Tekerleme

"Bu tarlaya bir şinik kekere mekere ekmişler" ifadesi, Türkçenin en uzun ve zor tekerlemelerinden birine aittir. Tekerlemenin tamamı şu şekildedir: "Bu tarlaya bir şinik kekere mekere ekmişler. Bu tarlaya da bir şinik kekere mekere ekmişler. Bu tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye boz ala boz başlı pis porsuk dadanmış. Bu tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye de boz ala boz başlı pis porsuk dadanmış. O tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlı pis porsuk, diğer tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlı pis porsuğa demiş ki; 'Sen ne zamandan beri bu taralaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlı pis porsuksun?' O da ona cevaben; 'Sen ne zamandan beri o tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlı pis porsuksan, ben de o zamandan beri bu tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlı pis porsuğum' demiş".

"İnek içti, dağa kaçtı" ifadesi, saçma bir tekerlemenin bir parçasıdır. Bu tekerlemenin tamamı şu şekildedir: "Su nerde? İnek içti. İnek nerde? Dağa kaçtı. Dağ nerde? Yandı bitti kül oldu".

En uzun masal tekerlemelerinden bazıları şunlardır: 1. "Az gittim uz gittim, dere tepe düz gittim, altı ay bir gün gittim, bir de baktım ki bir arpa boyu yol gitmişim". 2. "Gittik gittik, gide gide gittik, göründü Çini maçin Padişahının bağları. Girdik birine...". Ayrıca, genel masal tekerlemelerinden birkaç örnek daha: 3. "Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, develer tellal iken, pireler berber iken...". 4. "Gökten üç elma düştü; biri bana, biri dinleyenlere, diğeri de bütün iyi insanlara olsun".

"Farfara felfelek fırıl fırıl fileli folluğu fötr fuarında füzelendi" tekerlemesi, şaşırtmacalar ve yanıltmacalar kategorisinde yer alan bir tekerlemedir.

"Komşu komşu hu hu oğlun geldi mi? Geldi ne getirdi?" tekerlemesi, Recep İvedik karakteriyle özdeşleşmiş bir ifadedir. Tekerlemenin tamamı şu şekildedir: Komşu komşu hu hu Oğlun geldi mi? Geldi Ne getirdi? İncik boncuk Kime kime? Sana bana Başka kime? Kara kediye Kara kedi nerde? Ağaca çıktı Ağaç nerde? Balta kesti Balta nerde? Suya düştü Su nerde? İnek içti İnek nerde? Dağa kaçtı Dağ nerde? Yandı bitti kül oldu.

Evet, "R" harfi ile başlayan tekerlemeler vardır. İşte bazı örnekler: 1. "Radyolu ressam Rıfkı, rint romancıyla röportajcı robottan rüşvet aldı". 2. "Ramazanda razakızade rastıklı Rasim, raftaki radyonun rabıtasını kesti". 3. "Rüzgârcı Ruşen, rüzgârda duruldu". 4. "Riyaziyeci Rıfat ricaen riyasetini rica etti".

Mini Mini Birler Tekerlemesi, farklı mesleklere ve özelliklere sahip çocukları anlatan bir tekerlemedir. Tekerlemenin sözleri şu şekildedir: Mini mini birler, Çalışkandır ikiler, Mavi gözlü üçler, Dayak yiyen dörtler, Misafirdir beşler, Altılar, altınımı çaldılar, Yediler, yemeğimi yediler, Sekizler, seke seke gittiler, Dokuzlar, doktor olup kaçtılar, Onlar, nerede bunlar?

Fış Fış Kayıkçı oyunu, tekerlemeli bir çocuk oyunu türüdür.

"Al bu takatukaları takatukacıya götür" tekerlemesi, eğlenceli ve kafiyeli bir dil oyunu niteliğindedir. Tekerlemenin tam hali şu şekildedir: > "Al bu takatukaları takatukacıya götür. Takatukacı bu taka tukaları takatukalatmazsa Al bu takatukaları takatukacıdan takatukalatmadan geri getir". Tekerlemenin bir hikayesi veya anlatısı bulunmamaktadır; sadece ritmik ve kafiyeli bir şekilde tekrarlanan ifadelerden oluşur.

"Şemsipaşa Pasajı'nda sesi büzüşesiceler" ifadesi, genellikle çocuklar arasında oynanan ve kelimelerin hecelerini veya seslerini değiştirerek oluşturulan bir tekerleme anlamına gelir.

3'ler ile başlayan tekerlemelerden bazıları şunlardır: Bir İki Üçler Tekerlemesi. > 1,2,3 ler yaşasın TÜRKLER, 4,5,6 POLONYA BATTI, 7,8,9, ALMANYA DOMUZ, 10,11,12,iTALYA TİLKİ, 13,14,15,RUSLAR KALLEŞ, 16,17,18,ORTADA KALDI PORTEKİZ. Tekerlemeli Çarpım Tablosu (3'ler). > 3'ler SINIFIMIZ 1×3 = 3 Sınıfımızı yenmek güç 2×3 = 6 Derslerden alırız hep artı 3×3 = 9 Biz çok okuruz 4×3 = 12 En çalışkan sınıf bizimki 5×3 = 15 Hepimiz olduk kardeş 6×3 = 18 Sınıfımız çok temiz 7×3 = 21 Teneffüs Ayrıca, "3'ler" ile başlayan başka tekerlemeler de bulunabilir.

