SeçimSistemi

Amerika'nın iki partili sistem olmasının bazı nedenleri: Seçim sistemi: ABD'de "çoğunlukla ilk sıradaki kazanır" ve "kazanan her şeyi alır" olarak adlandırılan seçim sistemi uygulanır. Yasal düzenlemeler: Tek bir temsilcinin seçildiği seçim bölgelerini zorunlu kılan yasal çerçeveler, iki büyük partinin egemenliğini destekler. Medya ve kamuoyu algısı: Medya genellikle iki büyük partinin adaylarına daha fazla yer verir, bu da üçüncü partilerin görünürlüğünü ve kamuoyu nezdindeki meşruiyetini sınırlar. Tarihsel gelişim: ABD'nin iki partili sistemi, 18. yüzyılın sonlarında Federalistler ve Demokratik-Cumhuriyetçiler arasındaki mücadeleyle ortaya çıkmıştır.

Başkanlık sisteminde cumhurbaşkanı seçimi şu şekilde gerçekleşir: 1. Genel Oylama: Cumhurbaşkanı seçimi genel, eşit ve gizli oyla yapılır ve bütün ülkede aynı gün gerçekleştirilir. 2. İlk Oylama: Geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilir. 3. İkinci Oylama: İlk oylamada çoğunluk sağlanamazsa, en çok oy alan iki aday arasında ikinci bir oylama yapılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilir. 4. Tek Aday Durumu: İkinci oylamaya tek aday kalırsa, bu oylama referandum şeklinde yapılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilir. 5. Seçimlerin Yenilenmesi: Cumhurbaşkanlığı makamının boşalması veya görev süresinin dolması durumunda yeni cumhurbaşkanı seçilene kadar mevcut cumhurbaşkanının görevi devam eder. Ek Bilgiler: Cumhurbaşkanı, 40 yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından doğrudan halk tarafından seçilir. Bir kişi en fazla iki kez cumhurbaşkanı seçilebilir.

ABD Temsilciler Meclisi ve Senato seçimleri şu şekilde gerçekleşir: Temsilciler Meclisi: Temsilciler Meclisi üyeleri iki yıl için seçilir. Her eyaletin nüfusuna göre belirlenen sayıda temsilci seçilir; örneğin, Kaliforniya 54 temsilci gönderirken, nüfusu 1 milyonun altındaki eyaletler 3 temsilci gönderir. Seçimler, başkanlık seçimlerinden iki yıl sonra yapılır ve o dönem görevde olan hükümet için bir sınav niteliği taşır. Senato: Senatörler altı yıl için seçilir, ancak görev süreleri sınırsızdır. Her eyalet, eşit sayıda iki senatör gönderir; dolayısıyla 50 eyaletten toplam 100 senatör bulunur. Senatörlerin üçte biri her iki yılda bir yenilenir. Seçim süreci ayrıca şu aşamaları içerir: Ön Seçimler ve Parti Toplantıları: Demokrat ve Cumhuriyetçi partiler kendi adaylarını belirler. Ulusal Kongreler: Partiler adaylarını resmen ilan eder. Genel Seçim: Seçmenler, başkan ve senatör/temsilci yerine bu kişileri seçecek delegelere oy verir. Başkan ve başkan yardımcısı ise Seçiciler Kurulu (Electoral College) oylamasıyla seçilir; bir adayın başkanlığı kazanabilmesi için 538 seçici oydan en az 270'ini alması gerekir.

Nispi temsil, siyasi partilerin veya adayların aldığı oyunun parlamentoda orantılı olarak yansıtıldığı seçim sistemidir. Nispi temsilin üç temel türü vardır: 1. Listeli Nispi Temsil Sistemi. 2. Devredilebilir Tek Oy Sistemi. 3. Karma Üyeli Nispi Temsil Sistemi. Bu sistem, toplumda yer alan “sosyal güçlerin ve siyasal grupların” olabildiğince adaletli bir şekilde mecliste temsil edilmesini amaçlar.

İki turlu seçim sisteminde, ikinci turda en çok oyu alan aday seçilir. Bu sistemde, ilk turda hiçbir adayın yeterli çoğunluğu sağlayamaması durumunda, yalnızca ilk turda en çok oyu alan iki aday ikinci tura katılır. Örneğin, 28 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçiminde, Recep Tayyip Erdoğan ve Kemal Kılıçdaroğlu yarışmış ve Erdoğan geçerli oyların çoğunluğunu alarak seçilmiştir.

