Kalkınma

ATAA Derneği, insani yardım ve kalkınma çalışmaları alanında faaliyet gösteren bir kuruluştur. Yaptığı işler arasında: - Barınma: Göçmenlerin barınma sorunlarını çözmek için konut siteleri inşa etmek ve altyapı çalışmaları yapmak. - Koruma: Toplumsal cinsiyete dayalı şiddete maruz kalan gruplara psikolojik ve sosyal destek sağlamak. - Gıda Güvenliği: Tarım ve hayvancılık projeleri ile ihtiyaç sahiplerine sabit bir gelir kaynağı yaratmak ve gıdaya erişimlerini kolaylaştırmak. - Sağlık: Sağlık hizmetlerine ulaşamayan kişilerin sağlık hizmetlerine erişimini kolaylaştırmak ve sağlık kadrolarının yeterliliğine katkıda bulunmak. - Eğitim: Okul inşası ve onarımı, eğitim çalışmalarının desteklenmesi ve uzaktan eğitim modellerinin geliştirilmesi yoluyla eğitime ulaşımı kolaylaştırmak.

FKA kısaltmasının açılımı "Fırat Kalkınma Ajansı"dır.

MRD Grup farklı alanlarda faaliyet gösteren üç bağlı kuruluştan oluşmaktadır: 1. Yenilikçi Kalkınma Girişimleri (IDI). 2. Diplomatik Köprü. 3. Diversongs. Ayrıca, The MRD Group adında başka bir şirket daha bulunmaktadır ve bu şirket inşaat, yıkım, beton kırma, geri dönüşüm, iyileştirme ve çevre mühendisliği hizmetleri sunmaktadır.

Türkiye'nin raporu, CSW (Boğaziçi Üniversitesi) tarafından değerlendirilen 2024 Sürdürülebilir Kalkınma Raporu'nda 72. sırada yer alarak olumlu bir şekilde değerlendirildi. Raporda, Türkiye'nin Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları'na ulaşma yolunda ilerleme kaydettiği, ancak bu hedeflerin büyük bir kısmında ilerlemenin sınırlı veya tersine dönmüş olduğu belirtildi.

G5 Sahel, Batı Afrika'da güvenlik ve kalkınma konularında bölgesel işbirliğini koordine etmek amacıyla kurulmuş bir kurumdur. Görevleri şunlardır: 1. Savunma ve güvenlik: Terörizm ve organize suçla mücadele etmek. 2. Dayanıklılık ve insan gelişimi: Sosyal ve ekonomik kalkınmayı desteklemek. 3. Altyapı: Ulaşım ve iletişim gibi alanlarda altyapı projeleri geliştirmek. 4. Yönetim: Üye ülkeler arasında iyi yönetişimi teşvik etmek. Ayrıca, G5 Sahel Joint Task Force adlı bir ortak görev gücü kurarak, sınır ötesi terörizmle daha etkin bir şekilde mücadele etmektedir.

Birleşmiş Milletler (BM), barış için çeşitli çalışmalar yürütmektedir: 1. Diplomatik Çabalar: BM Güvenlik Konseyi, uluslararası krizleri çözmek ve barışı sağlamak için diplomatik çabaları koordine eder. 2. Barış Gücü Misyonları: Çatışma bölgelerinde barışı sağlamak, sivil halkı korumak ve insani yardım sağlamak amacıyla barış gücü misyonları oluşturulur. 3. İnsani Yardım ve Kalkınma Projeleri: Çatışma bölgelerindeki insanların temel ihtiyaçlarını karşılamak ve uzun vadeli kalkınma hedeflerine ulaşmak için projeler yürütülür. 4. İnsan Hakları ve Adalet Projeleri: İnsan haklarının korunması ve adaletin sağlanması yoluyla barışın teşvik edilmesi hedeflenir. 5. Terörle Mücadele: BM, nükleer silahlanmayı engellemek, kara mayınlarının kullanımını sınırlamak ve terörle mücadele etmek için çalışır.

