Öğreti

"Sakla samanı, gelir zamanı" atasözü, elimize geçen her şeyin bir gün mutlaka işe yarayabileceğini anlatır.

"Her gördüğün sakallıyı baban zannetme" deyimi, etrafında bulunan herkese güvenmenin doğru olmadığını ifade eder.

"Deve boynuz ararken kulaktan olmuş" atasözü, elindekiyle yetinmeyip daha fazlasını arayan kişinin elindekini de kaybedeceğini ifade eder.

Mehmet Yıldız, İslami yaşantının ne ve nasıl olması gerektiği konusunda okuyucuya bilgi vermek amacıyla kitap yazmaktadır. Yazar, nasihat ve öğreti türünde eserler üreterek, İslam'ın güzelliklerini ve fıtrata uygunluğunu anlatmakta, kendini ve nefsini terbiye etme yolları hakkında tavsiyelerde bulunmaktadır.

"Adama dayanma ölür, duvara dayanma yıkılır" atasözü, insanların başkalarına aşırı derecede bağımlı olmaması gerektiğini ifade eder. Bu atasözünde "adam" kelimesi, bir kişiyi; "duvar" veya "ağaç" ise dışsal faktörleri simgeler.

Nasreddin Hoca, toplumda boş hevesler peşinde koşan kişilere ders vermek amacıyla göle yoğurt mayası çalmıştır.

“Geçmişini bilmeyen geleceğini bilemez” atasözü, tarihini bilmeyen toplumların gelecekte aynı hataları yapma riski taşıdığını ifade eder. Bu söz, aynı zamanda geçmiş deneyimlerden ders çıkarmanın ve bu dersleri geleceğe taşımanın önemini vurgular.

"Birlikten kuvvet doğar" atasözünün hikayesi iki farklı versiyonda anlatılmaktadır: 1. Selçuk Bey'in Hikayesi: Selçukluların kurucusu Selçuk Bey, vefatına yakın oğullarını yanına çağırmış ve onlara bir ok vererek kırmalarını istemiş. 2. Yaşlı Çiftçi Hikayesi: Ölüm döşeğindeki yaşlı bir çiftçi, oğullarına birlik ve beraberliğin önemini anlatmak istemiş.

"El elden üstündür" atasözünün hikayesi şu şekilde anlatılabilir: Bir köyde ayakkabı dükkanı işleten bir adam, kendisini ayakkabı tamirciliği konusunda çok üstün görüyordu ve "Benden daha iyisi yoktur" diyordu. Bu olaydan sonra eski tamirci, herkesin aslında eşit olduğunu ve kendini kimseden üstün görmemesi gerektiğini anladı.

"Bir mıh bir nal kurtarır, bir nal bir at kurtarır" sözü, herhangi bir olayı, bir işi, bir ödevi küçümsememek, önemle ele almak gerektiğini ifade eden bir atasözüdür. Bu sözün caps olarak kullanıldığına dair spesifik bir örnek bulunamamıştır.

"Dağ dumansız, insan hatasız olmaz" atasözü, insanların hatasız olamayacağını ve hata yapmanın doğal bir durum olduğunu ifade eder. Bu söz, aynı zamanda insanları hataları ile birlikte kabul etmenin ve onlara yardımcı olmanın gerektiğini de vurgular.

"Dışı eli yakar, içi beni yakar" atasözü, görünüşe aldanmamak gerektiğini ifade eder.

“Gülme komşuna, gelir başına” atasözü, başkasının başına gelen kötü bir durumla alay edilmemesi gerektiğini ifade eder.

"Şansıma tükürsem rüzgar geri getirir" ifadesi, bilgi, beceri, fiziksel güç gibi yönlerden kendisinden üstün olanlarla mücadeleye giren bir kimsenin bu mücadelede yenik düşeceğini ve birtakım kayıplara uğrayacağını ifade eden bir atasözüdür.

“Başkalarını suçlayan adamın, yolculuğunda daha gideceği çok yol vardır. Kendini suçlayan adam, yolu yarılamıştır. Hiç kimseyi suçlamayan adam ise çoktan varmıştır.” — Çin atasözü.

Efsane keşiş, farklı bağlamlarda farklı hikayeler anlatmaktadır: 1. "Keşişin ve Tüccarın Efsanesi" adlı hikayede, dindar bir sığınağa yetiştirilen başarılı bir tüccar olan Antonio'nun hayatı ve on iki temel ilkesi anlatılmaktadır. 2. Tunceli yöresinde anlatılan bir efsanede, Hristiyan bir keşiş ile Müslüman Şıh Delil Berhucan arasındaki çatışma ve keşişin yenilerek yöredeki gücünü Şıh Delil'e bırakması konu edilmektedir. 3. Anton Çehov'un "Kara Keşiş" adlı öyküsünde ise, bilim adamı Andrey Kovrin'in gördüğü halüsinasyonlar ve bu halüsinasyonların yarattığı psikolojik etkiler anlatılmaktadır.

"Parana güvenme, bir kıvılcım yeter" atasözü, kişinin sahip olduğu mal veya zenginliğine fazla güvenmesinin, beklenmedik küçük bir olay sonucu her an yok olabileceğini ifade eder.

"Her kuşun eti yenmez" atasözü iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Herkesin zorbalığa boyun eğmeyeceği ve bu zorbalığa karşı çıkacakların da olacağı anlamına gelir. 2. Her girişimin sonucunun iyi olmayacağı ve görünüşe aldanıp her işin altına girilmemesi gerektiği, aksi takdirde zarar görülebileceği anlamına gelir.

Yanlış yapmak ile ilgili bazı atasözleri şunlardır: 1. "Yanlış hesap Bağdat'tan döner". 2. "Yanlış dirhemle, doğru ölçü olmaz". 3. "Yanlış da bir nakış". 4. "Kendi düşen ağlamaz".

"Yokuşta akmayan ter, inişte gözyaşı olur" atasözü, emek vermeden yapılan bir işin bize acı ve ızdırap olarak geri döneceğini ifade eder. Bu söz, karşılaşılan zorluk ve sıkıntılara katlanmayan, problemlerine çözüm üretmeyen tembel kişinin ilerleyen zamanda daha büyük zorluklarla karşılaşacağını ve bu durumun onu üzeceğini anlatır.