Tıp

Melankolik kelimesi, karaduygulu veya kara sevdalı anlamlarına gelir. Melankoli, aynı zamanda derin bir hüzün, umutsuzluk ve içsel bir sıkıntı durumunu ifade eder. Melankolik kişilik özellikleri genellikle içe dönük, duyarlı, hassas ve düşünceli olmayı içerir.

Evet, hezeyan ve sanrı aynı şeyi ifade eder. Hezeyan veya sanrı, gerçekliğe dayanmayan, aksini gösteren kanıtlara rağmen bir şey hakkında körü körüne inancı ifade eder. Hezeyanlar, psikotik bozuklukların en önemli belirtilerindendir.

Alkalen fosfataz (ALP) değeri, özellikle kemik kaynaklı tümörler ile kemiklere başka dokulardan geçen kanserlerin metastaz yaptığı durumlarda yükselir. Kemik iliği kanseri, multipl miyelom, lösemi ve lenfoma gibi kemik iliğinde anormal hücre çoğalmasına yol açan kanser türlerinde de ALP seviyeleri artabilir. Ancak, ALP yüksekliğinin tek başına kemik iliği kanseri tanısı koymak için yeterli olmadığı, diğer testlerle birlikte değerlendirildiğinde hastalığın seyrini anlamaya yardımcı olduğu unutulmamalıdır. Kesin tanı ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Onkologlar, birçok farklı kanser türüne bakar. Bu kanser türlerinden bazıları şunlardır: Meme kanseri; Tiroid kanseri; Kolon (bağırsak) kanseri; Akciğer kanseri; Rahim ve rahim ağzı kanseri; Prostat kanseri; Mesane kanseri; Lösemi; Karaciğer kanseri; Böbrek kanseri. Ayrıca, türüne göre ortaya çıkan tümörler de onkoloji bölümünün ilgi alanına girer. Onkologlar, kanserin tanısı, tedavisi ve takibi süreçlerinde yer alır.

Eritropoietin (EPO) seviyesinin yükselmesine neden olan bazı durumlar şunlardır: Doku hipoksisi. Yüksek rakımlı bölgelerde yaşamak. Böbrek ve karaciğer hastalıkları. Bazı kanser türleri (renal hücreli karsinom veya hepatosellüler karsinom). Bazı ilaçların kullanımı (gentamisin, hipertansiyon ilaçları, anabolik steroidler). Sigara kullanımı. Dehidrasyon (sıvı kaybı). EPO seviyesinin yükselmesi, eritrosit sayısında artışa (eritrositoz) yol açarak kanın normalden daha yoğun bir kıvamda olmasına neden olabilir. EPO seviyesinin yükselmesi durumunda bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Hemogram (tam kan sayımı) testi genellikle tehlikeli bir test olarak kabul edilmez. Test, kan hücrelerinin sayısını ve oranlarını ölçerek vücudun genel sağlık durumu hakkında bilgi sağlar ve birçok hastalığın teşhisinde kullanılır. Ancak, test sonuçlarının doğru yorumlanması için uzman bir hekime ihtiyaç vardır, çünkü değerlerdeki sapmalar patolojik bir durumla eşleşmeyebilir. Herhangi bir sağlık sorunu veya şikayetiniz yoksa ve sonuçlarınız referans aralık değerlerine yakınsa, genellikle endişe edilecek bir durum yoktur.

Gastroenteroloji, sindirim sistemi hastalıklarının teşhis ve tedavisiyle ilgilenen tıbbi uzmanlık alanıdır. Gastroenterolojinin baktığı bazı hastalıklar: Mide rahatsızlıkları: Gastrit, mide ülseri, reflü. Bağırsak hastalıkları: İrritabl bağırsak sendromu, ülseratif kolit, Crohn hastalığı. Karaciğer ve safra kesesi sorunları: Hepatit, siroz, safra taşı hastalıkları. Pankreas hastalıkları: Pankreatit, pankreas kanseri. Yemek borusu hastalıkları: Yutma güçlüğü, yemek borusu kanseri. Gastroenteroloji uzmanları, endoskopi, kolonoskopi, ERCP gibi tanı yöntemleri kullanır.

