TürkSiyasiTarihi

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (TCF) 1929'da kapatılmadı, çünkü bu parti 5 Haziran 1925 tarihinde kapatıldı. TCF'nin kapatılmasının nedenleri arasında şunlar yer alır: - Şeyh Sait İsyanı: Parti mensuplarının isyana destek verdikleri iddiası. - Dini duyguların propaganda olarak kullanılması: Parti programında yer alan "dini düşünce ve inançlara saygılı" maddesi. - Eski rejim yanlılarının toplanması: Bu durum, partinin laikliğe karşı bir merkez haline gelmesine yol açtı.

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (TCF), 5 Haziran 1925 tarihinde kapatıldı.

İsmet İnönü'nün hayatı kısaca şu şekilde özetlenebilir: 1884 yılında İzmir'de doğan İsmet İnönü, ilk ve orta öğrenimini Sivas'ta tamamladı. I. Dünya Savaşı'nda Kafkasya ve Filistin cephelerinde savaştı. Mudanya Mütarekesi'nde ve Lozan Antlaşması'nda Türk heyetine başkanlık yaptı ve antlaşmaları imzaladı. Atatürk'ün ölümünden sonra 11 Kasım 1938'de cumhurbaşkanı seçildi ve 1950 yılına kadar görev yaptı. 1972 yılında CHP genel başkanlığı ve milletvekilliğinden istifa ederek aktif siyasetten çekildi.

Atatürk'ün çok partili hayata geçişte yaptığı bazı çalışmalar: Halk Fırkası'nın Kurulması. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın Kurulmasına Olanak Tanıması. Bağımsız Milletvekilliği Girişimi. Atatürk döneminde çok partili hayata geçiş çalışmaları, cumhuriyet yönetimine yönelik isyan hareketleri nedeniyle kesintiye uğradı. Türkiye'de gerçek anlamıyla çok partili hayata geçiş, 1945 yılında Cumhuriyet Halk Partisi dışında ikinci bir partinin kurulmasıyla ve 1946 genel seçimlerine çok partili sistemle gidilmesiyle gerçekleşti.

Rauf Paşa ismi, farklı dönemlerde yaşamış birkaç önemli şahsiyeti ifade edebilir: 1. Mehmed Emin Rauf Paşa (1780-1860), II. Mahmut ve Abdülmecit dönemlerinde 5 kez sadrazamlık yapmış olan Osmanlı devlet adamıdır. 2. Şerif Mehmed Rauf Paşa (1838-1923), Osmanlı devlet adamıdır. 3. Hüseyin Rauf Orbay (1881-1964), Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde, Kurtuluş Savaşı'nda ve Türkiye Cumhuriyeti döneminde görev almış asker kökenli siyaset adamıdır.

Fevzi Çakmak'ın kısaca hayatı: 12 Ocak 1876'da İstanbul'da doğan Fevzi Çakmak, Türk asker, siyasetçi ve devlet adamıdır. Askeri Kariyeri: - Kuleli Askeri Lisesi ve Kara Harp Okulu'nu bitirdi. - Kurmay yüzbaşı olarak Genelkurmay Başkanlığı'na katıldı. - Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı'nda çeşitli cephelerde görev aldı. - 1918'de korgeneral rütbesine yükseldi. - Mondros Mütarekesi sonrası Genelkurmay Başkanı oldu ve silah ile cephanenin düşman eline geçmesini önledi. Siyasi Kariyeri: - 1920'de Milli Savunma Bakanı ve Harbiye Nazırı olarak görev yaptı. - Ankara'ya geçerek TBMM'de Kozan milletvekili olarak yer aldı. - 1944'te yaş haddinden dolayı askerlikten emekli oldu. Diğer Faaliyetleri: - 1946 seçimlerinde Demokrat Parti'den İstanbul milletvekili seçildi. - 1948'de Millet Partisi'nin kurucuları arasında yer aldı ve fahri başkanlık yaptı. Fevzi Çakmak, 10 Nisan 1950'de İstanbul'da hayatını kaybetti.

Serbest Cumhuriyet Fırkası ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nı kuran kişiler farklıdır: 1. Serbest Cumhuriyet Fırkası: Bu parti, Mustafa Kemal Atatürk'ün isteği üzerine Fethi Okyar tarafından 12 Ağustos 1930'da kurulmuştur. 2. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası: Bu parti ise, Mustafa Kemal Atatürk'ün yakın arkadaşları Kazım Karabekir, Rauf Orbay, Refet Bele, Ali Fuat Cebesoy ve Adnan Adıvar tarafından 17 Kasım 1924'te kurulmuştur.

Eski Ülkü Ocakları başkanları şunlardır: 1. İrfan Özcan (1990-1991). 2. Servet Avcı (1990-1991). 3. Suat Başaran (1991-1992). 4. Ulvi Batu (1992-1993). 5. Alaattin Aldemir (1993-1996). 6. Azmi Karamahmutoğlu (1996-1997). 7. Mustafa Hakan Ünser (1997). 8. Atila Kaya (1997-2003). 9. Alişan Satılmış (2003-2005). 10. Harun Öztürk (2005-2012). 11. Olcay Kılavuz (2012-2018). 12. Sinan Ateş (2019-2020). 13. Ahmet Yiğit Yıldırım (2020-günümüz).

Kuleli Askeri Lisesi'nde askerlik yapanlar, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnameyle (KHK) okulun kapatılması kararı sonrası farklı yerlere yönlendirildi. Bu kapsamda, lisede öğrenimine devam eden öğrenciler, ortaöğretim yerleştirme puanları dikkate alınarak durumlarına uygun diğer okullara kaydedildi.

