Kübizm

Kübizme tepki olarak Pürizm akımı ortaya çıkmıştır.

Kübizm — 20. yüzyılın başlarında Pablo Picasso ve Georges Braque tarafından geliştirilen bir sanat akımıdır. Kübik sanat terimi, kübizmle ilişkili eserleri tanımlamak için kullanılabilir. Kübizmin temel özellikleri: - Nesneleri geometrik şekillere indirgeme; - Aynı nesnenin farklı açılardan görülebilen yüzeylerini tek bir düzlem üzerinde birleştirme; - Figürlerin soyutlanması; - Renklerin minimal düzeyde kullanımı; - Yoğun bir biçimsel analiz. Kübizmin iki ana evresi vardır: 1. Analitik Kübizm (1907-1912). 2. Sentetik Kübizm (1912 sonrası).

Kübizm çalışmaları, 20. yüzyılın başlarında Pablo Picasso ve Georges Braque tarafından geliştirilen ve nesneleri geometrik şekillerle parçalayarak farklı açılardan gösteren sanat eserleridir. Bazı önemli kübizm çalışmaları: 1. "Les Demoiselles d’Avignon" (1907) - Pablo Picasso: Kübizm'in doğuşunu simgeleyen bu eser, beş çıplak kadının geometrik ve keskin hatlarla betimlendiği bir tablodur. 2. "Guernica" (1937) - Pablo Picasso: İspanya İç Savaşı sırasında Guernica kasabasının bombalanmasını konu alan bu eser, savaşın dehşetini ve insan acısını kübist bir yaklaşımla dramatize eder. 3. "Violin and Candlestick" (1910) - Georges Braque: Analitik kübizm döneminden bir başyapıt olan bu eser, bir keman ve şamdanı soyut bir yapboz gibi parçalara ayırarak sunar. 4. "Houses at L’Estaque" (1908) - Georges Braque: Doğal bir ortamı geometrik formlara indirgediği bu eser, kübist soyutlamanın erken örneklerinden biridir. 5. "The City" (1919) - Fernand Léger: Modern şehir hayatını soyut geometrik şekillerle betimlediği bu eser, kübizmin endüstriyel dünyayla buluşmasını gösterir.

Kübizm, modern sanat akımları ailesine aittir.

Paul Cézanne, modern sanatın en önemli figürlerinden biri olarak kabul edilir çünkü sanat tarihine derin etkiler bırakmış ve 20. yüzyıl sanatının temellerini atmıştır. Önemli olmasının bazı nedenleri: Post-empresyonist akımın öncüsü: Empresyonizmin ötesine geçerek, doğayı geometrik formlar üzerinden analiz etme ve sadeleştirme yöntemiyle yeni bir sanat anlayışı geliştirmiştir. Kübizm ve diğer akımlara ilham kaynağı: Picasso ve Braque gibi sanatçıları etkileyerek Kübizm akımının oluşmasına katkıda bulunmuştur. Renk ve biçim kullanımı: Renkleri katman katman uygulayarak formların derinliğini yaratma tekniği, daha sonra gelen sanatçılar için yenilikçi bir yaklaşım olmuştur. Sanatsal vizyon: Doğayı sadece bir yansıma olarak değil, yeniden yaratma çabası içinde olması, onu sadece bir ressam değil, aynı zamanda bir düşünür olarak da görmemizi sağlar.

Pablo Picasso, eserlerinde çeşitli kaynaklardan esinlenmiştir: 1. Afrika Sanatı: Picasso, 1907'de yarattığı "Les Demoiselles d'Avignon" adlı eserinde Batı Afrika sanatından etkilenmiştir. 2. İberya Heykelleri: Antik İspanya'nın Roma öncesi İber kültürüne ait heykeller, Picasso'nun bu dönemdeki çalışmalarını etkilemiştir. 3. El Greco: Sanatçının uzatılmış ve bükülmüş formları, Picasso'nun "Avignonlu Kızlar" tablosunda görülebilir. 4. Paul Gauguin: Tahiti'de yaşadığı dönemden ve canlı renklerden ilham alan Gauguin'in tarzı, Picasso'yu etkilemiştir. 5. Paul Cézanne: Picasso, Cézanne'ın gerçeklikten uzak geometrik çizimlerini kübizm akımının habercisi olarak görmüştür. Ayrıca, Picasso'nun hayatında önemli bir yer tutan arkadaşları ve çevresi de onun sanatına yansımıştır.

Aleksandr İvanoviç Kuprin, avangart ve kübizm akımlarına mensup bir ressamdır.

Kübist sanatçılar, geleneksel perspektif ve form anlayışını reddederek nesneleri ve figürleri geometrik formlar ve parçalı yapılar halinde sunmayı savunurlar. Diğer kübizm ilkeleri şunlardır: - Çoklu bakış açıları: Nesneleri birçok farklı açıdan göstermeyi tercih ederler. - Anlamın parçalanması: Nesnelerin anlamı ve yapısı parçalanır, ardından bu parçalar farklı bir düzenle birleştirilir. - Kolaj teknikleri: Farklı malzemeleri bir araya getirerek yeni bir bütün oluştururlar. - Renk kullanımı: Canlı renkler kullanılır, ancak renkler genellikle nesnenin doğal renkleriyle değil, sanatçının duygusal ifadesi veya kompozisyonun güçlendirilmesi amacıyla seçilir.

