UluslararasıHukuk

Lahey Sözleşmeleri, Hollanda'nın Lahey şehrinde gerçekleşen iki uluslararası toplantının adıdır: 1. 1899 tarihli Birinci Lahey Sözleşmesi: 18 Mayıs 1899 tarihinde gerçekleşmiş olup, savaş ve savaş döneminde işlenen suçlarla ilgili ilk laik uluslararası belgelerden biridir. 2. 1907 tarihli İkinci Lahey Sözleşmesi: 18 Ekim 1907 tarihinde gerçekleşmiş ve kara savaşı talimatnamesi, kara ve deniz savaşı hukuku, tarafsız ülkelerin hak ve ödevleri gibi konuları ele almıştır. Ayrıca, Lahey Sözleşmeleri kapsamında aşağıdaki diğer uluslararası anlaşmalar da bulunmaktadır: - 1954 tarihli Silahlı Çatışma Halinde Kültürel Varlığın Korunması Sözleşmesi: Kültürel varlıkların savaş sırasında korunmasını amaçlar. - 1980 tarihli Çocuk Kaçırmanın Hukuki Yönlerine Dair Sözleşme: Uluslararası çocuk kaçırma vakalarında çocuğun iadesi ve hukuki süreçlerin düzenlenmesi için oluşturulmuştur. - 1961 tarihli Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi: Yabancı belgelerin geçerliliği ile ilgili koşulları belirler.

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), dört ana suç türünü yargılar: 1. Soykırım suçları. 2. İnsanlığa karşı suçlar. 3. Savaş suçları. 4. Saldırı suçu (agresyon).

Açık denizlerde tüm devletler serbesttir, çünkü açık denizler hiçbir devletin deniz ülkesine ait olmayan uluslararası deniz alanlarıdır.

El Salvador, yüksek cinayet oranları ve çetelerin faaliyetleri nedeniyle tehlikeli bir ülke olarak kabul edilmektedir. Ayrıca, olağanüstü hâl ilanıyla birlikte, herhangi bir suçlama olmaksızın gözaltında geçirilen sürenin artırılması ve kolluk kuvvetlerinin yetkilerinin genişletilmesi gibi uygulamalar da güvenlik durumunu kötüleştirmektedir.

Kırmızı bülten çıkarılması durumunda aranan kişi için şu sonuçlar doğar: 1. Seyahat özgürlüğünün kısıtlanması: Kırmızı bülten, kişinin seyahat etmesini zorlaştırır ve bazı ülkelerde banka hesaplarının dondurulmasına neden olabilir. 2. Sosyal ve mesleki hayatın olumsuz etkilenmesi: Kişi, uluslararası toplumda aranan bir suçlu olarak kabul edilir ve bu durum sosyal ve mesleki hayatını olumsuz etkileyebilir. 3. Yakalanma ve teslim edilme: Kırmızı bülten, üye ülkeler tarafından yakalandığında kişinin ilgili adli makamlara teslim edilmesini sağlar. Kırmızı bültenin iptali için, hukuka aykırılık iddiası ile İnterpol'ün Dosya Kontrol Komisyonu'na başvuru yapılabilir.

Mütekabiliyet esası hukukta, bir devletin, başka bir devletin vatandaşlarına uyguladığı hukuki veya fiili bir davranış biçimine karşılık, diğer devletin de aynı şekilde davranması anlamına gelir.

Filipinler'in Twitter'ı sevmeme nedenleri arasında, platformun spam ve manipülasyonla ilgili kuralları ihlal eden hesapları askıya alması yer alabilir. Örneğin, 2022 yılında Twitter, Filipinler cumhurbaşkanlığı seçim adayı Ferdinand Marcos Jr'ı tanıtan yüzlerce hesabı, seçim konuşmalarını hedef alan şüpheli bilgi kampanyalarına dahil oldukları gerekçesiyle askıya almıştır. Ayrıca, Twitter'ın kullanıcılara içerik görüntüleme kısıtlamaları getirmesi de bazı kullanıcıların platforma olan güvenini sarsmış olabilir.

