NükleerTıp

Nükleer tıp, hemen hemen bütün branşların hastalık tanı ve tedavisi için kullanılır. Nükleer tıbbın ilgilendiği bazı hastalıklar şunlardır: Endokrinoloji: Guatr, tükürük bezi gibi. Kalp ve damar hastalıkları: Koroner arter hastalığı, kalp kapak hastalıkları, miyokard enfarktüsü. Sinir sistem hastalıkları: Nörolojik bozukluklar, Parkinson, Alzheimer, inme. Dolaşım sistemi hastalıkları: Hipertansiyon. Solunum sistemi hastalıkları: Akciğerlerde kan pıhtılaşması (pulmoner emboli). İskelet ve kemik hastalıkları: Kemik enfeksiyonları, gizli kırıklar. Üroloji: Böbrek, mesane, prostat, yumurtalıklar. Mide, bağırsak, safra kesesi. Nükleer tıp bölümündeki görüntüleme ve tedavi yöntemleri, hastalığın erken teşhisini ve etkili tedavi planının oluşturulmasını sağlar.

Nükleer tıp, doğru şekilde uygulandığında genellikle güvenli kabul edilir. Ancak, bazı riskleri de beraberinde getirebilir. Nükleer tıpta kullanılan radyoaktif maddelerin dozları oldukça düşüktür ve bu dozların insan sağlığına ciddi zararlar verdiğine dair net bir kanıt bulunmamaktadır. Olası yan etkiler arasında mide bulantısı, kusma, baş ağrısı ve halsizlik gibi durumlar yer alabilir. Güvenlik önlemleri kapsamında, nükleer tıp prosedürleri uzmanlar tarafından titizlikle planlanır ve radyasyon maruziyeti minimize edilmeye çalışılır. Sonuç olarak, nükleer tıbbın faydaları risklerinden daha fazla olduğu durumlarda tercih edilmesi önerilir.

Sintigrafi, vücuttaki organ ve dokuların fonksiyonel durumunu değerlendirmek için yapılan bir nükleer tıp görüntüleme yöntemidir. Bu yöntem, aşağıdaki durumların teşhisinde ve takibinde kullanılır: Kemik hastalıkları: Kemik tümörleri, kırıklar, kemik metastazları ve iltihaplı hastalıkların tespiti. Kalp hastalıkları: Kalp kasının kanlanması, kalp damarlarındaki tıkanıklıklar ve kalp krizi sonrası hasarın değerlendirilmesi. Böbrek fonksiyonları: Böbrek yetmezliği, taşlar veya idrar yolu enfeksiyonları gibi sorunların teşhisi. Tiroid fonksiyonları: Tiroid bezinin işleyişi, nodüllerin iyi huylu veya kötü huylu olup olmadığının belirlenmesi. Akciğer hastalıkları: Pulmoner emboli ve diğer akciğer problemlerinin tespiti. Ayrıca, sintigrafi hastalıkların erken teşhisinde ve tedavi sürecinin planlanmasında da önemli bir rol oynar.

Nükleer tıp, radyoaktif maddelerin kullanılarak hastalıkların teşhis ve tedavisinde önemli rol oynayan bir tıp dalıdır. Nükleer tıbbın yaptığı işler şunlardır: Radyoaktif maddelerin uygulanması. Görüntüleme cihazlarının kullanımı. Teşhis ve tedavi süreçlerine yardımcı olma. Radyasyon güvenliği. İletişim ve bilgilendirme.

Bianco Sağlık, görüntüleme tesisi sağlayıcısı olarak faaliyet gösteren bir Türk şirketidir. Hizmetleri arasında: - Nükleer Tıp departmanlarının kurulumu ve işletilmesi; - Radyoloji; - Radyasyon Onkolojisi; - Hastalara ve ortaklarına en son teknoloji sistemleri ve tedavi çözümleri sunulması.

Nükleer tıp alanında çalışan görevliler, iki dozimetre kullanmalıdır.

Görüntüleme merkezlerinde çeşitli bölümler bulunmaktadır, bunlar arasında: 1. Radyoloji: X-ray, bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR) gibi yöntemlerle hastalıkların teşhisini yapar. 2. Nükleer Tıp: Radyoaktif maddeler kullanarak organların işleyişini ve hücrelerin durumunu değerlendirir (PET taramaları, sintigrafi). 3. Ultrasonografi (USG): Ses dalgaları yardımıyla yumuşak dokuları ve iç organları inceler. 4. Mamografi: Meme dokusunun ayrıntılı görüntülenmesini sağlar. 5. Anjiyografi: Damarların ve kan akışının incelenmesini sağlar. 6. Kemik Yoğunluğu Ölçümü (Densitometri): Kemiklerdeki mineral yoğunluğunu ölçerek osteoporoz riskini belirler. Bu bölümler, hastalıkların erken teşhisi ve tedavi sürecinin planlanması için kritik öneme sahiptir.

