PLC

PLC (Programlanabilir Mantık Kontrolörü) ve otomasyon aynı şeyler değildir, ancak otomasyon sistemlerinin önemli bileşenleridir. PLC, endüstriyel otomasyon sistemlerinde kullanılan özel bir bilgisayar sistemidir. Otomasyon ise, üretim süreçlerini optimize etmek ve verimliliği artırmak amacıyla gelişmiş teknolojilerin kullanıldığı bir alandır.

PLC'de iki ana çeşit işlemci bulunur: 1. CPU (Merkezi İşlem Birimi): PLC'nin beyni olarak adlandırılır ve mikroişlemci ile belleği içerir. 2. PLC İşlemci Modülleri: Bunlar, sabit tip PLC'lerde gömülü olarak bulunurken, modüler ve dağıtılmış tip PLC'lerde ayrı modüller halinde yer alır.

PLC (Programlanabilir Mantık Denetleyicisi) seçimi, aşağıdaki kriterlere göre yapılmalıdır: 1. Sistem Gereksinimleri: PLC'nin kullanılacağı sistemin ihtiyaçları belirlenmelidir. 2. PLC Tipi: İhtiyaca göre kompakt veya modüler PLC tipleri seçilebilir. 3. Programlama Dili ve Yazılım: PLC'yi kullanacak mühendislerin bilgi seviyesine göre, Ladder Diagram, Structured Text, Function Block Diagram gibi programlama dilleri ve kullanıcı dostu yazılımlar seçilmelidir. 4. İletişim Protokolleri: PLC'nin, fabrika otomasyon sistemlerinde kullanılan diğer cihazlarla iletişim kurabilmesi için Ethernet/IP, Modbus RTU/TCP, Profibus/Profinet gibi yaygın iletişim protokolleri desteklenmelidir. 5. Hız ve Bellek Kapasitesi: Kontrol edilecek sistemin karmaşıklığına bağlı olarak, yüksek işlem hızı ve geniş hafızaya sahip PLC'ler tercih edilmelidir. 6. Çevresel Koşullar: PLC'nin kullanılacağı ortamın toz, kirli, yüksek sıcaklık veya nem gibi özel koşulları varsa, bu koşullara dayanıklı bir PLC seçilmelidir. 7. Maliyet: PLC türleri performanslarına göre farklı fiyatlara satılmaktadır.

PLC kontrol panosu çizimi aşağıdaki adımları içerir: 1. Sistem Analizi: Kontrol edilecek süreç ve bileşenler ayrıntılı olarak analiz edilir. 2. Donanım Seçimi: Proje gereksinimlerine uygun PLC modeli ve gerekli I/O modülleri seçilir. 3. Elektrik Şeması Oluşturma: PLC kontrol panosunun elektriksel bağlantılarını ve bileşenlerinin konumlarını gösteren bir şema hazırlanır. 4. Yazılım Seçimi: PLC modeline uygun programlama yazılımı kullanılarak kod yazılır. 5. Montaj: Panelin fiziksel olarak montajı yapılır, tüm bileşenler doğru şekilde bağlanır ve sabitlenir. 6. Test ve Devreye Alma: Kontrol panosunun tüm fonksiyonlarının doğru çalıştığından emin olmak için testler yapılır ve ardından sistem devreye alınır.

Ladder ve STL arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Ladder: Röle ve kontaktörlerle yapılan klasik kumanda devrelerinin çizimlerine benzeyen grafiksel bir programlama şeklidir. 2. STL: PLC'nin türüne ve markasına göre aynı işlevi gören fakat yazılım şeklinde küçük farklılıklar olan komutların kullanıldığı bir programlama yöntemidir.

