Hapis

Müebbet hapis cezası, hükümlünün hayatı boyunca devam eden bir cezadır. Koşullu salıverilme durumunda ise infaz süresi 24 yıldır. Bazı ağır suçlar için koşullu salıverme hakkı tamamen kaldırılabilir.

14 Temmuz 2025 tarihinde, "PKK/KCK üyesi olmak" suçlamasıyla yargılanan CHP'li Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer hakkında, bu dosyadan tahliye kararı verilmiştir. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamede, Ahmet Özer hakkında "silahlı terör örgütüne üye olmak" suçundan 7 yıl 6 aydan 15 yıla kadar hapis cezası istenmektedir.

30 yıl ağırlaştırılmış müebbet, Türk Ceza Kanunu'na göre hükümlünün hayatı boyunca cezaevinde kalmasını gerektiren ve koşullu salıverilme için 30 yıl geçmesi gereken bir ceza türüdür. Bu ceza, soykırım, nitelikli kasten öldürme, ağır işkence, anayasal düzeni zorla bozma ve siyasi casusluk gibi ağır suçlar için uygulanır. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasında, iyi halli hükümlüler 30 yılını infaz kurumunda çektikten sonra koşullu salıverilme hakkından yararlanabilirler.

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası, genellikle şu suçlara verilir: Soykırım suçu. Kasten öldürmenin nitelikli halleri (örneğin, tasarlayarak öldürme). Neticesi sebebiyle ağırlaşmış işkence suçu (işkence sonucunda ölüm meydana gelmesi). Cinsel saldırı suçu (suç sonucu mağdurun bitkisel hayata girmesi veya ölümü halinde). Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma suçu. Siyasal veya askeri casusluk suçu. Gizli kalması gereken bilgileri açıklama suçu. Bu ceza, ayrıca suç işlemek için örgüt kurmak veya yönetmek ya da örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlardan dolayı da verilebilir. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilen kişiler, şartlı tahliye hakkı olmaksızın ömür boyu hapiste kalırlar.

Evet, Nasuh Mahruki'ye verilen hapis cezası ertelendi. Mahkeme, hükmün açıklanmasını geri bırakma kararı aldı ve Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 53. maddesini uyguladı.

CHP Gençlik Kolları Genel Başkanı Cem Aydın, 20 Ocak 2025 tarihinde gözaltına alındı. Hakkında başlatılan soruşturma kapsamında, 11 Şubat 2025 tarihinde "kamu görevlisine hakaret" ve "terörle mücadele eden kişileri hedef göstermek" suçlarından 5 yıl 4 aya kadar hapis istemiyle iddianame düzenlendi. Dolayısıyla, Cem Aydın'ın hapse girdiğine dair bir bilgi bulunmamaktadır.

Evet, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılan biri, belirli şartları yerine getirdiğinde dışarı çıkabilir. 5275 sayılı İnfaz Yasası'nın 107/2. maddesine göre, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilenler en az 30 yıl cezaevinde kaldıktan sonra koşullu salıverilme hakkından yararlanabilirler. Koşullu salıverilme, mahkumun cezaevindeki iyi hali ve diğer koşullara bağlı olarak değişebilir.

Osmaniye'deki Bilge Sitesi davasında 21 yıl hapis cezası alan eski MHP'li Osmaniye Belediye Başkanı Kadir Kara, cezaevinde 48 saat kalmıştır. 8 Ocak 2025'te tutuklanan Kadir Kara, Sevinç Ayşe Argun ve Haluk Koç'un avukatları, Osmaniye 2. Ağır Ceza Mahkemesi'ne itirazda bulunmuş ve 10 Ocak 2025'te yapılan değerlendirme sonucunda mahkeme, sanıkların "kaçma ve delil karartma şüphesi bulunmadığı" gerekçesiyle tahliyelerine karar vermiştir.

Zekeriya Sertel, Tan gazetesinin sahibi olarak, dönemin siyasi rejimine karşı eleştirilerde bulunduğu için hapse girmiştir. Zekeriya Sertel ve eşi Sabiha Sertel, 1946 yılının başlarında, Tan gazetesi ve "Görüşler" dergisinde, CHP yönetimini ve tek parti rejimini eleştirdikleri için gözaltına alınmış ve "devletin manevi şahsiyetine hakaret" suçlamasıyla yargılanmışlardır. Yargıtay, verilen hapis cezalarının hukuka aykırı olduğunu değerlendirerek kararları bozmuş ve Serteller ile diğer tutuklu gazeteciler beraat ederek serbest bırakılmıştır.

Denetimli serbestlik yatar hesaplama, suçun işlendiği tarih, mahkumiyet süresi, koşullu salıverilme oranı ve denetimli serbestlik süresi gibi unsurlara bağlı olarak değişir. 2025 yılı itibarıyla 3 yıl ve altı hapis cezaları için cezanın tamamı denetimli serbestlik kapsamında infaz edilebilir. 30.03.2020 tarihinden önce işlenen suçlar için denetimli serbestlik süresi bir defaya mahsus olmak üzere 1 yıldan 3 yıla çıkarılmıştır. Örnek hesaplama: 10 yıl hapis cezası alan bir hükümlü için: Adi bir suç ise: Cezanın yarısı olan 5 yıl cezaevinde kalır, son 1 yıl denetimli serbestlik olarak hesaplanır. Uyuşturucu ticareti gibi ağır bir suç ise: Cezanın 3/4’ü olan 7 yıl 6 ay cezaevinde kalır, 1 yıl denetimli serbestlik hakkı verilir. İnfaz hesaplamaları karmaşık olabileceğinden, bir avukattan destek alınması önerilir.

