Sürat

Evet, hız ve sürat, yer değiştirmenin zamana bölünmesiyle elde edilir. Hız, bir cismin hareket durumunu ifade eder ve yer değiştirmenin zamana göre değişimidir. Sürat, bir cismin hareketi sırasında birim zamanda aldığı yolu belirtir. Hız, vektörel bir büyüklük olup hem şiddeti hem de yönü vardır.

Hayır, sürat ve suret aynı değildir. Sürat, bir cismin birim zamanda aldığı yolun uzunluğudur ve yönü belirtilmez. Suret ise belgelerde veya kaynaklarda rastlanmayan bir terimdir. Bu nedenle, sürat terimi daha yaygın ve bilinen bir kavramdır.

Sürat, bir cismin birim zamanda aldığı yola denir. Sürat birimi olarak metre/saniye (m/sn) ve kilometre/saat (km/sa) kullanılır. Örnekler: Bir araç, 2 saat içinde 150 kilometrelik bir yol kat ediyorsa, sürat hesaplaması V = 150 km / 2 saat = 75 km/saat olur. Saatte 90 km hızla giden bir araç, 3 saat sonra 90 km x 3 = 270 km yol alır.

Sabit süratli hareket, bir cismin eşit zaman aralıklarında eşit miktarda yol alması ve süratinin hareketi boyunca değişmeyip sabit kalması durumudur. Sabit süratli hareket hesaplamak için: 1. Alınan yolu ve geçen zamanı bilmek gereklidir. 2. Sürat, alınan yolun geçen zamana bölünmesiyle hesaplanır. Formül: Sürat = Alınan Yol / Geçen Zaman. Yaygın olarak kullanılan sürat birimleri metre/saniye (m/sn.) ve kilometre/saat (km/sa.)’tir.

Yol-zaman grafiği ile sürat-zaman grafiği arasındaki temel fark, temsil ettikleri bilgilerin türünde ve kullanım amaçlarında yatmaktadır: Yol-zaman grafiği, bir cismin hareketi boyunca aldığı yol ile zamanı karşılaştırır. Sürat-zaman grafiği, bir cismin hareketi süresince sahip olduğu sürat değerlerini ve zamanı gösterir. Yol-zaman grafiği, hareketlinin süratini hesaplamak için kullanılırken; sürat-zaman grafiği, hareketlinin aldığı yolu hesaplamak için kullanılır.

Eşit zaman aralıklarında eşit yollar alan cisim, düzgün doğrusal hareket yapmaktadır. Düzgün doğrusal hareketin özellikleri: Cismin hızı sabittir. Cismin konum ve zaman grafiği düzgün artan veya düzgün azalan şeklindedir. Eşit zaman aralıklarında eşit mesafeler kat edilir. Cisme etki eden kuvvetlerin cebirsel toplamı ve hareketin ivmesi sıfırdır.

Konum-zaman grafiğinden anlık sürat, grafiğin o andaki eğiminden bulunabilir. Örnek: Morsun t=2 s'deki hızını bulmak için, grafiğin t=2 s'deki eğimi hesaplanır. Eğim, "Δx/Δt" formülü ile bulunur. İki nokta seçilerek, bu noktaların x ve t değerleri belirlenir. Seçilen noktalar ve değerleri: (0 s, 1 m) ve (4 s, 3 m). Eğim hesaplaması: (3 m - 1 m) / (4 s - 2 s) = -1 m/s. Bu durumda, morsun 2 s'deki anlık hızı -1 m/s'dir. Not: Konum grafiğinin eğimi, belirli bir zamandaki hız değerini verir. Düz bir doğru parçasında, eğim sabit olduğu için anlık hız ortalama hıza eşittir.

A'dan B'ye 5 saatte giden bir araç, B'den A'ya 3 saatte dönüyorsa, ortalama hızı 75 km/sa'dir. Çözüm: 1. Mesafenin Hesaplanması: - A'dan B'ye olan mesafe, 5 saatte gidildiğine göre, hız (V) = Mesafe (S) / Zaman (T) formülüyle: - V = S / T = 5V / 5 = V - Dolayısıyla, A'dan B'ye olan mesafe V km'dir. 2. Geri Dönüş Hızı: - B'den A'ya 3 saatte dönmek için, hız (V') = 2V olmalıdır. - V' = 2V 3. Ortalama Hız: - Ortalama hız (V_ort) = Toplam Mesafe / Toplam Zaman formülüyle: - V_ort = (2V) / (5 + 3) = 75 km/sa.

Evet, sabit kuvvet sabit sürat yapabilir. Sabit kuvvet etkisi altındaki bir cisim, eğer bu kuvvet dengelenmiş kuvvetlerin etkisi altındaysa, sabit süratle hareket eder. Örnekler: Sabit süratle hareket eden araba. Masanın üzerindeki kitap. Duvarda asılı duran çerçeve.

