OsmanlıDevleti

Mustafa Kemal Atatürk, Şam'a siyasi faaliyetlerini sürdürmek ve Osmanlı Devleti'nin isyan eden Arap kabilelerini kontrol altına alma çabalarını gözlemlemek amacıyla gitti. Ancak, Şam'daki görevi bir ceza olarak verilmiştir çünkü Atatürk'ün İstanbul'da arkadaşlarıyla yaptığı gizli toplantılar hükûmet tarafından öğrenilmiştir.

Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 7. maddesine Osmanlı Devleti'nin tepkisi, işgallere açık hale gelmesi ve Anadolu'nun işgal edilmesi olmuştur. Bu madde, İtilaf Devletleri'nin güvenliklerini tehdit altında gördükleri herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilmelerine olanak tanıyordu.

Sosyal Bilgiler 2. ünite "Kültür ve Miras" özeti şu konuları içerir: 1. Osmanlı Devleti'nin Yükselişi: Osmanlı Devleti'nin siyasi güç olarak ortaya çıkış süreci ve bu süreci etkileyen faktörler. 2. Fetih Siyaseti: Osmanlı Devleti'nin fetih siyaseti ve bu siyasetin örnekleri. 3. Avrupa'daki Gelişmeler: Avrupa'daki gelişmelerle bağlantılı olarak Osmanlı Devleti'ni değişime zorlayan süreçler. 4. Islahat Hareketleri: Osmanlı Devleti'nde ıslahat hareketleri sonucu ortaya çıkan kurumlar ve bu kurumların toplumsal ve ekonomik değişime etkileri. 5. Kültür, Sanat ve Estetik: Osmanlı kültür, sanat ve estetik anlayışına örnekler. Ayrıca, kültürün nesilden nesile aktarımı ve kültürel mirasın zaman içinde değişimi gibi konular da bu ünitede yer alır.

19. yüzyıl ve 1890 yılları arasında Osmanlı Devleti'nde yaşanan bazı siyasi gelişmeler şunlardır: Meşrutiyet'in İlanı: 1876'da II. Abdülhamit tarafından I. Meşrutiyet ilan edildi ve ilk anayasa (Kanun-i Esasi) yürürlüğe girdi. Balkan Uluslarının İsyanları: Fransız İhtilali'nin etkisiyle Osmanlı topraklarında yaşayan azınlıklar bağımsızlık isyanları başlattı. Düyun-u Umumiye İdaresi: Osmanlı Devleti dış borçlarını ödeyemeyince, alacaklı devletler bu idareyi kurarak bazı gelir kaynaklarına el koydu. İttihat ve Terakki Partisi: 1889'da kurulan bu parti, yönetimde etkili olmaya başladı ve 31 Mart Olayını organize etti. II. Abdülhamit'in Tahttan İndirilmesi: 1909'da II. Abdülhamit, 31 Mart Olayı'nın ardından tahttan indirildi.

1876 Anayasası, Sultan II. Abdülhamit tarafından 13 Şubat 1878'de fiilen askıya alındı. Bunun nedenleri arasında: - Dış baskılar; - İç siyasi gelişmeler.

Bafeüs Savaşı (Koyunhisar Muharebesi), Osmanlı Devleti'nin ilk savaşı olması nedeniyle önemlidir ve aşağıdaki nedenlerle öne çıkar: 1. Siyasi ve Askeri Güç Göstergesi: Bu zafer, Osmanlı Devleti'nin siyasi olarak güçlenmesini ve askeri yeteneklerini kanıtlamasını sağlamıştır. 2. Sınırların Genişlemesi: Savaş, Osmanlıların sınırlarını genişleterek daha güçlü bir devlet haline gelmesine katkıda bulunmuştur. 3. Ekonomik Kazanç: Ticaret yollarını kontrol altına alarak ekonomik gücünü artırmıştır. 4. Tarihsel Temel: Bafeüs Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu'nun gelecekteki zaferlerinin temelini atmış ve devletin kuruluş döneminde önemli bir yer edinmiştir.

