Horon

Karadeniz üç ayak horonu şu adımlarla oynanır: 1. Başlangıç: Oyun sağ ayakla başlar ve ayaklar her defasında üst üste 3 defa sert bir şekilde yere iner. 2. Kol ve Eller: Kollar ön tarafa doğru uzatılmalı ve havaya kaldırılmalıdır. 3. Diz Hareketleri: Dizler hafifçe eğilip kalkmalı, ayaklar yere sağlam basmalıdır. 4. Omuz ve Vücut: Omuzlar, vücut ve tüm uzuvlar müziğin ritmine uygun biçimde hareket ettirilmelidir. 5. Figürler: Figürler genellikle 3 kere tekrarlanır. Üç ayak horonu, genellikle kemençe eşliğinde, kız-erkek karışık bir şekilde oynanır.

Tulum dinlemek, özellikle Doğu Karadeniz bölgesinde yaygın olan bu çalgının sesi, insana huzur ve mutluluk hissi verebilir. Ayrıca, tulumun ninnili ve davula benzer sesi, uzaklardan bile duyulduğunda, gurbetçileri evlerine çağırır ve nostaljik duygular uyandırır.

Trabzon'da kadınlar atlama horonu ve düz horon oyunlarını oynar.

Ordu yöresi halk oyunları üç ana kategoriye ayrılır: 1. Horonlar: Gürcü Horonu, Dik Horon, Mısırlıoğlu Horonu, Sallama gibi oyunlar. 2. Karşılama Türü (Kol Oyunları): Ordu Karşılaması, Ordu'nun Sokakları, Su Sızıyor Sızıyor, Miralay gibi oyunlar. 3. Her Yerde Oynanan Pıtık Oyunları: Mısıroğlu Horonu, Tulum Horonu, Nalcı Horonu, Melet Horonu gibi oyunlar.

Trabzon horonu, Karadeniz'in en hareketli horonlarından biri olarak kabul edilir.

Trabzon kadın horonunda kolların aşağıda olmasının nedeni, bu figürlerin kadının ruhuna ve fiziğine uygun olarak yumuşatılmış hareketlerden oluşmasıdır.

"Bize Horon Oynasana" ifadesi, "Ben Giderim Batum'a" adlı türküde geçmektedir.

Recebim'in en güzel horonu olarak değerlendirilebilecek eserler arasında "Gene Düştük Yollara" ve "Çaykara Düz Horon" öne çıkmaktadır.

Horon çeşitleri genel olarak şu şekilde sınıflandırılabilir: 1. Ağır Horon: Yavaş tempolu horonlar. 2. Alaca Horon: Kadın ve erkeklerin birlikte oynadığı horonlar. 3. Atlama Horonu: Horonların hızlı oynanan ikinci bölümü. 4. Bıçak Horonu: İki erkek oyuncu tarafından elde bıçakla oynanan, savaşı temsil eden horon. 5. Deli Horon: Yalnız erkeklerin oynadığı, çok hareketli ve güç isteyen horonlar. 6. Düz Horon: Yalın ve fazla hareketli olmayan figürlerle oynanan horonlar. 7. Karma Horon: İkinci bölümü sözsüz olarak, yalnızca ezgi eşliğinde oynanan horonlar. 8. Kılıç Horonu: İki erkek tarafından elde kılıç veya bıçak kullanılarak oynanan horon. 9. Kız Horonu: Kadınlar tarafından oynanan yumuşak ve yalın karakterli horonlar. 10. Sallama Horonu: Düzenli bir şekilde hep aynı doğrultuda ilerleyerek bedenin alt bölümünü sallayarak oynanan horonlar.

Özkan Pekin'in "Horon Mashup" adlı eseri iki farklı versiyonda bulunmaktadır: 1. Horon Mashup (2022). 2. Horon Mashup 2 (2024).

Trabzon'da en iyi dik horonu oynayanlar, genellikle horonbaşı olarak adlandırılan ve horonu yöneten deneyimli oyunculardır. Ayrıca, Artvin yöresinde oynanan horonlar da dik ve sert hareketlerle karakterizedir ve bu yörede de dik horon oynama becerisi yüksektir.

Artvin'in en güzel horonu olarak Atabarı kabul edilmektedir.

Rize'nin geleneksel müzikleri şunlardır: 1. Kemençe: Rize'nin en bilinen müzik enstrümanlarından biridir ve genellikle üç telli olarak kullanılır. 2. Tulum: Özellikle Doğu Karadeniz bölgesinde yaygın olan bir nefesli çalgıdır ve eğlence ile kutlamalarda kullanılır. 3. Horon: Rize yöresine ait en popüler dans türlerinden biridir ve kemençe eşliğinde oynanır. 4. Folk Müzik: Yöresel ezgiler ve geleneksel melodiler içeren yerel halk müziğidir. 5. Zurna: Yerel etkinliklerde, özellikle düğünlerde kullanılan geleneksel bir çalgıdır.

Torul'da oynanan başlıca horonlar şunlardır: 1. Cingen Barı: 9/8 ölçüsünde, hızlı oynanan bir horon türüdür. 2. Daldalar: 12/8 ölçüsünde, erkeklerin yoğun olarak oynadığı bir horon türüdür. 3. Hey Mustafa: Sert oynanan ve ayakların yere sert şekilde vurulmasıyla oynanan bir horon türüdür. 4. Sorda Diki: Torul ve Kürtün ilçelerinde oynanan, davul zurna, tulum veya kemençe eşliğinde oynanan bir horon türüdür. 5. Şeyranize: Sıksara oyununa benzeyen, ellerin aşağıdan tutulmasıyla oynanan bir horon türüdür.

En iyi kemençe horonu, Karadeniz Bölgesi'ne aittir.

Armonik horon 8 dakika 29 saniye sürmektedir.

Karadeniz oyun havaları arasında şunlar bulunmaktadır: 1. Maçka Horon. 2. Sıksara (hem kemençe hem de davul versiyonları). 3. Rize Horonu. 4. Tonya Kız Havası. 5. Hemşin Tulum Havası. 6. Akçaabat Horon Kızma. 7. Dere Boyu (kaval eşliğinde). Bu havalara ek olarak, Sallama, Titreme Horon Havası ve Yisera Havası gibi diğer Karadeniz oyun havaları da mevcuttur.

Horon mix, genellikle kemençe gibi geleneksel Karadeniz enstrümanlarıyla çalınır.

Çepni türkülerinin sert olarak nitelendirilmesinin nedeni, bu türkülerin genellikle yayla göçleri ve horon oynama gelenekleri ile ilişkili olmasıdır. Çepniler, yayla göçleri sırasında kemençe eşliğinde horon oynayarak coşkulu ve bayram havası içinde hareket ederler. Dolayısıyla, Çepni türkülerinin ritmi ve tarzı da bu coşkulu ve sert atmosferi yansıtabilir.

En iyi horon, genellikle kemençe eşliğinde çalınır.