Jeoteknik

Zemin etüdünü inşaat firmaları doğrudan yapmaz, bu çalışmayı uzman jeoteknik mühendisler ve jeologlar yürütür.

Jeoteknikte "ambar" terimi, genellikle doğrudan bir anlam taşımaz. Ancak, genel anlamda "ambar", malların geçici olarak depolandığı yer anlamına gelir geçici olarak saklandığı alanları ifade edebilir. Jeoteknik hizmetler ise, yeraltı ve yerüstü yapılarda zemin ile ilgili problemlerin çözümünde uygulanan mühendislik çalışmalarıdır.

Likit limit cihazı, zemin numunesinin nem yüzdesiyle, örnekte açılan oluğu kapamaya gerekli vuruş sayısı arasındaki ilişkiyi değerlendirmek için kullanılan bir cihazdır. Bu cihaz, killi zeminin plastikten sıvı hale geçmesini belirler ve elde edilen sonuçlar zemin sınıflandırması için kullanılır. İki ana türü vardır: 1. Manuel likit limit cihazı: El ile çalıştırılır ve krank kam kolu mekanizması ile çalışır. 2. Motorlu likit limit cihazı: Otomatik olarak çalışır ve daha yüksek hassasiyetle eşit dağılımlı test sonuçları verir.

"Zeminizmir" iki farklı bağlamda değerlendirilebilir: 1. Gama Zemin Sondaj Mühendislik: Bu firma, zemin etüdü, sondaj ve jeoteknik mühendislik hizmetleri sunmaktadır. 2. Zemin Restoran: Bu işletme, Meksika sokak kültürüne ait tortilla tabanlı yemekler sunmaktadır.

Denizli'de harita ve mühendislik hizmetleri sunan firmalar, çeşitli alanlarda faaliyet göstererek önemli görevler üstlenirler: Haritalama ve ölçüm hizmetleri: Arazi ve altyapı unsurlarının doğru bir şekilde haritalanması ve ölçülmesi, inşaat projeleri için gerekli verilerin elde edilmesi. İmar ve planlama: Yeni projelerin planlanması ve mevcut yapıların değerlendirilmesi, şehrin büyüme ve gelişme stratejilerinin belirlenmesi. Jeoteknik ve zemin etüdü: İnşaat projelerinde zeminin fiziksel ve mekanik özelliklerinin analiz edilmesi, projelerin zemin koşullarına uygun bir şekilde tasarlanması. Uydu görüntüleme ve uzaktan algılama: Uydu teknolojisi ve uzaktan algılama yöntemleri ile arazi analizleri, orman envanterleri, su kaynaklarının izlenmesi gibi çalışmaların gerçekleştirilmesi. Ayrıca, harita teknikerleri de Denizli'de çeşitli görevler üstlenirler, bunlar arasında: Topografik, jeodezik ve fotogrametrik verilerin toplanması ve analiz edilmesi. Coğrafi bilgi sistemleri (GIS) yazılımlarını kullanarak mekansal analizler yapılması. Verilerin bilgisayar ortamına aktarılması, veri tabanlarının yönetimi ve analiz sonuçlarının görselleştirilmesi.

Köy evinde temelin kaç metre derinlikte olması gerektiği, zeminin türü, taşıma kapasitesi, don derinliği ve yer altı su seviyesi gibi faktörlere bağlıdır. Genel olarak, temel derinliği 1 metreyi geçmez ve bu, alt toprağın kilden oluştuğu durumlar için geçerlidir. En doğru sonucu almak için, bir jeoteknik mühendislik firmasına danışılması önerilir.

Geosan adlı iki farklı şirket bulunmaktadır: 1. Geosan Doğal Kaynaklar ve Hammaddeler İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi: Bu şirket, jeoloji, jeofizik ve jeoteknik mühendisliği alanlarında hizmet vermektedir. 2. Geosan (Environmental Services): Bu şirket ise çevresel danışmanlık hizmetleri sunmaktadır.

SETAN Mühendislik Limited Şirketi, mühendislik ve danışmanlık hizmetleri sunan bir firmadır. Faaliyet alanları: - Barajlar ve hidroelektrik santraller; - Tüneller; - Su temini, su iletimi ve arıtma tesisleri; - Pompa istasyonları; - Sulama ve drenaj; - Endüstriyel tesisler; - Jeoteknik, elektro-mekanik ve çevre konuları. SETAN, master plan ve planlama çalışmaları, kesin ve uygulama projeleri, inşaat kontrollüğü hizmetleri de vermektedir.

