Surlar

Surlar, genellikle yerleşim yerlerini savunma amacıyla inşa edilmiştir. Surların yapılma sebeplerinden bazıları şunlardır: Savaşçı dönem. Mahremiyet. Prestij. Ayrıca, antik çağa ait sivil mimari günümüze nispeten daha az ulaşabilmiştir, çünkü surlar dayanıklı taşlardan yapılırken, sur inşası için çok sayıda işçinin seferber edilmesi gerekmiştir.

Diyarbakır surlarındaki bazı burçların isimleri şunlardır: Mardin Kapı Burcu; Şeyh Mutahhar Burcu; Karaköprü Burcu; Ben U Sen Burcu (Ulu Beden, Evli Beden); Yedi Kardeş Burcu; Keçi Burcu; Nur (Melikşah) Burcu; Fındık Burcu; Mervani Burcu; Leblebi Kıran Burcu. Ayrıca, surlar boyunca yer alan burçların isimleri halk arasında yaygın kullanılan takma adlar, tarihî dönemlerdeki kullanımlar ve akademik sınıflandırmalar arasında farklılık gösterebilir.

İstanbul'un en büyük surları, tarihi yarımadayı çevreleyen surlardır. Surların bölümlere göre uzunlukları: Kara surları: 8 km; Haliç surları: 6 km; Marmara surları: 9 km.

Diyarbakır'daki surların yeşermesinin nedeni, duvarlarda kök salan bitkilerdir. Bu durumun önüne geçmek için, surların düzenli olarak bakımının yapılması ve her yıl ilaçlama uygulanması gerekmektedir.

Haliç deniz surlarının uzunluğu 6 km'dir. İstanbul surlarının toplam uzunluğu ise yaklaşık 22-23 km'dir.

Eski Diyarbakır surlarının yıkılma nedeni, 1930'lu yıllarda dönemin valisinin "şehir hava almıyor" gerekçesiyle surların bir kısmını yıktırması olarak belirtilmektedir. Ancak bu durumun asıl sebebi, Cumhuriyet'in kurulma sancıları, ulus-devlet inşası ve modernleşme politikaları olarak da değerlendirilmektedir. Surların yıkılmasını, o dönemde Diyarbakır'da bulunan mimar-arkeolog Albert Gabriel'in Ankara'ya çektiği telgraf sayesinde yapılan müdahaleyle yıkım durdurulmuştur. Günümüzde, Diyarbakır Surları'nın bir kısmı UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer almakta ve restorasyon çalışmaları devam etmektedir.

Kale surlarının ne zaman yapıldığına dair farklı örnekler için farklı tarihler bulunmaktadır: Kayseri Kalesi ve Surları: 3. yüzyılda Roma döneminde yapımına başlanmış, 6. yüzyılda Bizans döneminde daraltılmış, bugünkü şeklini ise Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubat zamanında 1221 yılında almıştır. İstanbul Surları: Doğu Roma İmparatorluğu döneminde, 5. yüzyılda yapımına başlanmış, yıkılıp yeniden yapılarak dört defa elden geçmiştir. Ani Şehir Surları: 967-989 tarihlerinde iki sur sistemi olarak yapılmış, Selçuklular'ın fethinden sonra 1064-1065 tarihlerinde son halini almıştır. Trabzon Kale Surları: 1300'lü yıllarda yapılmıştır. Konya Dış Kale Surları: Evveliyatı Roma dönemine kadar uzanmakta olup, Sultan Alâeddin Keykubat döneminde yeniden inşa ettirilmiş, Osmanlı döneminde ise tadilatlardan geçirilmiştir.

İstanbul'un kara surlarında 11 kapı bulunmaktadır. Bu kapılar, güneyden kuzeye doğru şu şekildedir: 1. The First Military Gate (Tabak Kapı). 2. The Golden Gate (Altınkapı, Yaldızlıkapı veya Yedikule Kapısı). 3. The Second Military Gate (Belgrad Kapı). 4. The Gate of Melantias veya Selymbria Gate (Silivri Kapısı). 6. The Gate of Rhegium (Mevlevihane Kapısı). 7. The Fourth Military Gate (Millet Caddesi). 8. The Gate of St. Romanus (Topkapı). 9. The Fifth Military Gate (Hücum Kapısı). 10. The Gate of Charisius veya Polyandrion (Edirnekapı). Günümüzde, kara surlarındaki kapıların bir kısmı örülmüş veya yıkılmıştır.

Diyarbakır Surları'nın dünyanın en uzun ikinci surları olarak kabul edilmesinin nedeni, sağlam ve dayanıklı taşlardan inşa edilmiş olmasıdır. Surlar, Karacadağ'dan getirilen bazalt taşının üzerine bir kat daha bazalt eklenerek yapılmıştır. Diyarbakır Surları'nın yapılışı net olarak bilinmemekle birlikte, bazı kaynaklar surların MÖ 3.000-4.000 yıllarında Huri uygarlığı tarafından bugünkü İçkale’nin olduğu yerde yapıldığını belirtmektedir. Surlar, tarih boyunca birçok medeniyete tanıklık etmiş ve birçok kez onarılmıştır. Diyarbakır Surları, 4 Temmuz 2015 tarihinde UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınmıştır.

İstanbul Surları'nın 36 kapısının nerede olduğuna dair bilgi bulunamadı. Ancak, İstanbul'un kara ve deniz surlarındaki bazı kapılar şunlardır: Kara Surları'ndaki kapılar: Altın Kapı (Yaldızlı Kapı), Silivrikapı, Edirnekapı, Topkapı, Yedikule Kapısı. Deniz Surları'ndaki kapılar: Ahırkapı, Kadırga Limanı Kapısı, Sirkeci Kapısı.

İstanbul surlarının içi, dehlizler ve küçük oyuklar içerir. Kara surları, iç içe üç kademeli olarak inşa edilmiştir: Hendek. Dış sur. İç sur. İç sur ile dış sur arasında 12-15 metre genişliğinde bir düzlük arazi bulunur. Surların içinde ayrıca 96 adet burç yer alır.

Bizans'ın en güçlü surları, İstanbul'u (o dönemdeki adıyla Konstantinopolis'i) çevreleyen Theodosius Surları'dır. Bu surlar, ilk olarak II. Theodosius (MS 408-450) zamanında inşa edilmiştir. Surların bazı özellikleri: Uzunluk: Yaklaşık 6,5 kilometre. Alan: Şehrin kapalı alanını 5 kilometrekare genişletmiştir. Kalınlık ve Yükseklik: İç duvar neredeyse 5 metre kalınlığında ve 12 metre yüksekliğindedir. Kule Sayısı: Düşmana karşı 96 çıkıntılı kule sunmaktadır. Theodosius Surları'nın büyük bölümleri, İstanbul'da hala görülebilmektedir.

Kastron, Bizans döneminde müstahkem, yani surlarla çevrili şehirleri ifade ederken kullanılan terimdir. Ayrıca, Yunanca "kastron" kelimesinin diğer anlamları şunlardır: Kale. Polis-kastron, yani surlarla çevrili kentsel yerleşim alanı.

Çin Seddi ve Diyarbakır Surları dışında dünyanın en büyük surlarının hangi ülkede olduğuna dair bilgi bulunamadı. Ancak, Çin Seddi'nden sonra dünyanın en uzun surlarının Diyarbakır'da olduğu bilinmektedir. Diyarbakır surlarının özellikleri: Uzunluk: Yaklaşık 5.700 metre. Yükseklik: 8-12 metre. Genişlik: 3-4 metre. Burç sayısı: 82. UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan Diyarbakır surları, yüksekliği, sağlam yapısı ve içerisinde barındırdığı yaşam alanları ile öne çıkar.

3 bin yıllık Zerzevan Kalesi'nde ortaya çıkarılan surlar şunlardır: 1200 metre uzunluğunda ve 12-15 metre yüksekliğinde ana surlar. Güney surları. Doğu surları. Ayrıca, Mithras kutsal alanının çevresindeki surlar da kazı çalışmaları kapsamında ortaya çıkarılmaktadır. Kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın koordinasyonunda, çeşitli kurum ve kuruluşların desteğiyle devam etmektedir.

İstanbul'daki en uzun surlar, kara surlarıdır. Kara surlarının uzunluğu yaklaşık 11 km'dir. İstanbul surlarının toplam uzunluğu ise yaklaşık 22-23 km'dir.

İstanbul'daki Bizans surlarının toplam uzunluğu yaklaşık 22-23 kilometredir. Kara surları: 8 km. Haliç surları: 6 km. Marmara surları: 9 km.

Zindan Kapı, Bursa Kalesi surlarında yer almaktadır.

İkbal Uzuner'in surlarda öldürüldüğü olayda görülen siyahlı adam, Semih Çelik'i ikna etmek üzere surlara çıkan müzakereci polis memurudur. Semih Çelik, surlardan atladığı sırada bu kişi arkasında görülmüştür.

Surları en iyi fotoğraflamak için aşağıdaki yerler önerilir: 1. Galata Kulesi: Avrupa ile Asya kıtalarını bir arada görebileceğiniz, çifte manzara sunan bir nokta. 2. Rumeli Hisarı: Boğaz turu sırasında tekneden veya surların üstünden fotoğraf çekmek için ideal. 3. Otağtepe (Fatih Korusu): Köprü manzarasıyla eşsiz kareler yakalayabileceğiniz bir yer. 4. Yıldız Parkı: Çadır Köşkü ve Malta Köşkü gibi tarihi yapılarla çevrili, zengin arka plan detayları sunan bir alan. 5. Dragos Tepesi: Marmara Denizi'ni kuşbakışı görme fırsatı sunan, özellikle günbatımında muhteşem manzaralar elde edebileceğiniz bir nokta.