Sansür

Çernobil dizisinin 4. bölümünde sansür, reaktördeki su yoluyla girmeye çalışan üç gönüllü balık adamın "bir haftada ölecekleri" denilerek ölüme gönderilmesi sahnesinden kaynaklanmaktadır. Dizide bu olay, "yabancı basın öğrendi, tahliye etmemiz gerek" şeklinde sunulmuştur.

Kardeş Payı dizisinin 21. bölümünün sansürlenmesinin nedeni, a2 TV'de yayınlanan tekrar bölümünde "Tek bir sözünle doları 2 TL’nin altına bir sen indirebilirsin" sözünün dolar kurunu çağrıştırabileceği endişesiyle sansürlenmiş olmasıdır.

Eşkiyada neden sansür uygulandığına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, sansürün genel nedenleri şunlar olabilir: 1. Politik Nedenler: Sansür, politik eleştirileri ve karşıt görüşleri kontrol etmek amacıyla uygulanabilir. 2. Toplumsal Duyarlılık: Toplum normlarına veya kültürel değerlere aykırı bulunan içeriklerin sansürlenmesi, toplumsal düzeni koruma amacı taşır. 3. Milli Güvenlik: Ülke güvenliği veya askeri stratejilerle ilgili hassas bilgilerin ifşa edilmesini önlemek için sansür uygulanabilir. Türkiye'de sinema ve televizyon filmlerinin sansürü, genellikle kamu yararı ve seçim güvenliği gibi amaçlarla yapılmaktadır.

"Neşeli Günler" filmi, iki farklı sahne nedeniyle sansürlenmiştir: 1. İçişleri Bakanı ile ilgili replik: Filmde Şener Şen'in canlandırdığı karakterin "İçişleri Bakanı arkadaşımdır, çok sıkışırsam telefon ederdim" ifadesi, dönemin İçişleri Bakanı olan Milli Selamet Partili Korkut Özal'a atıfta bulunduğu için sansürlenmiştir. 2. İlerici Gençlik Derneği (İGD) yazısı: Filmin son kısımlarında, Taksim Meydanı'nda oturma eylemi yapan ailenin çocuklarının önündeki anıtta yazan "İGD" harfleri, İlerici Gençlik Derneği'ni ifade ettiği için kapatılmıştır.

Sansür İngilizce'de "censorship" olarak adlandırılır. Sansürün yapılma nedenleri İngilizce'de "reasons for censorship" olarak ifade edilebilir.

Tosun Paşa filmi yasaklanmamıştır. Ancak, 2011 yılında TRT'de yayınlanan bir bölümünde "hamam sahnesi" sansürlenmiştir. Diğer bir bağlamda ise, Beykoz'da 1997 yılında kadastronun geçmesiyle başlayan ve 600 dönüm arazi anlaşmazlığı nedeniyle 16 yıldır süren bir dava, "Tosun Paşa" benzetmesiyle anılmaktadır. Bu dava, iki köy sakinleri arasındaki arazi kavgaları nedeniyle gündeme gelmiştir.

Osmanlı İmparatorluğu'nda ilk sansür uygulaması, 1864 yılında çıkarılan Matbuat Nizamnamesi (Basın Tüzüğü) ile başlamıştır.

Paris'te Son Tango filmi, içerdiği yoğun erotik sahneler nedeniyle sansüre uğramıştır. Özellikle filmde yer alan ve Marlon Brando'nun karakterinin Maria Schneider'a tereyağı kullanarak tecavüz ettiği sahne, büyük tepki çekmiş ve filmin İtalya'da yasaklanmasına yol açmıştır.

Ferdi Tayfur'un TRT'de yasaklanması, arabesk müziğin ve bu türdeki sanatçıların o dönemde TRT tarafından sansürlenmesi kararına dayanmaktadır.

Dublajlı filmlerin sansürlenmesinin birkaç nedeni vardır: 1. Dil Yasakları: Bazı dönemlerde yabancı dillerin kullanımı yasaklanmış ve filmler zorunlu olarak dublajlı hale getirilmiştir. 2. Kültürel ve Politik Nedenler: Filmler, içerdikleri bazı ifadeler veya sahneler nedeniyle sansürlenebilir. 3. Yerel Adaptasyon: Dublaj, filmin hedef kitlenin mizah anlayışına ve kültürüne adapte edilmesini sağlar.