Tarihte ilk posta teşkilatı, 23 Ekim 1840 tarihinde Osmanlı Devleti'nde kurulmuştur.

Sivas, Osmanlı Devleti döneminde 1867-1922 yılları arasında eyalet olarak kalmıştır.

Dirlik, tarih derslerinde 10. sınıfta, devlet görevlileri ve savaşlarda yararlılık gösteren askerlere hizmet karşılığı tahsis edilen gelir kaynağı olarak tanımlanır. Dirlik, üç ana kategoriye ayrılır: 1. Has: Yıllık geliri 100.000 akçeden fazla olan, padişah ve üst derecede görev alan devlet adamlarına verilen dirliklerdir. 2. Zeamet: Yıllık geliri 20.000-100.000 akçe arasında olan, orta dereceli memurlara verilen dirliklerdir. 3. Tımar: Yıllık geliri 3.000-20.000 akçe arasında olan, Tımarlı Sipahilere tahsis edilen dirliklerdir.

Atatürk'ün Selanik'te doğmasının nedeni, o dönemde Selanik'in Osmanlı Devleti'nin önemli bir şehri olması ve stratejik konumuydu. Selanik, Avrupa'ya açılan bir kapı niteliğindeydi ve deniz ile demiryolu ulaşımı sayesinde ticaret açısından gelişmiş bir şehirdi.

Osmanlı Devleti'nde askeri yenilgiler 18. yüzyılın başından itibaren başlamıştır.

Maarif Vekaleti, Osmanlı Devleti'nde Eğitim Bakanlığı olarak görev yapmıştır. Türkiye Cumhuriyeti'nde ise Milli Eğitim Bakanlığı olarak aynı işlevleri üstlenmiştir: Eğitim politikalarının belirlenmesi ve okulların müfredatlarının oluşturulması. Öğretmenlerin yetiştirilmesi ve eğitimi. Okul ve eğitim kurumlarının açılması ve denetlenmesi. Kültürel faaliyetlerin desteklenmesi ve kütüphanelerin kurulması. Eğitimde reformların yönetilmesi ve eğitim sisteminin çağdaş ve bilimsel temellere oturtulması.

Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Osmanlı Devleti'nin siyasi haritası büyük ölçüde değişti. Ana değişiklikler şu şekildeydi: 1. Toprak kayıpları: Osmanlı İmparatorluğu, Sevr Antlaşması ile resmi olarak sona erdi ve toprakları paylaşıldı. 2. Yeni ulus-devletlerin ortaya çıkışı: Osmanlı'nın eski topraklarında Türkiye Cumhuriyeti, Ermenistan, Irak, Suriye, Ürdün gibi yeni devletler kuruldu. 3. İdari yapı: Osmanlı'nın eyaletler ve sancaklar şeklindeki idari yapısı sona erdi. 4. Etnik ve dini grupların ayrılması: Farklı etnik ve dini gruplar kendi bağımsız devletlerini oluşturdu, bu da siyasi gerilimler yarattı.

Prut Savaşı'nda Osmanlı Devleti, Çarlık Rusya'yı yendi.

Karşıyaka, eskiden Osmanlı Devleti'ne bağlıydı.

Berlin Antlaşması'nın önemi şu şekilde özetlenebilir: 1. Ayastefanos Antlaşması'nın Geçersiz Kılınması: Berlin Antlaşması, Ayastefanos Antlaşması'nın yerine geçerek Osmanlı Devleti için daha hafif şartlar içermiştir. 2. Toprak Kayıpları: Osmanlı Devleti, Balkanlar'da önemli toprak kayıpları yaşamıştır; Kars, Ardahan, Batum Rusya'ya, Teselya Yunanistan'a verilmiştir. 3. Bağımsızlık Kazanan Devletler: Sırbistan, Romanya ve Karadağ bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir. 4. Ermeni Meselesi: Antlaşmanın 61. maddesi ile Ermeni sorunu ilk defa uluslararası bir belgede yer almış ve Osmanlı Devleti'nin Ermenilere karşı koruma ve ıslahat yapma yükümlülüğü altına sokulmuştur. 5. İngiltere'nin Rolü: İngiltere, Kıbrıs'ı üs olarak alarak Osmanlı Devleti'ne destek olmuş ve böylece Osmanlı'nın toprak bütünlüğünü savunma politikasından vazgeçmiştir.