Dörtlü Takrir, 7 Haziran 1945'te CHP'li Celal Bayar, Adnan Menderes, Fuat Köprülü ve Refik Koraltan tarafından CHP Meclis Grubu'na verilen önergedir. Bu önerge, parti içinde özgür bir tartışma ortamının olması isteğiyle verilmiştir ve dört milletvekili tarafından hazırlandığı için bu ismi almıştır. Dörtlü Takrir'de, Türkiye'nin tek parti yönetiminden çok partili hayata geçmesi, serbest seçimlerin yapılması ve yürütme erkinin CHP'nin tüzel kişiliğinden çıkarılması gibi talepler yer almaktaydı.

Adnan Menderes, Demokrat Parti (DP)'nin kurucusudur ve 1950-1960 yılları arasında bu partinin genel başkanlığını yapmıştır. Menderes, siyasi kariyerine Serbest Cumhuriyet Fırkası (SCF)'nda başlamış, ardından Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)'nde uzun yıllar hizmet etmiştir.

Kemal Karpat'ın "Türk Siyasi Tarihi" kitabı, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminden başlayarak Türkiye'deki modern siyasal sistemin evrimini ele almaktadır.

1921 Anayasası'nın (Teşkilat-ı Esasiye Kanunu) özellikleri şunlardır: 1. Milli Egemenlik: Anayasa, egemenliği kayıtsız şartsız millete vermiştir. 2. Meclis Hükümeti Sistemi: Yasama, yürütme ve kısmen yargı yetkileri TBMM'de toplanmıştır. 3. Güçler Birliği İlkesi: Anayasa, güçler ayrılığı ilkesinin aksine, güçler birliği ilkesini benimsemiştir. 4. Yerel Yönetimler: Yerel yönetimlere geniş yetkiler tanınmıştır. 5. Basit ve Kısa Yapı: Anayasa, 23 maddeden oluşan sade bir metindir. 6. Geçici ve İstisnai Nitelik: Anayasa, İstiklal Harbi'nin olağanüstü şartları altında hazırlandığı için geçici bir özellik taşır. 1923 yılında yapılan değişikliklerle birlikte, cumhuriyetin ilanı ve kabine sistemine geçiş gibi önemli düzenlemeler eklenmiştir.

Hürriyet ve İtilaf Fırkası'nın ilk lideri Damat Ferit Paşa'dır.

Adnan Menderes, 17 Eylül 1961 tarihinde, saat 13.21'de İmralı Adası'nda asılarak idam edilmiştir.

Terakkiperver ve Serbest Cumhuriyet Fırkaları arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Kuruluş Süreci: Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (TCF), 1923 yılında Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulmuştur. 2. Amaç ve Hedefler: TCF, çok partili sisteme geçiş ve meclis içinde fikir çeşitliliğinin artırılması amacıyla kurulmuştu. 3. Kapatma Nedenleri: TCF, 1925'te çıkan Şeyh Sait İsyanı'nda etkili olduğu gerekçesiyle kapatılmıştır. 4. Kadın Hakları: TCF, programında kadın haklarından bahsetmezken, SCF kadınlara siyasi haklar vermeyi planlamıştır.

MÇP (Milliyetçi Çalışma Partisi), 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra kapatılan Milliyetçi Hareket Partisi'nin oylarını bünyesinde toparlamak amacıyla kurulmuş bir siyasi partidir. MÇP, 30 Kasım 1985 tarihinde Muhafazakâr Parti'nin adının değiştirilmesiyle kurulmuştur. 24 Ocak 1993 tarihinde ise MÇP'nin ismi MHP (Milliyetçi Hareket Partisi) olarak değiştirilmiş ve partinin hukuki varlığı sona ermiştir.

Misak-ı Milli önemlidir çünkü: 1. Ulusal Sınırların Belirlenmesi: Misak-ı Milli, Türk vatanının sınırlarını çizerek milli ve bölünmez bir Türk yurdu fikrini ortaya koymuştur. 2. Bağımsızlık ve Egemenlik: Belgede tam bağımsızlık ve millet egemenliği vurgulanmış, bu da Türk milletinin bağımsızlık mücadelesine yön vermiştir. 3. Dış Politika Hedefleri: Misak-ı Milli, Türk dış politikasının hedeflerini belirleyerek devletin bağımsızlığı ve milletin geleceği için ilkeler tespit etmiştir. 4. Demokratik Bir Belge: Misak-ı Milli, halkın iradesi sonucu ortaya çıkmış ve demokratik bir karar olarak kabul edilmiştir. 5. Tarihi ve Kültürel Değer: Bu belge, Türk tarihi açısından Magna Charta ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi kadar önemli bir yer tutmaktadır.

Recep Tayyip Erdoğan'ın ilk siyasi deneyimi, Millî Selamet Partisi'nin (MSP) Beyoğlu gençlik kolu başkanlığı ve İstanbul İl Gençlik Kolları Başkanlığı görevlerinde başlamasıyla olmuştur.

Ecevit ve İnönü arasında bazı temel farklar şunlardır: 1. Siyasi Görüşler: Ecevit, "ortanın solu" anlayışını savunmuş ve bu konuda parti içinde önemli bir takipçi kitlesi kazanmıştır. 2. Askeri Müdahale: Ecevit, 12 Mart 1971 muhtırasını partisine ve kendisine yönelik bir müdahale olarak görmüş ve bu duruma karşı çıkmıştır. 3. Genel Başkanlık: 1972 yılında yapılan olağanüstü kurultayda Ecevit, İnönü'nün yerine CHP'nin genel başkanı seçilmiştir.