Jeoloji

Kireç taşının hammaddesi volkanik değildir. Kireç taşı, okyanus ya da denizlerin havzalarında erimiş kireçlerin dibe çökmesi sonucunda oluşur.

Gazlı Göl'ün suyu, yer altındaki termal suların yüzeye çıkması nedeniyle gazlı hale gelmiştir.

Yardang, rüzgarların gevşek malzemeleri aşındırması sonucu oluşan, "U" profilli birbirinden keskin sırtlara verilen addır.

Kumburgaz Fayı'nın ne zaman kırılacağına dair kesin bir tarih verilememektedir. Ancak, uzmanlar bu fayın kırılmasının yakın zamanda gerçekleşebileceğini öngörmektedir. Yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, Adalar ve Kumburgaz Fayları'nın, İstanbul'da beklenen büyük depremin ilk kırılacak fayları olduğunu belirtmektedir.

Jeomorfoloji, yerin yüzey şekillerinin tanımlanması ve oluşum durumlarının açıklanması ile ilgilenen bir bilim dalıdır.

Dört çeşit fay hattı vardır: 1. Ters Atılımlı Fay: Fay düzlemi boyunca hareket, eğim yönüne ters şekilde olur ve bloklar birbirine yaklaşır. 2. Doğrultu Atılımlı Fay: Yeryüzüne 90 dereceye yakın şekilde dik olarak konumlanır ve sağ ya da sol yönlü olabilir. 3. Verev (Oblik) Atılımlı Fay: Fay düzleminde hem düşey hem de yatay yönde hareket olur. 4. Normal Atılımlı Fay: Fay düzleminin bir tarafındaki blok yükselirken, diğer tarafındaki blok düşerek uzaklaşır.

Fay hattı, yer kabuğunu oluşturan levhaların hareketleri sonucu oluşan gerilme ve sıkışmaların biriktiği yerlerdir.

Tüf, volkanik patlamalar sonucunda yanardağların püskürttüğü lav parçalarından oluşan açık renkli bir kaya türüdür. Kullanım alanları: - İnşaat sektörü: Yapı malzemesi olarak kullanılır. - Peyzaj düzenlemeleri: Bahçelerin düzenlenmesinde tercih edilir. - Drenaj ve yalıtım: Toprağın neminin korunmasında ve drenaj işlerinde kullanılır. - Barbekü ve mangallar: İri taneli tüf, barbekü ve mangallarda kullanıma elverişlidir. Ayrıca, tüf tüketici fiyat endeksi (TÜFE) gibi ekonomik göstergelerin hesaplanmasında da rol oynar.

Türkiye'nin en tehlikeli fay hatları genellikle Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer almaktadır. Diğer tehlikeli fay hatları ise Doğu Anadolu Fay Hattı (Bingöl, Kahramanmaraş) ve Batı Anadolu Fay Hattı (İzmir, Balıkesir, Manisa) olarak belirtilmiştir.

Tsunami, okyanus ya da denizlerin tabanında meydana gelen deprem, volkan patlaması ve bunlara bağlı taban çökmesi, zemin kaymaları gibi tektonik olaylar sonucu denize geçen enerji nedeniyle oluşan uzun periyotlu deniz dalgasını temsil eder.

Türkiye'de en çok falez, Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında bulunur. Özellikle Karadeniz'de Ordu, Sarp, Sinop, Ereğli, Cide ve İnebolu çevresinde falezler yaygındır. Akdeniz'de ise Antalya, Alanya, Gazipaşa, Mersin ve Silifke kıyılarında dik falezler görülür.

Kahramanmaraş haberlerinde sürekli deprem olmasının nedeni, bölgenin aktif bir levha sınırı üzerinde bulunmasıdır. Ayrıca, 6 Şubat 2023'te meydana gelen büyük depremler de artçı sarsıntıların devam etmesine ve bölgedeki deprem aktivitesinin artmasına neden olmuştur.

Evet, Eskişehir Fayı aktif bir fay hattıdır. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümü'nün, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) iş birliğiyle yaptığı çalışmada, Eskişehir Fay Zonu'nun 7'nin üzerinde deprem üretme potansiyeline sahip olduğu tespit edilmiştir.

Volkanik kayaçlar, magmanın yeryüzüne çıkıp soğumasıyla oluşan kayaçlardır. Başlıca volkanik kayaçlar şunlardır: - Bazalt: Koyu gri ve siyah renklerde, demir içeren bir taştır. - Andezit: Eflatun, mor, pembemsi renkli, dağıldığında killi topraklar oluşturan bir taştır. - Obsidiyen (Volkan Camı): Siyah, kahverengi, yeşil renkli ve parlak bir taştır, camsı görünüme sahiptir. - Volkanik Tüf: Volkanlardan çıkan kül ve parçaların üst üste yığılarak yapışması ile oluşan taşlara verilen isimdir. Ayrıca, riyolit ve diyabaz gibi volkanik kayaçlar da bulunmaktadır.

İlkel Zaman (Prekambriyen), yaklaşık 4 milyar yıl süren ve jeolojik zamanların en eskisi olarak kabul edilir.

Bingöl'de sürekli deprem olmasının nedeni, bölgenin aktif fay hatları üzerinde yer almasıdır. Bingöl, Doğu Anadolu Fayı (DAF) ve Kuzey Anadolu Fayı'nın kesişim noktasında bulunmaktadır ve bu fay hatları büyük depremler üretme potansiyeline sahiptir.

Metamorfik değişim, kayaçların oluşum koşullarından farklı sıcaklık, basınç ve kimyasal etkiler altında katı halde geçirdikleri mineralojik ve dokusal değişim sürecidir. Bu süreçte kayacın toplam kimyasal bileşimi değişmez, ancak mevcut mineraller yeniden kristalleşir ve yeni mineraller oluşabilir.

Yengeç Dönencesi, yeryüzünün kuzey yarım küresinde, Ekvator'un 23° 27' kuzeyinden geçtiği varsayılan enlemdir. Üzerinden geçtiği ülkeler, batıdan doğuya doğru sırasıyla şunlardır: Meksika, Bahamalar, Batı Sahra, Moritanya, Mali, Cezayir, Nijer, Libya, Mısır, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Hindistan, Bangladeş, Miyanmar, Çin ve Tayvan.

Kireçtaşı, tortul (sediment) kayaçlar grubuna girer.

Lapya, kalkerli yamaçlarda yağmur ve kar sularının yüzeyi eriterek açtıkları küçük oluklardır. Lapya oluşumunda etkili olan faktörler şunlardır: - Kayaç cinsi. - İklim. - Suyun içindeki CO2 miktarı. Dolayısıyla, lapyaların oluşumu, yağış sularının kalkerli arazileri aşındırması ve eritmesiyle gerçekleşir.