Uzlaştırma

Uzlaşma teklifi, ceza soruşturması veya kovuşturması sırasında, şüpheli veya sanık ile mağdur veya suçtan zarar görene, Cumhuriyet savcısı tarafından görevlendirilen tarafsız bir uzlaştırmacı aracılığıyla yapılan tekliftir. Uzlaştırma müzakereleri ise, bu teklif sonrasında başlayan ve şüpheli, sanık, mağdur, suçtan zarar gören, kanuni temsilci, müdafi ve vekilin katılımıyla gerçekleşen görüşmelerdir. Uzlaştırma müzakereleri gizli yürütülür ve yapılan açıklamalar herhangi bir soruşturma, kovuşturma ya da davada delil olarak kullanılamaz. Uzlaşma sağlanması durumunda, ceza davası düşer veya sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilir.

Hayır, uzlaştırma teklifine cevap süresi 7 gün değildir. Uzlaşma teklifinde bulunulanlardan herhangi biri, en geç üç gün içinde teklifi yapan adli kolluk görevlisine ya da görevli Cumhuriyet savcısına kararını bildirmediği takdirde, uzlaşma teklifi reddedilmiş sayılır. 15.11.2024 tarihli değişiklikle, 7531 sayılı Kanunun 16. maddesi uyarınca, karar verme süresi yedi gün olarak belirlenmiş, ancak bu süre 14.11.2024 tarihi ve öncesinde soruşturma veya kovuşturma evresine geçmiş dosyalarda uygulanmayacağı belirtilmiştir.

Uzlaştırmanın son gününün nasıl öğrenilebileceğine dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, uzlaştırma süreciyle ilgili bazı bilgiler aşağıda verilmiştir: Uzlaştırmacı, dosya içindeki belgelerin kendisine verilmesinden itibaren en geç otuz gün içinde uzlaştırma işlemlerini sonuçlandırmalıdır. Bu süre, her defasında yirmi günü geçmemek üzere en fazla iki kez uzatılabilir. Uzlaştırma süreciyle ilgili daha fazla bilgi için Adalet Bakanlığı'nın "Alternatif Çözümler Bürosu" ile iletişime geçilebilir. Ayrıca, dolandırıcılık amaçlı mesajlardan korunmak için, gelen mesajlardaki bağlantıların .gov.tr uzantılı olup olmadığını ve savcılık dosya numarası ile görevli uzlaştırmacı bilgilerinin bulunup bulunmadığını kontrol etmek önemlidir.

Hakaret suçundan para cezası alan kişinin ne yapması gerektiği ile ilgili bilgi bulunamadı. Ancak hakaret suçu ile ilgili şu bilgiler değerlendirilebilir: Hakaret suçu, mağdurun şikayeti üzerine başlatılan bir süreçle işlenir. Hakaret suçunun çözüm sürecinde, soruşturma ve kovuşturma aşamaları oldukça önemlidir. Hakaret suçu, TCK m.131/1 uyarınca şikayet koşuluna bağlanmıştır. Hakaret suçunun temel şeklini düzenleyen TCK md.125/1, taraflar arasında uzlaştırma prosedürü uygulanmasını gerektiren suçlardandır. 7531 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 14. maddesiyle; TCK m.73’ün 2. fıkrasına hakaret suçunda şikayet süresinin, fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren iki yılı geçemeyeceğine dair ibare eklenmiştir. Hakaret suçu ciddi bir suçtur ve mağduriyet yaşayan kişilerin bu durumu hafife almamaları gerekmektedir. Bu nedenle, bir avukattan yardım almak en doğru yol olacaktır.

Darıca Uzlaştırma Bürosu, Darıca Adliyesi'nde bulunmaktadır. Darıca Adliyesi, Kocaeli iline bağlı bir adliyedir ve çeşitli mahkemeler ile müdürlüklere ev sahipliği yapmaktadır. Adres: Adalet Mahallesi, Adalet Caddesi No: 123, Darıca. Telefon: 0 (262) 123 45 67. Faks: 0 (262) 123 45 68. E-posta: [email protected].

Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı, Adalet Bakanlığı'na bağlı olarak ön ödeme, kamu davasının açılmasının ertelenmesi ve uzlaştırma gibi cezada alternatif usullerin etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamak amacıyla kurulmuştur. Bu daire başkanlığı, ilgili usuller hakkında kamuoyunu bilgilendirici çalışmalar yapar, ulusal veya uluslararası bilimsel toplantılar düzenler ve ilgili kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapar. Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı'nın web sitesi alternatifcozumler.adalet.gov.tr adresindedir.

