SütÜretimi

Uluova'nın sütü, Çanakkale'nin Ezine ilçesinde bulunan 693 bin metrekare arazi üzerine kurulu, 57 bin 410 metrekare kapalı alanda faaliyet gösteren Uluova Süt Çiftliği'nde üretilmektedir. Çiftlik, 2015 yılında süt üretimine başlamış olup, 2025 yılı itibarıyla günlük süt üretimi 43 bin 360 litre, inek başına süt verimi ise 41 litrenin üzerindedir.

Montofon (Brown Swiss) ineklerinin en çok süt veren cinsi, günlük 19 litre ile 25 litre arasında süt üretebilen ve bir laktasyon döneminde 6000 litrenin üzerinde süt sağlayabilen Montofon ırkıdır. Montofon ineklerinin yıllık süt verimi ise 3500 - 4000 kilogram arasında değişmektedir. Süt verimi, genetik faktörler, bakım, besleme ve çevresel koşullara bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

İnek sağma makinesi ile yapılan sağım işlemi genellikle 7 ila 10 dakika arasında sürer. Sağım süresi, hayvanın süt verimi, sağım sıklığı, süt sağma makinesinin kalitesi ve ineğin rahatlığı gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

İneklerin memesi, elle sağıldığında memede süt kalabilir ve bu durum mikropların üremesi için uygun bir ortam oluşturur. Elle sağımın diğer dezavantajları arasında, sütün tamamen alınamaması ve memenin zarar görmesi de bulunur. Bu nedenle, ineklerin sağımı için sağım makineleri kullanılması önerilir.

Evet, sağım eldiveni ile süt sağılabilir. Sağım sırasında tek kullanımlık eldivenlerin kullanılması hijyen açısından önemlidir.

Hollanda inekleri (Holştayn), bir laktasyon döneminde ortalama 5.000 ile 7.000 litre süt verebilir. Süt verimi, genetik faktörler, bakım, beslenme, çevre koşulları ve buzağılama mevsimi gibi birçok faktöre bağlıdır.

Holstein ve Simental ırklarının hangisinin daha iyi olduğu, çiftlik sahibinin hedeflerine ve ihtiyaçlarına bağlıdır. Holstein ırkının avantajları: Yüksek süt verimi: Holstein inekleri genellikle gün başına daha fazla süt verir. Kolay bakım: Holstein inekleri, yüksek süt verimi için ideal koşullara ihtiyaç duysa da bakımı daha kolaydır. Simental ırkının avantajları: Et kalitesi: Simental inekleri, et üretimi için daha uygundur ve et kalitesi yüksektir. Dayanıklılık: Simental inekleri, iklim değişikliklerine daha dayanıklıdır. Kombine verimlilik: Hem et hem de süt verimi aynı anda iyidir. Ayrıca, Simental ineklerinin sütü daha yüksek yağ ve protein oranına sahiptir, bu da daha kaliteli süt ürünleri elde edilmesini sağlar.

İnekler en iyi "avuç içinde" sağılır. Avuç içi sağım, en iyi elle sağım şeklidir. Diğer elle sağım yöntemleri arasında "iki parmak arasında" ve "baş parmağı bükerek" sağım bulunur, ancak bunlar memeye zarar verebileceği için önerilmez.

İnekler genellikle 3 yıl sağılır çünkü bu süre, onların üreme ve süt verimi açısından en verimli dönemleridir. 1. Üreme: İnekler, gebelik ve doğum sonrası iyileşme süreçleri nedeniyle genellikle 2-3 yıl içinde bir buzağı doğurur. Bu dönemde sağım, süt verimini artırmak ve ineğin sağlığını korumak için devam eder. 2. Süt Verimi: İnekler, genellikle 3 yıl boyunca yüksek süt verimi sağlar. Süt verimi, ineğin genetik yapısı, beslenme ve bakım koşullarına bağlı olarak değişir. Ancak, 3 yıl sonra süt verimi düşmeye başlar ve inekler genellikle sütten kesilir. 3. Sağlık ve Dinlenme: Sürekli sağım, ineklerin meme sağlığını olumsuz etkileyebilir ve dinlenme süreleri kısalır. Bu nedenle, 3 yıl sonra inekler sütten kesilerek dinlenmesi sağlanır. Bu faktörler, ineklerin uzun süreli sağımını sınırlar ve sağlıklı bir süt verimi ile üreme kapasitesini korur.