Sanatçılar, bir ülkenin kalkınmasında önemli bir rol oynar çünkü kültürel, toplumsal ve ekonomik açıdan çeşitli katkılarda bulunurlar: 1. Kültürel Zenginlik ve Kimlik: Sanat, toplumun kültürel mirasını koruyarak milli kimliği güçlendirir. 2. Toplumsal Farkındalık: Sanatçılar, toplumsal meselelere dikkat çekerek farkındalık yaratır ve sosyal değişimi teşvik eder. 3. Ekonomik Kalkınma: Sanat sektörü, turizm ve yaratıcı endüstriler aracılığıyla ekonomik gelir sağlar, istihdamı artırır. 4. Eğitim ve Bilinçlenme: Sanat eğitimi, bireylerin estetik duygularını geliştirir, yaratıcı düşünme yetisini artırır ve disiplin kazandırır. 5. Uluslararası Tanıtım: Sanatçılar, uluslararası platformlarda ülkelerini temsil eder ve tanıtır, global prestiji artırır.

Bölgesel kalkınma stratejileri, bölgelerin ekonomik, sosyal ve çevresel gelişimini hedefleyen çeşitli politikaları içerir. İşte bazı temel stratejiler: 1. Altyapı Yatırımları: Yol, su, elektrik, internet gibi temel hizmetlerin erişilebilir olması, hem mevcut işletmelerin verimliliğini artırır hem de yeni yatırımları çeker. 2. Eğitim ve İnsan Kaynakları Gelişimi: Nitelikli iş gücü yetiştirmek için eğitim reformları ve mesleki eğitim programları uygulanır. 3. Yenilikçilik ve Teknoloji: Yerel işletmelerin inovasyon kapasitelerinin artırılması, teknoloji parkları ve kuluçka merkezleri gibi stratejilerle desteklenir. 4. Turizm ve Kültürel Mirasın Korunması: Turizm, birçok bölge için önemli bir gelir kaynağıdır ve tarihi ve kültürel mirasın korunması bu sektörü canlandırır. 5. Sürdürülebilirlik ve Çevresel Yönetim: Enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş, çevre dostu teknolojiler teşvik edilir. 6. Kamu-Özel Sektör İşbirlikleri: Kamu ve özel sektörün işbirliği yapması, bölgesel kalkınma projelerinin başarıya ulaşmasında kritik bir rol oynar. 7. Bölgesel Markalaşma: Bölgelerin kendine özgü ürün ve hizmetlerini öne çıkararak markalaşması, ekonomik kalkınma için etkili bir stratejidir.

SDGs (Sustainable Development Goals) ve MDGs (Millennium Development Goals), Birleşmiş Milletler tarafından geliştirilen iki farklı kalkınma hedefidir. MDGs, 2000 yılında belirlenmiş ve 2015 yılına kadar geçerli olmuştur. SDGs, 2015 yılında MDGs'nin yerini almış ve 2030 yılına kadar geçerli olacak şekilde belirlenmiştir.

SDG kısaltmasının açılımı "Sustainable Development Goals" yani "Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları"dır.

Sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması yapmak için çeşitli yöntemler ve göstergeler kullanılır. Bu yöntemler genellikle çok değişkenli istatistiksel analizler üzerine kuruludur. Başlıca adımlar ve göstergeler şunlardır: 1. Gösterge Seçimi: Ekonomik ve sosyal alanlardan seçilen göstergeler belirlenir. 2. Veri Toplama: Seçilen göstergeler için veriler toplanır ve standartlaştırılır. 3. Analiz Yöntemi: Temel Bileşenler Analizi (TBA) veya Güçlü Temel Bileşenler Analizi (GTBA) gibi yöntemler kullanılarak veriler analiz edilir. 4. Sıralama ve Kademelendirme: İller veya bölgeler, elde edilen endekslere göre sıralanır ve gelişmişlik kademelerine ayrılır. Örnek bir sıralama için Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın İnsani Gelişme Endeksi (İGE) kullanılabilir.