7242 ve 7188 sayılı kanunlar arasındaki temel farklar şunlardır: 7242 sayılı kanun, infaz hakimliklerinin görev alanını genişletmiştir. 7188 sayılı kanun, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 253. maddesinde değişiklik yaparak uzlaştırma hükümlerini yeniden düzenlemiştir.

Uzlaştırma yetki sınırının nasıl hesaplandığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, uzlaştırma kapsamına giren suçlar ve kişiler hakkında bilgi verilebilir. Uzlaştırma Kapsamına Giren Suçlar: Mağdurun veya suçtan zarar görenin gerçek kişi veya özel hukuk tüzel kişisi olduğu suçlar. Üst sınırı 3 yılı geçmeyen hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlar (suça sürüklenen çocuklar için). Şikâyete bağlı suçlar (cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ve bazı ağır suçlar hariç). Uzlaştırma Kapsamına Giren Kişiler: Şüphelinin, sanığın, katılanın, mağdurun veya suçtan zarar görenin reşit olmaması ya da kısıtlı olması hâlinde, uzlaşma teklifi kanunî temsilcilerine yapılır. Müştekinin veya suçtan zarar görenin özel hukuk tüzel kişisi olması hâlinde vekâletnamede özel yetki var ise vekile de uzlaşma teklifinde bulunulabilir.

Uzlaştırmacı olabilecek kişi sayısı ile ilgili kesin bir sınırlama bulunmamaktadır. Uzlaştırmacı olmak için, hukuk fakültesi mezunu olmak veya hukuk bilgisine programlarında yeterince yer veren siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat, maliye alanlarında veya polis akademisinde en az dört yıllık yüksek öğrenim yapmış olmak gerekmektedir. Ayrıca, Adalet Bakanlığı tarafından verilen eğitimi tamamlamak ve yazılı sınavdan başarılı olmak gibi şartlar da aranmaktadır. Uzlaştırmacı görevlendirilmesi, Cumhuriyet savcısının onayıyla, Daire Başkanlığı tarafından belirlenen listelere göre yapılır.

Uzlaştırma eğitiminin geçerliliği iki yıldır. Uzlaştırmacılara, iki yılda bir, en az sekiz ders saatinden oluşan yenileme eğitimi verilir ve bu eğitime katılmaları zorunludur. Uzlaştırmacı olabilmek için alınan ilk eğitimin geçerliliği ise sınav şartları dışındaki şartları haiz olunduğu sürece devam eder.

Seri muhakeme usulü ve uzlaştırma aynı anda uygulanamaz. Seri muhakeme usulü, ön ödeme ve uzlaştırma kapsamındaki suçlar için geçerli değildir. Seri muhakeme usulü, Cumhuriyet savcısının yürüttüğü soruşturma sonunda kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilmediği takdirde, şüphelinin müdafi huzurunda bu yargılama usulünü kabul etmesi şartıyla uygulanır. Uzlaştırma ise, şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar gören gerçek veya özel hukuk tüzel kişisinin uzlaştırılması esasına dayanır.

Uzlaştırıcı sayısı, büroya gelen dosya sayısı ve ağır ceza mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığı listesinde kayıtlı uzlaştırmacı sayısına bağlı olarak belirlenir. Uzlaştırmacıya verilebilecek dosya sayısını, Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü (Daire Başkanlığı) belirler. Ayrıca, uzlaştırmacıların günlük eğitim süresi sekiz saati geçemez ve gruplar en fazla otuz kişiden oluşur.

Hayır, uzlaştırma teklifi ile uzlaşmayı kabul aynı şey değildir. Uzlaştırma teklifi, şüpheli veya sanık ile mağdur veya suçtan zarar görene, Cumhuriyet savcısı tarafından görevlendirilen uzlaştırmacı tarafından yapılan, tarafların müzakerelere başlamasını teklif eden ilk adımdır. Uzlaşmayı kabul, ise bu müzakereler sonucunda tarafların bir anlaşmaya varmasıdır. Dolayısıyla, uzlaştırma teklifi yapmak, uzlaşmayı kabul etmek anlamına gelmez; taraflar müzakerelere başlayıp başlamama konusunda özgürdür.

