Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın "Mustafa Kemal'in Kağnısı" şiirinin yazılma amacı, Kurtuluş Savaşı yıllarında Anadolu kadınının fedakârlığını ve cephenin görünmeyen kahramanlarından biri olan Elif’in gözünden savaşın halk üzerindeki yükünü, Anadolu’nun sessiz direnişini ve kadın emeğinin kutsallığını vurgulamaktır. Şiirde kağnı, Anadolu’nun sabırlı ilerleyişi, direnci ve kararlılığı; Kocabaş ve Sarıkız adlı öküzler ise savaşın ağırlığını çeken, konuşmasalar da hisseden canlı varlıklar olarak betimlenmiştir. Ayrıca, şiirde Mustafa Kemal ismi, bireysel emeği kolektif mücadeleye bağlamak ve destansı bir figür yaratmak amacıyla kullanılmıştır.