Eğitimin ekonomik işlevleri şunlardır: 1. Nitelikli İnsan Gücü Yetiştirme: Eğitim, ekonominin ihtiyaç duyduğu nitelikli insan gücünü yetiştirir. 2. Üretim ve Tüketim: Eğitim, üretim için gerekli bilgi birikimini sağlar ve bu birikimi ekonomiye sunarak üretim teknolojisine dönüştürür. 3. Yenilik ve Teknoloji: Eğitim, bilimsel araştırma tekniklerini geliştirerek yeniliklerin meydana getirilmesine katkıda bulunur ve teknolojik gelişmeye teşvik eder. 4. Gelir Dağılımı: Eğitim, gelir dağılımını düzenler ve bireylerin daha yüksek gelir elde etmelerini sağlar.

SKA (Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları), Birleşmiş Milletler tarafından 2030 yılına kadar ulaşılması amaçlanan 17 evrensel hedeften oluşan bir eylem çağrısıdır. Bu hedefler, sosyal, kültürel ve ekolojik meselelerin çözümüne odaklanarak: yoksulluğun sona erdirilmesi; açlığın bitirilmesi ve gıda güvenliğinin sağlanması; sağlıklı yaşam koşullarının teşvik edilmesi; nitelikli eğitimin erişilebilir hale getirilmesi; toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması; temiz su ve sanitasyona erişimin güvence altına alınması; sürdürülebilir ekonomik büyümenin desteklenmesi; iklim eylemi için acil önlemlerin alınması; deniz ve su altı yaşamının korunması; barışçıl ve kapsayıcı toplumların teşvik edilmesi gibi konuları kapsar.

Martha Nussbaum'un "Yapabilirlikler Yaklaşımı", insan hayatının ve çabalarının karmaşıklığına yanıt veren, yeni bir kuramsal paradigmadır. Bu yaklaşıma göre, kalkınma ve değerlendirme kriterleri, bireylerin sahip oldukları gelir ve zenginlik yerine, bu gelir ve zenginliğin onların değer verdikleri işlevleri gerçekleştirmelerinde ne derece özgür olduklarına odaklanmalıdır. Yapabilirlikler yaklaşımının temel ilkeleri: - İnsan haysiyeti: Her birey için değerli olan ve anayasal bir düzenlemenin ruhunu oluşturması gereken işlevler. - On temel yapabilirlik: Nussbaum, hükümetleri, bireyleri bu temel yapabilirlikleri gerçekleştirme özgürlüklerini garanti etmekle yükümlü tutar. Bu yaklaşım, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından ülkelerin kalkınma performanslarını değerlendirmelerinde temel ölçüt olarak ele alınmaktadır.

Alt bölge kırsal kalkınma planı, kırsal alanların ekonomik, sosyal ve çevresel boyutlarıyla daha etkin bir şekilde analiz edilmesi ve kalkınmanın sağlanması için hazırlanan bölgesel kalkınma stratejileridir. Bu planlar genellikle şu konuları içerir: - Tarım ve gıda sektörlerinin geliştirilmesi: Verimlilik ve ürün kalitesinin artırılması, tarım-sanayi ilişkilerinin güçlendirilmesi. - Altyapı iyileştirmeleri: Ulaşım, su ve enerji altyapısının geliştirilmesi, haberleşme ve bilgi teknolojileri hizmetlerinin yaygınlaştırılması. - Çevresel sürdürülebilirlik: Doğal kaynakların korunması, çevre yönetimi ve atık bertarafı. - Kırsal yerleşimlerin planlanması: Afet risklerinin azaltılması, güvenli yerleşim koşullarının temin edilmesi. - Yenilikçi kalkınma modelleri: Kırsal girişimciliğin teşvik edilmesi, kırsal ekonominin çeşitlendirilmesi.

