Jeodezi

Yusufeli Barajı'nın 50 yıllık aktif ömrü boyunca tam kapasite çalışması halinde tüm ömrü boyunca yapacağı getiri 10 milyar TL civarında olacaktır.

Teodolit, yatay ve dikey açıları büyük bir doğrulukla ölçmek için kullanılan hassas bir optik alettir. Çeşitli alanlarda önemli işlevler üstlenir: 1. İnşaat: Yapıların hassas bir şekilde hizalanmasını ve düzenlenmesini sağlar, böylece binaların ve altyapının tam spesifikasyonlara göre inşa edilmesini mümkün kılar. 2. Mühendislik: Yollar, köprüler, tüneller ve boru hatları gibi projelerin doğru bir şekilde tasarlanması ve yürütülmesi için teodolit ölçümlerine ihtiyaç duyulur. 3. Arazi Araştırmaları: Mülk sınırlarının, topoğrafyanın ve yüksekliğin haritalandırılmasına ve belirlenmesine yardımcı olur. 4. Askeri Amaçlar: Hedef tespiti ve yer ölçme faaliyetlerinde kullanılır. 5. Diğer Alanlar: Madencilik, jeodezi, astronomi ve uzay keşfi gibi alanlarda da teodolitler önemli rol oynar.

Kuzey ve Güney Yarım Küre Dünya'nın ekvator çizgisi ile ikiye ayrılmasıyla ayırt edilir. - Kuzey Yarım Küre, ekvatorun kuzeyinde kalan bölgedir ve 0 ile 90 derece kuzey enlemleri arasında yer alır. - Güney Yarım Küre ise ekvatorun güneyinde kalan bölgedir ve 0 ile 90 derece güney enlemleri arasında bulunur.

Jeodezi, yeryüzünün şeklini, boyutlarını, yerini ve yerçekimi alanını ölçen bir mühendislik disiplinidir. Başlıca görevleri şunlardır: 1. Haritalama: Detaylı ve doğru haritaların oluşturulması için arazi özelliklerinin belirlenmesi ve analiz edilmesi. 2. İnşaat ve Mühendislik Projeleri: Yerleşim planlaması, yol yapımı, baraj inşaatı gibi projelerde ölçüm ve yer kontrolü. 3. Navigasyon ve Konumlandırma: GPS ve uydu tabanlı konumlandırma sistemlerinin temeli. 4. Çevresel Analizler: Doğal kaynak yönetimi, arazi erozyonu ve su kaynaklarının izlenmesi gibi çevresel faktörlerin analizi. 5. Jeofizik ve Jeoloji Araştırmaları: Yerkabuğunun hareketleri ve deprem riski gibi konularda veri sağlanması. Jeodezi, ayrıca fotogrametri ve jeografya gibi diğer coğrafi bilimlerle de ilişkilidir.

Ekvator, 0° enlem üzerinde yer almaktadır.

Göller, izohips haritalarında ok işareti ile gösterilen kapalı çukurlar olarak gösterilir.

Paralellerin uzunlukları, ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe azalır.

Dünya üzerinde 180 tane batı meridyeni bulunmaktadır.

2 boyutlu yükseklik ölçümü için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: 1. Google Earth Pro: Bu programda, zemin üzerindeki bir şeklin mesafesi veya alanı poligon ölçümü ile yapılabilir. 2. Optik Mikrometreler: Bu cihazlar, çizgi ölçer ve mikroskop bileşenlerini birleştirir ve hem çap hem de mesafe ölçümleri için kullanılabilir. 3. Nivo ve Mira: Mühendislik ve jeodezik ölçümlerde, nivo (yükseklik farkı ölçme aleti) ve mira (uzun ölçü çubuğu) kullanılarak yükseklik farkı ve dolayısıyla yükseklik ölçümü yapılabilir.

Tarım arazisi yükseklik ölçümü, nivelman yöntemiyle yapılır. Bu yöntemde aşağıdaki adımlar izlenir: 1. Hazırlık: Ölçme yapılacak alanın haritası ve planı hazırlanır. 2. Başlangıç Noktasının Belirlenmesi: Ölçme yapılacak alanın başlangıç noktası seçilir. 3. Mesafe ve Açı Ölçümleri: Belirlenen noktalar arasındaki mesafe ve açı ölçümleri yapılır. 4. Veri Toplama: GPS cihazları veya diğer dijital cihazlarla veri toplanır. 5. Veri Analizi ve Harita Oluşturma: Toplanan veriler, uygun yazılımlar kullanılarak analiz edilir ve haritalar oluşturulur.