Noktalama işaretleri ile ilgili bir tekerleme: Nokta dedi: "Dur bakalım, Cümle bitti, artık tamam.". Virgül girdi: "Bir nefes al, Sonra devam et, ah ne hal...". Noktalı virgül sanki bir köprü, Düşünceler arasında kurar bir düğü. İki nokta bağırır: "Ne var ne yok? Benle başlar açıklama çok!". Ünlem seslenir heyecanla: "Hey!" Bazen mutluluk, bazen acı şey.... Soru işareti merakla dolu, "Kim, ne, nasıl?" der, işte yolu. Bütün işaretler bir arada, Cümleler coşar kâğıt boyunca.

"Evvel zamân içinde kalbur samân içinde" tekerlemesi, "Kıymetli Tuz" adlı masala aittir.

"Kel kör kirpi" ifadesi, iğneleyici bir benzetme olarak kullanılır ve genellikle sevilmeyen veya istenmeyen kişileri tanımlamak için söylenir. Ayrıca, "Bir Tarlaya" adlı tekerlemede de yer alan bu ifade, şu şekilde anlatılır: Bir tarlaya kemeken ekmişler, iki kürkü yırtık kel kör kirpi dadanmış.

Evet, F sesi ile ilgili birçok tekerleme bulunmaktadır. İşte bazı örnekler: 1. "Farfara fareler falancanın falanını falsosuz familtesitle fakir fabrikada faydalandılar". 2. "Farfaracı Fikriye ile favorili faso fiso Fahri, Fatsalı Fatma’yı görünce, fesleğenci feylesoy Feyyaz’ı fındıkçı Ferhunde’yi anımsatarak feveran ettiler". 3. "Fındıklı’da fıçıları fırçalayan fıçıcı, fıçıları fırıl fırıl fırlattı". 4. "Fingir firgir fingirdeyen fıkırdak fare, Ferhat’ın fokurdayan kafasına kafesinden ufak ufak fındıkları fırlattı". 5. "Flütçü Füsun, füzeni füzeyle karaladı".

"Bir tarlaya kemeken ekmişler" tekerlemesi, iki kürkü yırtık kel kör kirpinin bir tarlaya dadanmasını konu alır. Tekerlemenin tamamı şu şekildedir: "Bir tarlaya kemeken ekmişler. İki kürkü yırtık kel kör kirpi dadanmış. Biri erkek kürkü yırtık kel kör kirpi, öteki dişi kürkü yırtık kel kör kirpi. Kürkü yırtık erkek kel kör kirpinin yırtık kürkünü, kürkü yırtık dişi kel kör kirpinin yırtık kürküne eklemişler".

"O pıtı pıtı karamela sepeti" tekerlemesinde yer alan kelimeler şunlardır: O pıtı pıtı; Karamela sepeti; Terazi lastik jimnastik; Biz size geldik bitlendik; Hamama gittik temizlendik.

Evet, "M" harfi ile başlayan birçok tekerleme vardır. İşte bazı örnekler: 1. "Marmara'daki Karmarişli mermerciler mermerciliği meslek edinmişler, ama Mamak'taki mamacılar manyetizmacılıkla marmelatçılığı meslek edinememişler". 2. "Marmaris'ten Marmara'ya maviş maviş menevişli mermerlerle mermerciler, mamacılar ve marmelâtçılar mırın kırın, mışıl mışıl gittiler". 3. "Maskeli madenci Mardinli mahcup Macit'i malüm manifatura malları ile mahkemede mahküm etti". 4. "Mehmet'in mercan tesbihini imamelemeli mi, imamelememeli mi?". 5. "Mehtapta melekleri mest eden meczup Mecdi mezarlıktaki mezarcıları Mevlevi'nin mevlidinde methetti".

"Bir şinik kekere mekere" ifadesi, Zeki Müren'in okuduğu ve Türkçe'deki en uzun tekerleme olarak bilinen bir tekerlemenin bir parçasıdır. Tekerlemenin tamamı şu şekildedir: "Bu tarlaya bir şinik kekere mekere ekmişler. Bu tarlaya da bir şinik kekere mekere ekmişler. Bu tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye boz ala boz başlı pis porsuk dadanmış, Bu tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye de boz ala boz başlı pis porsuk dadanmış, O tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlı pis porsuk, diğer tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlı pis porsuğa demiş ki; 'Sen ne zamandan beri bu tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlı pis porsuksun?' O da ona cevaben; 'Sen ne zamandan beri o tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlı pis porsuksan, bende o zamandan beri bu tarlaya ekilen bir şinik kekere mekereye dadanan boz ala boz başlı pis porsuğum' demiş".

En güzel tekerleme olarak değerlendirilebilecek bazı örnekler şunlardır: 1. "Şu tarlaya bir şinik kekere mekere ekmişler". Bu tekerleme, kelimeler arasındaki ses uyumu ve ritmik yapısıyla dikkat çeker. 2. "Dal sarkar kartal kalkar, kartal kalkar dal sarkar". "Dal" ve "kartal" kelimelerinin ters yönlü ritmi, bu tekerlemeyi eğlenceli kılar. 3. "Bir berber bir berbere, gel beraber bir berber dükkânı açalım demiş". Bu tekerleme, dilinize dolanabilecek bir iş birliği hikayesini anlatır. 4. "Altın kanatlı kuş, gökte bir kuş uçarmış, altın kanatlarıyla yıldızları taşırmış". Masal tadında bir tekerlemedir. 5. "Taksiye bindim, taksici dedi: 'Nereye?' Ben de dedim: 'Şaşırdım, nereye?'". Bu tekerleme, komik ve kısa bir örnektir.