İnsülin

Homeostaz model değerlendirmesi (HOMA), insülin direncini ölçmek için kullanılan bir testtir. Bu test, kan şekerini kontrol etmek için pankreasın ne kadar insülin üretmesi gerektiğini öngörmeye dayanır ve açlık kan şekeri ile açlık insülin düzeyi kullanılarak yapılan bir hesaplamaya dayanır. HOMA testinin normal değeri 2,5 ve altı olarak kabul edilir.

Lantus insülini, en az 1 ünite, en fazla 80 üniteye kadar doz seçilerek yapılır.

PET çekimi öncesi insülin kesilmesi, diyabetik hastaların durumuna göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak, insülin bağımlı tip II diyabet ve tip I diyabet hastalarında PET çekimi için normal glisemik değerlere ulaşmaya çalışılır. Ancak, insülin uygulamasının ertelenmesi FDG enjeksiyonunun radyasyon güvenliğini ve görüntü kalitesini etkileyebilir. Bu nedenle, kesin bir karar için hastanın durumunu değerlendiren bir doktora danışılması önemlidir.

İnsülin direncinin 7.5 olması, orta düzeyde insülin direnci olarak kabul edilir. Bu durum, aşağıdaki sağlık sorunlarına yol açabilir: Tip 2 diyabet: İnsülin direnci, zamanla beta hücre kaybına dönüşerek insülin üretiminin azalmasına ve diyabet gelişimine neden olabilir. Kalp-damar hastalıkları: İnsülin direnci, atardamarların gevşemesini engelleyerek hipertansiyon ve kolesterol plaklarına yol açabilir. Karaciğer yağlanması: Alkolle ilişkisiz yağlı karaciğer hastalığı riski artar. Cilt sorunları: Akantosis nigrikans adı verilen cilt koyulaşmaları görülebilir. İnsülin direncinin tedavisi için yaşam tarzı değişiklikleri, egzersiz ve doğru beslenme önemlidir. Kesin tanı ve tedavi için bir doktora danışılması önerilir.

RYZODEG FlexTouch 100 U/ml SC enjeksiyonluk çözelti içeren kullanıma hazır kalem, diyabet (şeker hastalığı) tedavisinde kullanılır. Bu ilaç, iki tip insülin içerir: - İnsülin degludek: Uzun süreli kan şekerini düşürücü etkisi vardır. - İnsülin aspart: Enjekte edildikten sonra kısa süre içinde kan şekerini düşürür. RYZODEG, kan şekeri düzeyini azaltarak vücudun bu hormonu daha etkili bir şekilde kullanmasına yardımcı olur.

İnsülin ve insü kelimeleri aynı değildir. İnsülin, pankreas tarafından üretilen ve kan şekerini düzenleyen bir hormondur. İnsü ise bu kelimeyle ilgili bir terim değildir.

Kaşıklı enjektör kullanımı, genellikle insülin enjektörü için geçerlidir ve aşağıdaki adımları içerir: 1. Hazırlık: Elleri temizlemek ve enjektörün üzerindeki dozaj işaretlerine dikkat etmek önemlidir. 2. İğnenin takılması: Enjektörün iğnesini insülin şişesine sokarak gerekli miktarda insülini çekmek. 3. Uygulama bölgesinin temizlenmesi: Karın, uyluk veya kol gibi uygun bölgeleri antiseptik ile temizlemek ve kurulanmak. 4. İğnenin cilde yerleştirilmesi: İğneyi cilde 90 derece açıyla sokmak. 5. Enjeksiyon: Pistonu yavaşça iterek insülini enjekte etmek ve ardından iğneyi çıkarmak. 6. Kanama varsa: Uygulama sonrası kanama varsa, bölgeye hafifçe bastırmak. Enjektör, kullanıldıktan sonra uygun şekilde atılmalıdır. Not: Enjektör kullanımı hakkında kesin bilgi almak için bir doktora veya diyabet eğitimcisine danışmak gereklidir.

Çocukta insülin direncini hesaplamak için aşağıdaki testler ve yöntemler kullanılabilir: 1. HOMA-IR İndeksi: Açlık kan şekeri ve açlık insülin seviyeleri kullanılarak hesaplanır. 2. 75 gram glukoz tolerans testi (OGTT): Vücuttaki insülin seviyelerinin nasıl tepki verdiğini ölçmek için kanda glukoz seviyesinin ölçülmesini içerir. 3. Glikozla yüklenmiş insülin sekresyon testi: Kanda glikoz ve insülin seviyelerinin ölçülmesini içerir. 4. Açlık plazma glukoz testi: En az 8 saat boyunca hiçbir şey yememeyi gerektirir, ardından kan şekeri düzeyleri ölçülür. Bu testler, kesin tanı ve uygun tedavi için bir sağlık profesyoneline danışılmalıdır.