Belçika'da seçim sistemi, federal ve bölgesel düzeylerde farklı mekanizmalarla işler. Federal seçimler: Temsilciler Meclisi ve Senato: Belçika'nın yasama organı, 150 üyeli Temsilciler Meclisi ve 60 üyeli Senato'dan oluşur. Seçim sıklığı: Federal seçimler her 4 yılda bir yapılır. Bölgesel seçimler: Seçim türleri: Flaman Parlamentosu, Valon Parlamentosu, Brüksel Başkent Parlamentosu ve Almanca konuşan topluluk Parlamentosu seçimleri yapılır. Belediye seçimleri: Belediye başkanı ve meclis üyeleri seçilir. Seçim sistemi özellikleri: Oy verme yöntemi: Seçmenler, ya doğrudan bir partiye oy verebilir veya partinin listesindeki en fazla 4 adaya "tercihli oy" kullanabilir. Hükümet kurma: Federal ve bölgesel hükümetlerin kurulması, seçim sonrası karmaşık bir süreç gerektirir ve genellikle uzun zaman alır.

District sistemi, bir yönetim, organizasyon veya yapı çerçevesinde belirli coğrafi alanların veya bölgelerin dağıtımını düzenleyen bir sistemdir. Kullanım alanları: Yönetimsel yapılar. Coğrafi analiz. Eğitim ve okul bölgeleri. İş dünyası ve pazar analizi. Örnekler: ABD, Birleşik Krallık, Kanada, Avustralya ve Hindistan gibi ülkeler parlamento seçimlerinde dar bölge sistemini kullanır. Türkiye’de ilçeler district olarak adlandırılır.

1946 Türkiye genel seçimleri, tek dereceli seçim sistemi, açık oy, gizli tasnif esasına göre yapılmıştır. Bazı özellikler: Seçim çevresi: Her il bir seçim bölgesiydi. Milletvekili kontenjanı: Her 40.000 vatandaş için bir milletvekili seçiliyordu. Seçim sonucu: Bir seçim çevresinde en fazla oyu alan parti, tüm milletvekillerini kazanıyordu. Usulsüzlük iddiaları: Seçimlerde şaibe iddiaları ortaya çıkmıştır; bu iddialar arasında tarafsız gözlemciliğin bulunmaması ve seçim sonuçlarının ilan edilir edilmez pusulaların yakılarak imha edilmesi yer almaktadır. Bu seçim sistemi, 1948 yılında gizli oy - açık tasnif olarak değiştirilmiştir.

İngiltere'de "SEC" olarak bilinen bir kurum bulunmamaktadır. Ancak, seçim sistemi hakkında bilgi verilebilir. İngiltere'de seçim sistemi, dar bölge ve çoğunluk esasına göre düzenlenmiştir.

Cumhurbaşkanı ve başbakanın aynı partiden olması zorunlu değildir. Cumhurbaşkanı, doğrudan halk tarafından seçildiği için, farklı bir siyasi partiden olabilir.

Brezilya'da seçim sistemi, 1988 Anayasası ile kurulmuş olup, Yüksek Seçim Mahkemesi tarafından yönetilmektedir. Temel özellikler: - Oy kullanma zorunluluğu: 18 ila 70 yaş arasındaki tüm vatandaşlar için zorunludur. - Seçim türleri: Başkanlık, eyalet valileri, yasama organları ve yerel görevler için seçimler yapılır. - Seçim sistemleri: Çoğunluk sistemi ve nispi sistem kullanılır. Çoğunluk sistemi: Adayların seçilebilmesi için ya basit çoğunluğu (en çok oyu) ya da mutlak çoğunluğu (geçerli oyların %50'sinden fazlasını) alması gerekir. Nispi sistem: Yasama sandalyelerinin dağılımı, partilerin aldığı oy oranına göre yapılır. Seçimlerde elektronik oy verme sistemi kullanılır ve sonuçlar hızla açıklanır.

50+1 kuralının kaldırılma nedenleri arasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın görüşleri öne çıkmaktadır. Erdoğan, en çok oy alan adayın seçilmesi yönteminin seçimleri daha hızlı ve basit hale getireceğini ifade etmiştir. 50+1 kuralının kaldırılması için anayasa değişikliği gerekmektedir, bu da muhalefet partilerinin desteğini gerektirmektedir.