İnterpol'de aranan bir kişi Türkiye'ye geldiğinde, hakkında kırmızı bülten çıkarılmışsa, polis tarafından gözaltına alınır ve iade süreci başlatılır. Bu süreçte, kişinin yakalandığı ülkenin kanunlarına göre suçlu sayılması halinde iadesi mümkündür. Aramanın kaldırılması için kişinin veya bir vekilin doğrudan İnterpol'e başvurması ve arama gerekçelerini çürütecek belgeleri sunması gerekmektedir.

İnterpol kırmızı bülten çıkarılması durumunda aranan kişi, uluslararası düzeyde ciddi bir suçlu olarak kabul edilir ve bu durum hakkında tüm üye ülkeler bilgilendirilir. Olası sonuçlar: - Yakalama ve iade: Kırmızı bülten, aranan kişinin yakalanması ve talep eden ülkenin adli makamlarına teslim edilmesi için bir çağrıdır. - İtiraz imkanı: Kişi, kendisine isnat edilen suçları çürütecek deliller sunarak veya iadesinin insan hakları açısından risk oluşturduğunu belirterek kırmızı bültenin kaldırılması için İnterpol'e başvurabilir. Önemli not: İnterpol kırmızı bülteni, hukuki anlamda doğrudan bir yaptırım gücü taşımaz.

JUS terimi, farklı bağlamlarda farklı işlevlere sahiptir: 1. Uluslararası Hukukta Jus Cogens: Bu, uluslararası toplumun ortak faydası için öncelikle güvence altına alınması gereken değerleri korumak amacıyla ortaya çıkmış emredici kuralları ifade eder. 2. Hukuk Yazılımında JUS: Bu, firmaların hukuki süreçlerini yönetmek için tasarlanmış kapsamlı ve kapsayıcı bir hukuk yazılımıdır. 3. Meyve Sularında JUS: Bu, meyve veya meyvelerin karışımının yenilebilir kısımlarından elde edilen katkısız içecekleri ifade eder.

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi önemlidir çünkü: 1. Tarihsel bir dönüm noktası olarak kabul edilir ve insan haklarının evrensel olarak korunması gerektiğini vurgular. 2. Temel insan haklarını tanır ve bu haklar arasında yaşam hakkı, düşünce özgürlüğü, inanç özgürlüğü, eşitlik ve adil yargılanma hakkı gibi haklar bulunur. 3. Uluslararası insan hakları anlaşmalarının temelini oluşturur ve bu bildirge olmadan modern insan hakları çabaları mümkün olmazdı. 4. Irk, cinsiyet, din veya diğer herhangi bir ayrımcılık temelinde tüm insanların eşit olduğunu ilan eder. 5. Birleşmiş Milletler'in temel kurucu belgelerinden biri olarak, üye devletleri insan haklarını korumaya ve ihlallerini önlemeye taahhüt eder.

Çocuk Haklarına Dair Sözleşme toplamda 54 maddeden oluşmaktadır.

Westphalian sistem, uluslararası hukukta her devletin kendi toprakları üzerinde münhasır egemenliğe sahip olduğuna dair bir ilkedir. Bu sistem, 1648 Vestfalya Barışı'ndan sonra Avrupa'da, Jean Bodin'in devlet teorisi ve Hugo Grotius'un doğal hukuk öğretilerine dayanarak geliştirilmiştir. Westphalian sistemin temel ilkeleri şunlardır: - Devletlerin eşitliği: Büyük veya küçük her devletin egemenlik hakkı eşittir. - İçişlerine karışmama: Devletlerin iç işlerine başka devletler karışamaz. - Devletlerin toprak bütünlüğünün ihlali: Kabul edilmiş devlet sınırları ihlal ve işgal edilemez. Günümüzde, Westphalian sistem, modern egemen devletlerden oluşan uluslararası sistemin temelini oluşturmaktadır.