En iyi inek cinsi, kullanım amacına göre değişiklik gösterebilir. İşte bazı inek cinsleri ve özellikleri: Holstein (Siyah Alaca). Jersey. Montofon (Kahverengi İsviçre). Ayrshire. Guernsey. İnek cinsinin seçimi, iklim koşulları, beslenme imkanları ve kişisel tercihler gibi faktörlere bağlıdır.

Çiğ süt fiyatlarının artmasının nedeni, Ulusal Süt Konseyi'nin (USK) 1 Ağustos 2025 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere çiğ süt tavsiye satış fiyatını artırmasıdır. USK'nın açıklamasına göre, yüzde 3,6 yağ ve yüzde 3,2 protein içeriğine sahip çiğ inek sütü tavsiye satış fiyatı, üreticinin eline litre başına net 18,35 TL geçecek şekilde belirlenmiştir. Fiyat artışına soğutma, nakliye ve diğer cari giderlerin üretici tarafından karşılanması durumu da etki etmiştir.

Jersey ve Holstein arasındaki bazı farklar şunlardır: Menşei: Jersey, Jersey Adası'ndan, Holstein ise Hollanda'dan gelmektedir. Boyut: Holstein inekleri daha büyük ve ağırdır; ortalama 580 kg, Jersey inekleri ise 350-550 kg ağırlığındadır. Süt Üretimi: Holstein inekleri ömürleri boyunca ortalama 19.000 kg, Jersey inekleri ise 13.000 kg süt üretir. Yağ Oranı: Jersey ineklerinin sütünde %4,7, Holstein ineklerinin sütünde ise %3,7 yağ oranı bulunur. Sıcak İklimlere Uyum: Jersey inekleri sıcak iklimlere daha uyumludur. Üreme: Jersey ineklerinin doğurganlık oranı daha yüksektir ve daha erken yaşta doğururlar. Davranış: Holstein inekleri daha uysal, Jersey inekleri ise daha meraklı ve bazen inatçıdır. Ayrıca, Jersey inekleri daha az yemle daha fazla süt üretir ve çevresel sürdürülebilirlik açısından daha avantajlıdır.

Jersey ve Holstein arasındaki bazı farklar şunlardır: Menşei: Jersey, Jersey Adası'ndan, Holstein ise Hollanda'dan gelmektedir. Boyut: Holstein inekleri daha büyük ve ağırdır; ortalama 580 kg, Jersey inekleri ise 350-550 kg ağırlığındadır. Süt Üretimi: Holstein inekleri ömürleri boyunca ortalama 19.000 kg, Jersey inekleri ise 13.000 kg süt üretir. Yağ Oranı: Jersey ineklerinin sütünde %4,7, Holstein ineklerinin sütünde ise %3,7 yağ oranı bulunur. Sıcak İklimlere Uyum: Jersey inekleri sıcak iklimlere daha uyumludur. Üreme: Jersey ineklerinin doğurganlık oranı daha yüksektir ve daha erken yaşta doğururlar. Davranış: Holstein inekleri daha uysal, Jersey inekleri ise daha meraklı ve bazen inatçıdır. Ayrıca, Jersey inekleri daha az yemle daha fazla süt üretir ve çevresel sürdürülebilirlik açısından daha avantajlıdır.

