ZiyaGökalp

"Türklük benim hem mefkure hem kanımdır" sözü, Ziya Gökalp'e aittir.

Ziya Gökalp'in Çanakkale'ye yazdığı şiirin adı "Asker Duası"dır.

Ziya Gökalp, 1919 yılında İngilizler tarafından Malta Adası'na sürgüne gönderilmiştir.

Ziya Gökalp, düz yazı ve şiir stillerini kullanmıştır.

İlk Türk sosyolog olarak kabul edilen isimler Ziya Gökalp ve Prens Sabahattin'dir. Ziya Gökalp, Durkheim'in etkisi altında kalmış ve toplumu bir organizma olarak değerlendirerek sosyolojiyi bir "ulus inşası" aracı olarak kullanmıştır. Prens Sabahattin ise Fransız sosyologlardan etkilenmiş, Osmanlı'nın geleceğini adem-i merkeziyetçilik (yerinden yönetim) üzerinden değerlendirmiş ve bireyci toplum modelini önermiştir.

Ziya Gökalp'in "Türk Medeniyeti Tarihi" eseri iki cilt olarak yayımlanmıştır.

Ziya Gökalp, içtimaiyata (sosyoloji) önem vermiştir çünkü bu bilimi, toplumun sorunlarına ilmî çözümler getirmenin bir aracı olarak görmüştür. Gökalp'e göre sosyoloji, toplumsal bütünleşmenin sağlanması ve sosyal reformların gerçekleştirilmesi için gereklidir.

Ziya Gökalp, Türkçülük şiirinin kurucusu olarak kabul edilir.

Ziya Gökalp'in en ünlü sözlerinden biri "Vatan ne Türkiye'dir Türklere, ne Türkistan; vatan büyük ve müebbet bir ülkedir, Turan" sözüdür.

Türkçü düşünce sistemi, Ziya Gökalp'e aittir.

Ziya Gökalp'in "Altın Işık" eseri, Türkçülük akımına aittir.

Türkçülük ve Turancılık temalı şiirleri Ziya Gökalp yazmıştır.

Ziya Gökalp, iki kez sürgün edildi: 1. İlk sürgün: 1898 yılında, okuduğu Fransızca kitapların zararlı olduğu iddiasıyla ve muhalif eylemleri nedeniyle bir sene boyunca Diyarbakır'da sürgünde kaldı. 2. İkinci sürgün: I. Dünya Savaşı sonrası, Osmanlı yenilgisinin ardından tüm yetkilerine el konulması ve İngilizler tarafından 1919'da Malta Adası'na sürgüne gönderildi ve 1921'e kadar burada kaldı. Mezarının taşınma nedeni ise, 25 Ekim 1924'te İstanbul'da vefat etmesi ve cenazesinin Sultan Mahmud Türbesi hazîresine defnedilmesidir.

"Alageyik" şiirini Ziya Gökalp yazmıştır.

Özgür Özel, Ziya Gökalp'in "Asker Duası" adlı şiirinden alıntı yapmıştır.

Mustafa Kemal Atatürk'ün batıdaki bilimsel ve teknolojik gelişmeleri benimseme konusundaki görüşleri, Ziya Gökalp'in düşünceleriyle daha fazla benzerlik gösterir.

Ziya Gökalp'in kısa şiirleri, "Şaki İbrahim Destanı ve Bir Kitapta Toplanmamış Şiirler" adlı kitapta yer almaktadır.

Türk halk biliminin kurucusu olarak kabul edilen kişi Ziya Gökalp'tir.

Genç Kalemler'de "Yeni Lisan" hareketini başlatan yazarlar Ömer Seyfettin, Ali Canip Yöntem ve Ziya Gökalp'tir.

Ziya Gökalp'in "mefkure" kavramı, toplumların büyük kriz zamanlarında kendi kimliklerini idrak etmeleri ve ferdi kimliklerin silinip milli kimliğin egemen olması şeklinde tanımlanır. Gökalp'e göre mefkure, toplumu dirilten, uyuşukları harekete geçiren, tembelleri çalışkan, bencilleri diğerkam kılan bir güç kaynağıdır. Ayrıca, mefkure millî ülkü anlamında da kullanılmış ve Gökalp bu terimi sosyolojiye kazandırmıştır.