PLC'de timer (zamanlayıcı) nasıl çalışır? Timer, Programlanabilir Mantık Kontrolörleri (PLC) içinde zaman tabanlı işlemleri kontrol etmek için kullanılır. Temel olarak üç ana işlevi vardır: 1. Gecikmeli başlatma (TON): Giriş sinyali geldiğinde belirli bir süre gecikerek çıkış verir. 2. Gecikmeli durdurma (TOF): Giriş sinyali kesildiğinde belirli bir süre gecikerek çıkışı sıfırlar. 3. Kümülatif zamanlayıcı (RTO): Geçen zamanı biriktirir ve güç kesintisi olsa bile bu değeri hafızada tutar. Giriş sinyali yeniden aktif hale geldiğinde süreç kaldığı yerden devam eder. Timer'ın çalışması şu şekilde özetlenebilir: 1. Başlangıç: Giriş sinyali tetiklenir. 2. Zaman sayma: Timer, belirtilen gecikme süresini saymaya başlar. 3. Çıkış: Süre dolduğunda timer, çıkış sinyalini etkinleştirir.

AR2-A-24VDC-8D-RTC cihazı, 24V DC girişli, 8 dijital girişli ve gerçek zaman saati (RTC) ile donatılmış bir programlanabilir röle olarak işlev görür. Kullanım alanları: - Otomasyon: Zaman tabanlı programlama ve kontrol işlemleri için kullanılır. - Genişletilebilirlik: Farklı uygulamalarda esnek kullanım sağlar. - Enerji tasarrufu: PLC'ye alternatif olarak enerji verimli ve düşük maliyetli bir çözüm sunar.

PLC analog çıkış modülü, Programlanabilir Mantıksal Denetleyici (PLC) sisteminin bir parçasıdır ve dijital çıkışların aksine sürekli ve orantılı analog sinyalleri kontrol eder. Bu modüller, PLC'den gelen komutları kullanarak frekans konvertörleri, valfler, motorlar ve sensörler gibi cihazları yönetir. Temel özellikleri: - Gerilim ve akım aralıkları: Yaygın olarak kullanılan seviyeler 0-5V, 0-10V veya 4-20 mA'dir. - Çözünürlük: Analog sinyallerin detay seviyesini belirler. - İzolasyon: Klemens bağlantıları ve dahili devreler arasında genellikle opto kuplör izolasyonu kullanılır.

PLC programlama için önerilen bazı kitaplar şunlardır: 1. "Programmable Logic Controllers" by Frank D. Petruzella. 2. "PLC Programming for Industrial Automation" by Kevin Collins. 3. "The PLC Handbook" by Michael H. Tooley. 4. "Programming with Siemens SIMATIC S7-300/400 Programmable Controllers" by Stenerson. 5. "Introduction to PLCs: A Beginner's Guide to Programmable Logic Controllers" by Elvin Perez Adrover.

Start butonuna basıldığında magazinde parça var ise A silindiri ileri gidip parçayı B silindirinin altına itecek ve ardından B silindiri ileri hareket ederek parçayı mühürleyecektir işlemini PLC ile gerçekleştirmek için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. PLC programını yazın: Start butonuna basıldığında A silindiri için gerekli çıkışları aktif edin ve B silindirini tetikleyin. 2. Programı derleyin: Yazdığınız programın hatasız olduğundan emin olun. 3. Programı PLC'ye yükleyin: Derleme başarılı ise programı PLC'ye yükleyin. 4. PLC'yi RUN konumuna alın: PLC'yi çalıştırın. 5. Start butonuna basarak sistemi gözlemleyin: A silindiri parçayı ileri götürecek, B silindiri mühürleme işlemini yapacak ve 2 saniye sonra geri gelecektir. 6. Stop butonuna basarak devreyi durdurun.