İneklerde en çok süt veren ırklar arasında kültür ırkları öne çıkmaktadır. Siyah Alaca (Holstein): Ortalama 8.000-12.000 litre/yıl süt verimi ile en yaygın ırklardan biridir. Jersey: Ortalama 4.500-7.500 litre/yıl süt verimi ve %5,0-6,0 süt yağı oranı ile bilinir. Brown Swiss (Esmer Irk): Ortalama 7.000-10.000 litre/yıl süt verimi ve %4,0-4,2 süt yağı oranı sunar. Simmental: Ortalama 6.000-9.000 litre/yıl süt verimi ile hem süt hem de et üretimi için uygundur. Yerli ırklar arasında ise Güney Anadolu Kırmızısı (GAK) yüksek süt verimi ile dikkat çeker ve ortalama 1500-2500 kg süt verir.

En verimli inek cinsleri farklılaşmaktadır ve bazı öne çıkan türler şunlardır: Holstein (Siyah Alaca). Jersey. Brown Swiss (Esmer Irk). Simmental (Sarı Alaca). İneklerin verimliliği; cinsin yanı sıra canlı cüssesi, yaş, hamilelik, buzağılama zamanı, bölge ısısı, besleme, rahatsızlıklar ve kuruda kalma dönemi gibi faktörlere de bağlıdır.

Türkiye'de birçok inek çeşidi bulunmaktadır. Bu çeşitler arasında hem yerli hem de yabancı ırklar yer almaktadır. İşte bazı örnekler: Yerli Irklar: Yerli Kara: Orta Anadolu'da yetişir, küçük cüsseli ve dayanıklıdır. Boz Step: Marmara ve Ege bölgelerinde görülür, iri yapılıdır. Doğu Anadolu Kırmızısı: Doğu Anadolu'da yaygındır, açık kırmızıdan kestaneye kadar değişen renklere sahiptir. Yabancı Irklar: Holstein: Siyah-beyaz renkli, yüksek süt verimine sahiptir. Jersey: Küçük yapılı, yüksek yağ ve protein içeren süt üretir. Simmental: Et ve süt verimi yüksektir, kırmızı-beyaz renklidir. Ayrıca, melez ırklar da bulunmaktadır, örneğin Zavot Sığırı (Simmental ve İsviçre Esmeri melezi) ve Maraş Sığırı (Yerli Kara ve Güney Anadolu Kırmızısı melezi). Türkiye'de toplam kaç çeşit inek olduğunu kesin olarak belirlemek zordur, çünkü bazı kaynaklar farklı sınıflandırmalar yapabilir. Ancak, genel olarak birçok farklı inek türü olduğu söylenebilir.

Jersey inekleri, iyi bakım koşulları sağlandığında 15 ila 20 yıl arasında yaşayabilir.

İneklere su yerine süt vermek doğru değildir. İnekler genellikle suyu süt tüketimine tercih ederler. İneklerin yeterli miktarda temiz suya erişimi sağlanmalıdır.

Elektrikli süt çekme makinelerinin kaç saatte süt çektiği, modeline göre değişiklik göstermektedir. Sübitaş DE-375. Asya Zenit DE-140. Kurtsan Paslanmaz Çelik Süt Krema Çekme Makinesi. Bu süreler, sütün yağ oranına göre değişebilir. Elektrikli süt çekme makinelerinin kullanım süresi, yapılan işleme ve makinenin diğer özelliklerine de bağlı olarak değişebilir. Daha fazla bilgi için ürünün kullanım kılavuzuna başvurulması önerilir.

Türk annelerinin emzirmeyi bırakma nedenleri arasında şunlar bulunmaktadır: Bebeğin emmeyi bırakması. Annenin sütünün kesilmesi. Annenin işe başlaması. Çevreden gelen baskılar. Stresli zamanlar, maddi güçlükler, ayrılma, boşanma gibi durumlar. Ayrıca, annelerin bebeklerini emzirmeye başlamadan önce yeterli bilgiye sahip olmaması ve emzirme sürecinde destek eksikliği de bırakma nedenleri arasında yer almaktadır.