Meclis aritmetiği, yani milletvekillerinin sayısına ve dağılımına göre yapılan hesaplamalar, farklı kriterlere göre yapılabilir. İşte bazı örnekler: 1. Salt Çoğunluk: Meclis üye tam sayısının yarısından en az 1 fazla olan çoğunluktur. 2. Toplantı Yeter Sayısı: Meclis'in toplanabilmesi için üye tam sayısının en az 3'te 1'i gereklidir ve bu sayı 200'e çıkmıştır. 3. Anayasa Değişikliği Yeter Sayısı: Anayasa değişikliği için karar yeter sayısı, eski sistemde 367 milletvekili iken, yeni sistemde 400 olmuştur. 4. Seçim Kararı: TBMM'nin erken seçim kararını alabilmesi için beşte üç çoğunluk, yani 360 oy gerekmektedir. Ayrıca, milletvekili dağılımının hesaplanması için D'Hondt Sistemi kullanılır.

"Agarta" oyunu, ahlaki yargılar ve kararlar etrafında şekillenen bir seri katil hikayesini anlatır. Oyunun bazı özellikleri: Tür: İnteraktif film, gerilim. Platform: PS5, PS4. Konu: Günümüz dünyasında geçen oyun, güç sahiplerinin kararlarını ve bu kararların bireyler üzerindeki etkilerini ele alır. "Agarta" filmini full izleme seçenekleri arasında YouTube'da "Agarta: Film Tadında Türkçe Dublaj Macera - Full İzle (Tek Parça)" başlıklı video bulunmaktadır. Agarta'nın varlığı ve hikayesi, mitolojik ve kurgusal unsurlara dayanmaktadır.

İngiltere'deki Lordlar Kamarası üyeleri iki farklı şekilde seçilir: 1. Atanma: Kral tarafından ömür boyu atanan Lordlar. 2. Miras: Soyluluk unvanına sahip olan kişiler, aile soylarının devamı olarak Lord unvanını miras yoluyla alabilirler. Geçmişte Lordlar Kamarası üyeliği babadan oğula geçmekteydi.

Yunanistan'da seçim sistemi şu şekilde işlemektedir: 1. Parlamento Seçimleri: Yunanistan'da Parlamento, 300 milletvekilinin doğrudan genel oyla seçildiği tek kamaralı bir yapıdır. 2. Oylama Yöntemi: Seçimlerde orantılı temsil sistemi uygulanır. 3. Milletvekili Dağılımı: İlk aşamada, bir parti bir yerleşim merkezinde kullanılan geçerli oyların sayısını, o merkezin çıkaracağı milletvekili sayısına bölerek elde edilen bölge barajını aşarsa, aldığı oy oranıyla doğru orantılı sayıda milletvekili çıkarır. 4. Çoğunluk Bonusu: Birinci parti, toplam milletvekilliğinin %40'ını kazanır. 5. Seçim Barajı: Ulusal düzeyde %3'lük bir seçim barajı vardır; bu barajı aşan partiler, sandalye kazanabilir. Ayrıca, Yunanistan'da seçimlere katılımı artırmak amacıyla zorunlu oy kullanma sistemi uygulanmaktadır.

Osmanlı'da mebusların seçimi, iki dereceli seçim sistemi ile gerçekleştirilirdi. Seçim süreci şu şekildeydi: 1. Birinci seçmenler, belirlenen şartları taşıyan erkek seçmenler olup, sandık başına giderek milletvekillerini seçecek ikinci seçmenleri belirlerlerdi. 2. İkinci seçmenler, ilk seçmenlerin belirlediği isimler arasından mebusları seçerlerdi. Mebus olma şartları ise şunlardı: - Osmanlı vatandaşı olmak; - 25 yaşından büyük olmak; - Devletin resmi dili olan Türkçe'yi bilmek; - Seçildiği vilayetin halkından olmak; - Adli veya siyasi bir cinayet ve suç ile mahkûm olmamak; - Memleketinde az çok emlak sahibi olmak. Seçimlerin nasıl yapılacağını belirleyen kılavuz, "İntihab-ı Mebusan Kanun-ı Muvakkatı" adlı geçici bir yasaydı.