Jet grout zemin iyileştirme, zeminin yüksek basınçlı çimento şerbeti (grout) enjeksiyonu ile yerinde stabilize edilmesini sağlayan bir yöntemdir. Uygulama aşamaları: 1. Delgi: Özel jet grout makineleri ile zemin istenen derinliğe kadar sondajla delinir. 2. Enjeksiyon: Çimento şerbeti yüksek basınçla enjekte edilirken, makine yavaş yavaş yukarı doğru çekilir ve döndürülür. 3. Sertleşme: Enjekte edilen karışım zamanla priz alarak, zeminde yüksek dayanımlı bir yapı meydana getirir. Kullanım alanları: Yumuşak ve zayıf zeminlerin güçlendirilmesi, su geçirimsiz bariyer oluşturulması, temel altı iyileştirmeleri, tünel inşaatlarında yüzey sabitleme, şev stabilitesi sağlanması ve deprem güçlendirme projeleridir. Avantajları: Zemin özelliğinden bağımsız olarak uygulanabilir, yüksek dayanım sağlar, su izolasyonu sunar, titreşimsizdir ve dar alanlarda kolaylıkla uygulanabilir. Dezavantajları: Yüksek maliyetlidir, uzmanlık gerektirir ve yanlış uygulamalarda çevreye şerbet dağılımı riski vardır.

3D Mohr's Circle yararlıdır çünkü üç boyutlu gerilme durumlarını görselleştirmek ve analiz etmek için kullanılır. Bu, mühendislerin aşağıdaki alanlarda bilgi edinmelerine yardımcı olur: Yapı tasarımı: Betonarme yapıların deformasyon ve gerilme desenlerini tahmin etmek. Malzeme bilimi: Malzemelerin başarısızlık analizinde gerilme-şekil değiştirme davranışını incelemek. Jeoteknik mühendislik: Toprak yapılarının tepkisini karmaşık yükleme senaryolarında tahmin etmek. Havacılık mühendisliği: Uçak yapılarındaki çok eksenli gerilmeleri araştırmak. Diğer alanlar: Otomobil endüstrisi, deniz mimarisi, köprü tasarımı ve jeolojik olayların öngörülmesi gibi alanlarda da kullanılır.

Sıkışma indisi (Cc), ödometre deneyinden elde edilen boşluk oranı - logaritmik efektif gerilme eğrisinin eğimi olarak hesaplanır. Hesaplama için gerekli olan bazı bağımsız değişkenler: - likit limit (wL); - doğal su muhtevası (wn); - plastisite indisi (Ip); - doğal birim hacim ağırlık (ρn); - boşluk oranı (e0); - doğal efektif gerilme (σ´). Hesaplama yöntemleri arasında istatistiksel analiz ve yapay zeka yöntemleri (Bulanık Mantık ve Yapay Sinir Ağları) bulunmaktadır.

Bayrampaşa'da zemin etüdü yapmak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Ön Hazırlık ve Veri Toplama: Mevcut belgeler incelenir, arazinin tarihi araştırılır ve ilk gözlem yapılır. 2. Saha Çalışmaları: Jeoteknik sondajlar yapılır, standart penetrasyon testi (SPT) ve konik penetrasyon testi (CPT) uygulanır, yeraltı suyu seviyesi belirlenir. 3. Laboratuvar Analizleri: Saha çalışmalarından alınan numuneler laboratuvara gönderilir ve zemin mekaniği testleri ile kimyasal analizler yapılır. 4. Sonuçların Değerlendirilmesi ve Raporlama: Toplanan veriler ışığında, projenin temel tasarımı için gerekli hesaplamalar yapılır ve bir zemin etüdü raporu hazırlanır. Bu süreçte, uzman bir mühendislik firmasıyla çalışmak önemlidir.

Jeolojik ve jeoteknik etüt sözleşmesi, aşağıdaki konuları kapsar: 1. Zemin Araştırmaları: Yapının temel ve statik hesaplarının yapılabilmesi için zemin araştırma verileri ve geoteknik değerlendirmeleri. 2. Etüt Planlaması: Ön bilgilerin toplanması, saha ön incelemesi yapılması ve toplanan bilgilerin değerlendirilmesi. 3. Arazi Çalışmaları: Topoğrafik durumun belirlenmesi, komşu yapıların incelenmesi, araştırma çukurları açılması ve gerekirse jeofizik araştırmalar. 4. Laboratuvar Deneyleri: Temel sondaj kuyusu ve arazi örneklerinden alınan numuneler üzerinde yapılan deneyler. 5. Rapor Hazırlama: Etüt sonuçlarına göre zemin ve temel etüt raporunun hazırlanması ve imzalanması. Bu çalışmalar, yeni inşa edilecek yapılar ve mevcut binaların değerlendirilmesi, riskli yapı tespiti ve güçlendirilmesi süreçlerinde gereklidir.

Jeoteknik ve zemin etüdü kavramları birbirine çok yakındır, ancak aynı şeyi ifade etmezler. Zemin etüdü, belirli bir arazide zeminin jeolojik, jeoteknik ve hidrolik özelliklerini detaylı bir şekilde inceleyen bir mühendislik çalışmasıdır. Jeoteknik ise, zemin mekaniği, zemin dinamiği ve zemin emniyet gerilmesi hesaplaması gibi çalışmaları içeren daha geniş bir terimdir.

Yarmalarda iki ana kazı yöntemi kullanılır: 1. Tabakalar Halinde Kazı: Yarma kesimi yatay tabakalar biçiminde kazılır. 2. Ortada Künet Açılarak Kazı: Yarmanın bir ucundan veya iki ucundan tabakalar halinde kazı yapılarak, yarmanın ortasından bir künet açılır. Ayrıca, alt galeri ile huni biçiminde kazı yöntemi de derin yarmalarda kullanılabilir.

