YeniçeriOcağı

Sekbanlar, Osmanlı İmparatorluğu'nda çeşitli görevler üstlenmiş askerlerdir: Savaşlarda destek sağlamak: Yeniçerilerle birlikte düşmana karşı savaşmışlar, onları korumuş ve gerektiğinde takviye yaparak orduyu güçlendirmişlerdir. Sınır güvenliği: Sınır bölgelerinde yerel askerlerle birlikte düşman akınlarını engellemişlerdir. Askeri eğitim: Osmanlı ordusunda eğitimli askerlerin yetişmesine katkıda bulunmuşlar, yerel halkın askeri disiplinle tanışmasına yardımcı olmuşlardır. Vergi toplama: 17. yüzyılda ödeneksiz ve gayesiz kalınca köylere yerleşip devlete ödenecek vergileri toplamışlardır. Ayrıca, ihtiyaç duyulduğunda eyaletlerde halktan gönüllü olarak toplanan askerlere de sekban adı verilmiştir.

Vaka-i Hayriye, Osmanlı Devleti'nde Yeniçeriliğin 17 Haziran 1826'da ilga edilişini niteleyen kavramdır. Bu olay, aynı zamanda "hayırlı olay" anlamına da gelir.

"Üss-i Zafer", 1826 yılında Yeniçeri Ocağı'nın lağvedilmesini konu alan, Sahhaflar Şeyhi-zade Mehmed Esad Efendi tarafından yazılmış bir kitaptır. Kitapta, Yeniçerilerin çeşitli kabahatleri sıralanarak ocağın kaldırılmasının gerekliliği savunulmaktadır. Eser, Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılışını neredeyse günü gününe anlatan, döneminde kaleme alınmış bir kitap olması bakımından önem taşır. Ayrıca, "üss-i zafer" ifadesi, "zaferin esası" anlamına gelmektedir.

II. Mahmut döneminde Asakir-i Mansure-i Muhammediyye adlı ordu kurulmuştur. Bu ordu, 1826 yılında Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasının ardından, Avrupa orduları örnek alınarak oluşturulmuş ve Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılışuna kadar hizmet etmiştir.

Yeniçeri kulluğu neferleri, Yeniçeri Ocağı'nda ayak hizmetlerini gören ve "karakullukçu" olarak adlandırılan askerlerdir. Bu neferler, ayrıca inzibat noktalarında görev yapar ve asayiş ile güvenliği sağlarlardı.

Sekbanbaşı, Osmanlı İmparatorluğu'nda Yeniçeri Ocağı'na bağlı olan Sekbanların başında bulunan komutandı. Başlıca görevleri: Disiplin ve yönetim: Sekbanların disiplini, eğitimi ve yönetiminden sorumluydu. Yeniçeri ağasına vekâlet: Yeniçeri ağası İstanbul'da bulunmadığı zamanlarda ona vekâlet eder ve şehrin güvenliğinden sorumlu olurdu. Askeri hiyerarşi: Askeri hiyerarşi içinde üst düzey bir pozisyonda yer alır ve yeniçeri ağasından sonra gelirdi. Asayiş: İstanbul’un asayişinin sağlanmasında yeniçeri ağasına yardım ederdi. Sekbanbaşı unvanı, 1826'da Yeniçeri Ocağı ile birlikte kaldırılmıştır.

Devşirme kelimesi, farklı anlamlara gelebilir: Devşirmek işi. Asker yetiştirilmek üzere Yeniçeri Ocağına alınacak çocukları seçip toplama işi. Yeniçeri Ocağına bu yolla alınan çocuk. Toplanmış, bir araya getirilmiş. Ayrıca, Osmanlı İmparatorluğu döneminde uygulanan ve Hristiyan çocukların toplanarak Müslüman olarak yetiştirilip devlet veya ordu için çalıştırıldığı sistem de devşirme olarak adlandırılır.

Abdulkasim Gül'ün "Yeniçeriliğin Tarihi 1. Cilt: Yeniçeri Ocağı'nın Teşkilat Yapısı ve Nefer Kaynağı" adlı kitabı, Osmanlı askeri teşkilatının önemli bir kurumu olan Yeniçeri Ocağı'nı ele alır. Kitapta anlatılan bazı konular: Yeniçeri Ocağı'nın kaynakları: Devşirme dışı yollarla Yeniçeri olma, kul karındaşı ve kuloğlu gibi farklı kategoriler. Taşra yapılanmasının incelenmesi: Mısır Yeniçerileri, Garp Ocakları ve Yerli Yeniçeriler. Ocağın bozulma süreci: Kavanin-i Yeniçeriyan ve Tarih-i Selaniki gibi birinci el kaynaklar kullanılarak objektif bir analiz. Sistematik veriler: Yeniçeri ağalarının isimleri, tayin tarihleri ve önceki-sonraki görevleri gibi bilgilerin tablolar halinde sunulması. Eser, Yeniçeri Ocağı'nın 16. yüzyılın sonuna kadarki klasik dönemini arşiv kayıtları ve yazma eserler üzerinden detaylı bir şekilde inceler.