Avrupa'da meydana gelen değişimlerin Osmanlı Devleti üzerindeki etkileri şunlardır: 1. Ekonomik Etkiler: Coğrafi Keşifler sonrası yeni ticaret yollarının bulunması, Osmanlı'nın İpek ve Baharat Yolu gibi önemli ticaret yollarını kaybetmesine ve ekonomik gelirlerinin azalmasına neden oldu. 2. Askeri ve Teknolojik Gerileme: Avrupa'nın ateş gücü ve askeri teknolojideki gelişmeleri, Osmanlı'nın tımar sistemini ve askeri yapısını olumsuz etkiledi. 3. Kapitülasyonların Artması: Avrupa devletlerine verilen kapitülasyonların sürekli hale getirilmesi, Osmanlı ekonomisinin daha da zayıflamasına ve dış müdahalelere açık hale gelmesine yol açtı. 4. Sömürgecilik ve Siyasi Baskı: Avrupa'nın sömürgecilik faaliyetleri, Osmanlı'nın Akdeniz ticaretindeki önemini azalttı ve Batılı devletlerin Osmanlı üzerinde siyasi baskılar kurmasına neden oldu.

Çanakkale Savaşı'nda Osmanlı Devleti, İtilaf Devletleri ile savaşmıştır. İtilaf Devletleri şunlardır: - Britanya İmparatorluğu (Birleşik Krallık, Avustralya, Yeni Zelanda); - Fransa.

Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'nda savaştığı cephelerin haritası aşağıdaki gibidir: 1. Kafkas Cephesi: Rusya'ya karşı açılan taarruz cephesi. 2. Çanakkale Cephesi: Büyük Britanya ve Fransa'ya karşı. 3. Irak Cephesi: Büyük Britanya'ya karşı. 4. Hicaz-Yemen Cephesi: Büyük Britanya ve Arap isyancılara karşı. 5. Suriye-Filistin Cephesi: Almanya'nın isteğiyle İngilizlerin sömürgeleri ile olan bağlantısını kesmek için açılan cephe. 6. İran Cephesi: Rusya ve Büyük Britanya'ya karşı. 7. Galiçya Cephesi: Avusturya-Macaristan safında Rusya'ya karşı. 8. Makedonya Cephesi: Alman, Avusturya ve Bulgar birlikleriyle beraber Büyük Britanya, Fransızlar ve Sırplara karşı. 9. Romanya Cephesi: Romanya'nın Avusturya-Macaristan'a saldırması sonucu açılan cephe.

Fikir akımları, Osmanlı Devleti'ni dağılmaktan kurtarmak amacıyla ortaya atılan kurtuluş çareleridir. İşte bazıları: 1. Osmanlıcılık: Tüm Osmanlı vatandaşlarının kanun önünde eşit olması ve din, dil, ırk ayrımı yapılmaması fikri. 2. İslamcılık (Panislamizm): Müslümanların halifenin etrafında toplanması ve İslam birliğinin kurulması fikri. 3. Türkçülük: Osmanlı Devleti'nin ancak güçlü bir Türk ulusuyla kurtulabileceği fikri. 4. Batıcılık: Osmanlı Devleti'nin Batı'ya benzeyerek kurtulabileceği fikri. 5. Adem-i Merkeziyetçilik: Merkeziyetçiliğe karşı olup, yerel yönetimlerin güçlendirilmesini savunan fikir.