TürkKültürü

Matrakçı Nasuh, matrak oyununda lobutu andıran sopalarla oynanan ve eskrime benzeyen bir tür savaş oyunu olan matrakta çok usta olduğu için bu lakabı almıştır. Matrakçı Nasuh'un matrak oyununda ne yaptığına dair bazı bilgiler şunlardır: Oyun gösterileri: I. Süleyman'ın oğullarının sünnet düğününde ok, kılıç, yay ve matraktan oluşan bir cenk gösterisi sunmuştur. Yarışmalar: 1529 yılında Mısır'da ünlü silahşorların katıldığı bir yarışmada farklı silah kategorilerinde yarışmış ve rakiplerine her alanda üstün gelmiştir. Kural belirleme: 1530 yılında matrak oyununun en temel kurallarını Tuhfe el-Guzat isimli eserinde tanıtarak yeni başlayanlar için kılavuz niteliğinde bir belge oluşturmuştur.

Kurt Efe ismi, "Kurt Seyit ve Şura" dizisindeki bir karakterin isminden esinlenilerek konulmuştur. Kurt ismi, bir yeri veya bir şeyi iyi bilen, aldanmayan, kurnaz anlamlarına gelir. Efe ismi ise yiğit, cesur, mert ve liderlik vasıflarına sahip anlamlarına gelir. Dolayısıyla, Kurt Efe ismi, öğretici, yol gösterici, koruyucu ve güçlü bir karakteri temsil eder.

Hayır, kurt adam ve kurt kadın aynı değildir; kurt adamlar hem erkek hem de kadın olabilir. Kurt adam, dolunay sırasında kurt gibi korkunç bir yaratığa dönüşen efsanevi bir insandır.

Karakız ismi, farklı bağlamlarda çeşitli hikayelerle ilişkilendirilebilir. Türk mitolojisinde Karakız, gece, rüyalar ve bilinçaltının koruyucu ruhudur. Gerçek bir hikaye olarak, Yozgat'ın Sorgun ilçesine bağlı Karakız adlı bir köy bulunmaktadır. Kurgusal bir hikaye olarak, "Karakız'ın Hüzünlü Hikayesi" adlı bir video, Gülseren Budayıcıoğlu tarafından Facebook'ta paylaşılmıştır. Bir diğer hikaye ise, "Karakız" adlı bir radyo programı olup, hafta içi 11-14 saatleri arasında yayınlanan ve Yeşim adlı programcı tarafından yapılan bir programdır. Son olarak, "Karakız" adlı bir inek, açgözlülük ve çıkar çatışması gibi temaların işlendiği bir hikayede yer alır.

Angut kuşu, özellikle sadakat ve bağlılığın sembolü olarak kabul edilir. Bu kuş, eşlerine ömür boyu sadık kalır ve eşlerinden biri öldüğünde genellikle yalnız kalır. Ayrıca, Budizm'de angut kuşu kutsal kabul edilir ve Moğol ile Tibet kültürlerinde de önemli bir yere sahiptir. Ancak, günlük dilde "angut" kelimesi, argo bir ifade olarak "aptal, budala" anlamlarında da kullanılır.

Türk kültüründe temizlik anlayışı, hem maddi hem de manevi boyutları içerir. Maddi temizlik açısından, Türkler İslamiyet'in etkisiyle abdest, gusül, taharet gibi temizlik uygulamalarına önem vermişlerdir. Manevi temizlik ise kalbin, aklın, duyguların ve dilin temizliğini kapsar. Türk kültüründe temizliğe verilen önem, sözlü kültür ürünlerine de yansımıştır; kaba sözlerle konuşana "ağzı pis" denilir, düzeni bozan davranışlar için "suyu bulandırmak" gibi deyimler kullanılır.

Filiz ismini genellikle anne ve baba adayları koyar, çünkü bu isim hem güzel anlamlar taşır hem de kulağa hoş gelir. Filiz ismi, Türkçe kökenli olup "bitkilerin yeni çıkan sürgünü, taze dal" anlamına gelir ve büyüme, yenilik, umut kavramlarını çağrıştırır. Ayrıca, bazı ebeveynler çocuklarına aile büyüklerinin isimlerini de verebilir.

Yerli Malı Haftası'nda Karagöz-Hacivat oyunu şu şekilde oynanabilir: 1. Mukaddime (Giriş). 2. Muhavere (Söyleşme). 3. Fasıl. 4. Bitiş. Karagöz-Hacivat oyunu, usta-çırak ilişkisi içinde yüzyıllarca devam eden bir gelenektir.

Erkan Göksu'nun "Türk Kültüründe Silah" kitabı 548 sayfadır. Bazı kaynaklarda ise sayfa sayısı 478 olarak belirtilmektedir.

"Hızlı koşan atın boku seyrek düşer" atasözü, bilinmeyen bir sözdür. Bu atasözü, aceleyle ve düşünmeden yapılan işlerin sonuçlarının genellikle istenildiği gibi olmayacağını anlatır.

Türk kız efsanelerinden bazıları şunlardır: Sarıkız Efsanesi. Ah Tamara Efsanesi. Belcekız Efsanesi. Kastamonu Efsanesi. Ayrıca, Amazon Kadınları Efsanesi de yarı gerçek yarı efsanevi bir hikayedir.

