Noktalamaİşaretleri

Noktalı virgül (;) ve virgül (,) farklı işlevlere sahip iki noktalama işaretidir: 1. Noktalı Virgül: Cümleler veya cümle parçaları arasında daha güçlü bir ayrım yapar. Kullanım alanları şunlardır: - Aynı türden unsurların ayrılması (örneğin, "edebiyat, felsefe; tarih, sosyoloji"). - İki bağımsız cümle arasındaki ilişkiyi vurgulamak (örneğin, "Çalıştım; ama sonuçları istediğim gibi olmadı"). 2. Virgül: Cümlelerde daha hafif bir ayrım yapar ve kelimeleri, kelime gruplarını ve cümleleri ayırmak için kullanılır. Kullanım alanları şunlardır: - Öğeleri ayırma (örneğin, "elma, armut, muz ve çilek aldım"). - Cümlede duraklama veya nefes alma ihtiyacı (örneğin, "Bugün hava çok güzel, dışarıda yürüyüş yapacağım"). Özetle, noktalı virgül daha güçlü ve belirgin bir ayrım yaparken, virgül daha basit ve hafif bir ayrım sağlar.

Noktalı virgül (;) çeşitli durumlarda kullanılan bir noktalama işaretidir. İşte bazı kullanım alanları: 1. Birbirine bağlı cümleler arasında: Anlam bütünlüğü olan ancak bağlaç olmadan kendi başına da anlaşılabilen cümleleri birbirine bağlar. 2. Virgülle ayrılmış öğeleri ayırmada: Özellikle karmaşık listelerde, öğelerin kendi içinde virgül içerdiği durumlarda kullanılır. 3. Bağlaçlardan önce: İkili bağlaçlardan önce kullanılır. 4. Sonuç ve neden ilişkisi kurarken: İki cümle arasındaki neden-sonuç ilişkisini vurgulamak için kullanılır. 5. Teknik ve bilimsel metinlerde: Ölçü birimlerini veya açıklamaları ayırmak için kullanılır.

Tırnak işareti (" ") çeşitli durumlarda kullanılır: 1. Başkalarının sözlerini aktarırken: Bir kişinin söylediği cümleyi aynen yazmak için kullanılır. 2. Kitaplardan veya kaynaklardan alıntı yaparken: Bir kitapta ya da makalede okunan cümleleri yazarken kullanılır. 3. Vurgu yapmak için: Özel bir anlamı olan veya dikkat çekmek istenen kelimeleri tırnak içine almak için kullanılır. 4. İroni veya espri yaparken: Bir kelimenin gerçek anlamını kastetmediğimizde veya espri yapmak istediğimizde kullanılır. 5. Başlıklar ve eser isimlerinde: Kısa yazıların, makalelerin, şiirlerin, şarkıların veya bölümlerin isimlerini belirtirken kullanılır.

Noktalı harfler, yazılı dilde anlamı pekiştiren ve okuyucuya ipuçları veren noktalama işaretleri anlamına gelir. Türkçe'de yaygın olarak kullanılan noktalama işaretleri şunlardır: - Virgül (,): Cümlede duraksama veya ayrım yapmak için kullanılır. - Nokta (.): Cümlenin sona erdiğini belirtir. - Noktalı virgül (;): Bağımsız cümleleri veya virgülle ayrılmış ögeleri ayırmak için kullanılır. - İki nokta (:): Açıklama, örnekleme veya diyalog belirtmek için kullanılır. - Soru işareti (?): Soru ve sorgulamalarda kullanılır. - Ünlem işareti (!): Duygusal tonu belirlemek için kullanılır.

Tırnak işareti aşağıdaki cümlelerde kullanılmaz: 1. Dolaylı alıntılarda: Başka birinin fikirlerini kendi kelimelerinizle ifade ediyorsanız tırnak işareti kullanmayın. 2. Akademik yazılarda başka kelimelerle ifade ederken: Blok alıntıları biçimlendirirken tırnak işareti yerine blok alıntı formatı kullanılır. 3. Kaba veya açık yazılmak istenmeyen kelime ve bölümlerde: Bu tür durumlarda üç nokta veya başka bir işaret kullanılır. 4. Metin içinde eserlerin ve yazıların adlarında: Bu tür başlıklar tırnak içine alınmaksızın eğik yazıyla dizilir.

Kısa çizgi (–) ve tire (—) işaretleri arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Uzunluk: Tire, kısa çizgiden daha uzundur. 2. Kullanım Amacı: Kısa çizgi, kelimeleri birleştirmek veya ayırmak için kullanılır. 3. Noktalama İşareti Olarak: Tire, cümlede bir duraklama veya kesinti olduğunu göstermek için kullanılır. Ayrıca, tire iki alt kategoriye ayrılır: en tire (-) ve em tire (—).

"Hoş geldin" ifadesi ayrı yazılır.