İzohipsler (eş yükselti eğrileri) birbirini kesmez, çünkü bu eğriler deniz seviyesinden itibaren aynı yükseklikteki noktaların birleştirilmesiyle elde edilir.

Nivelman çeşitleri şu şekilde sınıflandırılabilir: 1. Nokta Nivelmanı: İki nokta arasındaki yükseklik farkını belirlemek için kullanılır. 2. Profil Nivelmanı: Belirli bir doğru boyunca üzerindeki noktaların yükseklik farklarını bulmak için yapılır. 3. Yüzey Nivelmanı: Geniş bir alan üzerindeki noktaların yüksekliklerini ölçerek yüzeyin genel yapısını analiz etmek için kullanılır. Ayrıca, kullanılan yönteme ve cihazlara göre nivelman çeşitleri de vardır: - Geometrik Nivelman: En yaygın kullanılan yöntemdir ve genellikle inşaat projelerinde tercih edilir. - Trigonometrik Nivelman: Açı ve mesafe ölçümleri kullanılarak yükseklik farkı hesaplanır. - Barometrik Nivelman: Atmosfer basıncını kullanarak yükseklik farkları belirlenir. - Dijital Nivelman: Elektronik cihazlar yardımıyla yükseklik farkı ölçülür.

Dünyanın neresindeyiz kavramları şunlardır: 1. Paraleller (Enlem): Ekvator'a paralel olarak doğu-batı yönünde çizilen dairelerdir. 2. Meridyenler (Boylam): Bir kutup noktasından diğer kutba uzanan, paralelleri dik kesen yarım dairelerdir. 3. Coğrafi Konum: Bir yerin Dünya üzerindeki yerini belirtir ve ikiye ayrılır: - Matematik (Mutlak) Konum: Ekvator'a ve Greenwich'e olan uzaklığa göre belirlenir. - Özel (Göreceli) Konum: Denizlere, dağlara, komşu ülkelere göre konumudur. 4. Jeopolitik Konum: Bir ülkenin coğrafi konumunun siyasi ve ekonomik ilişkilere etkisidir.

Meridyenler, iki ana kategoriye ayrılır: 1. Doğu Boylamları: Greenwich'in doğusunda yer alan meridyenlerdir. 2. Batı Boylamları: Greenwich'in batısında yer alan meridyenlerdir. Toplamda 360 meridyen vardır, bunun 180'i doğuda, diğer 180'i ise batıdadır.

Orto ve fotogrametri arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Ortofoto: Fotogrametri tekniğiyle, fotoğraftaki optik hatalar giderilerek, gerçek düzlemdeki objenin 3 boyutlu koordinatlarının hesaplandığı, ölçekli ve yataylanmış fotoğrafa denir. 2. Fotogrametri: Fotoğraflar üzerinden nesnelerin ölçülmesi ve görüntü verilerinin metrik yorumlanması yöntemidir.

4689 nitelik kodu, Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği lisans programından mezun olmayı ifade eder.

Elipsoidal koordinat sistemi, Dünya'nın şeklini yaklaşık olarak dönen bir elipsoid ile tanımlayan bir koordinat sistemidir. Bu sistemde konum, enlem (φ) ve boylam (λ) ile belirlenir: - Enlem, ekvator düzleminden itibaren kuzeye veya güneye doğru olan açısal mesafedir. - Boylam, Greenwich meridyeninden itibaren doğuya veya batıya doğru olan açısal mesafedir. Ayrıca, elipsoidal koordinat sisteminde yükseklik (h) de tanımlanır ve bu, Dünya'nın yüzeyindeki bir noktanın elipsoide olan mesafesini ifade eder.

Türkiye'de 504 adet baraj bulunmaktadır, bunlardan 203 tanesi büyük çaplı barajdır.

Jeodezik görüntüler, yeryüzündeki noktaların koordinatlarının ölçülmesi ve haritalanması için çeşitli yöntemlerle elde edilir. Bu yöntemler arasında: 1. GNSS (Global Navigasyon Uydu Sistemi): Uydu sinyalleri kullanılarak noktaların koordinatları belirlenir. 2. Total Station: Açı ve mesafe ölçümleri yapılarak noktalar arasındaki geometrik ilişki hesaplanır. 3. Nivelman: Yükseklik farkları ölçülerek düşey kontrol ağı oluşturulur. 4. Lazer Tarama: Yeryüzünün üç boyutlu haritalanması için kullanılır. Elde edilen veriler, jeodezik yazılımlar kullanılarak analiz edilir ve hata kaynakları minimize edilir.

Yengeç Dönencesi ve Oğlak Dönencesi geçen meridyenler, 0 derece (Griniç) ve 180 derece meridyenleridir.