SeçimSistemi

AK Parti ve MHP, çeşitli nedenlerle ittifak yapmıştır: 1. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi: Bu sistem, cumhurbaşkanının seçimleri kazanabilmesi için yüzde 50'nin üzerinde oy almasını zorunlu kılar. İttifak, bu oy oranına ulaşmak için gereklidir. 2. Seçim Barajı: Yüksek seçim barajı, küçük partilerin temsil edilmesini zorlaştırır ve ittifakları zorunlu hale getirir. 3. Ortak Siyasi Hedefler: İki parti, Türkiye'nin temel meseleleri konusunda milli bir siyaset çizgisi oluşturmak için iş birliği yapmıştır. 4. 15 Temmuz Sonrası Birlik: 15 Temmuz darbe girişiminden sonra AK Parti ve MHP, Türkiye'nin geleceği konusunda ortak bir vizyon geliştirmiştir.

600 milletvekilinin dağılımı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan son nüfus bilgilerine göre yeniden belirlenir. Bu süreçte şu adımlar izlenir: 1. İllere birer milletvekili tahsis edilir: Toplam milletvekili sayısından yani 600'den, önce 81 ile birer milletvekili verilir. 2. Kalan milletvekili sayısı hesaplanır: Son genel nüfus sayımı ile belirlenen Türkiye nüfusu, kalan milletvekili sayısına bölünür. 3. İllerin milletvekili sayıları belirlenir: İl nüfusunun bu sayıya bölünmesi ile her ilin ayrıca çıkaracağı milletvekili sayısı tespit edilir.

Milletvekili sayıları, D'Hondt sistemi kullanılarak belirlenir. Bu sistem şu adımlarla uygulanır: 1. Oyların Sayımı: Her bir sandıktaki oylar tasnif edilir ve ilçe ile il seçim kurullarında birleştirilir. 2. İttifak Partilerinin Oyları: İttifak partilerinin oyları, ittifaktaki her bir partinin kendi oyu ve ittifakın ortak oylarından oluşur. 3. Bölme İşlemi: Her bir partinin aldığı toplam oy, sırasıyla 1'e, 2'ye, 3'e, 4'e, 5'e ve daha fazlasına bölünür. 4. Sıralama ve Dağıtım: Elde edilen sayılar büyükten küçüğe doğru sıralanır ve o seçim çevresinin milletvekili sayısını karşılayacak şekilde en yüksek sayı dilimlerine sahip parti ve adaylar seçilmiş sayılır. Ayrıca, genel baraj uygulaması da vardır; ülke genelinde geçerli oyların %10'unu geçmeyen partiler milletvekili çıkaramazlar.

Almanya seçim sistemi şu şekilde özetlenebilir: 1. Oy Hakkı: Almanya'da oy kullanabilmek için en önemli şart Alman vatandaşı olmaktır. 2. Oy Pusulası: Oy pusulasında iki sütun bulunur. 3. Seçim Türleri: Almanya'da federal seçimler, eyalet seçimleri, yerel seçimler ve Avrupa seçimleri olmak üzere dört tür seçim yapılır. 4. Hükümet Oluşumu: Seçim sistemi nedeniyle, tek bir parti genellikle hükümeti tek başına kuramaz. 5. Seçim Barajı: Federal seçimlerde ve bazı durumlarda eyalet seçimlerinde %5 seçim barajı uygulanır. Bu oran, bir partinin mecliste temsil edilebilmesi için gereken oy oranını ifade eder.

Senatör ve milletvekili arasındaki temel farklar şunlardır: - Senatör, genellikle federal sistemde bulunan ülkelerde, federal senato üyesi olarak görev yapar ve eyalet hükümetlerinin temsilcileri olarak federal yasama organında yer alır. - Milletvekili, parlamenter sistemdeki ülkelerde, parlamentoda görev yapan temsilcilerdir ve halk tarafından seçilerek yasama faaliyetlerine katılırlar. Ayrıca, senatör olabilmek için genellikle üniversite mezunu olmak gibi daha yüksek eğitim ve nitelik gereksinimleri bulunurken, milletvekili olabilmek için ilköğretimi tamamlamış olmak yeterlidir.