Delta PLC ekranının programlanması için aşağıdaki adımlar takip edilmelidir: 1. Donanım Kurulumu: İlk olarak, PLC'nin gerekli modüllerle donatılması ve giriş/çıkış modüllerinin doğru bir şekilde yerleştirilmesi gereklidir. 2. Yazılım Kurulumu: Programlama için Delta'nın "WPLSoft" veya "ISPSoft" gibi yazılımları kullanılır. 3. Programın Yazılması: Seçilen programlama diline göre mantıksal akış ve kontrol yapıları oluşturulur. 4. Simülasyon ve Test: Yazılan program, simülasyon programları ile test edilir. 5. İşletmeye Alma: Program başarıyla test edildikten sonra, PLC'nin çalıştığı fabrikaya veya tesis ortamına aktarılır ve gerçek koşullar altında devreye alınır. Programlama sürecinde ayrıca, her değişikliği ve mantığı detaylı bir şekilde belgelemek, programı modüler bir yapıda dizayn etmek ve her aşamada test etmek önemlidir.

Kumanda devreleri dersi için aşağıdaki kitaplar önerilebilir: 1. "Elektrik Kumanda Devreleri" - Ramazan Bayındır ve İlhami Çolak. 2. "Orta Dereceli Endüstriyel Teknik Öğretim Okulları Elektrik Kumanda Devreleri: Temel Ders Kitabı" - Özdemir Badur. 3. "Elektrik Kumanda Devreleri ve S7–1200 ile PLC Programlama" - İlhami Çolak, Ramazan Bayındır ve Seyfettin Vadi.

Beckhoff otomasyon, endüstriyel otomasyon çözümleri sunan bir firmadır. Başlıca faaliyetleri şunlardır: 1. Kontrol Cihazları: Beckhoff PLC (Programlanabilir Lojik Denetleyici) ve modülleri üreterek makine ve sistemlerin otomatik kontrolünü sağlar. 2. Veri Toplama ve Analiz: IoT (Internet of Things) ve veri analitiği çözümleri ile çevre parametrelerinin kaydedilmesi ve tarihsel gelişimlerinin izlenmesi. 3. Yazılım: TwinCAT otomasyon yazılımı ile PLC programlaması, HMI tasarımı ve I/O yapılandırması yapar. 4. Entegrasyon: Farklı cihazlar arasında sorunsuz entegrasyon için çeşitli iletişim protokollerini destekler. Beckhoff'un otomasyon çözümleri, üretim hatları, gıda ve içecek endüstrisi, enerji yönetimi, otomotiv gibi birçok alanda kullanılmaktadır.

İmako sistemi hakkında doğrudan bilgi bulunmamakla birlikte, otomasyon sistemleri genel olarak şu şekilde çalışır: 1. Veri Toplama: Sensörler, ortamdan veya sistemin içinden veri toplar. 2. Analiz ve Karar Verme: Toplanan veriler, kontrol cihazları ve PLC (Programlanabilir Lojik Kontrolör) gibi donanımlar tarafından analiz edilir. 3. Aksiyon Alma: Analiz sonuçlarına göre, aktüatörler gibi mekanik cihazlar aracılığıyla sistemde gerekli eylemler gerçekleştirilir. 4. Uzaktan İzleme ve Kontrol: SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) sistemleri, operatörlerin süreçleri uzaktan izleyip kontrol etmelerini sağlar. Bu sistemler, yapay zeka ve IoT (Nesnelerin İnterneti) gibi teknolojilerle entegre edilerek daha akıllı ve esnek hale getirilebilir.

PLC'de zaman rölesi, timer (zamanlayıcı) olarak gösterilir. Üç ana zamanlayıcı türü şunlardır: 1. TON (On Delay Timer): Gecikmeli başlatma. 2. TOF (Off Delay Timer): Gecikmeli durdurma. 3. TP (Pulse Timer): Sabit süreli darbe üretici. Zamanlayıcıların PLC programındaki gösterimi, merdiven mantığı içinde bloklar halinde yapılır.

