Sabahattin Ali'nin "Kuyucaklı Yusuf" romanı, ailesinin katledilmesiyle sahipsiz kalan dokuz yaşındaki Yusuf'un hikayesini anlatır. Romanın konuları arasında: - Yusuf'un, olayı soruşturmak için köye gelen Nazilli Kaymakamı Selahattin Bey tarafından evlatlık alınması ve çocuğun sonraki hayatı; - Yusuf'un, kaymakamın kızı Muazzez'e olan sevdası; - Köyden şehre göç edip uyum sağlamaya çalışan bir karakter olarak Yusuf'un, şehir hayatındaki gözlemleri; - Zengin ve fakir, taşra ve şehir, yapay ve doğal gibi karşıtlık kavramları.