Jeoteknik

Dumlupınar Üniversitesi'nde zemin etüdü, genellikle jeoteknik mühendisler veya coğrafi bilimciler tarafından aşağıdaki adımlarla gerçekleştirilir: 1. Alan İncelemesi: Projenin yapılacağı alanın genel incelemesi yapılır, arazi haritası incelenir ve topografik veriler toplanır. 2. Zemin Numunesi Toplama: Laboratuvar testleri için zemin numuneleri toplanır. 3. Laboratuvar Testleri: Numuneler, zeminin taşıma kapasitesi, sıkıştırılabilirlik ve drenaj özellikleri gibi parametreleri belirlemek için laboratuvar testlerine tabi tutulur. 4. Zemin Parametrelerinin Belirlenmesi: Laboratuvar testlerinden elde edilen veriler kullanılarak, zeminin mühendislik özellikleri belirlenir. 5. Raporlama: Tüm bu aşamaların sonuçları bir rapor halinde sunulur ve projenin tasarım ve inşaat aşamalarında kullanılır.

Zemin etüdünde yapılan testler, arazi ve laboratuvar olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Arazi testleri şunlardır: - Sondaj çalışmaları: Toprağın farklı derinliklerinden örnekler alınarak zeminin katmanları, taşıma kapasitesi ve diğer özellikleri belirlenir. - Standart Penetrasyon Testi (SPT): Zeminden alınan numunelere farklı sürelerde vuruşlar yapılarak zeminin sertliği veya yumuşaklığı ölçülür. - Persiyometre Deneyi: Basınçlı suyun sondaj içerisine verilmesi ile hacim değişmeleri ölçülür ve kayaç birimleri üzerindeki gerilme değerleri elde edilir. Laboratuvar testleri ise şunlardır: - Elek Analizi: Araziden alınan kayaçların kum, çakıl gibi birimleri eleklerden geçirilerek kayaç birimlerinin tanecik boyutları belirlenir. - Basınç Deneyleri: Kayaç birimleri doğal ortamdakine benzer bir basınç ortamı oluşturularak teste tabi tutulur ve deformasyonlar incelenir. - Yeraltı Suyu Analizi: Su seviyesi, hidrostatik basınç ve kimyasal özellikler değerlendirilir.

Sondajda kullanılan kuleler üç ana kategoriye ayrılır: 1. Jeoteknik Sondaj Kuleleri: Yerin fiziksel ve mekanik özelliklerini ölçmek için kullanılır. 2. Petrol ve Gaz Sondaj Kuleleri: Yer altındaki petrol ve gaz kaynaklarının keşfi ve çıkarılması için kullanılır. 3. Endüstriyel Sondaj Kuleleri: Enerji üretim tesisleri, limanlar veya hava sahası projeleri gibi endüstriyel projelerde kullanılır.

ÖA ve ÖB farklı bağlamlarda farklı anlamlara gelmektedir: 1. ÖA (Önlemli Alan): AFAD Afet Terimleri Sözlüğü'ne göre, doğa kaynaklı afet tehlikeleri ve jeoteknik özellikler nedeniyle yerleşime açılmadan önce yapısal veya yapısal olmayan önlemler alınması gereken alanları ifade eder. 2. ÖB (Özgünlük Belgesi): Kelimler.gen.tr sitesinde, "ÖB" kelimesinin "özgünlük belgesi" anlamına geldiği belirtilmiştir. 3. ÖS ve ÖÖ: Twitter'da kullanılan bu kısaltmalar, "Öğleden Önce" (ÖS) ve "Öğleden Sonra" (ÖÖ) anlamlarına gelir ve tarih belirtmek için kullanılır.