PLC'de kullanılan kablo türleri şunlardır: 1. USB-to-RS-232 Kabloları: PLC programlama ve seri iletişim için standart kablolardır. 2. Haberleşme Kabloları: Profibus, Profinet, RS485 gibi iletişim modülleri, PLC'ler veya diğer cihazlarla iletişim kurmak için kullanılır. 3. Genişleme Modülleri: PLC'nin kapasitesini artırmak için eklenen ek modüllerin bağlantı kablolarıdır. Ayrıca, özel PLC markaları için üretilen programlama ve bağlantı kabloları da mevcuttur (Siemens, Mitsubishi, Omron vb.).

PLC testinde sorulabilecek sorular, genellikle PLC'nin programlama, güvenlik ve işleyiş konularıyla ilgilidir. İşte bazı örnekler: 1. Programlama: PLC'nin nasıl programlandığı, kullanılan programlama dilleri ve yazılım araçları hakkında sorular. 2. Güvenlik: PLC'nin güvenlik açıkları, zafiyetlerin tespiti ve savunma mekanizmaları hakkında sorular. 3. Analog Giriş ve Çıkış: PLC'nin analog giriş ve çıkış sinyallerinin nasıl çalıştığı, test yöntemleri ve yaygın sorunlar. 4. Fiziksel Erişim: PLC cihazlarının fiziksel güvenliği, şifreleme anahtarları ve USB portlarının zayıflıkları hakkında sorular. 5. Ağ Tabanlı Testler: PLC'nin ağ üzerinden veri iletimi yaparken karşılaştığı tehditler ve ağ protokollerinin güvenliği hakkında sorular.

PLC (Programlanabilir Mantık Denetleyici) için örnek projeler şunlardır: 1. Traffic Light Control System (Trafik Işığı Kontrol Sistemi): Trafik ışıklarının zamanlamasını kontrol etmek için PLC ve sensörler kullanılır. 2. Bottle Filling System (Şişe Dolum Sistemi): Sıvıların şişelere otomatik olarak dolmasını kontrol eden bir sistem. 3. Automated Car Wash System (Otomatik Araba Yıkama Sistemi): Yıkama sürecinin zamanlamasını ve sıralamasını kontrol eden bir sistem. 4. Water Treatment Plant Control System (Su Arıtma Tesisi Kontrol Sistemi): Suyun arıtılmasını ve dağıtımını kontrol eden PLC sistemi. 5. Industrial Robot Control System (Endüstriyel Robot Kontrol Sistemi): Robot kolunun hareketini ve nesnelerle etkileşimini kontrol eden PLC programı. 6. Elevator Control System (Asansör Kontrol Sistemi): Asansörlerin hareketini ve kapıların kontrolünü sağlayan PLC sistemi. 7. Automated Greenhouse System (Otomatik Seracılık Sistemi): Serada sıcaklık, nem ve aydınlatmayı kontrol eden sistem. 8. Automated Warehouse System (Otomatik Depo Sistemi): Depo içindeki ürünlerin hareketini ve depolanmasını kontrol eden sistem.

Alttan ısıtmada ısı kontrol panoları kullanılır. Ayrıca, otomasyon sistemleri de alttan ısıtma sistemlerinde kullanılan bir diğer pano türüdür.

PLC'de zaman saati (RTC - Real Time Clock) kullanımı, sistemin doğru saat ve tarih bilgilerini sürekli olarak takip etmesini sağlar. RTC'yi kullanmak için aşağıdaki adımlar izlenir: 1. RTC verilerine erişim: PLC programlama yazılımı aracılığıyla RTC kayıtlarından güncel saat ve tarih alınır. 2. RTC talimatlarını kullanma: READ_RTC, SET_RTC ve COMPARE_TIME gibi talimatlar kullanılarak RTC ile etkileşime geçilir. 3. Mantığa dahil etme: Programda olayları tetiklemek, işlemleri ayarlamak veya verileri kaydetmek için RTC verileri kullanılır. Ayrıca, RTC'nin harici bir saatle senkronize edilmesi, sistemlerin tutarlı çalışmasını sağlar.