Tsunami

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Santorini Adası'ndaki sismik aktiviteler nedeniyle İzmir, Aydın ve Muğla'ya mobil siren sistemi sevk etti. Bu kararla, olası tsunami ve acil durumlarda bölge halkına uyarılarda bulunulması amaçlanıyor. Mobil siren sistemlerinin kurulduğu şehirler arasında İzmir'in Seferihisar ilçesi de bulunuyor. AFAD, bölgedeki sismik aktiviteleri AFAD Deprem Danışma Kurulu, MTA Genel Müdürlüğü, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü ile bilim insanlarından oluşan bir kurul aracılığıyla takip ediyor.

Tsunami oluşması için belirli bir derinlik gereksinimi yoktur. Tsunamiler, okyanus, deniz veya göllerin tabanında meydana gelen depremler, volkanik patlamalar, büyük toprak kaymaları veya göktaşı çarpmaları gibi olaylar sonucu oluşur. Derin denizlerde, tsunamilerin dalga boyu yüzlerce kilometreye ulaşabilir, ancak bu dalgalar genellikle açık denizde çok yüksek değildir.

En tehlikeli doğal olaylar arasında şunlar sayılabilir: Depremler. Tsunamiler. Volkanik patlamalar. Kasırgalar. Hortumlar. Sel felaketleri. Çığlar. Orman yangınları.

2017 yılında Bodrum'da meydana gelen 6,6 büyüklüğündeki deprem sonrası yaşanan tsunamide, Gümbet ve Bitez sahillerinde 1,9 metreye kadar ulaşan su baskınları gözlenmiştir. Ancak, tsunami yüksekliği, depremin büyüklüğüne ve diğer faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Örneğin, dünyaca ünlü tsunami uzmanı Ahmet Cevdet Yalçıner'in tahminlerine göre, Santorini Adası'nda olası bir volkanik patlama sonrası Bodrum'da 1-2 metre arasında bir dalga yüksekliği söz konusu olabilir. Tsunami riski taşıyan bölgelerde yaşayan veya seyahat eden kişilerin, güncel uyarı ve bilgileri takip etmeleri önerilir.

Deniz dalgalarının 30 metreyi geçememesinin nedeni, fiziksel sınırlamalar ve oluşum süreçleriyle ilgilidir. Rüzgarın etkisi: Dalgaların yüksekliği, rüzgarın hızı, sürekliliği ve su derinliğine bağlı olarak değişir. Tsunamiler: Devasa dalgalar olan tsunamiler, 30 metreyi aşabilir. Dolayısıyla, denizdeki normal dalgalar, rüzgarla oluşan dalgalar, 30 metreyi geçemez çünkü bu, fiziksel olarak mümkün değildir.

Pasifik Okyanusu'nda 7,7 büyüklüğünde bir deprem meydana gelirse, olası etkiler şu şekilde olabilir: Can ve mal kaybı: İlk belirlemelere göre herhangi bir can veya mal kaybı olmadığı bildirilmiştir. Tsunami: Pasifik Tsunami İkaz Merkezi, yıkıcı bir tsunami tehdidinin olmadığını belirtmiştir. Artçı sarsıntılar: 7,7'ye varan artçıların haftalar veya hatta yıllar boyunca devam edebileceği öngörülmektedir. Türkiye'de ise bu büyüklükte bir depremin meydana gelmesinin mümkün olmadığı ifade edilmektedir.

Evet, Naci Görür Ege Bölgesi'ne dikkat çekmiştir. Yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, 2025 yılında yaptığı açıklamalarda Ege Bölgesi'ndeki deprem riskine vurgu yapmıştır. 5 Şubat 2025 tarihinde, İzmir ve çevresinde bulunan 15 aktif fay hattının 7 ve üzeri büyüklükte deprem üretme potansiyeline sahip olduğunu belirterek bölgedeki deprem riskine dikkat çekmiştir. 22 Mayıs 2025 tarihinde, Ege Denizi'nde meydana gelen 6,1 büyüklüğündeki depremin, odak derinliğinin 73 km olması nedeniyle etkisinin az olduğunu ifade etmiştir. 5 Haziran 2025 tarihinde, Ege Denizi'nde meydana gelen 4,8 büyüklüğündeki depremin, Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın (KAF) İstanbul'da beklenen deprem kolunun üzerinde olduğunu ve stres dağılımını etkileyebileceğini belirtmiştir.

"Malibu Köpekbalığı Saldırısı" (Malibu Shark Attack, 2009), bir denizaltı depreminin tetiklediği tsunaminin, derin sularda yaşayan tarih öncesi döneme ait goblin köpekbalıklarını serbest bırakmasını ve bu köpekbalıklarının, bir grup cankurtaran ve inşaat işçisi ekibinin hayatını tehdit etmesini anlatıyor. Film, cankurtaranların ve işçilerin hayatta kalmak için verdikleri mücadeleyi ve doğanın acımasız yüzüyle olan karşılaşmalarını konu alıyor.

30 Temmuz 2025 tarihinde Rusya'nın Kamçatka bölgesinde meydana gelen 8,8 büyüklüğündeki depremin ardından tsunami uyarısı yapılan ülkeler şunlardır: Rusya; ABD; Japonya; Çin; Endonezya; Filipinler; Meksika; Şili; Ekvador; Panama. Ayrıca, Pasifik Adaları da risk altında bulunmaktadır.

