beslenme İlişkisi: Sağlık problemi olmayan bir kişi 16 saat açlığın üzerine rahat spor yapabiliyorsa, enerji ile ilgili bir problemi yoktur.
Bazı yiyecekler enerjiyi alabilir, örneğin aşırı kahve tüketmek enerji için kötü bir yöntemdir.
Kahve enerji veren bir şey değil, semptomatik bir tedavi olarak kullanılır ve sürekli kahve içmek enerji sorununu çözmez.
25:34Sağlık ve Beslenme İlişkisi: Çok sık hastalanmak, ilaç kullanmak ve hastanelik senede bir iki kere oluyorsa, beslenme ve bağışıklık sistemi ile ilgili bir problem vardır.
Bağışıklık sistemimiz normalde hastalıkları kendisi yenebilecek kapasitede olmasına rağmen, bağırsak bakterileriyle ilgili sorunlar olabilir.
Bağırsak bakterilerini desteklemek için beslenme düzenlemesi yapılabilir.
26:06Mutluluk ve Beslenme İlişkisi: Mutlulukla beslenme arasında çok fazla ilişki vardır ve son klinik çalışmalar bağırsak bakterilerine odaklanmaktadır.
İki genel mutluluk hormonu vardır: dopamin ve serotonin.
Serotonin %90'ı bağırsaklarda salgılanır ve çok fazla salgılanırsa gelecekle ilgili kaygılar azalır.
27:21Bağırsak Bakterileri ve Duygu Durumu: Bağırsak bakterilerinde Cro adlı bakteri çok yüksek miktarda olduğunda korku, kaygı ve endişeye sebep olabilir.
Bazı probiyotiklerin yanlış kullanımı büyük miktarda bakteri alarak depresyona neden olabilir.
Bağırsak bozulması ve zehirlenmesi moral bozukluğuna, gerginliğe ve tetiklenmeye neden olabilir.
29:00Bağışıklık Sistemi ve Takviyeler: Bağışıklık sistemini güçlendirmek için uyku, beslenme, egzersiz ve D vitamini önemlidir.
Takviye kullanımı kişiden kişiye değişir ve hiç kimsenin kendi kafasına göre takviye kullanmaması gerekir.
Doğru beslenme, uyku ve egzersiz birbiriyle uyumlu çalıştığında vücut daha sağlıklı olur.
31:04Beslenme ve Bağımlılık: Kronik hastalıklar hariç, kan test sonuçları iyi olan kişilerin beslenmesini düzeltmeye ihtiyaç duymayabilir.
Herkes için tek bir doğru beslenme tarzı yoktur, örneğin gluten tüketimi kişiden kişiye değişebilir.
Bağımlılık kriteri önemlidir; bir gıdaya, kişiye, duyguya, ortama veya işe bağımlı olmak zararlıdır.
32:18Gluten ve Beslenme Önerileri: Gluten buğday, arpa, çavdar ve yulafta bulunur, yulafta normalde gluten yoktur ancak çapraz bulaşmadan dolayı gluten içerebilir.
Market raflarındaki paketli gıda ürünlerinin %70-80'inde gluten bulunmaktadır.
Herkese hayatlarının bir döneminde 2-3 hafta gluten tüketimini kesip deneyimlemesi önerilir.
34:06Genel Beslenme Kriterleri: Tabağımızda gördüğümüz her şey doğadaki formuna en yakın şekilde olmalıdır.
Tabağımızın %80'i her zaman sebzelerden oluşmalıdır.
Çocuklara yemek verirken önce salata ve fasulye, sonra pilav ve fasulye sunulmalıdır, böylece çocuk daha az pilav tüketir.
35:33Çocuk Beslenmesi ve Denge: Çocuklara dondurma, şeker veya çikolata istendiğinde, önce sebze ve proteinle doyurulduktan sonra yiyebilirler.
Baskılayıp yasaklamak yerine, denge içinde beslenme önemlidir.
Çocuklar 9 yaşındayken muhakeme yeteneği yoktur, bu nedenle onlara anlatmak yerine evde bulundurmak gerekir.
37:12Mutfak Eğitimi ve Meyve Tüketimi: Kendi yemeğimizi kendimiz yapma alışkanlığını kazanmak önemlidir.
Mutfağımızda etiketsiz yiyecekler olmalı ve kaçamaklar için dışarıda bekletilmelidir.
Meyve tüketimi dikkatli olmalıdır, özellikle fruktozun işlenme biçimi ve meyvelerin içindeki fruktoz miktarı tehlikelidir.
40:29Kuruyemişler ve Beslenme Alışkanlıkları: Kuruyemişler zararlı değil ancak porsiyon kontrolü yapmak gerekiyor, genellikle bir avuç dolusu tüketilmeli.
Sebze ağırlıklı beslenme, bol yeşillik, doğru protein alımı ve az şekerli meyvelerle birlikte bir avuç çiğ kuruyemiş tüketmek daha sağlıklı.
Kuruyemişlerin ulaşılması zor yerlere konulması, tezgahın üstünde yiyecek olmaması ve suyun her yerde bulunması öneriliyor.
42:05Mutfak Alışkanlıkları ve Değişim: Mutfak alışverişi alışkanlıkları çok önemlidir ve yemek yaparken atıştırmalar yapmak alışkanlığı geliştirilmelidir.
Yemek yaparken atıştırmalar yapmak yerine, misafir geldiğinde onlarla birlikte yemek yemek için yemeğin tadına bakıp bırakmak faydalı bir taktiktir.
43:30Beslenme Alışkanlıklarını Değiştirme Önerileri: Beslenme alışkanlıklarını değiştirmek için öncelikle niyet etmek çok önemlidir.
Ciddi problemler varsa fonksiyonel tıp hekimi veya diyetisyenine başvurulmalı ve profesyonel yardım alınmalıdır.
Doğadaki formuna yakın şekilde bol sebze tüketmek, farkındalık kazanmak, kendi yemeğini ve alışverişini yapmak önerilmektedir.
44:45Beslenme ve Doğa İlişkisi: Beslenme hayatın temel taşıdır ve insanlar doğada stoklama alışkanlığına sahiptir.
Doğru tasarruf etmeyi dert etmek ve bu konuyla ilgili herkesle paylaşmak önemlidir.
Dünyaya ve doğaya bir bütün olarak bakabilmek gerekir.

Sağlıklı Beslenme ve Diyetler Hakkında Bilgilendirici Program

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir