OğuzBoyları

Türkiye'de 24 Oğuz boyuna ait Türkmen boyları bulunmaktadır. Bazı Türkmen boyları şunlardır: Afşar; Bayat; Yazır; Çepni; Kayı. Ayrıca, Türkiye dışında Anadolu Türkmenleri olarak adlandırılan ve çeşitli ülkelerde yaşayan Türkmen boyları da bulunmaktadır.

24 Oğuz boyunun tamgaları hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, 24 Oğuz boyunun sembolleri ve ongunları (armaları) şu sitelerde bulunabilir: cokbilgi.com; turk.org.au.

Cumalıkızık, 7 kızık köyünden biri olarak, Kızık Beyi’nin, yedi oğlunu Karakeçili aşiretinin yedi kızıyla evlendirmesi sonucu kurulmuştur. Uludağ’ın etekleri ve vadileri arasında sıkışan yöre köylerine konumları nedeniyle “kızık” kelimesi verilmiştir. Köylerin birbirlerinden ayrılması için de dereye yakın olanına “Derekızık”, fidye verene “Fidyekızık” ve kızık köylerinden topluca gidilerek cuma namazı kılınan köye de “Cumalıkızık” adları verilmiştir.

Ceritlerin kökeni, Oğuzların Bozok koluna bağlı Beğdili (Begtili) boyuna dayanır. Cerit boyunun Anadolu'ya ne zaman ve nereden göç ettiği kesin olarak bilinmemektedir. Ceritler, tarih boyunca Dulkadir Beyliği'nin sınırları içinde yerleşmişlerdir. Ceritlerin bir kısmı 1600'lü yıllarda İran'a gitmiş, bir kısmı ise daha sonraki iskânlarla Balkanlar, Suriye ve Kıbrıs'a zorla yerleştirilmiştir. En son olarak, 1865 yılında Fırka-i İslahiye adlı askeri kuvvetle, tüm Yörük-Türkmen oymakları gibi Ceritler de Anadolu'nun çeşitli bölgelerine zorla iskana tabi tutulmuşlardır.

Kürümoğulları ailesinin soyunun geldiği yerlerle ilgili bazı bilgiler şunlardır: Türkiye’nin en eski ve köklü ailelerinden olan Bitlis’li Kürümoğulları’nın kökeni, Orta Asya’da yaşamış olan Oğuz boylarından Göklenler’e dayanmaktadır. Oradan Horasan’a, daha sonra da Anadolu’ya gelmişlerdir. Kürümoğulları’nın ilk yerleşim merkezi, Hakkari ili Bağışlı Bucağı’nın Kürüm köyüdür.

1040 yılına kadar Oğuz boylarının yaşadığı yerler: Seyhun (Siriderya) kıyıları. Hazar Denizi çevresi. Kazakistan bozkırları. 1040 yılında Dandanakan Muharebesi'nde Gaznelileri yenmesiyle Selçuklu Devleti'nin kurulmasının ardından Oğuzlar, Selçuklu topraklarına göç etmeye başlamıştır.

Üç büyük Türk boyu hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, 24 Oğuz boyundan bazıları şunlardır: Boz-Oklar (Sağ kol): Kayı; Bayat; Kızık; Beğdili. Üç-Oklar (Sol kol): Çavuldur; Eymür; Yüregir; İğdir. Ayrıca, tarihte önemli Türk devletleri arasında Büyük Hun İmparatorluğu, Avrupa Hun İmparatorluğu, Göktürk İmparatorluğu, Avarlar, Hazarlar, Büyük Selçuklu Devleti, Altın Orda Devleti ve Babür İmparatorluğu da bulunmaktadır.

Bozoklar, 24 Oğuz boyundan biridir ve "sağ kol" olarak kabul edilir. Bozoklar'a dahil olan bazı boylar: Kayı; Bayat; Alkaevli; Karaevli; Yazır; Döğer; Dodurga; Yaparlı; Avşar; Kızık; Karkın. Bozoklar, Oğuz Kağan'ın oğlu Gün Han'ın soyundan gelmektedir.

Anadolu'daki bazı aşiretler, Oğuz boylarına mensuptur. Örneğin, Avşar, Bayat, Kayı, Büğdüz gibi boylar Anadolu'da çeşitli aşiretlerin temelini oluşturur. Ayrıca, Canbegî, Cudikan, Xelkan, Motkî, Nasıran gibi bazı aşiretler de farklı kökenlere sahiptir. Aşiretlerin boy bağlantıları zamanla değişmiş olabileceğinden, kesin bilgi için yerel tarih araştırmalarına başvurulması önerilir.

