Velayet

Aile içi görüşme gözlem formunu çocuğun velisi doldurur.

Boşanma davasında velayet, çocuğun üstün yararı ilkesi doğrultusunda mahkeme tarafından belirlenir. Bu değerlendirmede dikkate alınan bazı faktörler şunlardır: Çocuğun yaşı ve ihtiyaçları: Küçük yaştaki çocukların anneye daha fazla ihtiyaç duyduğu kabul edilir. Ebeveynlerin maddi ve manevi durumları: Mahkeme, çocuğun ihtiyaçlarını karşılayabilecek maddi imkânlara ve duygusal desteği sağlayabilecek manevi olgunluğa sahip ebeveyni tercih eder. Çocuğun görüşü: 8 yaşından büyük çocuklar, mahkeme huzurunda velayet konusunda kendi tercihlerini ifade edebilir. Ebeveynlerin davranışları: Mahkeme, ebeveynlerin çocuğa karşı tutumlarını, şiddet eğilimi, ihmal veya istismar gibi olumsuz davranışlarını değerlendirir. Çocuğun yaşadığı ortam: Çocuğun büyüdüğü çevre, okul durumu ve sosyal ilişkileri de göz önünde bulundurulur. Velayet kararı kesin olup, koşullar değiştiğinde tekrar gözden geçirilebilir.

Velayet hakkını kötüye kullanma suçu, Türk Medeni Kanunu'nun 348. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, velayet hakkını kötüye kullanma durumları şunlardır: 1. Deneyimsizlik, hastalık, başka bir yerde bulunma veya benzeri sebepler nedeniyle velayet görevini gereği gibi yerine getirememe. 2. Çocuğa yeterli ilgiyi göstermeme veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklama. Bu durumların tespiti halinde, velayet hakkının kaldırılmasının yanı sıra hapis cezası ile de cezalandırma kararı verilebilir. Ayrıca, velayet hakkının kötüye kullanılması, velayetin değiştirilmesi davasının da bir sebebi olabilir.

En yüksek evliya makamı, tasavvufta "velayeti kübra" olarak adlandırılır.

Velayet davası dilekçesi yazarken dikkat edilmesi gereken bazı önemli unsurlar şunlardır: 1. Başlık: Dilekçe, "ANKARA AİLE MAHKEMESİ'NE" şeklinde mahkemeye hitaben yazılmalıdır. 2. Tarafların Bilgileri: Davacı ve davalının adı, soyadı, T.C. kimlik numarası, adres ve telefon numarası gibi bilgiler yer almalıdır. 3. Çocuğun Bilgileri: Çocuğun adı, soyadı, doğum tarihi ve yeri gibi bilgiler belirtilmelidir. 4. Velayetin Talep Edilme Gerekçeleri: Çocuğun yaşı, sağlık durumu, eğitim durumu, ebeveynlerin maddi ve sosyal durumları gibi çocuğun menfaatine uygun olduğuna dair deliller sunulmalıdır. 5. Talepler: Davacının velayetin kendisine verilmesini, iştirak nafakası bağlanmasını ve diğer talepleri içermelidir. 6. Ekler: Nüfus kayıt örneği, boşanma kararı, çocuğun doğum belgesi, tanık beyanları ve diğer deliller eklenmelidir. Dilekçe hazırlanırken bir avukattan destek almak sürecin doğru ve eksiksiz ilerlemesi açısından tavsiye edilir.

SVR raporu (Sosyal İnceleme Raporu), genellikle boşanma davalarında çocukların velayeti ile ilgili durumlarda mahkeme tarafından talep edildiğinde verilir. Raporun hazırlanması için mahkeme, sosyal hizmet uzmanı, psikolog veya pedagog gibi uzmanlara müzekkere yazar.

