YargıSistemi

Dîvân-ı Mezâlim, Türk İslam devletlerinde adli teşkilatın temel organlarından biridir. Dîvân-ı Mezâlim'in bazı görevleri: Adaletten çıkan yöneticilere karşı şikayetleri incelemek. Memurların işleriyle ilgili yaptığı haksızlıkları incelemek. Vakıfların denetlenmesi. Gasp edilen mallar ile ilgili şikayetlerin incelenmesi. Adli davalara bakmak. Kadı mahkemelerinin kararlarını uygulamak. Devletten maaş alanların işlemleri ile ilgili şikayetlerini incelemek. Dîvân-ı Mezâlim, hem icra hem de kaza gücü ile donatılmış, mazlum kişilerin şikayetleri üzerine hukuki anlaşmazlıkları çözen yüksek bir yargı organı olarak da bilinir. Osmanlı Devleti'nde bu görev, "Dîvân-ı Hümayun" vasıtasıyla yürütülmüştür.

2. Çocuk Mahkemesi, bulunduğu ildeki çocuk mahkemesine bağlıdır. Çocuk mahkemelerinin yargı çevresi, kurulduğu il ve ilçenin idari sınırları dikkate alınarak belirlenir. Örneğin, İstanbul 2. Çocuk Mahkemesi, İstanbul Adalet Sarayı'nda yer alır.

Özel ve genel yargı kavramları, Türk yargı sistemindeki mahkeme türlerini ifade eder. Genel Yargı: Adli Yargı: Ceza davalarının ve kişiler arasındaki hukuki uyuşmazlıkların çözümlendiği genel yargı koludur. İdari Yargı: İdarenin hukuka aykırı işlemlerini iptal etmek ve idari işlem veya eylemlerden dolayı zarar görenlerin zararlarını tazmin etmek işlevlerini üstlenir. Anayasa Yargısı: Kanunların ve diğer bazı yasama işlemelerinin Anayasaya uygunluğunu denetler. Özel Yargı: Özel Görevli Mahkemeler: Belirli kişiler veya meslek grupları arasındaki ya da belirli türdeki uyuşmazlıklara bakmak üzere kurulan mahkemelerdir. Örnekler: İş mahkemeleri, aile mahkemeleri, tüketici mahkemeleri, fikri ve sınai haklar hukuk mahkemeleri.

Court kelimesi Türkçede "mahkeme" anlamına gelir. Türkiye'de farklı türlerde mahkemeler bulunmaktadır, bunlar arasında: Adli Yargı Mahkemeleri: Ceza mahkemeleri ve hukuk mahkemeleri gibi. İdari Yargı Mahkemeleri: İdare mahkemeleri ve vergi mahkemeleri gibi. Askeri Yargı Mahkemeleri: Askerlerin işlediği suçlara bakan mahkemeler. Yüksek Mahkemeler: Anayasa Mahkemesi, Danıştay ve Yargıtay gibi.

Hakimlik akademisi, mülakatta doğrudan etkili değildir. Mülakatta etkili olan faktörler arasında muhakeme gücü, bir konuyu kavrayıp özetleme ve ifade yeteneği, genel ve fiziki görünüm, davranış ve tepkiler ve yetenek ve kültür yer alır. Hakimlik akademisi, adaylara genel kültür, hukuk bilgisi ve mülakat teknikleri konusunda eğitim vererek dolaylı olarak hazırlık sağlayabilir. Ancak, mülakatta başarılı olmanın anahtarı, bu niteliklerin geliştirilmesi ve mülakat sürecine iyi bir şekilde hazırlanılmasıdır.

Hayır, Van Bölge İdare Mahkemesi ile Van İdare Mahkemeleri aynı değildir. Van İdare Mahkemeleri, Van'daki ilk derece idare mahkemelerini ifade ederken, Van Bölge İdare Mahkemesi, Van'daki bölge idare mahkemesini ifade eder. Bölge idare mahkemeleri, idare mahkemeleri ve vergi mahkemeleri, Adalet Bakanlığı tarafından kurulur ve yargı çevreleri tespit edilir.

Savcılar ve hakimler eşit statüde yargı mensuplarıdır ve hiyerarşik olarak biri diğerinden üst ya da ast değildir. Savcılar, kamu adına hareket eden ve soruşturma evresini yürüten kişilerdir. Hakimler ise davaların bağımsız ve tarafsız karar vericileridir. Dolayısıyla, hangi savcılığın daha yetkili olduğuna dair bir bilgi vermek mümkün değildir.

UYAP 2C yazılımı, Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) kapsamında, taşra birimlerindeki mahkemeler, savcılıklar, icra ve iflas daireleri, cezaevleri, adli tıp kurumu gibi birimlerin yazılım, donanım, geniş alan ağı, yapısal kablolama ve statik kesintisiz güç kaynağı tedarikini kapsayan bir aşamadır. UYAP, Adalet Bakanlığı tarafından, e-dönüşüm ve e-devlet sürecinde, adalet sisteminin donanım ve yazılım olarak iç ve dış otomasyonunu sağlamak amacıyla geliştirilmiştir.