Hayır, Bozok ve Kayı aynı değildir. Bozoklar, Oğuz Han'ın ilk eşinden olan üç oğlu (Gün Han, Ay Han, Yıldız Han) ve onların soyundan gelen boylardır.

Dodurga boyu, Bozok koluna bağlı bir Oğuz boyudur. Oğuz Kağan’ın oğlu Ay Han’ın, Dodurga boyunun atası olduğu kabul edilir. Reşidüddin Fazlullah-ı Hemedani’ye göre Dodurga, “ülke almak ve yönetmek” anlamını taşır. Dodurga boyunun simgelerinden biri de bozkır kartalıdır.

Ağın ilçesi, 24 Oğuz Boyu'ndan Çepni boyuna aittir.

Saçıkara Yörükleri, 24 Oğuz boyunun Kayı koluna mensuptur. Ayrıca, Saçıkara Yörükleri'nin Akkoyunlu'lulardan gelme oldukları iddiası da bulunmaktadır. Saçıkara Yörükleri, aynı zamanda Hayta Aşireti olarak da bilinir.

24 Oğuz boyu, Oğuz Han'ın altı oğlundan meydana gelmiştir. Oğuz Han'ın oğulları ve onların dörterli torunları şu şekildedir: Gün Han: Kayı, Bayat, Alkaevli, Karaevli. Ay Han: Yazır, Döğer, Dodurga, Yaparlı. Yıldız Han: Avşar, Kızık, Beğdili, Karkın. Gök Han: Bayındır, Beçenek, Çavuldur, Çepni. Dağ Han: Salur, Eymür, Alayuntlu, Yüreğir. Deniz Han: İğdir, Büğdüz, Yıva, Kınık.

Kızık köylerinin önemli olmasının bazı sebepleri şunlardır: Tarihi önem: Kızık köyleri, 1300'lü yıllarda Oğuz Boyları'ndan Kızık Boyu tarafından kurulmuştur. UNESCO Dünya Mirası Listesi: Cumalıkızık Köyü, 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilmiştir. Doğal güzellikler: Bursa'nın doğusunda yer alan Kızık köyleri, doğal güzellikleriyle ünlüdür. Kültürel miras: Köylerde, geleneksel yaşam tarzı ve Osmanlı döneminden kalma tarihi evler bulunur. Turistik değer: Özellikle Cumalıkızık, Bursa'nın en popüler turistik yerlerinden biridir.

Ramazanoğulları Beyliği, Oğuzların Üçok kolunun Yüreğir boyuna mensup Türkmenler tarafından 1352 yılında kurulmuştur. Bu Türkmenler, Moğol istilaları sonucu Anadolu'ya göç etmiş ve Memlûk Sultanı I. Baybars tarafından Çukurova bölgesine yerleştirilmiştir.

Bizim Oğuz Boyları Kültür ve Dayanışma Derneği, Türk kültürünü tanıtmak, yaymak ve yaşatmak amacıyla faaliyet göstermektedir. Dernek, şu işleri yapar: Sosyal, kültürel ve ticari gelişim desteği: Ortak değerlere sahip bireylerin sosyal, kültürel ve ticari gelişimlerine destek olur. Proje geliştirme: Projeler geliştirir, bu projelerin uygulanması için gerekli faaliyetleri yürütür ve zemin oluşturur. Milli ve manevi şuur geliştirme: Milli ve manevi şuuru geliştirerek, bu değerlere sahip gençleri bir araya getirir. Kültürel mirasın korunması: Unutulmaya yüz tutmuş gelenek, görenek ve kültürel zenginlikleri geleceğe taşır. Gençlere yönelik çalışmalar: Gençleri zararlı alışkanlıklardan uzak tutar, manevi şuur ve milli duygularla yetiştirir. Dernek, siyasi partilere ve diğer sivil toplum kuruluşlarına eşit mesafede durur.

İsmail Uçakcı'nın "Oğuz Boyları: Aşiret, Oymak, Cemaatler (Şecere Kitabı)" adlı eseri üç cilt olarak yayınlanmıştır. Eserin ciltleri: 1. Bozoklar. 2. Üçoklar. 3. Ekler.

Horzum Aşireti, Oğuzların 24 boyundan birisi olan Beydilli boyuna bağlı bir oymaktır.

Avşarlar (İvsalar), Oğuzların 24 boyundan biri olan Bozok koluna aittir.