Töre

"Berdel'in Esiri" hikayesi, töreye kurban edilen Sahra Erbaş'ın hayatını anlatmaktadır. Hikayede, Almanya'dan Mardin'e giden genç bir kız olan Sahra'nın başına gelenler ve yaşadığı zorluklar ele alınmaktadır.

"Oy'una Geldik" adlı töre filmi, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından şiddeti özendirme gerekçesiyle yasaklanmıştır. Filmin yasaklanmasında etkili olan diğer bir faktör ise, daha önce "Zer" filminde de olduğu gibi, "terör örgütü propagandası" suçlaması olmuştur.

Hamamda yapılmaması gerekenler şunlardır: 1. Avret yerlerinin açılması: Göbekten dizkapağı altına kadar olan mahrem kısımların yabancılara gösterilmesi yasaktır. 2. Aşırı sıcak suyun kullanılması: Sıcak suyun aşırı kullanımı cilt tahrişine neden olabilir. 3. Gürültü yapmak: Hamamda yüksek sesle konuşmak ve gürültü çıkarmak hoş karşılanmaz. 4. Alkol tüketimi: Alkol tüketimi hamamın sıcak ortamında sağlık sorunlarına yol açabilir. 5. Kişisel eşyaların paylaşılması: Havlu, terlik gibi kişisel eşyaların başkalarıyla paylaşılması hijyen açısından risklidir.

"Sıla" dizisinin sonunda, Sıla ve Boran'ın arasındaki ilişki karmaşık bir hale gelir ve bir dizi olay yaşanır. - Sıla, öz annesini merak ederek doğduğu şehre gittiğinde başına geleceklerden habersizdir ve burada töreler gereği zorla Boran Ağa ile evlendirilir. - Boran, Sıla'nın bu evliliğe aslında razı olmadığını öğrenince çok öfkelenir, ancak nikah kıyılmıştır ve geri dönüş yoktur. - Sıla, kaçmak için planlar yapsa da aşiretten ve bu topraklardan kaçmak mümkün olmaz. - Dizinin final bölümünde, Sıla'nın hayatı ve geleceği belirsiz bir durumda bırakılır.

Eski Türklerde yazılı olmayan hukuk kurallarına "töre" denirdi.

Kaynana töre ifadesi, Türk toplumunda kayınvalidenin aile içindeki rolünü ve gelinle olan ilişkilerini anlatan bir kavramı ifade eder. Bu bağlamda, kaynananın töreye uygun davranışları şu şekilde özetlenebilir: - Aile birliğine destek olmak: Kayınvalideler, evlenen çiftlerin yanında olmak ve desteklemek ister, bu da bazen müdahaleci olmalarına neden olabilir. - Kültürel farklılıklar: Farklı kültürlerde kayınvalidenin beklentileri ve davranışları değişiklik gösterebilir. - Toplumsal bir tip: Kaynana, Türk toplumunda önemli bir toplumsal tip olarak kabul edilir ve bu rol, türkülere, fıkralara ve atasözlerine konu olmuştur.

Töreyi ilk ortaya çıkaran kişi olarak, Eski Türk devletlerinde kağanlar gösterilmektedir. Kağanlar, Gök-Tanrı'dan gelen egemenlik yetkisi ile hukuk kuralları koymuş ve bu kurallar Türk toplumunun töre haline gelmiştir.

Töre, üç ana kaynaktan oluşur: 1. Halkın gelenek ve adetleri. 2. Kurultay'ın aldığı kararlar. 3. Hükümdarın buyrukları.

"Hazal" filmi, töre gereği ölen kocasının çocuk yaştaki kardeşiyle evlenmek zorunda kalan genç bir kadının yaşadıklarını konu almaktadır. Filmde, Hazal'ın hayatı, kocasının ölmesiyle alt üst olur ve bu durum onu bir ana-oğul ilişkisinden öteye geçmeyen bir evliliğe zorlar. Hazal, gönlünü kaptırdığı duvar ustası Emin'le törelere karşı gelerek kaçar.