Japonya'nın Tōhoku bölgesinde 11 Mart 2011 tarihinde 9,1 Mw büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Deprem ve tsunami sonucunda: 19.759 kişi hayatını kaybetti, 6.242 kişi yaralandı ve 2.553 kişi kayboldu. 183 binden fazla ev tamamen yıkıldı ve neredeyse 1 milyon ev hasar gördü. Fukuşima Dai-içi nükleer santralinde reaktör erimeleri ve hidrojen patlamaları meydana geldi. Elektrik kesintilerini önlemek için ülkenin doğu ve kuzey bölgelerinde sınırlamalar uygulandı. Deprem, Japonya'da bugüne kadar meydana gelen en büyük deprem olarak kayıtlara geçti.

Tsunaminin ikinci dalgasının daha büyük olmasının nedeni, ilk dalgadan sonra gelen dalgaların daha fazla enerji taşımasıdır. Ayrıca, tsunaminin kıyıya yaklaştıkça dalga yüksekliğinin artmasının sebebi, su derinliğinin azalması ve dalganın sığlaşarak sıkıştırılmasıdır.

Japonya'nın sık sık tsunami yaşamasının nedeni, ülkenin Pasifik Ateş Çemberi üzerinde yer almasıdır. Pasifik Ateş Çemberi, aktif volkanlar, volkanik yaylar ve tektonik plaka sınırlarından oluşur. 2011 yılında Japonya'nın doğusunda meydana gelen 9,0 büyüklüğündeki deprem, 40 metre yüksekliğinde dalgalar oluşturan bir tsunamiye yol açmıştır.

Büyük bir dalga gelmeden önce genellikle kıyı sularının çekilmesi gözlemlenir. Ayrıca, depremlere bağlı olarak su tabanının aniden hareket etmesi, üzerindeki su sütununun hızla zıplamasına ve sarsılmasına neden olur. Büyük bir dalga yaklaştığında yapılması gerekenler arasında, panik yapmadan dalgadan kaçış yolu aramak yer alır.

22 Mayıs 1960 tarihinde Şili'de meydana gelen depremin büyük olmasının birkaç nedeni vardır: Merkez üssünün konumu. Büyüklük. Süre. Yeraltından yayılan dalgalar. Tsunami etkisi. Bu deprem, bilim dünyası için bir dönüm noktası olmuş ve jeofizikçilere yeraltı hakkında önemli bilgiler sağlamıştır.

Evet, The Wave (Dalga) filmi gerçek bir hikayeye dayanmaktadır. 2008 yapımı Alman filmi, Morton Rhue’nun aynı ismi taşıyan kitabından uyarlanmıştır. Filmin uyarlandığı deney, Üçüncü Dalga (The Third Wave) olarak da bilinmektedir.

Tonga olayı ifadesi, farklı bağlamlarda çeşitli olayları ifade edebilir. İşte bazıları: Deyim: Türkçe'de "tonga" kelimesi, "hile", "düzen" veya "tuzak" anlamına gelir ve "tongaya basmak" deyimi, kötü bir duruma düşürmek için hazırlanan bir tuzağa düşmek anlamında kullanılır. Coğrafya: Tonga, Güney Pasifik Okyanusu'nda yer alan bir ada ülkesidir ve Polinezya adaları arasında konumlanmıştır. Olay: 2022 yılında Tonga'da meydana gelen yanardağ patlaması, modern cihazlar tarafından kaydedilen en büyük patlama olarak onaylanmıştır. Ayrıca, "Tonga" kelimesi, "zoka" programının bir taklidi olan bir komedi şovunun adı olarak da kullanılmıştır.

"Tamir tusunami" ifadesi, yanlış yazılmış bir terim gibi görünmektedir. Ancak, "tamir teknisyeni" ve "tsunami" hakkında bilgi verilebilir. Tamir Teknisyeni: Her türlü ekipmanın teşhis ve onarımından sorumludur. Sorunu belirleme, en iyi çözüm yolunu bulma, gerekli onarımları yapma gibi görevleri vardır. Elektrik, mekanik ve yazılım sistemleri hakkında temel bir anlayışa sahip olmalıdır. Tsunami: Okyanuslarda veya büyük su kütlelerinde meydana gelen dev dalgalardır. Genellikle deniz tabanında meydana gelen büyük depremler, volkanik patlamalar, heyelanlar veya göktaşı çarpmaları sonucu oluşur. Eğer "tamir tusunami" ifadesi belirli bir bağlamda kullanılıyorsa, daha fazla bilgi sağlanması gerekebilir.

Tsunaminin en büyük felaketini anlatan belgesellerden bazıları şunlardır: Tsunami: Kıyamet Dalgaları. Mega Deprem: Japonya. Felaket Gezegeni. Ayrıca, Umutsuz Saatler (Desperate Hours) adlı belgeselde de tsunamiler gibi çeşitli doğal afetler işleniyor. Belgesellerin değerlendirilmesi kişisel zevklere göre değişebilir.

Büyük Okyanus'ta yaşanan en büyük tsunami, 1958 yılında Alaska'nın Lituya Körfezi'nde meydana gelmiştir. 7,8-8,3 büyüklüğünde bir depremin yol açtığı toprak kayması sonucu oluşan tsunami, 524 metreye ulaşan dalgalarla kayıtlardaki en yüksek tsunami olarak tarihe geçmiştir.

Tsunamilerin kapladığı alan, yani metrekare cinsinden bir ölçü ile ifade edilmez. Tsunamiler, genellikle denizlerde uzun dalga boylarına sahip dalgalar olarak yayılır ve bu dalgalar karada da büyük alanlara ulaşabilir. Örneğin, 2011 Tōhoku depremi sonrası oluşan tsunami, 40.5 metreye kadar yüksekliğe ulaşmıştır. Tsunamilerin etkilediği alan, dalga yüksekliği ve hızına bağlı olarak değişir, ancak kesin bir metrekare değeri vermek mümkün değildir.