Kosmos

Yaratılış Sütunları, yani Kartal Nebulası'ndaki gaz ve toz sütunları, yıldızların yaydığı radyasyon ve güçlü yıldız rüzgarları nedeniyle yok olmaktadır. Yeni doğan yıldızlar, muazzam miktarlarda radyasyon saçarak etraflarındaki moleküler gaz bulutlarını ittirir ve bu süreç, sütunların tepelerindeki iyonlaştırıcı radyasyon yüküyle hızlanır.

Big-Bang'in (Büyük Patlama) sebebi, evrenin 13,8 milyar yıl önce çok sıcak ve yoğun bir noktadan hızla genişlemeye başlaması olarak kabul edilir. Bu genişleme, kuantum dalgalanmaları ve evrenin fiziksel yasalarının etkisiyle gerçekleşmiştir.

Büyük patlama (Big Bang) 10-43 saniyeden 10-32 saniyeye kadar sürdü.

Gözlemlenebilir evren ve görünür evren aynı kavramları ifade eder. Bu terimler, insanların teknolojik araçlar ve cihazlar aracılığıyla gözlemleyebildiği kozmik yapıların tamamını kapsar.

"Evrenin Hikâyesi" (Our Universe) belgeseli, evrenin milyarlarca yıllık öyküsünü ve Dünya'daki yaşamla olan karmaşık bağlantısını anlatmaktadır. Belgeselde ele alınan konular arasında: Büyük Patlama ve evrenin başlangıcı; Galaksilerin ve yıldızların oluşumu; Kara delikler ve kozmik gizemler; Çoklu evren teorisi ve parçacık fiziği. Belgesel, Morgan Freeman tarafından anlatılmaktadır ve 22 Kasım 2022'de Netflix'te yayımlanmıştır.

Reha Erdem'in "Kosmos" filmi, 2009 yılında Kars'ta çekilmiştir.

Büyük Patlama (Big Bang) ile evrenin oluşumu yaklaşık 13,8 milyar yıl sürdü.

Yıldız oluşum süreci, devasa gaz ve toz bulutları olan nebulalarda başlar. Bu süreç şu adımlarla gerçekleşir: 1. Çöküş ve Sıkışma: Nebuladaki gaz ve toz parçacıkları, kütleçekim kuvveti sayesinde bir araya toplanmaya başlar. 2. Protostar Aşaması: Çöküş devam ettikçe bulutun merkezinde bir protostar oluşur. 3. Nükleer Füzyonun Başlangıcı: Protostar yeterince sıcak (yaklaşık 10 milyon Kelvin) ve yoğun hale geldiğinde, hidrojen çekirdekleri helyum çekirdeklerine dönüşmeye başlar. 4. Ana Dizilim Aşaması: Nükleer füzyonla enerji üreten yıldız, kararlı bir hale gelir ve ana dizilim aşamasına geçer.

Hipernova patlaması, süpernovadan yüzlerce kat daha güçlüdür. Bu tür patlamalarda, çok fazla radyasyon ve ışık yayılır ve enerji çıkışı, Güneş'ten onlarca kat daha parlak olabilir.

Big Bang'in ilk anı, yani evrenin yaratılışının sıfır noktası, 10^-43 saniye olarak kabul edilir. Bu andan önce neler olduğu hakkında bilim kesin bir bilgi sunamamakla birlikte, evrenin hızla genişlemeye ve gelişmeye başladığı bilinmektedir.

Büyük Patlama (Big Bang), uzayın kendisinde değil, uzayın genişlemesiyle başlamıştır.