Anayasa yargısı, kanunların anayasaya uygunluğunu denetlemekle görevli olan Anayasa Mahkemesi tarafından yürütülür. Adli yargı, ceza ve medeni hukuk uyuşmazlıklarının çözümlendiği genel yargı koludur.

Cumhuriyet savcısı ile özel savcı arasında bir fark bulunmamaktadır. Cumhuriyet savcısı, devlet adına suçları araştıran, iddianame düzenleyen ve ceza davası açan yargı mensubudur. Özel savcı terimi, hukuk literatüründe kullanılmayan bir ifadedir. Eğer farklı bir terim veya kavram hakkında bilgi arıyorsanız, lütfen daha fazla detay verin.

Savcının üstü, Türkiye'de Cumhuriyet başsavcısıdır. Savcılar, adli ve idari yargıda görev yapar. Ayrıca, Yargıtay cumhuriyet başsavcısı ve Yargıtay cumhuriyet başsavcıvekili, Yargıtay Büyük Genel Kurulunun kendi üyeleri arasından gizli oyla belirleyeceği beşer aday arasından Cumhurbaşkanı tarafından 4 yıl için seçilir.

ÜPAK (Ürün Piyasası Aracı Kurumu), elektronik ürün senedi (ELÜS) ve ELÜS'e dayalı vadeli işlem sözleşmelerinin Türkiye Ürün İhtisas Borsası'nda (TÜRİB) alım satımına aracılık eder. ÜPAK'ın bazı işlevleri: Mudi ve yatırımcı kaydı yapar. Emir alır ve bu emirleri TÜRİB'e iletir. Emirlerin sonuçlarını yatırımcılara bildirir. Takas ve saklama işlemlerini anlaşmalı kuruluşlar aracılığıyla yürütür. ÜPAK'lar, tarım ürünlerinin finansmasını kolaylaştırır, lisanslı depoculuk sistemini tanıtıp geliştirir ve tarımın ekonomisine katkı sağlar.

Büyükşehir belediyesi sınırları içinde yetkili mahkeme, davanın türüne göre değişiklik gösterir: Hukuk mahkemeleri: Bulundukları il veya ilçenin adıyla anılır ve yargı çevreleri, il ve ilçe sınırlarına bakılmaksızın Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenir. Ceza mahkemeleri: Yargı çevreleri, bulundukları il merkezi ve ilçeler ile bunlara adli yönden bağlanan ilçelerin idari sınırlarıdır. İdare mahkemeleri: Kamu görevlilerinin görevle ilişkisinin kesilmesi sonucunu doğurmayan disiplin cezaları, ilerleme, yükselme, sicil, intibak ve diğer özlük ve parasal hakları ve mahalli idarelerin organları ile bu organların üyelerinin geçici bir tedbir olarak görevden uzaklaştırılmalarıyla ilgili davalarda yetkili mahkeme, ilgilinin görevli bulunduğu yer idare mahkemesidir. Ayrıca, büyükşehir belediye başkanı, meclisin ısrarı ile kesinleşen kararlar aleyhine idari yargıya başvurabilir.

Eski Osmanlı mahkemelerinde görev yapanlar şunlardır: Kadı: Osmanlı mahkemelerinde yargı görevini yerine getiren kişidir. Kazasker: Osmanlı yargı sistemini oluşturan kadıların tayin ve terfi işlerini yapardı. Şeyhülislam: İslam hukukunun işleyişinden sorumluydu ancak yargılama yetkisi yoktu. Ayrıca, Divan-ı Hümayun gibi yüksek mahkemeler de bazı davalara bakardı.

Hollanda'da bölge mahkemeleri, Hollanda Yargı Konseyi'ne bağlıdır. Hollanda Yargı Konseyi, yargının bir parçası olup, davalarda yargıçların bağımsızlığının korunmasını sağlar, ulusal yargı politikalarını koordine eder ve mahkemelerin merkez bütçe otoritesi olarak işlev görür. Ayrıca, Hollanda'da bölge mahkemeleri, ilgili temyiz mahkemelerine de bağlıdır. Hollanda'nın başkenti Amsterdam olmasına rağmen, hükûmet, bakanlık, parlamento, Yüksek Mahkeme ve Devlet Konseyi gibi kurumların bulunduğu şehir Lahey'dir.

2. sulh ceza savcısının nereye bağlı olduğu hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, sulh ceza hakimliğinin bağlı olduğu yerler hakkında bilgi verilebilir. Sulh ceza hakimliği, her il merkezi ile bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak belirlenen ilçelerde, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca kurulur. Sulh ceza hakimliği, bulundukları il veya ilçenin adı ile anılır ve yargı çevreleri, bulundukları il merkezi ve ilçeler ile bunlara adli yönden bağlanan ilçelerin idari sınırlarıdır.