Kreatinin seviyesinin yüksek olması, genellikle böbrek fonksiyon bozukluklarına işaret eder ve aşağıdaki hastalıkların belirtisi olabilir: Kronik veya akut böbrek hastalıkları. Böbrek enfeksiyonları (örneğin, piyelonefrit). Diyabet. Yüksek tansiyon. Kalp hastalıkları. İdrar yolları tıkanması (böbrek taşı, prostat büyümesi veya tümör nedeniyle). İlaç toksisitesi. Ayrıca, yoğun fiziksel aktivite, yüksek proteinli diyetler ve kas yaralanmaları da kreatinin seviyesini yükseltebilir. Kreatinin seviyesinin yüksek olması durumunda, doğru teşhis ve tedavi için bir doktora başvurulması önerilir.

Otopsiye giren doktor, cesedin hem dış hem de iç kısımlarını inceleyerek aşağıdaki bulguları görür: Dış muayene: Cesedin genel durumu, yaraları, morluk ve şişlikler, derideki izler, saç rengi ve uzunluğu gibi detaylar değerlendirilir. İç organların incelenmesi: Organların ağırlığı, büyüklüğü, şekli, rengi ve konumu not edilir; kanama, iskemi, enfarkt gibi patolojik bulgular tespit edilir. Laboratuvar örnekleri: Kan, idrar, doku örnekleri alınarak toksikoloji, genetik analiz veya mikroorganizma tespiti gibi testler için kullanılır. Mikroskobik inceleme: Her organın normal ve anormal bölümlerinden mikroskobik örnekler alınır. Bu incelemeler, ölüm nedenini ve varsa altta yatan hastalıkları belirlemek için yapılır.

Otopsiye giren doktor, cesedin hem dış hem de iç kısımlarını inceleyerek aşağıdaki bulguları görür: Dış muayene: Cesedin genel durumu, yaraları, morluk ve şişlikler, derideki izler, saç rengi ve uzunluğu gibi detaylar değerlendirilir. İç organların incelenmesi: Organların ağırlığı, büyüklüğü, şekli, rengi ve konumu not edilir; kanama, iskemi, enfarkt gibi patolojik bulgular tespit edilir. Laboratuvar örnekleri: Kan, idrar, doku örnekleri alınarak toksikoloji, genetik analiz veya mikroorganizma tespiti gibi testler için kullanılır. Mikroskobik inceleme: Her organın normal ve anormal bölümlerinden mikroskobik örnekler alınır. Bu incelemeler, ölüm nedenini ve varsa altta yatan hastalıkları belirlemek için yapılır.

Holter takılırken dikkat edilmesi gerekenler: Cilt hazırlığı: Elektrotların iyi yapışması için cilt üzerindeki kılların temizlenmesi ve krem ya da losyon kullanılmaması gerekir. Giysi seçimi: Holter ve elektrotların az hareket ettirileceği, rahat giysiler tercih edilmelidir. Cihazın ıslanmaması: Duş alma veya yüzme gibi aktivitelerden kaçınılmalıdır. Elektrotların pozisyonu: Manşonun (kola takılan parça) üst kolda olması, dirsek çukurunun açıkta kalması ve hortumun kolun ön yüzüne doğru bakması sağlanmalıdır. Günlük aktivitelerin kaydedilmesi: Ne zaman hangi semptomların yaşandığı not edilmelidir. Cep telefonu kullanımı: Sınırlı olması önerilir, ancak olumsuz bir etkisi yoktur. Doktorun talimatlarına uyulması: Cihazın ne kadar süre takılacağına doktor karar verir ve bu süre boyunca cihaz çıkarılmamalı ve kapatılmamalıdır. Holter takılırken bir şikayet yaşanırsa, sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

HOMA-IR (İnsülin Direncinin Homeostatik Modeli Değerlendirmesi) değerinin 2,5'in üzerinde olması insülin direncine işaret eder ve bu durum tehlikeli olarak değerlendirilir. Ancak, referans değerler laboratuvara göre farklılık gösterebilir. HOMA-IR testi sonuçlarının doğru yorumlanması ve uygun tedavi planının oluşturulması için mutlaka uzman değerlendirmesi alınmalıdır.

