Sözdizimi

Belirtisiz isim tamlaması bulmak için şu özelliklere dikkat edilmelidir: 1. Tamlayan ek almaz, yani yalın halindedir. 2. Tamlanan iyelik eki (-ı, -i, -u, -ü) alır. Örnekler: - Çocuğun elbisesi. - Lahana turşusu. - El yazması kitaplar.

Edilgin ve edilgen arasındaki fark, dilbilgisinde fiillerin çatı özelliklerine göre yapılan bir ayrımdır. - Edilgin fiiller, eylemin özne tarafından değil, başkası tarafından yapıldığını veya öznenin bu eylemden etkilendiğini ifade eder. - Edilgen fiiller ise, öznenin fiili bizzat kendisinin yaptığı durumlardır.

Anlam kaymasına örnek cümleler: 1. Zaman kayması: "Yarın Ankara'ya gidiyorum." (Aslında "gideceğim" anlamında kullanılmalı). 2. Dilek kipi kayması: "Halam yangın çıkınca beni kundağa sarıp dışarı fırlıyor." (Aslında "fırlamış" anlamında kullanılmalı). 3. Gelecek zaman kayması: "Atatürk 19 Mayıs’ta Samsun’a çıkar." (Eylem geçmiş zamanda yapılmış, geniş zaman eki kullanılmış). 4. Emir kipi kayması: "Bunu alır, anneme verirsin." (Aslında "al, ver" şeklinde emir kipi kullanılmalı). 5. Gereklilik kipi kayması: "Sınavda başarılı olmak için dersi dikkatli dinleyeceksin." (Gelecek zaman eki kullanılmış, gereklilik anlamı taşıyor).

"Ing" eki İngilizce'de çeşitli durumlarda kullanılır: 1. Zaman Yapısı Olarak: Present Continuous Tense (şimdiki zaman) ile eylemleri ifade etmek için kullanılır. 2. Sıfat Olarak: Fiil + ing, isimden önce gelerek sıfat işlevi görür. 3. Ulaç Olarak: Bir fiil gibi görünmesine rağmen isim ile aynı işleve sahiptir ve cümlede özne olarak kullanılabilir.

Phrasal verb'leri ayırt etmek için iki ana türü olan ayrılabilir (separable) ve ayrılmaz (inseparable) phrasal verb'leri bilmek gerekir: 1. Ayrılabilir Phrasal Verb'ler: Bu tür phrasal verb'lerde fiil ve edat ayrı yazılabilir ve nesne kullanıldığında edat fiilden önce veya sonra gelebilir. Örnekler: - "Turn on" (açmak): Can you turn on the lights? / Turn the lights on, please. - "Take off" (çıkarmak): Please take off your shoes before entering. 2. Ayrılmaz Phrasal Verb'ler: Bu tür phrasal verb'lerde fiil ve edat birlikte yazılır ve nesne her zaman aynı sırayla kalır. Örnekler: - "Run into" (rastlamak): I ran into an old friend at the market. - "Look after" (bakmak): Can you look after my dog while I’m away?. Ayrıca, phrasal verb'lerin anlamı bağlama göre değişebilir ve bazı phrasal verb'ler sadece belirli bir bağlamda kullanılır.

Hal eki, isimlere eklenerek onların cümledeki görevlerini ve anlamlarını değiştiren eklerdir: 1. Belirtme hâl eki (-ı, -i, -u, -ü): Fiildeki iş, oluş veya hareketten etkilenen varlığı ifade eder. 2. Yönelme hâl eki (-e, -a): İsme yönelme, yaklaşma veya ulaşma anlamı katar. 3. Bulunma hâl eki (-de, -da, -te, -ta): İsme durum, yer veya zaman bildirir. 4. Ayrılma hâl eki (-den, -dan, -ten, -tan): İsme zaman, yer, karşılaştırma ve sebep anlamı katar. 5. Yalın hâl: İsmin hiçbir hal eki almamış hâlidir.

"Var mı" sorusu, ayrı olarak yazılır ve cevabı "evet" veya "hayır" olabilir.

Ünlü değişimi, Türkçe'de "ben" ve "sen" zamirlerinin yönelme hâl eki (-e/-a) aldıklarında köklerindeki ünlülerin değişmesi olayıdır. Kural: - ben-e → bana - sen-e → sana Örnek cümleler: - Bunu bana ver. - Sana söylemiştim.

Özne yüklem uyumsuzluğu, bir cümlede özne ile yüklem arasında kişi, sayı veya çoğulluk bakımından uyum olmaması durumudur. Bu uyumsuzluk, iki ana kategoride incelenir: 1. Kişi Bakımından Uyumsuzluk: Özne birinci tekil, ikinci tekil veya üçüncü tekil (ben, sen, o) ise, yüklem de aynı kişiye göre çekimlenmelidir. 2. Tekillik-Çoğulluk Bakımından Uyumsuzluk: Özne insan olduğunda yüklem hem tekil hem çoğul olabilir.