Nükleer tıbba girmek için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Eğitim: Nükleer tıp alanında çalışmak isteyenler, üniversitelerin 2 yıllık Nükleer Tıp Teknikerliği önlisans programını tamamlamalıdır. 2. Sınav ve Puan Türü: Bu programa giriş için TYT sınavı ve TYT puan türü gereklidir. 3. Mezuniyet Sonrası: Eğitimini tamamlayanlar, nükleer tıp teknikeri unvanı alır ve kamu veya özel hastanelerde, araştırma laboratuvarlarında çalışabilirler. Kimler nükleer tıp teknikeri olabilir sorusuna gelince, bu alanda çalışmayı dileyen herkes ön lisans programına başvurabilir.

MIRD (Medical Internal Radiation Dose) yöntemi, nükleer tıp uygulamalarında radyasyon dozunu hesaplamak için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem, vücut içindeki radyonüklidlerin dokuda depoladığı radyasyon enerjisinin uzaysal ve zamansal dağılımını belirlemek amacıyla geliştirilmiştir. MIRD yönteminin temel adımları: 1. Kaynak organda enerji emisyon hızının hesaplanması. 2. Hedef organda enerji absorpsiyon hızının hesaplanması. 3. Ortalama doz oranının (dD/dt) hesaplanması. 4. Ortalama dozun (D) hesaplanması. MIRD yöntemi, standart insan vücudunu temsil eden biyokinetik matematiksel modeller (fantomlar) kullanır ve çeşitli radyofarmasötikler için bilgisayar programları ile desteklenir.

Gama kameranın çalışma prensibi, radyoaktif izleyiciler tarafından yayılan gama ışınlarının vücut içindeki dağılımını tespit etmeye dayanır. Temel adımlar şunlardır: 1. Radyoaktif İzleyici Enjeksiyonu: Hastaya gama ışınları yayan bir madde olan radyofarmasötik enjekte edilir. 2. Gama Işını Algılama: Gama kamerası, sodyum iyodür gibi sintilasyon malzemesinden yapılmış büyük bir kristal içerir. 3. Işık Algılama: Bir dizi fotoçoğaltıcı tüp (PMT) sintilasyon kristalini çevreler ve bu tüpler gama ışını etkileşimi tarafından üretilen ışığı tespit eder. 4. Sinyal İşleme: PMT'ler ışık sinyallerini elektrik sinyallerine dönüştürür. 5. Görüntü Oluşumu: Elektrik sinyalleri, dijital verilere dönüştüren bir bilgisayara gönderilir. 6. Görüntü Ekranı: Elde edilen görüntü, nükleer tıp doktoru tarafından yorumlanmak üzere bir monitörde görüntülenir.

Miyokard perfüzyon SPECT (MPS) gated, koroner arter hastalığının teşhisinde ve tedavi etkinliğinin takibinde kullanılan bir nükleer tıp tetkik yöntemidir. Bu tetkikte: 1. Radyofarmasötik adı verilen maddeler damar içine verilir. 2. Gama kamera ile kalbin farklı açılardan görüntüleri alınır ve bu görüntüler üç boyutlu olarak değerlendirilir. 3. EKG ile senkronize sayımlar yapılarak, kalbin kasılma ve gevşeme evrelerinde (sistolik ve diastolik) bilgiler elde edilir. Bu sayede, miyokard perfüzyonu, duvar kalınlaşması, bölgesel duvar hareketleri ve sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonu gibi kalp fonksiyonları hakkında detaylı bilgiler sağlanır.

Tc-99m kompleksleri, teknetyum-99m (Tc-99m) radyoizotopunun çeşitli bileşiklerini ifade eder. Tc-99m'nin en yaygın kullanım alanlarından biri, tıbbi teşhis amaçlı radyofarmasötiklerin üretiminde olmasıdır. Bazı Tc-99m komplekslerinin kullanım alanları: - Kalp (miyokard perfüzyonu), kemikler, akciğerler, karaciğer, böbrekler ve tiroit gibi organların görüntülenmesi. - Sentinel lenf düğümlerinin kanser ameliyatlarında tespiti. - İmmünosintigrafide, kanser hücrelerine bağlanan monoklonal antikorlara dahil edilmesi. Tc-99m kompleksleri, kısa yarı ömürleri sayesinde hastaya düşük radyasyon dozu uygular ve vücuttan hızla atılır.