İstinaf mahkemelerinin iş yükünün altında olmasının birkaç nedeni vardır: İlk derece mahkemelerinin kararlarının denetlenmesi. Temyiz öncesi ara inceleme. Delil değerlendirmelerinde hata. İş yoğunluğu. Ayrıca, ceza davalarında sanığın tutuklu olması halinde dosya öncelikli olarak ele alınır ve süreç daha hızlı sonuçlanabilir.

Orhan Turan, 13 Şubat 2025'te düzenlenen TÜSİAD genel kurulunda yaptığı konuşmada, hükümetin ekonomik politikalarını ve yargı sistemini eleştirmiştir. Turan'ın konuşmasında yer alan bazı ifadeler, devam eden yargılamalara dair yanıltıcı bilgi yayma olarak değerlendirilmiştir. Turan, konuşmasında şunları söylemiştir: "Tutuklamalara sürekli yenileri ekleniyor ancak infial yaratan olaylarda suçlular kolayca serbest kalıyor." "Hem sanayici mutsuz hem çalışanlar." Turan, 19 Şubat 2025'te Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın TÜSİAD hakkındaki "Yeni Türkiye'de haddinizi bileceksiniz" konuşmasından saatler sonra polis eşliğinde evden alınarak ifade vermeye götürülmüştür. Mart 2025’te, Turan hakkında “zincirleme şekilde basın ve yayın yoluyla yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçundan iddianame hazırlanmıştır.

Danıştay ve Sayıştay arasındaki temel farklar şunlardır: Görev ve Yetki: Danıştay, Türkiye Cumhuriyeti'nin yüksek idare mahkemesi, danışma ve inceleme merciidir. Sayıştay, kamu idarelerinin mali işlemlerini denetleyen, hesap mahkemesi olarak işlev gören bir mali denetim kurumudur. Anayasa Durumu: Danıştay, Anayasa'da öngörülen yüksek mahkemelerden biridir. Sayıştay, yüksek mahkemeler arasında sayılmamıştır. Kuruluş Tarihi: Danıştay, 1868 yılında "Şurayı Devlet" adıyla kurulmuştur. Sayıştay, 1865 yılında "Divan-ı Muhasebat" adıyla kurulmuştur. Denetim Kapsamı: Danıştay, cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar, kamu idareleri, YÖK, üniversiteler ve diğer özel bütçeli idareleri denetler. Sayıştay, merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri, sosyal güvenlik kuruluşları, yerel yönetimler ve döner sermayeleri denetler.

Almanya'daki mahkemeler, federal ve eyalet düzeyinde faaliyet gösterir. Federal mahkemeler: Federal Anayasa Mahkemesi (Bundesverfassungsgericht): Anayasaya aykırılık iddialarını karara bağlar. Federal Adalet Mahkemesi (Bundesgerichtshof): Medeni ve ceza davalarında en yüksek temyiz mahkemesidir. Federal İş Mahkemesi (Bundesarbeitsgericht): İş hukuku ile ilgili davalarda en yüksek mahkemedir. Federal İdare Mahkemesi (Bundesverwaltungsgericht): İdare hukuku davalarına bakar. Federal Sosyal Mahkeme (Bundessozialgericht): Sosyal güvenlik hukuku ile ilgili davalarda en yüksek mahkemedir. Federal Maliye Mahkemesi (Bundesfinanzhof): Vergi hukuku davalarına bakar. Eyalet mahkemeleri: İlk Derece Mahkemeleri (Amtsgerichte): Küçük çaplı medeni ve ceza davalarına bakar. Bölge Mahkemeleri (Landgerichte): Daha büyük çaplı medeni ve ceza davalarına bakar. Yüksek Bölge Mahkemeleri (Oberlandesgerichte): Bölge mahkemelerinin temyiz davalarına bakar. İdare Mahkemeleri (Verwaltungsgerichte): İdare hukuku davalarına bakar. İş Mahkemeleri (Arbeitsgerichte): İş hukuku ile ilgili davalara bakar. Sosyal Mahkemeler (Sozialgerichte): Sosyal güvenlik hukuku ile ilgili davalara bakar. Maliye Mahkemeleri (Finanzgerichte): Vergi hukuku davalarına bakar. Yargı süreci: 1. Dava açma: İlgili mahkemeye dilekçe sunulur. 2. Yargılama süreci: Dilekçe teatisi, delillerin toplanması ve duruşmalar yapılır. 3. Karar verme ve temyiz: Mahkeme kararını verir, memnun olmayan taraflar temyiz yoluna gidebilir. Alternatif uyuşmazlık çözüm yolları: Arabuluculuk: Taraflar, bir arabulucu yardımıyla müzakereler yapabilir. Tahkim: Taraflar,