Sosyal inceleme raporu, velayet davalarında çocuğun menfaatinin belirlenmesi için yeterli bir delil olarak kabul edilir. Bu rapor, çocuğun ve ebeveynlerin yaşam koşullarını detaylı olarak değerlendiren, psikolog, pedagog ve sosyal hizmet uzmanları tarafından hazırlanan bir rapordur. Ancak, sosyal inceleme raporu kesin olarak bağlayıcı değildir ve mahkeme, farklı delillere dayanarak farklı bir karar da verebilir.

Sir raporundan sonra şu adımlar izlenir: 1. Raporun Sunulması: Sosyal inceleme raporu (Sir raporu), mahkemeye sunulur. 2. Mahkeme Değerlendirmesi: Mahkeme, rapordaki bilgileri ve önerileri değerlendirerek karar verir. 3. Velayet Düzenlemesi: Rapor, çocuğun velayeti konusunda en iyi kararı verebilmek için kullanılır ve çocuğun menfaatini gözetir. 4. İtiraz Hakkı: Taraflar, rapora iki hafta içinde itiraz edebilirler. Bu süreç, boşanma davaları ve velayet anlaşmazlıkları gibi hukuki meselelerde adil ve bilinçli bir karar alınmasını sağlar.

Geçici velayet kararları, Aile Mahkemesi tarafından verilir.

Yargıtay'a göre, kız çocuklarının anneye verilmesi genellikle 6 yaşına kadar olan dönemde gerçekleşir. Ancak, her durumda çocuğun menfaati esas alınarak karar verilir ve istisnai durumlarda çocuğun üstün yararı gözetilerek velayeti babaya da verilebilir.

Velayet hakkı ve ebeveyn sorumlulukları arasındaki farklar şu şekildedir: Velayet Hakkı: - Çocuğun bakımı, eğitimi, sağlığı ve genel refahını sağlama yetkisini içerir. - Türk Medeni Kanunu'na göre, evlilik devam ettiği sürece anne ve baba tarafından ortak olarak kullanılır. - Boşanma durumunda mahkeme tarafından çocuğun üstün yararına göre belirlenir. Ebeveyn Sorumlulukları: - Çocuğun fiziksel, duygusal ve zihinsel gelişimini desteklemeyi kapsar. - Bu sorumluluklar arasında çocuğun temel ihtiyaçlarını karşılamak, ona sevgi ve ilgi göstermek, eğitim ve rehberlik etmek yer alır. - Ayrıca, çocuğun sağlık hizmetlerine erişimini sağlamak ve tıbbi müdahalelerde bulunmak da ebeveynlerin yükümlülüklerindendir.

Anlaşmalı boşanma davasında kişisel ilişki süresi konusunda kesin bir kural yoktur. Bu süre, çocuğun üstün yararı gözetilerek hakim tarafından belirlenir. Protokolde, çocuğun velayeti ve kişisel ilişkinin zaman, şekil ve süresi gibi detaylar yer almalıdır.

Velayet sahibi annenin ölümü durumunda, velayet hakkı sağ kalan ebeveyne geçmez, çünkü velayet hakkı sadece anne veya babadan birine aittir. Bu durumda, çocuk yasal temsilden yoksun kalır ve çocuğun haklarını korumak için kayyım atanması gereklidir. Velayetin değiştirilmesi için mahkeme kararı alınması ve dava açılması gerekmektedir.

Boşanma dilekçesinde olması gereken talepler şunlardır: 1. Davanın Konusu ve Talep Sonucu: Davanın boşanma talebine ilişkin olduğu açıkça belirtilmeli ve nafaka, velayet, tazminat gibi talepler net bir şekilde ifade edilmelidir. 2. İddiaların Dayanağı Olan Vakıaların Açıklanması: Boşanma talebine dayanak oluşturan olaylar, kronolojik sırayla ve detaylı bir şekilde anlatılmalıdır. 3. Delillerin Belirtilmesi: Mesajlaşmalar, fotoğraflar, sağlık raporları gibi ispat araçları dilekçede yer almalıdır. 4. Hukuki Sebeplerin Belirtilmesi: Boşanma talebinin hangi hukuki sebeplere dayandığı (zina, hayata kast, haysiyetsiz hayat sürme vb.) açıkça belirtilmelidir. 5. Sonuç ve İstem: Davacının mahkemeden talep ettiği hususlar (boşanma kararı, nafaka, tazminat, velayet vb.) açık ve net bir şekilde belirtilmelidir.