Cengiz İmren, 2003 yılında bir çeteye yardım ve yataklık ettiği iddiasıyla tutuklanmış ve Kocaeli F Tipi Cezaevi'nde hapis yatmıştır.

Emekli albay Hasan Atilla Uğur, Ergenekon soruşturması kapsamında 1 Temmuz 2008 tarihinde gözaltına alınmış ve tutuklanmıştır. Uğur, "Cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs etmek", "Kişisel verileri ele geçirme" ve "Ateşli Silahlar Kanunu'na muhalefet" gibi suçlardan toplamda 29 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırılmıştır. 5 yıl 8 ay 10 gün tutuklu kaldıktan sonra 10 Mart 2014 tarihinde tahliye olmuş, ancak hakkındaki karar Yargıtay tarafından bozulmuştur.

2022 yılında, Muğla 3. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen duruşmada, Pınar Gültekin'in katili Cemal Metin Avcı, haksız tahrik indirimiyle 23 yıl hapis cezası aldı. 2025 yılında, Yargıtay, Cemal Metin Avcı'ya verilen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını bozdu. Bu değişiklikle, Cemal Metin Avcı'nın 7 yıl sonra cezaevinden çıkma ihtimali doğdu.

Hüsnü Mübarek, ömür boyu hapis cezasına çarptırılmış, ancak 2017 yılında Mısır Temyiz Mahkemesi tarafından beraat ettirilerek serbest bırakılmıştır. Dolayısıyla, toplam hapis süresi yaklaşık 5 yıl olarak değerlendirilebilir. Mübarek, 2011 yılında başlayan Arap Baharı protestoları sonrası 2011 yılında görevinden istifa etmiş ve ardından yargılanmaya başlanmıştır. Özetle: - Görevde Olduğu Yıllar: 1981-2011 (30 yıl) - Hapis Süresi: Yaklaşık 5 yıl (beraat edene kadar)

6136 sayılı Kanuna muhalefet suçunun cezası, suçun niteliğine göre 1 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası ve 500 günden 5000 güne kadar adli para cezası olarak değişmektedir. Ruhsatsız silah taşıma, satın alma veya bulundurma: 1-3 yıl hapis ve 30-100 gün adli para cezası. Ateşli silahın nitelik bakımından vahamet arz etmesi: 5-8 yıl hapis ve 500-5000 gün adli para cezası. Pek az sayıda mermi taşıma: 6 aya kadar hapis ve 100 güne kadar adli para cezası. Bıçak ve diğer aletleri bulundurma: 6 ay-1 yıl hapis ve 25 günden az olmamak üzere adli para cezası. Cezayı artıran veya azaltan haller de bulunmaktadır.

Vedat Türkali, 1951 yılında üyesi olduğu Türkiye Komünist Partisi (TKP) davasında, siyasi eylem suçu nedeniyle tutuklanıp dokuz yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. Türkali, 1954'te hakkındaki karar kesinleşinceye kadar memuriyetten atılmış, 1958’de ise şartlı olarak tahliye edilmiştir.

İbrahim Hacıosmanoğlu, iki farklı nedenle hapis cezasına çarptırılmıştır: 1. Hakemlerin Rehin Alınması İddiası: 2015 yılında Trabzonspor-Gaziantepspor maçının ardından, maçın orta hakemi Çağatay Şahan ve yardımcılarının 4,5 saat rehin tutulması olayını azmettirdiği iddiasıyla yargılandığı davada, Hacıosmanoğlu'na 8 ay 10 gün hapis cezası verilmiştir. 2. Aşağılayıcı Sözler: 2016 yılında, Trabzonspor-Gaziantepspor maçı sonrası yaptığı açıklamada kullandığı "Ben 49 yaşına kadar adam gibi yaşadım, kadın gibi yaşamadım. Ben kadın gibi 100 sene yaşayacak yerde adam gibi bir sene yaşarım" sözleri nedeniyle "halkın bir kesimini cinsiyet farklılığına dayanarak alenen aşağılama" suçundan 9 aydan 1 yıl 6 aya kadar hapis istemiyle yargılanmış ve ceza almıştır.

Müebbet hapis cezasına çarptırılan bir hükümlü, kural olarak ömür boyu hapis cezası çeker. Koşullu salıverilme hakkından yararlanabilmek için cezaevinde geçirilmesi gereken süre şu şekildedir: Müebbet ile ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasında 36 yıl; Birden fazla müebbet cezasında 36 yıl; Ağırlaştırılmış müebbet ile süreli hapis cezası durumunda en fazla 36 yıl; Müebbet ile süreli hapis cezası alanlarda en fazla 30 yıl; Tekerrür şeklinde işlenen suç nedeniyle müebbet alınması halinde 33 yıl. Bu süreler, hükümlünün cezaevinde iyi halli olarak belirli bir süreyi tamamlamasına bağlıdır.

İtirafların yazarının neden hapse girdiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, bazı yazarların hapse girme sebepleri hakkında bilgi mevcuttur: Sabahattin Ali, siyasi düşünceleri ve yazıları nedeniyle hapse girmiştir. Yusuf Atılgan, üniversite öğrenciliği sırasında Komünist Partisi'ne katıldığı iddiasıyla sıkıyönetim mahkemesince tutuklanmış ve Ceza Kanunu'nun 141. maddesi uyarınca hapse mahkum edilmiştir.

2 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan bir kişinin toplam hapis süresi, en az 60 yıldır. Çünkü ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar otuz yılını, müebbet hapis cezasına mahkûm edilmiş olanlar ise 24 yılını infaz kurumunda iyi hâlli bir şekilde çektikten sonra koşullu salıverilme hakkından yararlanabilirler. Ancak, bazı ağır suçlar için şartlı tahliye hakkı tamamen kaldırılmıştır ve bu durumda kişi ömür boyu cezaevinde kalır.