Savcılık

Hukukta resen soruşturma, savcılığın veya yetkili idari makamın, herhangi bir şikayet veya ihbar beklemeden, kendiliğinden başlattığı soruşturma sürecidir. Özellikle kamu düzenini ilgilendiren bazı suçlar, şikayete bağlı olmaksızın savcılık tarafından resen soruşturulur. Resen soruşturma, hukukta şu anlamlara da gelebilir: Hakimin, taraflar belirtmese bile ilgili kanun maddesini kendiliğinden uygulaması; İdarenin, personelin talebi olmadan görev yeri değişikliği yapması; Vergi dairesinin, mükellefin işi bıraktığını tespit edip kaydını silmesi.

Cumhuriyet savcısı ile cumhuriyet başsavcısı arasındaki temel farklar şunlardır: Görev ve Yetki: Cumhuriyet savcısı, suç işlendiğine dair iddiaları araştırır, delil toplar ve kamu davası açar; cumhuriyet başsavcısı ise tüm savcıların idari sorumlusu ve yöneticisidir. Sorumluluk Alanı: Savcılar genellikle belirli bir dava veya mahkemeyle ilgilenirken, cumhuriyet başsavcıları yargı bölgesindeki tüm suçları ve davaları yönetir. Doğrudan Görev Alma: Cumhuriyet başsavcısı istisnai durumlar dışında doğrudan görev almaz, savcılar soruşturmayı bizzat yürütür. Her ikisi de adalet sisteminde kamu adına hareket eder ve ceza soruşturmalarında kritik bir role sahiptir.

Mahkum dizisinin ilk bölümünde şu olaylar yaşandı: Onurlu bir Cumhuriyet Savcısı olan Fırat Bulut, Türkiye’nin en güçlü ailelerinden Yesariler’in oğlu Barış Yesari’nin işlediği kadın cinayeti dosyasını üstlenir. Barış, işlediği cinayetin üstünü ailesinden aldığı güçle örtmeye çalışırken, karşısında hiç görmediği tarzdan bir savcı olan Fırat’la karşı karşıya gelir. Fırat tehlikesi büyüdükçe büyür ve Barış iyice köşeye sıkışır. Her ne olursa olsun dosyanın peşini bırakmayan Fırat’ın hayatı, bir gecede kabusa dönüşür. Eşi Zeynep ve kızı Nazlı ile doğum gününü kutladıkları gecenin sabahında gözünü hapishanede açar. Fakat Fırat geriye dönük hiçbir şey hatırlamaz.

"Suspicious Partner" dizisi, Eun Bong-Hee (Nam Ji-Hyun) ve ona yardım eden No Ji-Wook'un (Ji Chang-Wook) etrafında dönen olayları konu alır. Eun Bong-Hee, üzerindeki katil damgasını temizlemek için gerçek katilin peşine düşer. Dizi, savcılık ofislerinde ve mahkeme salonlarında yaşananların perde arkasını da ele almaktadır. Türleri: suç; romantik-komedi; hukuk.

Savcılığa suç duyurusunda bulunmak için başvurulabilecek yerler: En yakın karakol veya savcılık. Adliyede bulunan Cumhuriyet Başsavcılığı Müracaat Bürosu. Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER). e-Devlet. Suç duyurusu, yazılı veya sözlü olarak yapılabilir.

Evet, gözaltı için savcılık onayı gereklidir. Gözaltı kararı, yalnızca savcılık tarafından verilebilir. Ancak, şiddet olaylarının yaygınlaşarak kamu düzeninin ciddi şekilde bozulmasına yol açabilecek toplumsal olaylar sırasında ve toplu olarak işlenen suçlarda mülki amirlerce belirlenecek kolluk amirleri de gözaltı kararı verme yetkisine sahiptir.

Bambaşka Biri dizisinin ilk bölümünde İstanbul'a yeni dönen savcı Leyla Gediz, daha ilk günden aldığı bir cinayet davasıyla hayatının değişeceğinden habersizdir. Leyla, Türkiye'yi sarsan bir cinayetin soruşturmasına başlar. Leyla'nın yolu, Türkiye'nin en sevilen haber sunucusu Kenan Öztürk ile kesişir. Kenan ve Leyla, aralarındaki çekime karşı koyup soruşturma yolunda beraber yürümek zorunda kalırlar. Dizinin ilk bölümünde, cinayetin 2023 yılında işlendiği görülmektedir.

Yargı dizisinin ilk bölümünde şu olaylar yaşandı: Avukat Ceylin, müvekkilinin dosyası için savcının odasına ses kaydı açık bir telefon bırakır. Genç bir kız öldürülmüş ve çöp kutusuna atılmıştır. Olay yerinde, polis olan babanın oğlu Çınar'ın kredi kartı bulunur. Çınar, ifadesinde olay gecesi evde olduğunu söyler ancak babası, onun gece 3.20'de eve gizlice girdiğini bildiğini belirtir. Ceylin, Çınar'ın savunmasını üstlenir. Bölümün finalinde, ölen kızın Avukat Ceylin’in kardeşi olduğu ortaya çıkar. Yargı dizisinin ilk bölümünü aşağıdaki sitelerden izleyebilirsiniz: kanald.com.tr; puhutv.com.

"Diary of a Prosecutor" (Savaşan Savcılar) dizisinin konusu, Güney Kore'nin Jinyoung şehrinde çalışan savcıların günlük hayatlarını anlatmaktadır. Başlıca karakterler: Lee Sun-Woong. Cha Myung-Joo. Dizi, bir savcı olan Kim Woong’un kaleme aldığı "War of Prosecutors" adlı bir romandan uyarlanmıştır.