2025 yılı için tıp bölümüne yerleşmek için gereken ilk kaç bin sıralaması hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, 2024 yılı verilerine göre, devlet üniversitelerinde tıp bölümünü kazanmak için genellikle ilk 15-20 bin sıralama, vakıf üniversitelerinde ise ilk 40-50 bin sıralama gerektiği belirtilmiştir. Tıp fakültelerinin taban puanları ve başarı sıralamaları, her yıl değişiklik gösterebilir. Güncel bilgiler için ÖSYM'nin resmi yayınlarını takip etmek en doğru yaklaşımı olacaktır.

Kulak memesindeki çizgi, Frank çizgisi olarak adlandırılır ve kalp-damar hastalığı riskinin arttığına işaret edebilir. Ancak, bu çizginin varlığı kesin olarak bir hastalık belirtisi değildir ve tek başına teşhis koymak için yeterli bir kriter değildir. Frank çizgisi ile ilişkili olabilecek bazı sağlık riskleri: koroner arter hastalığı; arteriyel sertleşme; yüksek kolesterol ve kan yağları; hipertansiyon; diyabet. Risk faktörlerini değerlendirmek için bir uzmana danışılması önerilir.

Kortizon ve kortikosteroid terimleri birbirine yakın anlamlar taşısa da tam olarak aynı değildir. Kortikosteroid, böbrek üstü bezlerinde salgılanan bir steroid hormon türü ve bu hormonların sentetik analoglarına verilen addır. Kortizon ise glukokortikoid olan ve kortikosteroidler arasında yer alan bir hormondur. Dolayısıyla, kortizon bir tür kortikosteroiddir.

Vitruta'nın amacı, kültürel etkinlikler ve yerel değerlere odaklanarak toplulukları güçlendirmek ve sosyal etki yaratmaktır. Vitruta'nın diğer amaçları arasında: Çevreye duyarlılık: Ekosistemi yeniden canlandırmak ve çevre üzerindeki etkileri azaltmak. Döngüsel tasarım: Sürdürülebilirliği yeniden kullanma, tamir, yeniden yapma ve uzun ömürlülük üzerinden tanımlamak. Genç tasarımcıları desteklemek: Sanatçıların ve genç tasarımcıların çalışmalarını koleksiyonerler ve sanatseverlerle buluşturmak.

Küba kanser aşılarının etkinliği konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Tıbbi Onkolog Prof. Dr. Sezer Sağlam, Küba aşılarının tedavi başarısının düşük olduğunu ve yaşam süresini sadece birkaç ay uzatabildiğini belirtmektedir. Onkolog Dr. Anabely Estevez Garcia ise, Küba'da geliştirilen Racotumomab etken maddeli aşının Faz III çalışmasında, evre 3 ve 4 küçük hücreli dışı karsinomlu hastalarda istatistiksel olarak anlamlı sonuçlar elde edildiğini ve bu aşının hastalarda yaşam süresi ve yaşam kalitesini etkilediğini ifade etmektedir. Küba aşılarının, bağışıklık sistemi hücrelerini artırdığı ve kanser hücrelerinin gelişimini yavaşlatmayı hedeflediği, ancak koruyucu bir aşı olmadığı belirtilmektedir. Küba aşılarının etkinliği hakkında kesin bir sonuca varmak için, bilimsel çevreleri tatmin edecek kalitede daha fazla bilimsel yayına ihtiyaç vardır.

7 Ocak 2025 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan "Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile getirilen bazı yenilikler şunlardır: Estetik işlemleri yapabilecek hekim ve sağlık kuruluşu kapsamının genişletilmesi. Ruhsat yenileme süresinin uzatılması. Merdiven altı uygulamaların önlenmesi. Bu değişiklikler, halk sağlığını korumayı ve hekime ulaşılabilirliği artırmayı hedefliyor.

En tehlikeli damar hastalıklarından bazıları şunlardır: Akciğer embolisi. Aort anevrizması. Şah damar tıkanıklığı. Derin ven trombozu. Hangi hastalığın daha tehlikeli olduğuna dair kesin bir yanıt vermek mümkün değildir. En doğru bilgi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Beyaz reçeteli ilaçlar, herhangi bir kontrole tabi olmaksızın eczaneden doğrudan alınabilen ilaçlardır. Beyaz reçete kapsamında değerlendirilen ilaçlardan bazıları: antibiyotikler; ağrı kesiciler; antiinflamatuar ilaçlar; alerji ilaçları; hipertansiyon ilaçları. Beyaz reçeteli ilaçların kullanımı doktor önerisi ve reçetesi ile olmalıdır.