II. Mahmud dönemi yenilikleri genel olarak beş ana kategoriye ayrılır: 1. Askeri Alanda Islahatlar: Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması ve Asakir-i Mansure-i Muhammediye adlı modern ordunun kurulması. 2. Yönetim Alanında Islahatlar: Divan teşkilatının kaldırılarak yerine nazırlıkların (bakanlıkların) kurulması, memurlara rütbe ve nişan verilmesi. 3. Eğitim ve Kültürel Reformlar: Rüştiye (ortaokul) ve idadilerin (lise) açılması, Avrupa'ya öğrenci gönderilmesi, ilk resmi gazete olan Takvim-i Vekayi'nin çıkarılması. 4. Ekonomi Alanında Islahatlar: Ticaret Nezareti'nin kurulması, yerli malı kullanımının teşvik edilmesi, gümrük vergilerinin azaltılması. 5. Toplumsal Alanda Islahatlar: İlk posta ve polis teşkilatının kurulması, kıyafet düzenlemelerinin yapılması, karantina sisteminin oluşturulması.