Japonya'da seçim sistemi, parlamenter anayasal monarşi çerçevesinde şekillenmiştir. Ulusal düzeyde seçimler şu şekilde yapılır: - Temsilciler Meclisi (Alt Meclis): 465 üye, 289'u tek sandalyeli seçim bölgelerinde göreceli çoğunluk oyuyla, 176'sı ise 11 bölgesel seçim bölgesinden nispi temsille seçilir. - Senato (Üst Meclis): 242 üye, 6 yılda bir seçilir ve her üç yılda bir yarısı yenilenir. Valilik ve belediye seçimlerinde ise: - Valiler, 1 il seçim bölgesinde göreli çoğunluk oyuyla seçilir. - Belediye başkanları, 1 belediye seçim bölgesinde aynı sistemle seçilir. Japonya'da seçmenler, adayların adını yazarak oy kullanır ve bu, seçim kampanyalarının esas olarak adayların adını tekrarlamaktan ibaret olmasına yol açar.

Salt çoğunluk ve mutlak çoğunluk kavramları aynı şeyi ifade eder. Bu terim, bir adayın seçilebilmesi için kullanılan oyların yarısından fazlasını alması durumunu belirtir.

Yerli seçim sistemi (SEÇSİS), Türkiye'de seçimlerin elektronik ortamda yönetilmesi ve bilgi paylaşımı için kullanılan bir sistemdir. Çalışma prensibi şu şekildedir: 1. Seçim Öncesi: SEÇSİS, seçime katılacak siyasi partilerin tespiti, seçmenlerin adres ve kimlik bilgilerinin belirlenmesi, sandık bölgelerinin ve aday listelerinin hazırlanması gibi işlemleri gerçekleştirir. 2. Seçim Günü: İlçe seçim kurumlarındaki bilgisayarlara girilen sandık sayım tutanakları ve sayım döküm cetvelleri taratılarak SEÇSİS sistemine aktarılır. 3. Seçim Sonrası: Geçici ve kesin seçim sonuçları belirlenir, ıslak imzalı ilçe birleştirme tutanakları taranarak SEÇSİS'e aktarılır ve siyasi partilerle paylaşılır. SEÇSİS, elektronik seçim değil, seçim yönetimi ve bilgi portalı olarak çalışmaktadır.

Avusturya'da seçim sistemi şu şekilde işlemektedir: 1. Ulusal Konsey Seçimleri: Avusturya Parlamentosu'nun yasama organı olan Ulusal Konsey, her beş yılda bir açık parti listelerinden seçimler yapılarak belirlenir. 2. Seçim Bölgeleri: Ülke, dokuz federal eyalete dayalı dokuz seçim bölgesine ayrılmıştır ve ayrıca 39 yerel seçim bölgesi vardır. 3. Oy Kullanma Hakkı: Oy kullanma hakkı, 16 yaşını doldurmuş ve Avusturya vatandaşı olan herkese aittir. 4. Tercihli Oy: Seçmenler, sadece bir partiye oy vermekle kalmaz, aynı zamanda parti listesindeki belirli adaylara da üç tercihli oy kullanabilirler. 5. Seçim Barajı: Partilerin Ulusal Konsey'de temsil edilebilmeleri için ya bir seçim bölgesinde doğrudan en az bir sandalye kazanmaları ya da ulusal düzeyde %4'lük bir seçim barajını aşmaları gerekmektedir. 6. Seçim Yöntemi: Koltukların dağıtımı, bölgesel seçim bölgelerinden başlayarak üç aşamalı bir süreçte D'Hondt yöntemi kullanılarak yapılır.

Amerika Birleşik Devletleri'nde seçim sistemi şu şekilde işler: 1. Başkanlık Seçimleri: ABD'de başkanlık seçimleri her 4 yılda bir, kasım ayının ilk pazartesi gününü takip eden salı günü yapılır. 2. Seçiciler Kurulu (Electoral College): Başkan ve yardımcısı, halk oyuyla seçilen 538 seçici üyenin oluşturduğu Seçiciler Kurulu tarafından seçilir. 3. Eyalet Temsili: Her eyaletin sahip olduğu delege sayısı, o eyaletin Senato ve Temsilciler Meclisi'ndeki temsilci sayısına eşittir. 4. Kazanan Hepsini Alır Sistemi: Çoğu eyalette uygulanan bu sistemde, en çok oyu alan aday, o eyaletteki tüm delegeleri kazanır. 5. Kampanya Stratejileri: Adaylar, kampanyalarının büyük kısmını "swing states" olarak adlandırılan kararsız eyaletlerde yoğunlaştırır. Ayrıca, seçimlerde Kongre üyeleri de belirlenir ve seçmenler, doğrudan başkan ve yardımcısını değil, onları seçecek delegelere oy verir.