ÖA iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. AFAD Afet Terimleri Sözlüğü'ne göre: Önlemli Alan (ÖA), doğa kaynaklı afet tehlikeleri ve arazinin jeoteknik özellikleri nedeniyle yerleşime açılmadan önce yapısal veya yapısal olmayan önlemler alınmasını gerektiren alanı ifade eder. Bu alanlar altı başlık altında değerlendirilir: - Önlemli Alan 1 (ÖA-1): Deprem tehlikesi açısından önlemli alanlar. - Önlemli Alan 2 (ÖA-2): Kütle hareketleri tehlikeleri ve yüksek eğim açısından önlemli alanlar. - Önlemli Alan 3 (ÖA-3): Su baskını açısından önlem alınabilecek alanlar. - Önlemli Alan 4 (ÖA-4): Çığ düşmesi açısından önlem alınabilecek alanlar. - Önlemli Alan 5 (ÖA-5): Mühendislik problemleri açısından (şişme, oturma, taşıma gücü vb.) önlem alınabilecek alanlar. - Önlemli Alan 6 (ÖA-6): Diğer tehlikeler açısından (karstlaşma, tıbbi jeoloji vb.) önlem alınabilecek alanlar. 2. İmar planı bağlamında: Özel Amaçlı İmar Planı (ÖA), belirli bir amaca yönelik olarak hazırlanan ve uygulanan bir imar planı türünü ifade eder.

Gür Mühendislik şirketi, zemin etüt sondajları, imar planına esas jeoteknik etütler, arıtma sahaları, terfi merkezi yerleri, su deposu yerleri, kanalizasyon ve içme suyu hatları projeleri gibi hizmetler sunmaktadır. Ayrıca şirketin faaliyet alanları arasında baraj ve sulama yapıları projeleri, jeolojik ve mühendislik jeolojisi harita yapımı, müşavirlik hizmetleri de bulunmaktadır.

Ground Penetrating Radar (GPR), yeraltındaki nesneleri ve yapıları tespit etmek ve görüntülemek için kullanılan bir teknolojidir. GPR'nin başlıca kullanım alanları: - İnşaat mühendisliği ve inşaat: Boru, kablo ve kanal gibi yeraltı tesislerinin tespiti, temel yapıların değerlendirilmesi. - Arkeoloji: Tarihi yapıların, mezarların ve kalıntıların yeraltında haritalanması. - Çevre mühendisliği: Yeraltı su seviyelerinin ve toprak yapısının incelenmesi, kirlilik tespitleri. - Güvenlik ve askeri: Mayın ve patlayıcı tespiti. GPR, yüksek çözünürlüklü görüntüler sunarak, geleneksel yöntemlerin ulaşamayacağı değerli bilgiler sağlar ve kazı yapmadan derinlemesine araştırmalar yapılmasına olanak tanır.

Sondajda beş ana çeşit bulunmaktadır: 1. Petrol Sondajları. 2. Su Sondajları. 3. Temel Sondajlar. 4. Maden Sondajları. 5. Enerji Sondajları.

GPR (Ground Penetrating Radar), yeraltı yapılarını ve malzemelerini müdahalesiz olarak inceleme yeteneğine sahip bir yöntemdir. GPR'nin yaptığı işler şunlardır: - İnşaat mühendisliği ve inşaat: Boru, kablo ve kanal gibi yer altı tesislerinin tespit edilmesi, kaplama kalınlığının değerlendirilmesi ve yol altındaki boşlukların veya anormalliklerin belirlenmesi. - Arkeoloji: Tarihi bağlamı bozmadan arkeolojik alanların keşfedilmesi ve haritalanması, gömülü eserlerin ve antik yapıların bulunması. - Çevre ve jeoteknik araştırmalar: Yeraltı suyu tablolarının belirlenmesi, gömülü kirletici maddelerin veya atıkların tespiti. - Askeri ve savunma: Gömülü patlayıcıların, yer altı sığınaklarının ve tünellerin yerinin tespit edilmesi. - Diğer alanlar: Adli soruşturmalar, kayak pisti yönetimi ve çığ tahmini gibi alanlarda da kullanılır.

Jeoteknik çalışmalarda yapılan sözleşmeler şunlardır: 1. Yapım İşleri Genel Şartnamesi: Jeoteknik çalışmaların yapım işlerini düzenleyen temel sözleşmedir. 2. Jeoteknik Etüt Şartnamesi: Jeoteknik etütlerin kapsamını, planlamasını, projelendirilmesini ve uygulama esaslarını belirleyen şartnamedir. 3. Farklı Saha Koşulları (DSC) Sözleşmesi: Zemin koşullarının sözleşmede belirtilenlerden farklı olması durumunda yükleniciye ek iş ve süre tazminatı sağlayan bir sözleşmedir. Ayrıca, jeoteknik çalışmalarda İdare ile yüklenici arasında proje bazlı özel sözleşmeler de yapılabilir.