Öküzün kutsal kabul edilmesinin bazı nedenleri: Antik kültürlerde öküzler, doğurganlık, güç ve refahla ilişkilendirilirdi. Boğa figürü, yeniden doğuş, bereket ve başlangıçları simgeliyordu. Bazı medeniyetlerde öküzler, tanrıların sembolü veya temsilcisi olarak kabul edilirdi. Anadolu ve Mezopotamya coğrafyasında öküz/boğa, mitolojik olarak tanrıların simgesi olarak kullanılmıştır. Günümüzde de öküz, Anadolu'da bazı inançlarda kutsal kabul edilmeye devam etmektedir; örneğin, birçok evin kapısına boynuzlu hayvan başları asılır ve bu başların eve kötülüklerin girmesini engellediğine inanılır.

Kurt dövmesi, genellikle Türk boylarının tamamını değil, belirli sembolizm ve mitolojik anlamlar çerçevesinde bazı Türk boylarını temsil eder. Türk mitolojisinde kurt, özellikle Göktürkler ve Altay Türkleri için kutsal bir hayvan ve ulusal bir sembol olarak kabul edilir. Kurt başlı tuğ ise, Göktürk topluluklarında bir rütbe ve bağımsızlık sembolü olarak kullanılmıştır. Ancak, kurt dövmesinin hangi Türk boyunu tam olarak temsil ettiğine dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Özetle, kurt dövmesi daha çok genel Türk kültürünü ve mitolojisini temsil eder, belirli bir Türk boyuna özgü değildir.

Zaza düğünlerinde halay çekilmesinin nedeni, geleneksel Zaza düğünlerinin bir parçası olmasıdır. Zaza halayı, Zaza obalarının gözde oyun çeşididir. Ayrıca, Zaza düğünlerinde çekilen halayların, Çoruh (Artvin) bölgesinin "Kıvrak Çoruh" da denilen Sasa oyunuyla aslen aynı olduğu düşünülmektedir.

Konya'da şalvar giyilmesinin bazı nedenleri: Tarihî ve kültürel miras: Şalvar, Konya'nın zengin kültürel mirasının bir parçasıdır ve geleneklere bağlı olarak hala bazı kadınlar tarafından giyilmektedir. Rahatlık ve hareket özgürlüğü: Bol paçalı yapısı sayesinde şalvar, özellikle kırsal kesimlerde yaşayanlar için hareket kolaylığı sağlar. İklim koşullarına uygunluk: Doğal kumaşlardan üretilen şalvarlar, yaz aylarında serin tutma özelliği ile tercih edilir. İşlevsellik: Şalvar, ata binmeyi kolaylaştıran bir kıyafet olarak da kullanılmıştır. Konya'da şalvar, hem günlük yaşamda hem de özel günlerde giyilmektedir.

Türk mitolojisinin temel kaynakları şunlardır: Sözlü destanlar. Kadim taş yazıtlar. Çin, İran, Arap ve Bizans kaynakları. Orhun Yazıtları. Dede Korkut Hikâyeleri ve Manas Destanı. Irk Bitig. Ayrıca, 19. ve 20. yüzyılda yapılan saha araştırmalarıyla, özellikle Yakut Türklerinin şamanik inançları ve destanları gün yüzüne çıkarılmış, Türk mitolojisinin ruhani öğeleri daha iyi anlaşılmıştır.

Tango'nun Türk kültüründe neden olmadığına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, tangonun Türkiye'de yaygınlaşmasında bazı faktörler etkili olmuştur: Cumhuriyetin ilanı sonrası batılılaşma: Tango, Türkiye'de toplumdaki batılılaşmanın etkisiyle ortaya çıkmıştır. Plakların etkisi: Arjantin ve Fransa'dan gelen plaklar, tangonun Türkiye'de yaygınlaşmasını sağlamıştır. Türk bestecilerin eserleri: Necip Celal Andel ve Necdet Koyutürk gibi bestecilerin eserleri, Türk tango müziğinin oluşmasına katkı sağlamıştır. Ayrıca, tangonun Türkiye'de dans müziği olmanın ötesinde öncelikle bir şarkı olarak kabul edildiği ve çalgısal müzik örneklerinin az olduğu belirtilmektedir.

"Senin yaptığını Çorumlu yapmaz" sözü, Anadolu'da vergi memurlarının bir köye yaptığı ziyareti anlatan bir hikayeye dayanır. Hikayeye göre, vergi memurları bir köye gelir ve köylülerden hayvan vergisi toplamak ister. Bir süre sonra aynı vergi memuru Kayseri'de bir köye gider ve benzer bir durumla karşılaşır. Bu söz, zamanla birinin yaptığı yanlışı vurgulamak için kullanılan anonim bir tepki haline gelir.

Tepük oyunu, Kaşgarlı Mahmud'un 11. yüzyılda yazdığı Divanü Lügat-it Türk adlı eserinde bahsedildiğinden, tüm Türk boylarına ait olarak değerlendirilebilir. Ancak, oyunun 20. yüzyıl başlarında Doğu Türkistan'da Uygurlar arasında oynanan "Tepgüç" ile benzerliği dikkat çekmektedir.

"Türk Kültürü, Halkın ve Gençliğin Ulusal ve Çağdaş Eğitimi ve Halkevleri" başlıklı makale, Kadri Kaplan tarafından yazılmış ve 1973 yılının Mart ayında, 79. sayısında Halkevleri Dergisi'nde yayımlanmıştır. Makalede, Halkevlerinin Türk kültürünün yayılması, halkın ve gençlerin ulusal ve çağdaş eğitimi ile Cumhuriyet ideolojisinin benimsenmesi üzerindeki etkileri ele alınmaktadır. Makaleye şu sitelerden ulaşılabilir: dergipark.org.tr; acarindex.com.