İşaleti ifadesi, belgelerde veya metinlerde noktalama işareti olarak kullanılır ve çeşitli işlevlere sahiptir: 1. Sayıların Yazılışında: Dört ve dörtten çok rakamlı sayılar sondan sayılmak üzere üçlü gruplara ayrılarak yazılır ve araya nokta konur. 2. Matematikte: Çarpma işareti yerine kullanılır. 3. Adreslerde: İlçe ile şehir ismi arasında ve bina numarası ile kapı numarası arasında kullanılır. 4. Web Adreslerinde: Genel ağ (internet) adreslerinde kullanılır. 5. Dil Bilgisinde: Yapım ve çekim eklerinin farklı şekillerini göstermek için kullanılır.

Parantez ve ayraç aynı şeyi ifade eder. Ayraç veya parantez, bir noktalama işareti olarak kullanılır.

"İyi ki varsın" ifadesi ayrı yazılır ve noktalama işareti olarak iki nokta kullanılır.

Doğru yazım: "veya" şeklindedir.

Süslü ayraç ve süslü parantez aynı şeyi ifade eder.

İki nokta (:) ve noktalı virgül (;) arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Kullanım Amacı: - İki nokta, bir açıklama yapılacakken kullanılır ve ardından büyük harfle başlanır. Örnek: "Babam bana şunu dedi: 'Her zaman iyi bir insan ol.'" - Noktalı virgül, bağımsız fakat mantık açısından birbirini bütünleyen cümleleri ayırmak için kullanılır ve ardından büyük harfle başlanmaz. Örnek: "Meyvelerden muz, elma ve çilek; sebzelerden bir tek domatesi seviyorum." 2. Örnek Sıralama: - İki noktada, örneklerin tek tek sıralanması tercih edilir. Örnek: "Bugün okula gelmeyenler: Ali, Ayşe, Fatma." - Noktalı virgülde, bağlaçlardan önce kullanılır. Örnek: "Yarın evde kalacaktım; fakat öyle bir işim çıktı ki mecburen dışarı çıkmak zorunda kaldım." 3. Diğer Kullanım Alanları: - İki nokta, internet adreslerinde kullanılır. - Noktalı virgül, matematikte çarpma işareti yerine de kullanılabilir.

Ünlem işaretinden sonra cümleye büyük harfle başlanır.

Üç nokta (...) şu anlamlara gelir: 1. Tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur. 2. Kaba veya sakıncalı görülen kelimelerin açıkça yazılmak istenmediği durumlarda kullanılır. 3. Alıntılarda, başta, ortada ya da sonda eksik bırakılan kelimelerin yerine konur. 4. Sözün bir yerde kesilerek geri kalan bölümün okuyucunun hayal gücüne bırakıldığını göstermek veya ifadeye güç katmak için kullanılır. 5. Karşılıklı konuşmalarda, eksik bırakılan cevaplar için tercih edilir.

Evet, sözde soru cümlelerinde de soru işareti kullanılır.

Noktadan sonraki kelimeler büyük harfle başlar, çünkü nokta tamamlanmış cümlelerin sonuna konur ve yeni bir cümlenin başladığını belirtir. Virgülden sonraki kelimeler ise özel isim değilse küçük harfle başlar, eğer özel isimse büyük harfle devam eder.

Bazı noktalama işaretlerinden sonra büyük harf kullanımı gereklidir, bazıları ise küçük harfle devam etmeyi gerektirir: 1. Nokta (.) işaretinden sonra cümle her zaman büyük harfle başlar. 2. İki nokta (:) işaretinden sonra cümle gelmiyorsa, örnekler sıralanıyorsa bunlar büyük harfle başlamaz. 3. Virgül (,) ve noktalı virgül (;) işaretlerinden sonra cümle başı yapılmaz, küçük harfle devam edilir. 4. Ünlem işareti ve soru işareti yan cümle içerisindeyse, bu işaretlerden sonra büyük harfle başlanmaz.

Kesme imi (’) aşağıdaki eklerden sonra kullanılır: 1. Özel isimlere gelen iyelik, durum ve bildirme ekleri. 2. Kişi adlarından sonra gelen saygı sözlerine getirilen ekler. 3. Kısaltmalara getirilen ekler. 4. Sayılara getirilen ekler. 5. Bir ek veya harften sonra gelen ekler.

Üç noktanın kullanıldığı yerler şunlardır: 1. Tamamlanmamış cümlelerin sonunda: Düşüncenin devam ettiğini veya ifade edilmediğini belirtmek için kullanılır. 2. Söylenmek istenmeyen ifadelerin yerine: Kaba veya uygun olmayan ifadeleri gizlemek için kullanılır. 3. Alıntılarda atlanan kısımların yerine: Metinden yapılan alıntılarda, başta, ortada veya sonda alınmayan kelime veya bölümleri belirtmek için kullanılır. 4. Anlatıma duygusal derinlik ve vurgu katmak için: İfadeye güç katmak veya sözün bir yerde kesilerek geri kalanının okuyucunun hayal gücüne bırakıldığını göstermek için kullanılır. 5. Ünlem ve seslenmelerde: Duygusal ifadeleri, ünlemleri veya seslenmeleri güçlendirmek için kullanılır. 6. Karşılıklı konuşmalarda: Eksik bırakılan cevapları belirtmek için kullanılır.