SPT (Standart Penetrasyon Testi) ile sıvılaşma analizi şu adımlarla yapılır: 1. Veri Girişi: Enerji oranı, kuyu çapı, numune alma yöntemi, tij boyu ve enerji oranı katsayısı gibi değerler programa girilir. 2. Zemin Özellikleri: En fazla 3 tabakalı zemin modellenerek, her tabakanın doğal birim hacim ağırlığı, doygun birim hacim ağırlığı ve ilgili tabaka kalınlıkları girilir. 3. Deprem Büyüklüğü: Analiz, deprem büyüklüğünün 7.5 olması durumuna göre yapılır, farklı bir değer girilmesi gerekiyorsa ilgili bölüme eklenir. 4. Hesaplama: Tüm veriler girildikten sonra analiz başlatılır ve belirtilen derinlikte zeminin sıvılaşma durumu tespit edilir. 5. Sonuçların Yazdırılması: Analiz sonuçları hem excele hem de text dosyasına yazdırılabilir.

Keller ismi iki farklı bağlamda kullanılmaktadır: 1. Helen Keller: Amerikalı kör ve sağır eğitimci, yazar ve aktivisttir. Keller'in yaptığı işler arasında: - Eğitim ve İletişim: Anne Sullivan ile çalışarak iletişim kurmayı öğrenmiş ve bu alanda çığır açıcı yöntemler geliştirmiştir. - Edebiyat: Otobiyografisi "The Story of My Life" ve diğer eserleri ile tanınmıştır. - Advocacy: Deaf and blind topluluklarının hakları için savunuculuk yapmış, çeşitli organizasyonlar kurmuştur. 2. Keller Group: Londra merkezli, bağımsız bir geoteknik çözüm uzmanı şirketidir. Keller'in yaptığı işler arasında: - İnşaat Hizmetleri: Endüstriyel, ticari ve konut projelerinden altyapı inşaatına kadar geniş bir yelpazede hizmet vermektedir. - Jeoteknik Çözümler: Zemin iyileştirme, kazık işleri, diyafram duvarları gibi jeoteknik zorlukları çözmektedir.

Raylı sistem zemin etüdü, aşağıdaki adımlarla gerçekleştirilir: 1. Ön Hazırlık ve Veri Toplama: Arazinin temel özellikleri incelenir, mevcut belgeler ve jeoloji haritaları analiz edilir. 2. Saha Çalışmaları: Jeoteknik sondajlar yapılır, standart penetrasyon testi (SPT) ve konik penetrasyon testi (CPT) uygulanır, yeraltı suyu seviyesi belirlenir. 3. Laboratuvar Analizleri: Saha çalışmalarından alınan numuneler laboratuvara gönderilir ve zemin mekaniği testleri ile kimyasal analizler yapılır. 4. Sonuçların Değerlendirilmesi ve Raporlama: Toplanan veriler ışığında, projenin temel tasarımı için gerekli hesaplamalar yapılır ve bir zemin etüdü raporu hazırlanır. Bu süreç, uzman mühendisler tarafından yürütülmeli ve her proje için zemin koşullarına göre özelleştirilmelidir.

Sondaj kazısı, yer altı kaynaklarına ulaşmak amacıyla yapılan derin kazı işlemlerini kapsar. İşte bu işlemin genel aşamaları: 1. Yer Tespiti ve Jeolojik İnceleme: Sondaj yapılacak bölgenin zemin yapısı ve jeolojik özellikleri detaylı olarak incelenir. 2. Sondaj Makinesi Seçimi ve Kurulumu: Zemine ve derinliğe uygun sondaj makinesi seçilir ve kurulur. 3. Delme İşlemi: Sondaj makinesi, belirlenen alanda yerin altına doğru delik açmaya başlar. 4. Kazı Atıklarının Çıkarılması ve Temizlik: Sondaj sırasında çıkan malzemeler yüzeye çıkarılır ve çevre dostu yöntemlerle bertaraf edilir. 5. Kuyu Tamamlama: Sondaj işlemi tamamlandıktan sonra, kuyunun güvenli bir şekilde kapatılması veya çıkarılan kaynağın işlenmesine yönelik işlemler yapılır. Sondaj işlemi, profesyonel bilgi ve deneyim gerektiren bir süreçtir.