Ali Kara Hoca'nın 260. mektup, 1. cilt, 3. bölümü, "Tasavvuf Sohbeti" adlı video serisinde yer almaktadır. Bu bölümde, velayet kavramı ve manevi yolculuğun aşamaları ele alınmaktadır.

Kaza sonrası velayet değişikliği için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Aile Mahkemesine Başvuru: Velayeti alamayan ebeveyn, çocuğunun velayetini karşı taraftan almak için Aile Mahkemesine başvurmalıdır. 2. Geçerli Sebepler Sunulması: Mahkemeye, velayeti alan ebeveynin çocuğa yeterince bakamadığı veya kaza sonrası hayatını kaybettiği gibi geçerli sebepler sunulmalıdır. 3. Delil ve Tanıkların Sunulması: Çocuğun fiziksel ve psikolojik durumu hakkında adli tıp raporu ve sosyal hizmet uzmanlarının aile içi dinamikler hakkındaki raporları gibi deliller sunulmalıdır. 4. Mahkeme Kararı: Tüm deliller ve raporlar değerlendirildikten sonra mahkeme, çocuğun velayetinin kime verileceğine karar verir. Bu süreçte profesyonel hukuki destek almak, çocuğun ve ebeveynlerin haklarının korunması açısından büyük önem taşır.

Geçici velayetin değiştirilmesi talebi dilekçesi, çocuğun menfaatinin gerektirdiği her an verilebilir.

Çekişmeli boşanmada hakim, aşağıdaki konulara bakar: 1. Taraflar Arasındaki Anlaşmazlıklar: Hakim, boşanma nedenlerini ve tarafların taleplerini detaylı şekilde inceler. 2. Mal Varlığı: Her iki tarafın mal varlığını ve ekonomik durumunu değerlendirir, bu da boşanmanın maddi etkilerini belirlemek için önemlidir. 3. Çocukların Velayeti: Çocukların velayeti, bakımı ve geleceği ile ilgili taraflardan bilgi ister, çocukların menfaatini öncelikli olarak göz önünde bulundurur. 4. Deliller ve Tanıklar: Tarafların sunduğu delilleri ve tanıkların ifadelerini dikkate alır, bu da davanın seyrini değiştirebilir. 5. Nafaka ve Tazminat: Tarafların nafaka ve tazminat taleplerini inceler, kusur durumlarını değerlendirerek adil bir karar vermeye çalışır.

Ortak velayet, boşanma sonrası çocuğun bakımı, eğitimi, sağlık ve diğer temel ihtiyaçları konusunda anne ve babanın eşit hak ve sorumluluklara sahip olduğu bir velayet türüdür. Bu sistemde çocuk, yalnızca bir ebeveynin sorumluluğunda olmaz; her iki ebeveyn de çocuğun gelişimi ve karar süreçlerinde aktif rol alır. Ortak velayetin uygulanabilmesi için bazı şartlar gereklidir: - Ebeveynler arasında ciddi bir anlaşmazlık olmamalıdır. - Anne ve baba, çocuğun yüksek menfaatlerini gözetmelidir. - Ebeveynlerin her ikisi de çocuğa bakım sağlayabilecek durumda olmalıdır. - Çocuğun psikolojik ve fiziksel gelişimini olumsuz etkileyecek bir ortam bulunmamalıdır. Türkiye'de ortak velayet, yalnızca tarafların anlaşmalı boşanması halinde mümkündür.

Özcan Deniz ve Feyza Aktan'ın boşanmasının nedeni, oğulları Kuzey'in velayeti konusundaki anlaşmazlıklardır. Özcan Deniz, evlilik birliğinin temelinden sarsıldığını iddia ederek çekişmeli boşanma davası açmış ve oğlunun velayetini istemiştir.