Gülün Bittiği Yer filmi, içerdiği işkence sahneleri nedeniyle yasaklandı. Film, 12 Eylül döneminde yaşanan işkenceleri konu almaktaydı ve bu nedenle Kültür Bakanlığı tarafından 1999 yılında sansürlenerek gösterimi engellendi.

Dram filmlerinin sansürlenmesinin birkaç nedeni vardır: 1. Kültürel Farklılıklar ve İzleyici Beklentileri: Farklı kültürlerde kabul gören temalar ve mesajlar, başka kültürlerde tepkiyle karşılanabilir. 2. Sansür ve Yasal Düzenlemeler: Bazı ülkelerde filmler, yerel sansür kurulları tarafından incelenir ve şiddet, cinsel içerik veya siyasi propaganda gibi unsurlar nedeniyle belirli sahnelerin değiştirilmesi istenebilir. 3. Ticari Kaygılar: Yapımcılar, farklı ülkelerdeki izleyici beklentilerini ve ticari başarıyı göz önünde bulundurarak filmlerin sonlarını ve bazı sahnelerini değiştirebilirler.

Cüneyt Özdemir'in eleştirdiği "Çıplak" dizisi, Özdemir'in sosyal medyada yaptığı bir paylaşım nedeniyle kaldırıldı. Cüneyt Özdemir, dizinin fragmanını paylaştıktan sonra, cesur sahnelerinden bahsederek RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin'e gönderme yapmış ve "Aman RTÜK Başkanı bey ve sansür kılıcı görmesin!" ifadelerini kullanmıştı.

Avrupa Yakası'nın 80. bölümü, dizinin yayınlandığı dönemde RTÜK'ün verdiği uyarı nedeniyle sansürlendiği için yayınlanmadı. Dizinin o bölümündeki "manyak", "aptal", "gerizekalı" gibi argo kelimelerin "bip"lenerek sansürlenmesi, dizinin senaristi Gülse Birsel'in tepkisini çekti ve bu durum dizinin fanatik hayranlarının protestosuna yol açtı.

Barış Manço'nun "Dağlar Dağlar" şarkısı, 12 Eylül darbesinin ardından sansüre uğramıştır.

Osmanlı İmparatorluğu'nda medya, resmi ve özel yayınlar olmak üzere iki ana kategoride incelenebilir. Resmi medya, devletin iletişim ağını sağlamak ve merkezi idarenin kontrolünü sürdürmek amacıyla kullanılmıştır. Özel medya ise, 1840'ların başında çıkmaya başlayan Ceride-i Havadis gibi yarı resmi karakterdeki gazeteleri içerir. Osmanlı medyasında sansür de önemli bir yer tutmuştur.

Kemal Sunal'ın Gülşah Film'de yer alan filmlerinin sansürlenmesinin nedeni, telif hakları ve lisans sorunlarıdır. Gülşah Film, Kemal Sunal'ın filmlerini youtube'da yayımlarken, filmlerde yer alan müziklerin telif haklarını ödememek için ses ve diyalogları kesmiştir.

"Ali Baba ve Kırk Haramiler" filminin yasaklanma nedenleri iki farklı bağlamda değerlendirilebilir: 1. Tiyatro Oyunu: İzmir'in Torbalı ilçesinde, Eğitim Sen'li öğretmenler tarafından sahnelenmesi planlanan "Ali Baba ve Kırk Haramiler" tiyatro oyunu, içinde geçen "çalmak", "hırsız", "arsız" gibi kelimeler nedeniyle Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından "çocuklar için uygun değildir" gerekçesiyle yasaklandı. 2. Opera: Devlet Opera ve Balesi (DOB), 2015-2016 sezonunda sahnelenen "Ali Baba ve Kırk Haramiler" adlı operanın adını, eserde geçen "Haramiler" kelimesini çıkararak "Ali Baba & 40" olarak değiştirdi.

Sansür ve sansürsüz arasındaki fark şu şekildedir: - Sansür, bir içeriğin kontrol altında tutulması, düzenlenmesi veya belirli bir amaca hizmet etmek üzere manipüle edilmesi anlamına gelir. - Sansürsüz ise, hiçbir sansüre tabi olmadan, özgürce ve sınırlama olmaksızın ifade etmek veya sunulmak anlamına gelir.

"Yeşil Yol" filmi, Türkiye'de 1980'lerde 12 Eylül darbesi sonrası yaşanan siyasi ve sosyal sorunları ele aldığı için yasaklandı. Film, Kürt sorununa değinmesi ve sol görüşlü bir yönetmen tarafından çekilmesi nedeniyle de sansürlendi.