Doz endeksi iki farklı şekilde hesaplanabilir: 1. Kan Şekerine Göre İnsülin Dozu Hesaplaması: Bu hesaplama, diyabet hastalarının insülin dozunu belirlemek için yapılır ve şu adımları içerir: - Kan şekeri seviyesinin ölçülmesi. - Tüketilecek yemeklerdeki karbonhidrat miktarının hesaplanması. - Belirli bir kan şekeri seviyesine ulaşmak için gereken insülin dozunun, kişinin insülin duyarlılığına göre 1:15 veya 1:10 oranlarıyla hesaplanması. 2. Dow Jones Endeksi Hesaplaması: Bu endeks, fiyat ağırlıklı bir ortalama olarak hesaplanır ve şu şekilde yapılır: - Endeks kapsamındaki 30 hisse senedinin fiyatlarının toplanması. - Bulunan toplamın, "Dow Böleni" adı verilen bir sayıya bölünmesi.

Humulin R, hızlı etkili bir insülin türüdür. Etki süresi 30 dakika içinde başlar, 2-3 saat içinde zirveye ulaşır ve 8 saate kadar çalışmaya devam eder.

Açılmamış insülin kalemleri, flakonları ve kartuşları buzdolabında saklanmalıdır. Açılmış insülin ise oda sıcaklığında (25°C'ye kadar) 28 gün boyunca saklanabilir. İnsülinin dondurulması kesinlikle yasaktır, çünkü donmuş insülin kullanılamaz hale gelir.

Rekombinant DNA teknolojisi ile insülin üretimi şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. Hedef Genin İzolasyonu: İnsan DNA'sı içerisinden insülin hormonunu üreten gen özel enzimler kullanılarak kesilir ve ayrıştırılır. 2. Genin Bakteriye Aktarılması: Kesilmiş insülin geni, plazmid adı verilen küçük, dairesel DNA parçalarına yapıştırılır. 3. Rekombinant Plazmidin Bakterilere Aktarılması: Hazırlanan rekombinant plazmid, ısı şoku veya elektroporasyon gibi yöntemlerle bakteriye aktarılır. 4. Bakterilerin Çoğaltılması ve Hormon Üretimi: Genetiği değiştirilmiş bakteriler, besin solüsyonları içeren biyoreaktörlerde hızla çoğaltılır ve insülin üretmeye başlar. 5. Hormonun Saflaştırılması ve Kullanıma Hazır Hale Getirilmesi: Üretilen insülin, sıvı kromatografi ve iyon değişim kromatografisi gibi yöntemlerle bakterilerden ayrıştırılır.

İlk insülin tedavisi, 14 yaşındaki Leonard Thompson adlı diyabet hastasına 1922 yılında uygulandı.

Hızlı etkili insülin iğnesi, yemekten 5-15 dakika önce yapılmalıdır.

7.4 HOMA-IR değeri, insülin direncinin yüksek olduğunu gösterir.

Leptin ve insülin direnci farklı kavramlardır, ancak birbirleriyle ilişkilidir. Leptin, yağ hücreleri tarafından üretilen ve vücut ağırlığının kontrolünde anahtar bir rol oynayan bir hormondur. İnsülin direnci ise, vücudun normal ya da yüksek insülin seviyelerine rağmen bu hormona yeterince yanıt verememesi durumudur. Leptin direnci, insülin direncinin gelişiminde bir faktör olabilir.

İnsülin glargin, tip 1 ve tip 2 diyabet hastalarının kan şekeri seviyelerini düzenlemek için kullanılan uzun etkili bir insülindir. İşe yaradığı başlıca amaçlar: - Vücutta 24 saat veya daha uzun süre sabit bir insülin seviyesi sağlayarak kan şekerini gün boyunca dengede tutmak. - Hipoglisemi (düşük kan şekeri) riskini azaltmak. - Tedavi planına uyumluluğu artırmak, çünkü günde tek doz kullanımı önerilir. İnsülin glargin, doktor kontrolünde ve önerilen dozlarda kullanılmalıdır.

Diyabet, pankreasın beta hücreleri tarafından üretilen insülin hormonunun eksikliği veya etkisizliği sonucu gelişen kronik bir metabolizma hastalığıdır. Diğer adıyla şeker hastalığı olarak da bilinir ve kan şekeri seviyesinin sürekli olarak normalin üzerinde seyretmesi ile karakterizedir.

Hızlı etkili insülin ve uzun etkili insülin diyabet tedavisinde kullanılan iki farklı insülin türüdür. Hızlı etkili insülin: - Yemeklerden hemen önce kullanılır. - Etkisi kısa sürede başlar ve 3-5 saat sürer. - Yaygın örnekleri Humalog ve NovoRapid'dir. Uzun etkili insülin: - Etkisi 24 saat veya daha uzun sürebilir. - Genellikle günde bir kez uygulanır. - Glargine (Lantus) ve Detemir (Levemir) bu gruba örnektir.

İnsülin uygulamasında iğne ucu kullanılır. İnsülin iğne ucu çeşitleri şunlardır: - Kısa uçlu iğneler. - Uzun uçlu iğneler. İğne ucu seçimi, bireyin vücut yapısı, yaşı ve ağrı duyarlılığı gibi faktörlere göre yapılmalıdır.