"Adalet Yolunda" (Korece: 검사외전, İngilizce: A Violent Prosecutor), 2016 yapımı bir Güney Kore suç filmidir. Filmin konusu: Byun Jae-wook, çabuk öfkelenen bir savcıdır ve sadece gerçeğin peşinden gider. Sorguya aldığı bir şüpheli daha sonra ölü bulunur ve tüm kanıtlar Byun Jae-wook'un suçlu olduğunu gösterir. Jae-wook yargılanır ve 15 yıl hapis cezasına çarptırılır. Hapishanede, Chi-won adlı bir dolandırıcı ile tanışır. Jae-wook, Chi-won'u eğiterek hapisten çıkmasını sağlar ve birlikte gerçek katili bulmak için bir plan yaparlar.

Yargı dizisinin 1. bölümünde avukat Ceylin ve savcı Ilgaz'ın hikayesi anlatılıyor. Bu iki karakter, adaleti sağlamak için aynı tutkuya sahip olsalar da yöntemleri zıt kutuplarda olan iki hukuk insanıdır. Ilgaz'ın hayatı, kardeşinin bir cinayet davasının baş zanlısı olarak görülmesiyle değişir. Bu dönüm noktasında, Ceylin ve Ilgaz, vazgeçilmez sandıkları doğrularını sorgularken kendilerini bir sırlar denizinde çırpınırken bulurlar.

Ahmet Aslan adlı savcının hangi davalara baktığı, görev yaptığı yere ve unvanına göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak savcılar, suçlarla ilgili araştırmalar ve soruşturmalar yürütürler ve aşağıdaki davalara bakabilirler: Kasten adam öldürme veya taksirle adam öldürme gibi durumlarda adli muayene sürecini takip etmek. İddianame hazırlamak ve kamu davasını açmak. Mağdurların veya kamunun haklarını savunmak. Delilleri inceleyip değerlendirmek ve ihbarları araştırmak. Ayrıca, sosyal medyada artan hakaret davaları gibi konularda da özel olarak hazırlanmış "Hakaret Sözlüğü" gibi çalışmalarla ilgili davalara da bakabilirler.

Savcının dosyadan el çektirilmesi, o savcının yürüttüğü soruşturma veya davayla ilgili görevinin sona erdirilmesi anlamına gelir. Ancak, bu ifade farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşıyabilir. Örneğin, "Yenidoğan Çetesi" soruşturmasını yürüten Cumhuriyet Savcısı Yavuz Engin'in dosyadan el çektirildiği iddiası, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç tarafından yalanlanmıştır. Ayrıca, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'na göre, soruşturma aşamasını sonlandıran işlemlerden biri de Cumhuriyet savcısının kovuşturmaya yer olmadığına dair karar vermesidir.

2025 yılı yaz kararnamesine göre, HSK tarafından yapılan atamalar kapsamında, Savcı Ömer Kara Yargıtay Cumhuriyet Savcılığı görevine atanmıştır.

Savcının kamu davasını düşürme nedenleri arasında şunlar yer alır: TCK’da öngörülen düşme sebeplerinin varlığı. Soruşturma veya kovuşturma şartının gerçekleşmeyeceğinin anlaşılması. Ayrıca, ceza davasının yürütülmesi belirli bir şarta bağlıysa ve bu şart gerçekleşmezse mahkeme kamu davasının düşmesine karar verir.

Askeri savcılıkta görev yapanlar: Askeri savcılar ve yardımcıları. Adli müşavirler ve yardımcıları. Başkatipler ve katipler. Er, erbaş ve astsubaylar (lüzum halinde). Subaylar (sıkıyönetim veya savaş halinde). Ayrıca, askeri savcılık kalem teşkilatındaki personel, askeri mahkeme ve askeri savcılık kadrolarında gösterilir.

Evet, iddianame savcının görüşüdür. İddianame, soruşturma neticesinde elde edilen delillerden suç işlendiği kanaatine varan Cumhuriyet savcısının, şüpheli hakkında ceza davası açmak üzere düzenlediği belgedir.

Savcılarda düğmenin olmamasının sebebi, yargının bağımsız olduğunu ve kimsenin önünde iliklenmeyeceğini sembolize etmesidir. Ayrıca, cübbenin cebi de yoktur çünkü yargı, kamu hizmeti olarak tanımlanır.

Hakkınızda şikayet olup olmadığını öğrenmek için aşağıdaki yöntemleri kullanabilirsiniz: Adliyeye Başvuru: Bağlı bulunduğunuz adliyede, Cumhuriyet Başsavcılığı'na giderek TC kimlik numaranızla sorgulama yapabilirsiniz. Avukat Aracılığıyla Sorgulama: Bir avukat, UYAP (Ulusal Yargı Ağı Projesi) sistemi üzerinden hakkınızda şikayet veya soruşturma olup olmadığını kontrol edebilir. Tebligat veya İfade Çağrısı: Hakkınızda bir şikayet varsa, genellikle savcılık veya kolluk birimleri tarafından tebligat gönderilir ya da ifadeye çağrılırsınız. E-Devlet: E-Devlet üzerinden yalnızca açılmış davalar görülebilir, soruşturma aşamasındaki şikayetler E-Devlet'te görünmez. Daha detaylı bilgi ve destek için bir ceza avukatından yardım almanız önerilir.

Yargıtay'da arşiv aşamasından sonra dosya, savcı incelemesine gönderilir. Savcı, dosya hakkında görüşünü bildirir ve bu görüş, "tebliğname" olarak e-devlet sisteminde görünür. Daha sonra dosya, ilgili Yargıtay dairesine yönlendirilir. İlgili dairenin kararından sonra dosya “ilam” olarak kaydedilir ve son kontroller yapılır.