Finlandiya'da hükümet, parlamenter sistem doğrultusunda seçilir. Seçim süreci şu adımları içerir: 1. Genel Seçimler: Finlandiya'da genel seçimler dört yılda bir yapılır. 2. Hükümet Oluşumu: Seçim sonuçlarına göre, parlamentoda en fazla sandalyeyi alan parti hükümeti kurar ve başbakanı seçer. 3. Koalisyon Müzakereleri: Genellikle hiçbir parti parlamentoda salt çoğunluğu elde edemediğinden, koalisyon hükümetlerinin kurulması için partiler arasında müzakereler yapılır. 4. Güven Oyu: Başbakan adayının, Parlamento'nun güvenini kazanması için oylama yapılır. Başbakan, Parlamento tarafından seçildikten sonra, farklı hükümet dairelerinden sorumlu bakanlardan oluşan Danıştay'ı (Finlandiya Hükümeti) oluşturur.

CHP ve AK Parti'nin bazı illerde ortak aday çıkarmamasının nedeni, ittifaklar arasındaki "fermuar sistemi"dir.

Avustralya'da seçim sistemi şu şekilde özetlenebilir: 1. Seçim Bölgeleri: Avustralya, 150 ayrı seçim bölgesine ayrılmıştır. 2. Oy Pusulaları: Seçmenler, Temsilciler Meclisi için yeşil renkli oy pusulası, Senato için ise beyaz renkli oy pusulası kullanırlar. 3. Alternatif Oy Sistemi: Temsilciler Meclisi seçimlerinde kullanılan bu sistem, seçmenlerin adayları tercih sırasına göre sıralamasını gerektirir. 4. Oy Kullanma Zorunluluğu: 18 yaşında veya daha büyük olan tüm Avustralya yurttaşlarının oy kullanması yasal bir zorunluluktur. 5. Seçim Günleri: Federal seçimler Cumartesi günü yapılır.

Salt çoğunluk ve oy çokluğu farklı kavramlardır. Oy çokluğu, bir oylama sonucunda en fazla oyu alan seçeneğin kazanması anlamına gelir. Salt çoğunluk ise, geçerli oyların yarısından bir fazlasının alınması durumudur.

50/1 ifadesi, geçerli oyların yüzde 50'sinden 1 oy fazlası anlamına gelir. Bu terim, Cumhurbaşkanlığı seçim sisteminde kullanılır ve şu şekilde işler: 1. Genel oyla yapılan seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday (yüzde 50'den en az 1 oy fazlasını elde eden) cumhurbaşkanı seçilir. 2. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, ikinci tur oylama yapılır ve ilk oylamada en çok oy almış iki aday bu oylamaya katılır. Bu sistem, ilk kez 10 Ağustos 2014'teki cumhurbaşkanlığı seçiminde uygulandı.

Küçük seçim bölgesi, her seçim bölgesinden tek adayın çıkarılacağı dar bölge olarak da bilinen tek sandalyeli seçim bölgesi anlamına gelir.

Üniversite seçimlerinde parti sistemi doğrudan uygulanmaz, çünkü üniversite rektörlerinin ve diğer yöneticilerin belirlenmesi genellikle akademik seçim veya atama yöntemleriyle yapılır. Ancak, genel seçimlerde olduğu gibi, siyasi partilerin üniversite seçimlerinde dolaylı etkileri olabilir. Örneğin, bazı ülkelerde öğretim üyelerinin ve diğer çalışanların seçimlerde oy kullanma hakkı vardır ve bu oylar, partilerin genel siyasi duruşlarından etkilenebilir.

Türkiye'de çoğunluk sistemi, çok partili ilk seçimlerden 27 Mayıs 1960 darbesine kadar uygulandı.

Türkiye'de iki dereceli seçim sistemi 1877-1943 yılları arasında uygulandı.

2018'de yapılan anayasa değişiklikleri şunlardır: 1. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi: Parlamenter sistem yerine Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi getirilmiştir. 2. Yürütme Yetkisi: Yürütme yetkisi cumhurbaşkanına, yasama yetkisi ise TBMM'ye verilmiştir. 3. Cumhurbaşkanı Seçimi: Cumhurbaşkanı ve TBMM seçimleri beş yılda bir aynı günde yapılmaya başlanmıştır. 4. Cumhurbaşkanı Adaylığı: Bir kimse aynı zamanda hem cumhurbaşkanı adayı hem de milletvekili adayı olamaz ve aday gösterilemez hale gelmiştir. 5. Seçim Süresi: Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak 60 günlük süre, seçimin başlangıç tarihi olarak belirlenmiştir. 6. Milletvekili Sayısı: Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılmıştır. 7. Seçilme Yaşı: Milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e indirilmiştir.