İznik'in eski adı Nicaea, Makedonya Kralı Büyük İskender'in kumandanlarından Antigonius Monophthalmos tarafından kurulan şehre, kurucusu nedeniyle "Antigonia" adının verilmesinden sonra, bu adın dönemin geleneklerine göre, general Lysimakhos'un eşinin isminden esinlenerek "Nikaia" olarak değiştirilmesinden gelmektedir. Nikaia, daha sonra yörede egemen olan Bithynia Kralı Zipoites tarafından ele geçirildiğinde, bir süre Bithynia Krallığına başkentlik yapmış ve adına altın sikkeler basıldığı için tarihte "Altın Şehir" unvanı ile anılmıştır. Zamanla, Türkçede "İznik" olarak anılmaya başlanmıştır.