Drake denklemi, 1961 yılında astrofizikçi Frank Drake tarafından, Samanyolu galaksisinde var olması muhtemel gelişmiş uygarlıkların sayısını tahmin etmek için geliştirilen bir matematiksel formüldür. Denklem, yedi değişkenden oluşur: 1. N: Galakside bizimle iletişim kurabilecek olası uygarlıkların sayısı. 2. R: Samanyolu'ndaki ortalama yıldız oluşum hızı. 3. fp: Gezegenleri olan yıldızların oranı. 4. ne: Yaşama uygun bir ortama sahip güneş sistemi başına düşen gezegen sayısı. 5. fl: Hayatın gerçekte üzerinde göründüğü uygun gezegenlerin oranı. 6. fi: Üzerinde akıllı yaşamın ortaya çıktığı, yaşam taşıyan gezegenlerin oranı. 7. L: Bu sinyalin evrene gönderileceği zamanın uzunluğu (uygarlığın süresi). Bu değişkenlerin çoğu için değerler son derece kaba tahminlerdir ve çok fazla tartışma konusudur.

Andromeda Galaksisi'nin sonu, yaklaşık 4,5 milyar yıl içinde Samanyolu Galaksisi ile çarpışması sonucu gerçekleşecek. Çarpışmadan sonra, Güneş Sistemi'nin kaderi henüz kesin olarak tahmin edilemese de, yıldızların çarpışma olasılığının çok düşük olduğu belirtilmektedir.

Heliosfer, yaklaşık 37 milyar kilometre genişliğe sahiptir.

Uzay kapsüllerinin dayanma süresi, kapsülün tasarımına ve görevine bağlı olarak değişir. Örneğin, Sovyet yapımı Kosmos 482 uzay kapsülü 1972 yılında fırlatılmış ve 53 yıl boyunca Dünya yörüngesinde kalmıştır. Diğer uzay kapsülleri ise görevlerini tamamladıktan sonra Dünya'ya geri döner ve genellikle birkaç yıl içinde atmosfere girerek yanar.

Kozmosun sırrı, evrenin doğası, kökeni ve düzeni hakkındaki derin soruları içerir. Antik Yunan filozofları, kozmosun sırlarını anlamaya çalışırken şu konulara odaklanmışlardır: 1. Evrenin Yapısı: Yunan filozofları, evrenin tek bir elementten oluştuğunu düşünmüşlerdir; örneğin Thales, suyun evrenin temel elementi olduğunu savunmuştur. 2. Matematiksel Düzen: Pisagor, evrenin matematiksel bir düzen içinde olduğunu ve gezegenlerin mükemmel bir uyumla hareket ettiğini ileri sürmüştür. 3. Sürekli Değişim: Herakleitos, evrenin sürekli bir akış halinde olduğunu ve kalıcı bir madde olmadığını savunmuştur. Modern bilim ise kozmosun sırlarını Büyük Patlama teorisi, karanlık madde ve karanlık enerji gibi kavramlarla açıklamaya çalışmaktadır.

Kuasarların ömrü bir milyondan daha az bir süre ile sınırlı olabilir.

Andromeda Galaksisi'nin Samanyolu Galaksisi'ni yutması yaklaşık 4 milyar yıl sürecektir.

Güneş'in yerine bir karadelik gelmesi durumunda, Dünya ve Güneş Sistemi için felaket olurdu. Olası sonuçlar: - Yerçekimi: Karadeliğin çekim gücü çok daha fazla olurdu, bu da Dünya'yı ve diğer gezegenleri yeni yörüngelere sokabilir veya kara deliğe doğru çekebilirdi. - Işık ve ısı: Karadelikler ışık yaymazlar, bu nedenle Dünya ve diğer gezegenler karanlığa gömülür ve soğuktan donar hale gelirdi. - Radyasyon: Karadelikler, Hawking radyasyonu adı verilen zararlı bir radyasyon yayarlardı. Ancak, Güneş'in bir karadeliğe dönüşmesi milyarlarca yıl alır ve bu süre zarfında Güneş, beyaz cüce haline gelir.

Karanlık madde ve Higgs alanı birleşirse, karanlık maddenin kütle kazanması mümkün olabilir. Higgs mekanizması, diğer parçacıklara kütle kazandıran Higgs bozonunun, etrafındaki Higgs alanı aracılığıyla karanlık madde ile etkileşime girmesi durumunu açıklar.