Sürat, alınan yolun geçen zamana bölünmesiyle hesaplanır. Sürat (V) = Alınan yol / Hareket süresi Kuvvet, dinamometre ile ölçülür ve birimi newton (N) olarak ifade edilir. Kuvvetin hesaplanması için, aynı yönlü kuvvetler toplanır, zıt yönlü kuvvetler ise büyük kuvvetten küçük kuvvet çıkarılır. Bileşke kuvvet (R) = F1 + F2 (aynı yönlü kuvvetler) veya R = F1 - F2 (zıt yönlü kuvvetler)

Sabit sürat, alınan yolun geçen zamana bölünmesiyle hesaplanır. Tablo kullanarak sabit sürat hesaplama örneği: Uygulama 3: Saatte 90 km hızla giden bir araç 3 saat sonra kaç kilometre yol alır? Çözüm: Alınan yol = Sürat x Zaman; Alınan yol = 90 km x 3 saat = 270 km. Sürat (km/sa) - Zaman (sa) - Alınan Yol (km) tablosu: 0 sa | 0 km 3 sa | 270 km Bu durumda, araç saatte 90 km sabit süratle 3 saat yol aldığında 270 km yol alır. Daha detaylı örnekler ve açıklamalar için aşağıdaki kaynaklar incelenebilir: bursaodm.meb.gov.tr; ibapsatmath.com; hadifene.com.

Hız ve sürat, bir hareketlinin birim zamanda aldığı yolu ifade eder, ancak aralarında bazı farklar vardır: Hız, bir cismin yönü olmadan aldığı mesafenin birim zamanda aldığı yol olarak tanımlanır ve vektörel bir büyüklüktür. Sürat, yönü olmayan bir cismin birim zamanda aldığı yol miktarıdır ve skaler bir büyüklüktür. Alınan yol, bir hareketlinin toplam gidilen mesafedir. Örneğin, bir araç 20 km doğuya gidip ardından 15 km batıya dönerse: Yer değiştirme, başlangıç ile bitiş noktası arasındaki en kısa mesafedir ve 20 km – 15 km = 5 km'dir. Alınan yol, toplam gidilen mesafedir ve 20 km + 15 km = 35 km'dir.

Alan, hacim, sürat, hız, kuvvet birimlerinin bazıları şunlardır: Alan: Metrekare (m²). Hacim: Metreküp (m³). Sürat (hız): Metre bölü saniye (m/s). Hız: Saniyede 5 metre (skaler değer). Kuvvet: Newton (N). Birim sistemleri: FPS Birim Sistemi: İngiliz Birim Sistemi olarak da bilinir. SI Birim Sistemi: Uluslararası Birim Sistemi olarak bilinir, metre-kilogram-saniye (MKS) birim sistemi olarak da adlandırılır. Bazı diğer birim sistemleri: CGS (Cm, Gram, Saniye); CGS (Santimetre, Gram, Saniye).

6. sınıf fen bilimleri sürat ve hareket kavramları şu şekilde açıklanabilir: Sürat. Sabit süratli hareket. Ortalama sürat. Yol - zaman grafiği. Sürat - zaman grafiği.

Yol bölü zaman, hızı verir. Bu formül, v = x / t şeklinde ifade edilir. Birim olarak, yol metre, zaman saniye alınırsa hız birimi metre/saniye (m/sn) olur.

Saatte ortalama 50-60 km hızla giden bir araç, 100 km'lik yolu 2-2,5 saatte gider. Bu hesaplama, aracın hiç durmadığı ve sabit hızda gittiği varsayımına dayanır.

1 saatte 120 km yol giden aracın sürati 120 km/h'dir. Hız (km/h) = Alınan mesafe (km) / zaman (saat) formülüyle hesaplanır.

3 saatte 120 km yol giden bir aracın sürati 40 km/h'dir. Hesaplama şu şekilde yapılır: 120 ÷ 3 = 40.

Sürat ve hız arasındaki farka dair görsel bulunamamıştır. Ancak, sürat ve hız arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Hız, bir cismin birim zamanda yaptığı yer değiştirmeyi ifade eder ve vektörel bir büyüklüktür. Sürat, bir cismin birim zamanda aldığı yolu ifade eder ve skaler bir büyüklüktür. Örneğin, bir otomobil saatte 70 km süratle yol alıyorsa, 70 onun yolda almış olduğu süratidir.

Tam sürat ve tam hız ifadeleri arasında bir fark yoktur. Her ikisi de bir nesnenin birim zamanda aldığı yolu ifade eder ve bu nedenle aynı anlamı taşır. Sürat, bir nesnenin birim zamanda aldığı yolun uzunluğudur ve skaler bir büyüklüktür, yönü belirtilmez. Dolayısıyla, "tam sürat" ve "tam hız" ifadeleri, aynı kavramı ifade eder ve birbirinin yerine kullanılabilir.