20 Aralık, Uluslararası İnsani Dayanışma Günü olarak belirlenmiştir çünkü bu gün, dayanışmanın insan hakları, barış ve kalkınma gibi evrensel değerlerin temel bir unsuru olduğunu vurgulamak amacıyla Birleşmiş Milletler (BM) tarafından ilan edilmiştir. Bu özel günün diğer amaçları arasında: - Çeşitlilik içindeki birliği kutlamak; - Hükümetlerin uluslararası anlaşmalara yönelik taahhütlerine saygı göstermek; - Yoksulluğun ortadan kaldırılması da dahil olmak üzere Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ulaşılması için dayanışmayı teşvik etmek yer almaktadır.

Doğu Anadolu'nun kalkınmasında etkili olan bazı projeler şunlardır: 1. Doğu Anadolu Projesi (DAP) Bölge Kalkınma İdaresi Projeleri: Bu projeler arasında Küçük Ölçekli Tarımsal Sulama Projesi, Hayvancılık Altyapısının Geliştirilmesi Projesi ve Bitkisel Üretim Altyapısının Geliştirilmesi Projesi öne çıkmaktadır. 2. Okuma Kültürünün Geliştirilmesi Projesi: Bölgedeki okuma alışkanlıklarını artırmayı hedefler ve semt kütüphaneleri kurulmasını içerir. 3. Tarihi Kent Bölgelerinin Canlandırılması Projesi: Tarihi ve kültürel mirasın korunması ve canlandırılması amacıyla restorasyon ve yenileme çalışmaları yapılır. 4. Yenilenebilir Enerji Projeleri: Biyogaz, güneş ve rüzgar enerjisi gibi sürdürülebilir enerji projelerinin desteklenmesi. Bu projeler, bölgenin ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasını destekleyerek sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşılmasına katkı sağlamaktadır.

Bir yeri abad etmek için yapılması gerekenler şunlardır: 1. Sürdürülebilir Kalkınma Planları: Şehir planlamacıları, mimarlar, mühendisler ve ekonomistler tarafından hazırlanan bütüncül stratejiler uygulanmalıdır. 2. Ekonomik Faaliyetlerin İstikrarı: Ekonomik faaliyetlerin istikrarlı ve sürekli olması, bölgenin gelişimine katkı sağlar. 3. Kaynakların Verimli Kullanımı: Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı, atık yönetimi ve çevre dostu endüstriyel süreçler önemlidir. 4. Sosyal Refahın Artırılması: İnsanların eğitim, sağlık, barınma gibi temel ihtiyaçlarının karşılanması gereklidir. 5. Yerel Halkın Katılımı: Halkın ihtiyaçları, beklentileri ve talepleri dikkate alınarak projeler hazırlanmalı ve yerel halkın onayı alınmalıdır. Bu adımlar, bir yerin kalıcı ve gelişmiş bir yerleşim birimi olmasını sağlar.

Birleşmiş Milletler'e (BM) bağlı kuruluşlar şunlardır: 1. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO). 2. Eğitim Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO). 3. Gıda ve Tarım Örgütü (FAO). 4. Dünya Sağlık Örgütü (WHO). 5. Çocuk Fonu (UNICEF). 6. Uluslararası Para Fonu (IMF). 7. Uluslararası Bayındırlık ve Kalkınma Bankası (IBRD). Bu kuruluşların detaylı bilgilerine ve görev tanımlarına PDF formatında ulaşmak için Birleşmiş Milletler'in resmi web sitesini ziyaret edebilirsiniz.

Kalkınma hızı, belirli iki tarih arasında ekonomideki büyüme veya gelişme durumunu ölçen bir göstergedir. Hesaplama formülü şu şekildedir: Kalkınma Hızı = (Cari Dönem GSYİH - Önceki Dönem GSYİH) / Önceki Dönem GSYİH x 100. Burada GSYİH, bir ülkenin belirli bir dönemde ürettiği mal ve hizmetlerin toplam piyasa değerini ifade eder. Ayrıca, kalkınma hızının hesaplanmasında Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) da kullanılabilir.