Jeoteknik firmaları, zemin ve kaya özelliklerinin analizi ve mühendislik çözümleri geliştirilmesi üzerine çalışır. İşte bu firmaların çalışma süreçleri: 1. Proje ve Saha İncelemeleri: Saha ziyaretleri yaparak zemin ve kaya yapılarını değerlendirirler. 2. Laboratuvar ve Arazi Testleri: Zemin ve kaya numuneleri alarak laboratuvarda test ederler. 3. Risk Değerlendirmesi: Deprem riski, şev stabilitesi ve sıvılaşma riski gibi olası tehlikeleri analiz ederler. 4. Çözüm Önerileri: Yapılar için en uygun temel tasarımı ve zemin iyileştirme çözümlerini belirlerler. 5. Jeoteknik Raporlama: Saha ve laboratuvar verilerini derleyerek teknik raporlar hazırlarlar. 6. İnşaat Süreci: İnşaat boyunca saha denetimleri yaparlar ve önerilen önlemlerin uygulanmasını sağlarlar. Bu firmalar, devlet kurumları ve özel sektör firmalarına madencilik, altyapı projeleri ve diğer alanlarda destek sunarlar.

Jeoteknik sözleşme, zemin koşullarıyla ilgili olası hak taleplerinin çözümü için ortak bir jeoteknik baz hattı oluşturmak üzere sözleşme belgelerinin yasal bir parçası olarak hazırlanan rapordur. Bu sözleşme genellikle aşağıdaki konuları kapsar: - Farklı Saha Koşulları (DSC) Maddesi: Zemin koşullarının sözleşmede belirtilenlerden farklı olması durumunda yükleniciye adil tazminat ve inşaat süresi uzatımı sağlar. - Jeoteknik Etüt: Yapı yerlerinin jeolojik ve jeoteknik özelliklerinin belirlenmesi için yapılan incelemeler. - Jeoteknik Tasarım Özet Raporu (GDSR): Tasarım ve inşaat için öngörülen koşullara ilişkin tasarım mühendisinin jeoteknik analizini içerir. Jeoteknik sözleşmeler, projelerin güvenliği ve dayanıklılığı açısından kritik öneme sahiptir.

Harita mühendisleri, Çaycuma'da çeşitli alanlarda görev yapabilirler: 1. Haritalama ve Ölçüm Hizmetleri: Şehirdeki arazi ve altyapı unsurlarının haritalanması ve ölçülmesi, inşaat projeleri için gerekli verilerin elde edilmesi. 2. İmar ve Planlama: Yeni projelerin planlanması ve mevcut yapıların değerlendirilmesi, imar ve kalkınma stratejilerinin belirlenmesi. 3. Jeoteknik ve Zemin Etüdü: İnşaat projelerinde zeminin fiziksel ve mekanik özelliklerinin analiz edilmesi. 4. Uydu Görüntüleme ve Uzaktan Algılama: Uydu teknolojisi kullanarak arazi analizleri, orman envanterleri ve su kaynaklarının izlenmesi. 5. Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS): Veri toplama, analiz ve haritalama işlemleri, mekansal bilgi sistemleri kullanarak planlama ve yönetim desteği. Bu mühendisler ayrıca, kamu ve özel sektörde, madencilik, enerji, ulaşım ve çevre planlaması gibi alanlarda da çalışabilirler.

Jeoteknik etüdü, aşağıdaki mühendislik disiplinlerine mensup mühendisler yapar: 1. Jeofizik mühendisleri: Yeraltının dinamik esneklik direnişleri ve yerin dayanımı gibi çalışmaları yürütür. 2. Jeoloji mühendisleri: Sondajlar, arazi çalışmaları ve zemin-yapı etkileşiminin analizinde kullanılacak temel-zemin çalışmalarını yapar. 3. İnşaat mühendisleri: Zemin mekaniği, zemin dinamiği ve zemin emniyet gerilmesi hesaplamaları gibi çalışmaları gerçekleştirir. Ayrıca, bu tür etütler, Jeoloji Mühendisleri Odası tarafından tescillenen, alanında uzman ve yeterli donanıma sahip mühendislik büroları tarafından da yapılabilir.

Şev stabilitesi, eğimli yüzeylerin kayma potansiyelini hesaplamak için çeşitli yöntemlerle belirlenir. İki ana hesaplama yaklaşımı şunlardır: 1. Limit Denge Yaklaşımı: Bu yöntem, potansiyel bir kayma düzlemi üzerinde yer alan zemin kütlesinin kuvvet ve/veya moment dengesinin sağlandığı kabulünü esas alır. 2. Sonlu Elemanlar Yöntemi: Bu yöntemde, zeminde gerilme-deformasyon davranışı modellenir ve çözümlemede genel olarak sonlu elemanlar metodu kullanılır. Ayrıca, Bishop ve Morgenstern abakları gibi özel yöntemler de efektif gerilmeler cinsinden şev stabilitesi analizine imkan verir.