Uygun olmayan alan ifadesi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Afet Yönetimi Terimi: Doğa kaynaklı afet tehlikeleri ve jeoteknik problemler nedeniyle teknik ve ekonomik olarak önlem alınması mümkün olmayan alanı ifade eder. Bu alanlarda planlamaya ve yapılaşmaya izin verilmez. 2. Genel Anlamda: Belirli bir amaç veya duruma uydurulamayan, uyarlanamayan veya uygun olmayan bir şeyi ifade eder.

Geogel™ — seismic endüstrisinde derin delik koşullarında kullanılmak üzere üretilmiş jelatin dinamit. Bu ürün, sert Fast-Lok™ kabuklara paketlenmiştir ve daha büyük şarjlar oluşturmak için birleştirilebilir.

Jeoteknik sondaj derinliği, projenin gereksinimlerine göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak: Özel projelerde sondaj derinliği 50-100 metreye kadar ulaşabilir. Homojen, zonlu ve kaya dolgu barajlarda aks boyunca en az 6-10 adet sondaj yapılması önerilir. Yapı temellerinde sondaj derinliği, temel kazı kotu altına en az 2B (B= yapı temel genişliği) altını kapsayacak şekilde yapılmalıdır. Ayrıca, sondaj derinliği belirlenirken jeolojik koşullar, yeraltı suyu seviyesi ve heyelan gibi faktörler de dikkate alınmalıdır.

Çanakkale'de zemin etüdü yapmak için aşağıdaki adımlar izlenir: 1. Ön Hazırlık ve Veri Toplama: Arazinin temel özellikleri incelenir, mevcut belgeler ve jeoloji haritaları analiz edilir. 2. Saha Çalışmaları: Jeoteknik sondajlar yapılır, standart penetrasyon testi (SPT) ve konik penetrasyon testi (CPT) uygulanır, yeraltı suyu seviyesi belirlenir. 3. Numune Alma: Sondaj sırasında belirli derinlik aralıklarında numune alınır ve bu numuneler laboratuvara gönderilir. 4. Laboratuvar Analizleri: Numuneler üzerinde zemin mekaniği testleri ve kimyasal analizler yapılır. 5. Sonuçların Değerlendirilmesi ve Raporlama: Toplanan veriler ışığında zemin etüdü raporu hazırlanır, zeminin katmanları ve risk değerlendirmesi yapılır. Bu süreçte, uzman mühendisler ve gerekli ekipmanlar kullanılır.

İksanın amacı, kazı çukurlarının ve temellerin yan duvarlarını desteklemek ve çevredeki toprağı ve yapıları yerinde tutmaktır. Bu sayede: Kazı sırasında çökme ve göçme önlenir; Erozyon engellenir; Yamaç stabilitesi sağlanır; Kullanılabilir alan yaratılır.

İliç maden kazasının nedenleri şu şekilde sıralanabilir: 1. Kapasite Artışı: Maden sahasında mahkeme kararları beklenmeden kapasite artışı yapılması ve bu süreçte yeterli denetimin olmaması. 2. Şev Dengesizliği: Yığın liç alanında olumsuz topografik koşullara rağmen kapasite artırımı yapılması, şev dengesizliğine ve büyük çökme riskine yol açtı. 3. Mühendislik Hataları: Mühendislik hesaplamalarında hatalar bulunması ve jeoteknik denetimlerin yetersizliği. 4. Çevresel Riskler: Liç yığınının çökmesi, Fırat Nehri'ne siyanür ve ağır metallerin karışma ihtimalini doğurdu. Bu faktörler, kazanın göz göre göre geldiğini ve sistematik bir ihmal zinciri sonucu meydana geldiğini ortaya koydu.