Şehirli-köylü ayrımının ne zaman başladığına dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, bu ayrımın sosyal bilimler literatüründe klasik sosyolojinin kurucuları olan Tönnies, Durkheim ve Simmel'in çalışmalarıyla şekillendiği söylenebilir. Ferdinand Tönnies, "Gemeinschaft und Gesellschaft" (Cemaat ve Cemiyet) adlı eserinde kır ve kent sosyolojisinin temellerini atarak, iki farklı ilişki ve örgütlenme biçimini birbirinden ayıran temel karakteristikleri ortaya koymuştur. Durkheim, "Toplumsal İşbölümü" kitabında geleneksel toplumlarda basit bir işbölümünün, homojen bir toplumun, benzer değer ve inançlara sahip olma durumunun ve benzerlikten kaynaklanan mekanik dayanışmanın var olduğunu; modern toplumlarda ise karmaşık bir işbölümünün, farklılaşmış bir toplumun, yasa ve sözleşmenin hâkimiyeti ile organik dayanışmanın var olduğunu belirtmiştir. Simmel, "Metropolis and Mental Life" (Kent ve Zihinsel Yaşam) başlıklı makalesinde köy ve kasabayı, ağır bir ritmi, alışkanlıkları, gönlü, yakın duygusal ilişkileri, başkalarına güven duyma halini, mahalle baskısını, doğayla mücadeleyi kırsal olanın özellikleri olarak tanımlamıştır. Ayrıca, Osmanlı döneminde de şehirli ve köylü ayrımının yapıldığı, şehirlilerin ya askerî sınıftan (memur) ya da esnaftan oluştuğu, köylülerin ise ekip biçmeyi taahhüt ettikleri toprağı kolayca terk edemediği bilinmektedir.