Pablo Picasso'nun kübist dönemi, 1907-1914 yılları arasında gerçekleşmiştir.

20. yüzyılda Türk sanatında etkili olan bazı akımlar şunlardır: 1. Kübizm: 1920'lerden itibaren Türk sanatında yer bulmuş, geometrik formları ve parçalanmış yapıları kullanarak Anadolu'nun kadim figüratif sanatını modern bir üslupla yeniden yorumlamıştır. 2. Sosyal Gerçekçilik: 1930'lu yıllarda Batı'daki sosyal gerçekçilik akımının etkisiyle, toplumsal sorunlar ve Anadolu'nun yoksul köylü yaşamı gibi temalar ön plana çıkmıştır. 3. Sürrealizm: 1940'lı ve 1950'li yıllarda sürrealizm akımı etkili olmuş, sanatçılar rüyalar, bilinçaltı ve mitolojik öğeleri eserlerinde işlemeye yönelmişlerdir. 4. D Grubu: 1933 yılında kurulan bu sanatçı topluluğu, kübizm, fütürizm ve konstrüktivizm gibi Batı kökenli akımları Türk sanatına entegre etmiştir. 5. Yeniler Grubu (Liman Ressamları): Sosyal gerçekçilik ve halkın gündelik yaşamını betimleyen temaları öne çıkarmış, emekçi sınıfı ve sosyal adaletsizliği cesurca ele almışlardır.

Kübizmin kurucuları olarak kabul edilen sanatçılar Pablo Picasso ve Georges Braque'dır.

"Avignonlu Kızlar" tablosu, Kübizm akımına aittir.

Pablo Picasso, kübist ressamların en ünlüsü olarak kabul edilir.

Nurullah Berk, Kübizm ve Konstrüktivizm akımlarının Türkiye’deki önemli temsilcilerinden biridir.

Kübizme tepki gösterilmesinin birkaç nedeni vardır: 1. Empresyonizme Karşı Duruş: Kübizm, Empresyonizmin sadece anlık izlenimleri ve duyumları tasvir etmesine karşı çıkarak, sanatın özünü ve değişmeyen gerçekleri yansıtması gerektiğini savundu. 2. Gerçekçiliğe Aykırılık: Kübistler, nesnelerin geometrik şekillerle tasvir edilmesi ve parçalanması yöntemini kullanarak, gerçekçi olmayan bir sanat anlayışı geliştirdiler. Bu, geleneksel sanat anlayışına ve perspektif kurallarına aykırı geldi. 3. Toplumsal Gerginlikler: 20. yüzyıl başlarındaki toplumlarda görülen sosyal gerginlik ve dengesizliklerin, kübizmin soyut ve karmaşık kompozisyonlarında yansıması, bu akımın eleştirilmesine yol açtı.

Kübizme örnek olan ilk eser, Pablo Picasso'nun 1907 yılında yaptığı "Avignonlu Kızlar" (Les Demoiselles d’Avignon) adlı tablosudur.

Piet Mondrian, "Kırmızı Ağaç" adlı tabloyu doğanın öz yapısını kavramak ve geometrik soyutlamaya ulaşmak amacıyla yapmıştır. Bu dönemde Mondrian, Kübizm'den etkilenerek konularını parçalara ayırıp geometrik şekillere dönüştürmeye başlamıştır.

Picasso'nun "Avignonlu Kızlar" tablosu, birkaç önemli nedenle modern sanat tarihinde büyük bir yere sahiptir: 1. Kübizmin Doğuşu: Bu eser, Kübizm akımının ilk örneği olarak kabul edilir ve nesnelerin ve figürlerin farklı açılardan aynı anda gösterildiği bir yaklaşımı başlatmıştır. 2. Geleneksel Perspektifin Yıkılması: Tabloda derinlik ve perspektif tamamen reddedilmiş, tüm sahne düzlemsel bir yüzeyde kompoze edilmiştir. 3. Afrika ve İlkel Sanatın Etkisi: Picasso, Afrika maskelerinden ve İber sanatından esinlenerek figürleri yaratmış, bu da Batı dışı sanatın etkisini göstermiştir. 4. Sanatın Konu ve Temsil Anlayışını Değiştirmesi: Geleneksel resim sanatında kadın figürleri genellikle idealize edilerek tasvir edilirken, Picasso bu anlayışı ters yüz etmiş ve kadın bedenini parçalanmış ve agresif formlarla ele almıştır. 5. Sanat Eleştirmenlerinin Tepkisi: Eser tamamlandığında, Picasso'nun sanatçı arkadaşları ve eleştirmenler tarafından sert bir şekilde eleştirilmiştir.

"Avignonlu Kadınlar" tablosu, Pablo Picasso tarafından yapıldığı için kübizm akımının başlangıcı olarak kabul edilir. Bu tabloda Picasso, nesneleri geometrik şekillere indirgeyerek ve farklı açılardan bir araya getirerek resmetmiştir.

Pablo Picasso'nun üç önemli eseri şunlardır: 1. "Guernica" (1937). 2. "Ağlayan Kadın" (1937). 3. "Les Demoiselles d’Avignon" (1907).