XVII. yüzyılın başında Yeniçeri Ocağı’nda yetişen ve ocağın en büyük komutanı olan en güçlü yeniçeri ağası, Köse Mehmet Ağa’dır.

Yeniçeri Ocağı'nın tarihi ile ilgili PDF dosyalarını aşağıdaki sitelerden indirebilirsiniz: PDF Drive. PDF Drive. Bu sitelerden indirme işlemi yaparken telif hakkı kurallarına dikkat edilmesi önemlidir.

Vaka-i Hayriye'de (15 Haziran 1826) yeniçeriler, Etmeydanı'nda kazanları ortaya koyarak padişaha isyan ettiler. Yeniçerilerin talepleri arasında, kendilerine "gâvur talimi" yaptıran talimcilerin değiştirilmesi, süngülerin kullanılmaması, eşkincilerle aynı yevmiye ve tayinatın alınması ve yoldaşlarını ayırt eden başlıkların çıkarılması yer alıyordu. İsyan, yeniçeri kışlalarının top ateşine tutulmasıyla bastırıldı ve 6.000'den fazla yeniçeri öldürüldü.

Yeniçeri Ocağı, Osmanlı Devleti'nin 3. padişahı I. Murad (Hüdavendigar) tarafından 1362 yılında kurulmuştur. "Muhteşem Yüzyıl Kösem" dizisinde ise Yeniçeri Ocağı'nın kurulması için Osmanlı'nın Alevi lideri Hacı Bektaş-ı Veli'den izin alındığı söylencesi işlenmiştir, ancak bu bilgi tarihçiler tarafından doğrulanmamıştır.

Yeniçeri Ocağı'nın kaldırıldığı kışlalar, Eski Odalar ve Yeni Odalar olarak bilinen kışlalardır. Eski Odalar, Şehzade Camii'nin karşısında yer alıyordu. Yeni Odalar ise Aksaray'da, Etmeydanı'ndaydı. Yeniçeri Ocağı, 1826 yılında II. Mahmud'un öncülüğünde gerçekleştirilen ve "Vaka-i Hayriye" olarak bilinen olayla kaldırılmıştır.

Osmanlı ocağı ile yapılabilecek bazı şeyler şunlardır: Yemek pişirme: Osmanlı ocağında çeşitli yemekler pişirilebilir. Yangın söndürme: Yeniçeriler, yangınları söndürürken bir yandan da yağmayı önlemek için nöbet tutarlardı. Kolluk kuvvetleri görevi: Yeniçeriler, belirli zamanlarda yeniçeri ağasıyla birlikte İstanbul'da kolluk görevini yürütürlerdi. Kale muhafızlığı: Yeniçeriler, taşralarda kale muhafızlığı yaparlardı. Asayiş ve güvenlik: Yeniçeriler, İstanbul'un asayiş ve güvenliğini sağlarlardı.

Topçu Ocağı, Osmanlı Devleti'nde 1826 yılında II. Mahmud tarafından Yeniçeri Ocağı ile birlikte kaldırılmıştır. Bu kararın nedenleri arasında, ocağın bozulma ve disiplinsizlik göstermesi yer almaktadır.

Kös çalgısı, Osmanlı İmparatorluğu'nda 1826 yılında Sultan II. Mahmud tarafından Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasıyla birlikte yasaklanmıştır.

Yeniçeri Ağası Kalender Çelebi, TRT 1'de yayınlanan "Mehmed: Fetihler Sultanı" dizisinde yer alan bir karakterdir. Kalender Çelebi ismi, farklı bağlamlarda farklı kişiler için kullanılmış olabilir. Örneğin, Pir Kalender Çelebi (1476-1528), Balım Sultan'ın küçük kardeşi ve Alevi-Bektaşi önderidir. Ayrıca, Yeniçeri Ağası Kalender karakterini canlandıran oyuncu Mert Carim'dir.

Yeniçeri Ocağı'nın bozulması, tımar sisteminin bozulmasına dolaylı olarak katkıda bulunmuştur. Yeniçerilerin sayısının artması ve ocağa devşirme sistemi kurallarına aykırı olarak asker alınması, askeri sınıfta bozulmalara yol açmıştır. Ayrıca, devlet adamlarının ve saray kadınlarının kışkırtmaları, Yeniçeri Ocağı'nın ekonomik olarak zor duruma düşmesine neden olmuş ve bu da tımar sisteminin bozulmasını hızlandırmıştır.

Dergâh-ı Âli Tulumbacı Ocağı, Yeniçeri Ocağı'nın 1826'da kaldırılmasıyla lağvedilmiştir. Ancak, aynı yıl çıkan Büyük Hocapaşa yangını sonrası, tulumbacı ocağı tekrar kurulmuş ve yeni kurulan orduya bağlı "yangıncı" adıyla yeni bir itfaiye teşkilatı oluşturulmuştur. 1827 yılında ise yarı askerî bir İtfaiye Teşkilatı kurulmuştur.

Pençik ve devşirme sistemlerinin amaçları kısaca şu şekilde özetlenebilir: Pençik sistemi. Devşirme sistemi.