Makamlar

Can-feza makamı, Saba makamıyla başlar. Bu makam, Saba makamının pest tarafına, durağı olan Dügah perdesinden itibaren Hüseyni-Aşiran perdesine nakledilmiş bir Uşşak dörtlüsü eklenmesiyle oluşur.

Buselik makamı ve Çargah makamının donanımı yoktur. Bu makamlar, hiçbir arıza almadan kullanılan makamlar arasında yer alır.

Türk müziğinde üç ana makam çeşidi bulunmaktadır: 1. Basit makamlar: Tam dörtlü ve tam beşlilerin birleşmesiyle meydana gelir. 2. Şed (göçürmeli) makamlar: Bir makamın karar sesinin farklı bir sese taşınmasıyla elde edilir. 3. Birleşik makamlar: Çeşitli makamların birleştirilmesiyle oluşur. Toplamda, Türk müziğinde 16 basit, 15 şed ve 59 birleşik makam olmak üzere 80 makam bulunmaktadır.

"Evlerinin Önü Mersin" türküsü, Nihavend makamında yer alır.

Hicaz Hümâyun, klasik Türk müziğinde bir makamdır ve Hicaz ailesi makamlarından biridir. Özellikleri: Durağı: Dügâh (La) perdesidir. Seyri: Çıkıcı-inicidir. Dizisi: Yerinde Hicaz dörtlüsüne Nevâ perdesinde Bûselik beşlisinin eklenmesiyle oluşur. Güçlüsü: Nevâ (Re) perdesidir. Yeden: Rast perdesidir. Osmanlı dönemi bestekârlarından Veli Dede'nin bu makamda bir Peşrevi ve bir Saz Semaisi bulunmaktadır.

Klarnette en iyi çalınan makam, kişinin müzik tarzına ve tercihine bağlıdır. Ancak, Türk müziği çalmak isteyenler için Buselik ve Nihavend makamları önerilir. Klarnetle her türlü müzik türü çalınabilir, çünkü klarnetin ses genişliği neredeyse 4 oktav kadardır ve tüm diatonik ve kromatik sesler elde edilebilir.

Yusuf Nalkesen'in bestelediği bazı şarkıların makamları şunlardır: Hicaz. Kürdi. Muhayyerkürdi. Rast. Nalkesen'in bestelerinin tamamını içeren bir liste için musikiklavuzu.net sitesi ziyaret edilebilir.

Yegâh perdesinde karar veren makamlar şunlardır: Basit makamlar: Yegah Makamı. Şed makamlar: Sultani Yegah Makamı (Buselik makamının yegah şeddi), Ferahnüma Makamı (Kürdi makamının yegah şeddi), Şedaraban Makamı (Zirgüleli hicaz makamının yegah şeddi). Bileşik makamlar: Yegah, Gülşen-i Vefa, Şerefnüma, Ferahfeza, Dilkeşide, Şivanüma, Sultani Segah, Bendi Hisar, Gülzar, Araban, Gonce-i Rana.

Selma Geçer'in hangi makamda şarkı söylediğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, Selma Geçer'in Türk halk müziği türünde eserler seslendirdiği bilinmektedir. Selma Geçer'in bazı eserleri: "Kirpiğin Kaşına Değdiği Zaman"; "Tutam Yar Elinden"; "Şiire Gazele"; "Beyaz Geceler".

"Kutupta Yaz Gibi" şarkısı Kürdi makamında bir şarkıdır.

En yüksek makam, farklı bağlamlara göre çeşitli şekillerde tanımlanabilir. İslam inancına göre: "Guref" olarak adlandırılan ve Furkan Suresi 75. ayette geçen "cennetin en yüksek makamı", Allah'a ve peygamberlere inanan müminlere ayrılmıştır. Türk Silahlı Kuvvetleri'nde: En yüksek rütbe "mareşal"dir. Tasavvufta: En yüksek mertebe "fenafillah" olarak bilinir ve bu, kulun Hakk'ın sıfatlarıyla beka bulduğu bir aşamadır. Genel anlamda: "Hiçlik makamı" veya "rıza" makamı gibi kavramlar da en yüksek makam olarak değerlendirilebilir.

"Gece Gündüz Döne Döne İstediğim Haktır Benim" ilahisi Hicaz makamındadır.

Müezzinlikte kullanılan makamlar, her bir vaktin ezanına göre değişir. Osmanlı döneminde camilerde şu makamlar kullanılmıştır: Sabah Ezanı: Sabâ makamında. Öğle Ezanı: Rast makamında. İkindi Ezanı: Hicaz makamında. Akşam Ezanı: Segâh makamında. Yatsı Ezanı: Uşşak makamında. Sabah namazından önce verilen salâ: Hüseyni makamından.

"Yaylanın Çimenine Kuzu Yayılır" türküsü, hicaz makamında yer almaktadır.

"Belalım" şarkısı, Kürdi dizisi üzerine bestelenmiştir.

"Kara Erik Çağala" türküsü, Karcığar makamında yer alır.

"Nihavent üvertür" ifadesi, belirli bir makamla doğrudan ilişkilendirilmemiştir. Ancak, Nihavend makamı, Klasik Türk müziğinde sıkça kullanılan ve sol minör dizisine benzer bir yapıya sahip bir makamdır. Nihavend makamının bazı özellikleri: Durak: Rast perdesi. Seyir: İnici-çıkıcı. Güçlü: Neva perdesi. Yeden: Irak perdesi. Donanım: Si ve mi küçük mücenneb bemolü. Eğer "Nihavent üvertür" belirli bir eser veya kompozisyonla ilgiliyse, daha fazla bilgi veya bağlam sağlanması gerekebilir.

"Canı Dilden Aşık Oldum" ilahisi, Hicaz makamında seslendirilmektedir.

Hayır, ferahnâk ve ferahfeza aynı değildir. Ferahnâk, Türk müziğinde bir birleşik makamdır. Ferahfeza, Türk müziğinde yegâh perdesinde karar kılan makamlardan biridir.

Çiçek teması, Hicaz makamı içerisinde yer alan bir sembol olarak kullanılmaktadır.