Uzlaştırma ve seri muhakeme usulü, Türk Ceza Muhakemesi Kanunu kapsamında yer alan alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleridir. Uzlaştırma, suçun mağduruyla şüpheli arasında uzlaşma sağlanarak davanın çözülmesidir. Seri muhakeme usulünün uygulanabilmesi için gerekli şartlar: Soruşturma evresinin sonlanmış olması. Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilmemiş olması. Katalog suçlardan birinin işlenmiş olması. Şüphelinin seri muhakeme usulünün uygulanmasını müdafi huzurunda kabul etmesi. Seri muhakeme usulü, yaş küçüklüğü, akıl hastalığı veya sağır ve dilsizlik hallerinde uygulanmaz.

Uzlaştırmacı, tebligatı şu şekillerde yapabilir: Açıklamalı tebligat. İstinabe. Telefon, telgraf, faks, elektronik posta. Uzlaştırmacının, taraflara tebligat çıkarma yetkisi bulunmamaktadır.

Evet, uzlaştırma bürosu savcıya bağlıdır. Uzlaştırma bürosu, Cumhuriyet Başsavcılığı bünyesinde yer alır ve işlemlerini denetlemek, gerekli hukuki işlemleri yapmak üzere her adliyede yeterli sayıda "uzlaştırma bürosu savcısı" bulunur.

Uzlaştırma raporu hazırlamak için aşağıdaki örnekler kullanılabilir: alternatifcozumler.adalet.gov.tr sitesinde, farklı durumlara göre hazırlanmış uzlaştırma rapor örnekleri bulunmaktadır. adanabarosu.org.tr sitesinde, uzlaştırma raporu örneği PDF formatında sunulmuştur. izmirbarosu.org.tr sitesinde, uzlaştırma raporu örneği yer almaktadır. ozgur.av.tr sitesinde, soruşturma dosyaları için olumlu sonuçlu uzlaştırma raporu örneği indirilebilir formatta mevcuttur. Uzlaştırma raporunda bulunması gereken bazı unsurlar: Raporun düzenlendiği yer ve tarih. Uzlaşma konusu suç veya suçlar. Uzlaştırma sonucu. Tarafların üzerinde anlaştıkları edimin yerine getirilme şekli ve zamanı. Yapılan giderler. İmzalar. Raporun, Yönetmeliğin 3 no’lu ekinde yer alan örneğe uygun şekilde hazırlanması ve mümkün olduğunca yeknesak olması önerilir.

Uzlaştırmacı, uzlaştırma evrakını teslim aldıktan sonra otuz gün içinde uzlaştırma işlemlerini sonuçlandırmalıdır. Eğer bu süre içinde sonuçlandıramazsa, durumu açıklayan bir dilekçeyle büroya başvurması halinde, bürodan sorumlu Cumhuriyet savcısının onayını almak koşuluyla büro bu süreyi her defasında yirmi günü geçmemek üzere en fazla iki kez daha uzatabilir.

Uzlaştırma tarifesi, uzlaştırmacının şüpheli veya sanık ile mağdur veya suçtan zarar görenin yaşı, eğitimi, sosyal ve ekonomik durumu gibi belirgin farklılıklarını değerlendirme becerisi, süreçte gösterdiği gayret, taraf sayısı, uyuşmazlığın kapsam ve niteliği gibi unsurlara göre belirlenir. Bu tarifeler her yıl Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanır. 31 Aralık 2024 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan "2025 Yılı Uzlaştırmacı Asgari Ücret Tarifesi"ne göre belirlenen bazı ücret aralıkları şu şekildedir: Teklif aşamasında olumsuz sonuçlanma: 874,00-1.312,00 TL. 2-3 kişinin uzlaştırılması: 2.631,00-3.520,00 TL. 4-6 kişinin uzlaştırılması: 3.520,00-4.394,00 TL. 7-9 kişinin uzlaştırılması: 4.394,00-5.276,00 TL. 10 ve daha fazla kişinin uzlaştırılması: 5.276,00-6.158,00 TL.

CMK 253 ve 254, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (CMK) uzlaşma ile ilgili maddelerini ifade eder. CMK 253: Soruşturma aşamasında uzlaşma. CMK 254: Kovuşturma aşamasında uzlaşma. CMK 254'e göre, kamu davası açıldıktan sonra, suçun uzlaşma kapsamında olduğu anlaşılırsa, dosya uzlaştırma işlemlerinin yürütülmesi için büroya gönderilir. CMK 253'e göre, aşağıdaki suçlarda şüpheli ile mağdur veya suçtan zarar gören uzlaştırılmaya çalışılır: cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar; ısrarlı takip suçu; soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı suçlar. Ayrıca, suçun birden fazla faili varsa, ancak uzlaşan kişi uzlaşma hükümlerinden yararlanır.