İlk Türklerde hukuk sistemi yazılı olmayan töre adı verilen örf ve adet kurallarına dayanıyordu. Töre'nin temel özellikleri: - Değişmeyen hükümler: Adalet, iyilik, eşitlik ve insanlık. - Uygulama: Kağan dahil herkes töre hükümlerine uymak zorundaydı, bu da kanun üstünlüğünü gösteriyordu. - Mahkemeler: En yüksek mahkemeye "yargu" denirdi ve başkanlığını kağan yapardı. - Cezalar: Ağır suçlar için ölüm cezası uygulanırken, hafif suçlar için para cezası, mala el koyma ve kısa süreli hapis cezaları vardı. İslamiyet'in kabulünden sonra, töre yanında şer'i hukuk da uygulanmaya başlandı ve hukuk sistemi ikiye ayrıldı: şer'i hukuk ve örfi hukuk.

"Adaba ve ahlaka mugayir tavır" ifadesi, töreye, usullere ve ahlaki kurallara aykırı olan, ahlaka yakışmayan davranışlar anlamına gelir.

"Ah Bu Töremiz" ifadesi, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Türk Töresi: Türk kültür yapısının en hassas ve ince dokusunu oluşturan, bireysel, sosyal ilişkileri düzenleyen ve kişisel disiplini otoriteye bağlayan bir kültürel yapıyı ifade eder. 2. "Töre" Oyunu: Turgut Özakman'ın yazdığı bu oyun, 1900'lü yılların başında Erzurum çevresinde geçer ve kan davası yüzünden ailelerde erkek çocuk yetişememesini, töre ve misafirperverlik çatışmasını anlatır.

"Uzak Şehir" dizisi, Kanada'dan eşini defnetmek için gelen Alya Albora'nın, Mardin'deki Albora ailesiyle yüzleşmesini anlatıyor. Alya, vefat eden eşinin vasiyetini yerine getirdikten sonra oğluyla birlikte Kanada'ya dönmek ister, ancak töre ve geleneklerin kanun yerine geçtiği bu ailede kalmak zorunda kalır.

Müjde Ar, "Töre" filminde Tanju Korel ile birlikte oynamıştır.

Eski Türklerde yazısız hukuk kurallarına "töre" adı verilirdi.

"Berdel 2" kitabı, Şehnaz & Gülşen Haşimoğlu tarafından yazılmış olup, töreye kurban giden bir kadının hikayesini anlatmaktadır. Kitabın konusu: - Rezan Şahmaran, hayal kırıklıklarına uğramaktan hoşlanmayan ve insanlara bağlanmayan bir adamdır. - Zorlu yolların sonunda hayatına bir kadın girer ve bu kadın, ona korkusuzca sona gidebileceğini öğretir. - Ancak bir felaketin sonunda sevdiği kadını kaybeder ve kaybetmekten ölesiye korkar. Kitap, aşk, dram ve toplumun karanlık yüzüne ışık tutan temalarıyla zengin bir içerik sunmaktadır.

Eski Türklerin yönetim anlayışı, kut inancı etrafında şekillenmiştir. Diğer önemli unsurlar şunlardır: - Töre: Devletin hukuk kuralları olup, devletin ayakta kalabilmesi için uygulanması şarttır. - Adalet: Yönetimin temel ilkelerinden biridir ve merkezden taşraya doğru aynı oranda dağıtılmıştır. - Sosyal sınıf farkı: Eski Türk devletlerinde sosyal sınıf farkı yoktur, tüm halk eşit haklara sahiptir. Ayrıca, bozkır kültürünün getirdiği özgürlük ve bağımsızlık anlayışı da Türk yönetim düşüncesinin şekillenmesinde etkili olmuştur.

Toplum töresine uygun davranma, edep olarak adlandırılır ve iyi ahlak, incelik ve terbiye anlamına gelir.

"Endişe" filmi, senaryosunu Yılmaz Güney'in yazdığı ve yönetmenliğini Şerif Gören'in üstlendiği 1974 yapımı bir politik dram filmidir. Film, makineleşmenin başladığı dönemlerde kırsal kesimde yaşayan ve ağa tarafından sömürülen köylülerin yaşadığı sıkıntıları ele almaktadır.

"Mutluluk" filmleri farklı anlamlar taşıyabilir: 1. 2007 yapımı "Mutluluk" filmi, yönetmen Abdullah Oğuz tarafından Zülfü Livaneli'nin romanından uyarlanmıştır. 2. 2021 yapımı "Mutluluk" filmi ise yönetmen Mike Cahill tarafından çekilmiştir.