Özne-yüklem ilişkisine göre çatılar dört ana başlık altında incelenir: 1. Etken Çatı: Öznenin eylemi doğrudan gerçekleştirdiği durumları ifade eder. 2. Edilgen Çatı: Öznenin eylemi gerçekleştiren değil, eylemden etkilenen durumunu ifade eder. 3. Dönüşlü Çatı: Öznenin eylemi kendi üzerinde gerçekleştirdiği durumlardır. 4. İşteş Çatı: Anlatılan işin ya da eylemin birden fazla özne tarafından birlikte veya karşılıklı olarak yapıldığını gösterir.

Özne, yüklem ve nesne, cümlenin temel öğeleri arasında yer alır, ancak farklı işlevlere sahiptir: 1. Özne: Cümlede belirtilen işi yapan veya durumda olan varlığı ifade eder. 2. Yüklem: Cümledeki eylemi, durumu ya da varlığı belirten kelime veya kelime grubudur. 3. Nesne: Öznenin yaptığı işten etkilenen öğedir.

Dört dilek kipi şunlardır: 1. Gereklilik Kipi: Fiilin yapılması gerektiğini ifade eder. 2. Dilek-Şart Kipi: Dilek veya şart bildiren cümlelerde kullanılır. 3. İstek Kipi: Cümleye istek, dilek, temenni anlamı katar. 4. Emir Kipi: Eylemin yapılması gerektiğini emir şeklinde bildirir.

Eksiltme ve eksiltili cümle kavramları farklı anlamlara sahiptir: 1. Eksiltme: Dilbilim terimi olup, anlatıma kolaylık sağlamak amacıyla bir kelimedeki eklerin veya bir cümledeki kelimelerin azaltılarak kullanılması olayıdır. 2. Eksiltili cümle: Yüklem olarak görev yapabilen çekimli bir fiil veya ek fiil almış bir ismin kullanılmadığı, yargının eksik kaldığı cümledir.

"İçin" edatı cümlede çeşitli anlamlar taşır: 1. Amaç veya neden belirtmek için kullanılır. 2. Karşılık anlamında kullanılır. 3. Hakkında veya konusunda anlamı katar. 4. Zaman bildirme işlevi görür. Ayrıca, "için" edatı iki cümleyi veya kelime grubunu bağlayarak bağlaç görevi de üstlenebilir.

İyelik eki ve zamiri bulmak için aşağıdaki adımları izlemek gerekir: 1. Cümledeki ismi belirlemek. 2. İsme sorular sormak. 3. İyelik zamirlerini kontrol etmek. İyelik ekleri, isimlere, zamirlere ya da isim soylu kelimelere gelerek onların sahiplerini belirtir.

Yan cümlecik ve iç cümle aynı şeyler değildir. Yan cümlecik, temel cümlenin bir ögesi durumundaki yargılara verilen isimdir ve bu yargıları fiilimsiler, çekimli eylemler veya ekeylem almış isim soylu sözcükler sağlar. İç içe birleşik cümle ise, yan cümleciği başka bir cümleden oluşan cümlelere denir. Yani, bir iç cümle aynı zamanda bir yan cümlecik olabilir, ancak her yan cümlecik iç cümle değildir.

"I can't" ve "I cannot" ifadeleri İngilizce'de aynı anlama gelir ve bir şeyin yapılamayacağını belirtmek için kullanılır. Aralarındaki fark, kullanım bağlamına ve formaliteye göre ortaya çıkar: - "I cannot" ifadesi daha resmi ve ciddi durumlarda tercih edilir. - "I can't" ise günlük konuşmalar ve informal yazılar için daha uygundur.

"Yalnız" ve "yalnızca" kelimeleri farklı anlamlara sahiptir: 1. "Yalnız" kelimesi, hem sıfat hem de zarf olarak kullanılabilir ve çeşitli bağlamlarda farklı anlamlar taşır: - Sıfat: "O yalnız bir adam" gibi cümlelerde olduğu gibi, kişinin durumunu belirtir. - Zarf: "Yalnız mı yaşıyor?" gibi cümlelerde olduğu gibi, bir eylemin tek başına yapıldığını ifade eder. - Bağlaç: "Dışarıya çıkabilirsin yalnız kardeşini de götüreceksin" gibi cümlelerde olduğu gibi, iki cümleyi birbirine bağlar. 2. "Yalnızca" kelimesi ise sadece zarf olarak kullanılır ve "sadece" anlamına gelir.

İyelik ve aitlik ekleri arasındaki fark, kullanım amaçlarına ve anlamlarına göre belirlenir: 1. İyelik Eki: Sahiplik belirten eklerdir ve genellikle "benim, senin, onun" gibi zamirlerle birlikte kullanılır. 2. Aitlik Eki: Bir şeyin hangi kişiye veya nesneye ait olduğunu belirten eklerdir ve genellikle "-ın, -in, -un, -ün" şeklinde gelir. Özetle, iyelik ekleri sahiplik belirtirken, aitlik ekleri aidiyet ilişkisini ifade eder.

Özne ve sözde özne arasındaki fark, cümlede eylemin kim tarafından yapıldığı veya etkilendiği noktasında ortaya çıkar. Özne, yüklemin bildirdiği eylemi yapan veya durumdan etkilenen öğedir. Sözde özne ise, edilgen çatılı fiillerin kullanıldığı cümlelerde, işten etkilenen unsurdur.