Ticari radyofarmasötikler, kullanım amacına göre dört ana sınıfa ayrılır: 1. Kullanıma hazır radyofarmasötikler. 2. Yarı hazır ürünlerden (kit) hazırlanan radyofarmasötikler. 3. Uygulamadan önce hazırlanan radyofarmasötikler. 4. Otolog radyofarmasötikler.

Endokrin sistem sintigrafisi, endokrin hastalıkların teşhisinde kullanılan bir nükleer tıp görüntüleme yöntemidir. Bu yöntemde, hastaya düşük seviyelerde radyoaktif madde verilir ve ardından gama kamera ile organların görüntüleri alınır. Sintigrafi, organın işlevi ve yapısı hakkında doğru bilgi sağlar, hastalıkların erken teşhisini ve tedaviye verilen yanıtın değerlendirilmesini mümkün kılar.

Nükleer tıpta kalp filmi (kalp sintigrafisi) çekimi şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. Radyofarmasötik Madde Enjeksiyonu: Hastaya damar yoluyla düşük dozda radyoaktif madde (genellikle talyum veya teknesyum) enjekte edilir. 2. Bekleme Süresi: Radyoaktif maddenin kalp kaslarına ulaşması için bir süre beklenir. 3. Görüntüleme Aşaması: Gama kameralar, vücuttaki radyoaktif maddenin yaydığı gama ışınlarını algılayarak kalp kasının detaylı bir görüntüsünü oluşturur. 4. Görüntülerin Değerlendirilmesi: Elde edilen görüntüler nükleer tıp uzmanları tarafından değerlendirilir ve kalp kasının kanlanması ve işleyişi hakkında bilgi verir. İşlem genellikle 30 dakika ile 1 saat arasında sürer.

Muammer Gür iki farklı yerde çalışmaktadır: 1. Nevşehir Devlet Hastanesi. 2. Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi.

Q kelimesi tıpta ve radyolojide farklı anlamlara gelebilir: 1. Q Metodolojisi: Tıp etiği alanında kullanılan bir araştırma yöntemidir. 2. Radyonüklid Görüntüleme (Nükleer Tıp): Dünyanın birçok ülkesinde tanısal radyolojinin alt alanı olarak kabul edilir.

MUGA (Multiple-Gated Acquisition) yöntemi, kalp kasının ne kadar iyi çalıştığını değerlendirmek için yapılan bir nükleer tıp testidir. Bu test sırasında: 1. Doktor, kırmızı kan hücrelerini bir radyoaktif sıvı (tracer) ile işaretler. 2. Özel bir kamera (gamma kamera) yardımıyla, bu hücrelerin kalp boyunca hareketi sırasında resimler çekilir. 3. Bilgisayar, bu resimleri birleştirerek kalbin çalışma anını gösteren bir "film" oluşturur. 4. Elektrokardiyogram (EKG) da alınarak, kalp atışının elektriksel aktivitesi kaydedilir. MUGA taraması, aşağıdaki durumların teşhisinde kullanılır: - Kalp duvarlarının normal şekilde hareket edip etmediğini kontrol etmek. - Ejeksiyon fraksiyonunu (EF) ölçmek, yani her kalp atışında kalbin ne kadar kan pompaladığını belirlemek. - Tıkanmış arterler, kalp kası hasarı veya anevrizma gibi kalp sorunlarını tespit etmek. Hazırlık aşamasında, hastanın bazı ilaçları kesmesi, kafein ve alkolden kaçınması gerekebilir.

NC tıpta iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Normal Cephalic Atraumatic (Normal Baş Travmasız): Fiziksel muayenelerde başın normal olduğunu ve travma olmadığını belirtmek için kullanılır. 2. Nükleer Tıp: Hastalıkların teşhis ve tedavileri amacıyla radyoaktif maddelerin kullanılmasını inceleyen bir tıp dalıdır.

İzmir'deki Nükleer Tıp Merkezleri iki farklı hastanede bulunmaktadır: 1. Ege Üniversitesi Hastanesi Nükleer Tıp Merkezi: Kazımdirik Mahallesi, Ege Üniversitesi Hastanesi, No:9, 35100 Bornova/İzmir. 2. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nükleer Tıp Anabilim Dalı: Bozyaka, 2935. Sk. No:55/C, 35110 Karabağlar/İzmir.