Kırıklar

Ayak bileği kırığında fizik tedavi süresi, kırığın türüne ve tedavi yöntemine bağlı olarak değişir. Basit kırıklar için alçı veya atel ile tedavi sürecinde fizik tedavi yaklaşık 6-8 hafta sürebilir. Cerrahi müdahale gerektiren durumlarda ise iyileşme süresi 10-12 hafta kadar uzayabilir. Tam hareket kabiliyetinin geri kazanılması ise fizyoterapi sürecine bağlı olarak 3-6 ay sürebilir. Tedavi süreci, hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve rehabilitasyon programına uyumuna göre değişebilir.

Humerusta üst uç kırıklarında omuz ve kol hareketleri kısıtlanır. Kırığın türüne ve ciddiyetine bağlı olarak, hasta kolu hareket ettirememe, omuzu döndürme ve kaldırma gibi temel hareketleri yapmakta zorluk çekebilir.

Tibial plato kırığı sonrası ayağa kalkma süresi, kırığın tipine, kaynama durumuna ve doktorun önerilerine bağlı olarak değişir. Genellikle, cerrahi müdahaleden sonra 1 hafta içinde koltuk değnekleri yardımıyla mobilizasyon sağlanır. Tam yük vermeye ise 12. haftanın sonunda başlanması ve 20. haftada her iki koltuk değneğinden kurtulunması tavsiye edilir. Tedavi süreci boyunca doktorunuzun talimatlarına uymanız önemlidir.

Tibial üst uç kırığında uzun bacak alçısı kullanılır.

Humerus üst uç kırığı sonrası fizik tedavi süresi, 3 ila 6 ay arasında değişebilir. Bu süre, tedavi yöntemine ve kırığın ciddiyetine bağlı olarak değişir.

Pott kırığı, ayak bileğinin hemen üstünde, hem tibia hem de fibula'yı etkileyen sık görülen bir kemik kırığıdır. Bu tür bir kırık, genellikle alt bacağın travması sonucu ortaya çıkar ve yüksekten düşme, araba kazası veya güçlü darbeler gibi durumlarda meydana gelebilir. Pott kırığının belirtileri arasında yaralanma bölgesinde şiddetli ağrı, şişlik ve hareket kaybı yer alır. Teşhis ve tedavi için derhal bir doktora başvurulmalıdır.

Yaş ağaç kırığı, kemik korteksi ve ilişkili periosteumun yaralandığı tamamlanmamış bir kırık türüdür ve genellikle tehlikeli değildir. Ancak, bu tür kırıklar düzgün bir şekilde iyileşmezse, hiza bozukluğuna ve kolun hareket kabiliyetinin kısıtlanmasına yol açabilir. Yaş ağaç kırığı şüphesi durumunda, kesin teşhis ve uygun tedavi için bir doktora başvurmak önemlidir.

Atel ve splint arasındaki temel fark, uygulama şekli ve sunduğu hareketsizlik derecesidir. Atel, yaralı vücut kısmının hareketsizleştirilmesine yardımcı olmak için kullanılan, genellikle kemik kırıklarına odaklanan bir tür ortopedik destektir. Splint ise daha az sert olup, kısmi hareketsizlik sunar.

Atel ve turnike arasındaki farklar şunlardır: 1. Atel: Kırık kemiklerin sabitlenmesi için kullanılır. 2. Turnike: Kol ve bacaktaki büyük kanamaların durdurulması için uygulanır.

Tibia kırığı sonrası yük verme süresi genellikle 12-20 hafta arasında değişir. Kırığın uygun pozisyona getirilmesinden sonra, 6-8 hafta sonra kaynama bulguları gözlemlenirse, diz eklemini hareket ettirecek şekilde yük vermeye geçilir. Yük verme süreci, kırığın tipine, cerrahi yönteme ve ek lezyonların durumuna göre değişebilir. Kesin tedavi planı için bir ortopedi uzmanına danışılması önerilir.

Stres kırığı durumunda 6-8 hafta boyunca istirahat edilmesi önerilir.

Lisfranc kırığı tehlikeli olabilir çünkü tedavi edilmediğinde uzun vadeli sakatlıklara yol açabilir. Bu yaralanma, orta ayak ekleminin instabilitesine ve kronik artrite neden olabilir. Lisfranc kırığından şüphelenildiğinde, derhal bir ortopedi uzmanına başvurulmalıdır.

Metakarpal kemik kırığı, eldeki metakarpal kemiklerden birinin kırılması durumudur. Kırığın nedenleri arasında genellikle düşme, doğrudan darbe veya aşırı kullanım yer alır. Belirtileri arasında ise ağrı, şişlik, morarma, hareket kısıtlılığı ve deformite bulunur. Tedavi yöntemleri kırığın türüne ve ciddiyetine göre değişir ve şunları içerebilir: - İmmobilizasyon: Kırık bölgenin hareket etmesini engellemek için alçı veya atel kullanımı. - Ağrı yönetimi: Ağrıyı azaltmak için ağrı kesicilerin kullanımı. - Cerrahi müdahale: Kırık parçalarının düzgün hizalanmadığı durumlarda gerekebilir. Metakarpal kemik kırığı teşhisi ve tedavisi için bir sağlık merkezine başvurmak önemlidir.

Tibial (kaval kemiği) kırığında fizik tedavi süreci, genellikle 6 ila 12 hafta arasında sürer. Bu süre, kırığın tipine, ciddiyetine, hastanın yaşına ve sağlık durumuna göre değişebilir.

Colles kırığı, tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara yol açabilecek tehlikeli bir durumdur. Bu kırığın tehlikeleri arasında: - kaynamama veya yanlış kaynama; - hareket kısıtlılığı ve fonksiyonel kayıplar; - özellikle yaşlı yetişkinlerde sertlik ve kronik ağrı. Colles kırığından şüphelenildiğinde, doğru teşhis ve uygun tedavi için bir sağlık uzmanına başvurmak önemlidir.

Sarmiento ortezi, humerus kırıklarında ameliyat sonrası ve alçı atel uygulamasından sonra stabilizasyon amacı ile kullanılır. Bu ortez, omuz rotasyonunu izin verir fakat gerektiğinde kısıtlayabilir ve dirseğin fleksiyon ve ekstansiyon hareketine izin verir.

Trimalleolar ve Cotton kırıkları aynı şeyi ifade eder. Tanım olarak bu kırık, ayak bileğinde tibia ve fibula malleollerine ek olarak tibianın arka kısmında yer alan kama şeklindeki parçanın da kırıldığı durumu ifade eder. Tedavi açısından ise trimalleolar (Cotton) kırıklarının diğer ayak bileği kırıklarına göre daha sık cerrahi müdahale gerektirdiği belirtilmektedir.

Mortise grafisinde tibiofibüler eklem kırıkları ve 5. metatarsal kemiğin tabanı kırıkları görülebilir.

Skafoid kırığı sonrası verilecek rapor süresi, yapılan işe bağlı olarak değişir. Eğer rapor okul için alınacaksa, süre bir ay kadar olabilir. Eğer bilek, yapılan işte etkin bir şekilde kullanılıyorsa, en az iki-üç ay rapor verilmesi gerekebilir. Rapor süresi kesin olarak belirlenmek için, bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Proksimal falanks kırığının iyileşme süresi ortalama 4-6 hafta arasındadır.