Tahkim, tarafların bir uyuşmazlık durumunda mahkemeler yerine özel hakemlere başvurarak çözüm elde etmelerini sağlayan bir alternatif çözüm yöntemidir. Tahkim süreci şu aşamalardan oluşur: 1. Tahkim Anlaşmasının Oluşturulması: Taraflar, anlaşmazlık durumunda tahkim yoluna başvuracaklarını kabul eden bir sözleşme yaparlar. 2. Hakemlerin Seçimi: Her taraf kendi hakemini seçer ve bu iki hakem üçüncü bir hakemi belirler. 3. Davanın İşleme Koyma: Tarafların talepleri ve savunmaları resmi olarak kaydedilir. 4. Delil Toplama ve İnceleme: Sunulan belgeler ve deliller hakemler tarafından değerlendirilir. 5. Karar Aşaması: Tüm deliller ışığında hakemler bir karara varır, bu karar bağlayıcıdır. Tahkimin avantajları arasında hız, maliyet etkinliği, gizlilik ve uzman hakemlerin seçimi yer alır. Uluslararası tahkim durumunda, kararların dünya genelinde tanınması ve uygulanması New York Sözleşmesi gibi uluslararası anlaşmalar sayesinde mümkün olur.

Uluslararası hukuk için uluslararası hukuk alanında uzmanlaşmış bir avukat tercih edilmelidir. Uluslararası hukuk avukatının yapabileceği bazı hizmetler şunlardır: uluslararası alacakların takibi ve tahsili; yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizi; AİHM başvurusu ve sürecin takibi; uluslararası uyuşmazlıkların çözümü; uluslararası tahkim ve arabuluculuk; yabancı şirketlere hukuki danışmanlık. İstanbul'da uluslararası hukuk avukatı arayışında olanlar için AHD Durak Hukuk Bürosu ve Çelik Hukuk Bürosu gibi firmalar hizmet vermektedir.

Uluslararası hukukta genellikle karasularının genişliği 12 deniz mili olarak kabul edilir. Ancak, Cumhurbaşkanı, belirli denizler için bu genişliği hakkaniyet ilkesine uygun olarak daha fazla belirlemeye yetkilidir (2674 sayılı Karasuları Kanunu, madde 1).

Sınavlarda yargı uluslararası hukuk konuları, "Uluslararası Hukuk" dersi kapsamında yer alır.

Savaş esirleri, silahlı bir çatışma sırasında veya sonrasında rakip taraf tarafından ele geçirilen asker veya askerlerdir. Yaptıkları bazı faaliyetler: - Gözaltında tutulma: Esirler, uygun mekanlarda muhafaza edilir ve yiyecek, giyecek ihtiyaçları karşılanır. - Tedavi: Her kampta, esirlerin tedavisi için bir revir bulunur ve tedavi masrafları esir alan devlet tarafından karşılanır. - Çalışma: Esirler, iş ücreti karşılığında çalıştırılabilirler, ancak çalışma koşulları sağlıklarını tehlikeye atmamalıdır. - Hukuki süreç: Esirler, yasal haklarından haberdar edilir ve adil bir yargılama sürecine tabi tutulurlar. Uluslararası hukuk, savaş esirlerine yapılacak muameleyi düzenleyen Cenevre Sözleşmesi gibi belgelerle belirlenmiştir.

Milletlerarası tahkim, yabancılık unsuru taşıyan ve tahkim yerinin Türkiye olarak belirlendiği uyuşmazlıkları kapsar. Bu tür tahkim, aşağıdaki davalara bakar: Sözleşmeden doğan uyuşmazlıklar: Taraflar arasındaki sözleşmeden kaynaklanan hukuki ilişkilerden doğan davalar. Haksız fiilden kaynaklanan davalar: Milletlerarası tahkimde, haksız fiilden veya kanundan kaynaklanan hukuki ilişkilerden doğabilecek uyuşmazlıklar da tahkim kapsamına girer. Ayrıca, uluslararası ticaretle ilgili davalar ve sermaye veya mal geçişini içeren hukuki ilişkiler de milletlerarası tahkimin baktığı davalar arasındadır.

TCK 19/1, Türk Ceza Kanunu'nun "Yabancı Kanunun Göz Önünde Bulundurulması" başlıklı maddesini ifade eder. Bu maddeye göre: 1. Türkiye'nin egemenlik alanı dışında işlenen suçlar dolayısıyla Türkiye'de yargılama yapılırken, Türk kanununa göre verilecek ceza, suçun işlendiği ülke kanununda öngörülen cezanın üst sınırından fazla olamaz. 2. Ancak, suçun Türkiye'nin güvenliğine karşı veya zararına olarak, Türk vatandaşına karşı ya da Türk kanunlarına göre kurulmuş özel hukuk tüzel kişisi zararına işlenmesi durumunda, yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz.