Sürgün

Refik Halid Karay, İttihat ve Terakki Partisi'nin muhalefeti ve Milli Mücadele'ye karşı olan yazıları nedeniyle sürgün edilmiştir. Sürgün edildiği yerler: 1913'te Sinop'a; 1916'da Çorum'a; 1918'de Ankara ve Bilecik'e. Sürgün edilmesinin bazı nedenleri: 1919'da Posta ve Telgraf Genel Müdürü olduğu dönemde, Milli Mücadele aleyhine telgraf talimatlarında bulunması; Alemdar, Peyam-ı Sabah gazetelerinde ve Aydede dergisinde İstiklal Savaşı aleyhine yazılar yazması.

Ferhat Paşa'nın neden sürgün edildiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, bazı Ferhat Paşalar hakkında bilgiler mevcuttur: Ferhad Paşa. Ferhad Ağa/Paşa. III. Mehmet döneminde veziriazam olan Ferhat Paşa.

2014 yapımı "Titanium" (orijinal adı: "Vychislitel") filmi, bilim kurgu ve aksiyon türlerinde bir yapımdır. Konu özeti: Bir grup mahkum, totaliter bir hükümetin kontrolü altında, zorlu bir iklimde hayatta kalmaya çalışır. Mahkumlar, ölümleriyle yüzleşirken, kaçış için tek güvenli alan olan Mutluluk Adaları'na ulaşmak amacıyla bir yolculuğa çıkarlar. Yolculukları sırasında çeşitli tehlikelerle karşılaşırlar. Film, özel efektleri ve bilim kurgu atmosferiyle dikkat çeker.

Prens Adaları'nda sürgün edilen bazı önemli kişiler: Bizans İmparatorları: Romen Diyojen ve İrini gibi imparatorlar, siyasi ve dini nedenlerle bu adalara sürgün edilmişlerdir. Prensler ve Asiller: Vardanis ve Mihail Rangave gibi prensler ve asiller, isyanları nedeniyle bu adalara gönderilmiştir. Din Adamları: Sürgün edilen din adamları, genellikle manastırlarda inzivaya çekilmişlerdir. Siyasi Rakipler: Saray mensupları ve naipler, siyasi rakip olarak görüldükleri için adalara sürgün edilmişlerdir. Diğer Önemli İsimler: Ekim Devrimi'nin önderlerinden Leon Troçki, 1929-1933 yılları arasında Büyükada'da sürgünde yaşamıştır. Adalar, tarih boyunca sürgün yeri olarak kullanılmış ve bu uygulama Bizans ve Osmanlı dönemlerinde devam etmiştir.

Stark Hanedanı'nın sürgün edilmesi, Beş Kralın Savaşı sırasında Nehir Adaları'ndan Lannister'ları sürmek için Tully Hanesi'yle güçlerini birleştirmeleri ve bu süreçte Bolton'lara karşı Kuzey'in hakimiyetini kaybetmeleri nedeniyle gerçekleşmiştir. Starklar, Aegon'un Westeros'u fethi sırasında da "Kuzey'deki Krallar" ünvanını kaybetmiş ve "Kuzey'in Koruyucuları" olarak hizmet etmeye başlamışlardır. Bu olaylar, Stark Hanedanı'nın sürgün edilmesine doğrudan neden olan durumlar arasında yer almamaktadır.

Abdülhak Hamid Tarhan, yazdığı bir tiyatro eseri nedeniyle sürgün edilmiştir. 1888 yılında, "Zeyneb" adlı oyununu basılmak üzere İstanbul'a göndermiş ve sansür, bu eser üzerine "Devlet ve hanedanla eğleniyor" diye rapor vermiştir. Dostlarının araya girmesi ve edebiyatla bir daha uğraşmayacağına dair Saray’a yazı vermesi ile eski görevine yeniden gönderilmiştir.

Emir Kusturica'nın sürgün edilmesi değil, 1992 yılından sonra Saraybosna'ya bir daha dönmediği belirtilmiştir. Kusturica, 1993 yılında Sırbistan’ın aşırı milliyetçi lideri Vojislav Seselj'i düelloya davet etmiş ve 1995 yılında Belgrad Uluslararası Film Festivali'nde Yeni Sırbistan Hakları Hareketi’nin lideri Nebojsa Pajkic'i yumruklamıştır. Ayrıca, 2010 yılında Altın Portakal Film Festivali’nde jüri üyesi olarak görev yaparken, Türkiye’de kendisine karşı düzenlenen linç kampanyası nedeniyle "50 güvenlikle jüri üyeliği yapamam, birinin çıkıp beni vurmayacağını nereden bilebilirim" diyerek jürilikten ayrılmış ve ülkesine dönmüştür.

Peyami Safa'nın babası İsmail Safa, II. Abdülhamit yönetimine yönelik muhalif tutumu nedeniyle Sivas'a sürgün edilmiştir.

Süleyman Nazif, İstanbul'un işgali ile ilgili yazdığı "Kara Bir Gün" başlıklı yazı ve 1920'de düzenlenen bir anma toplantısındaki konuşması nedeniyle İngilizler tarafından Malta'ya sürgün edilmiştir. Nazif, bu yazısında İstanbul'daki Fransız işgalinin Türk milletine etkilerini ve yaşanan haksızlıkları dile getirmiştir.

Hüseyin Cahit Yalçın, Cumhuriyet dönemi politikaları ve eleştirileri nedeniyle Ankara İstiklal Mahkemesi tarafından müebbet sürgüne mahkûm edilmiştir. Resmi kayıtlara göre, bu kararın gerekçeleri arasında devlete karşı tehdit unsuru olarak görülmesi yer almaktadır. Yalçın, özellikle İstiklal Savaşı’na destek veren yazıları, saltanatın kaldırılması, cumhuriyetin ilanı, halifeliğin kaldırılması konusundaki tutumu nedeniyle Ankara hükûmeti tarafından muhalif bir gazeteci olarak görülmüştür.

Niyâzî-i Mısrî'nin sürgün edilmesinin bazı nedenleri: Vanî Mehmed Efendi ile çatışma. Devlet adamlarını eleştirmesi. Savaşa katılma isteği. Cifirle ilgili sözler. Ehl-i Beyt'e muhabbet.

Baltacı Mehmed Paşa, Prut Savaşı'nda Rus ordusunun yok edilmeden serbest bırakılması nedeniyle sürgün edilmiştir. Ayrıca, Rusya Çariçesi Katerina ile barış için görüştüğüne dair dedikodular da azledilmesinde etkili olmuştur. Baltacı Mehmed Paşa, 20 Kasım 1711'de Sultan III. Ahmed'in emriyle sadrazamlıktan azledilmiş, ardından Midilli Adası'na kalebent olarak sürülmüştür.

Ağlayan Çayır, 1919-1949 yılları arasında yaşanan bir göç hikayesini anlatır. Filmin bazı temaları: Sürgün: Göçün sürekliliği ve sürgün hali. Aitlik ve kimlik: Mültecilerin yabancı ve istenmeyen ilan edilmesi. Tarihsel trajedi: Kişisel trajedilerin, dönemin Yunan tarihinin arka planında gelişmesi. Filmde, Eleni karakterinin hayatı üzerinden, insanların ülkeleri ayırırken, ülkelerin de insanları nasıl ayırdığı anlatılır.

2013 yapımı "Sürgün" filminin sonunda, Eleni, Atina'dan İstanbul'a gelir ancak kendisini bekleyen acı bir sürprizle karşılaşır. 1964 yılında, Büyükada'da geçen filmde, Eleni ve Sedat'ın çocukluktan beri süren imkansız aşkı ve Bakanlar Kurulu'nun sürgün kararıyla yaşanan trajedi anlatılmaktadır.

Herodot, memleketi Halikarnas'ın tiranı Lygdamis'e karşı siyasi bir komploya karıştığı gerekçesiyle sürgün edilmiştir. Herodot'un ailesi, dönemin Halikarnassos tiranı Lygdamis’e karşı çıkan ünlü destan şairi amcası Panyassis'in öldürülmesiyle yönetimle sorun yaşamış ve genç yaşta sürgüne gitmek zorunda kalmıştır. Sürgün edildikten sonra dünyanın birçok farklı bölgesini gezen Herodot, bir dönem Atina'da da yaşamıştır.

Milan Kundera, politik baskılar ve Komünist Parti ile olan ilişkileri nedeniyle sürgün edilmiştir. II. Dünya Savaşı'nın sonunda Komünist Parti'ye üye olmuş, ancak 1948'in şubat ayında partiden çıkarılmıştır. 1956 yılında partiye tekrar girmiş, 1976 yılında Václav Havel gibi isimlerle birlikte ikinci kez partiden ihraç edilmiştir. 1968'deki Rus istilasından sonra, Prag Müzik ve Sanatlar Akademisi'ndeki görevinden uzaklaştırılmış ve Fransa'ya göç etmiştir.

Sait Faik Abasıyanık, İstanbul Erkek Lisesi'nde Arapça öğretmeni Salih Bey'in minderine iğne koyma şakası nedeniyle 43 arkadaşıyla birlikte 1925 yılında Bursa Erkek Lisesi'ne sürgün edilmiştir. Bu olay, basına yansıdıktan sonra Milli Eğitim Bakanlığı'na ve Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'e kadar ulaşmıştır.

Seniha Sultan, 3 Mart 1924'te halifeliğin kaldırılmasıyla çıkan ve hanedan ailesine Türkiye Cumhuriyeti sınırlarında yaşama yasağı getiren yasa nedeniyle 72-73 yaşındayken sürgüne gönderilmiştir. Seniha Sultan'ın sürgün edilmesinde, eşi Mahmud Celaleddin Paşa'nın II. Abdülhamid'e muhalefeti de etkili olmuştur.

"Sürgün" filmi, 1960'larda Büyükada'da başlayan, farklı sınıf ve dinlerden iki sevgilinin aşk hikayesini anlatır. Başlıca olaylar: Eleni ve Sedat'ın aşkı: Eleni, zengin bir Rum ailenin kızı, Sedat ise bir faytoncunun oğludur. Ailelerin ve toplumun tepkisi: Eleni'nin babası, Stavro, inanç farklılıklarını ve Sedat'ın yoksulluğunu öne sürerek bu aşka karşı çıkar. Sürgün kararı: 1964 yılında Türkiye'de yaşayan Rumlara yönelik sürgün kararı çıkar ve Stavro da sürgün edilenlerden olur. Ayrılık: Stavro'nun Yunanistan'a gitmek zorunda kalması, aşıkların önünde yeni bir engel oluşturur. Film, aşk hikayesini ve Rumların dramını işlemeye çalışırken, zaman zaman odak ve tempo sorunları yaşamaktadır.

Ahmet Mithat Efendi, İbret gazetesinin yazar kadrosunda yer aldığı için 9 Nisan 1873'te yapılan sürgünde Rodos Adası’na gönderilmiştir. Sürgün edilmesinin diğer bir nedeni ise 1872-1873 yıllarında çıkardığı Dağarcık adlı dergide bilimsel konuları halka aktarırken yazdığı bir yazının İslam düşmanlığı ile itham edilmesidir.