HayvanHakları

Hayvan hakları ihlalleri şu şekilde sıralanabilir: Fiziksel şiddet ve kötü muamele: Hayvanlara zarar verme, dövme, işkence etme veya öldürme. İhmal: Uygun barınma ve beslenme koşullarından mahrum bırakma, sağlık hizmetlerini ihmal etme. Yaşam alanlarının tahrip edilmesi: Doğal yaşam alanlarının yok edilmesi, hayvanların yiyecek bulmalarını zorlaştıran ve üreme alanlarını yok eden durumlar. Deney ve gereksiz müdahaleler: Bilimsel olmayan teşhis, tedavi ve deneylerde kullanma, hayvanlara tıbbi amaçlar dışında müdahale etme. Hayvan dövüştürme: Hayvanları başka bir canlıyla dövüştürme. Cinsel istismar ve tecavüz: Hayvanlara cinsel saldırıda bulunma veya tecavüz etme. Türkiye'de hayvan hakları ihlalleri için para cezası uygulanmakta olup, hapis cezası yaptırımı bulunmamaktadır.

PETA (People for the Ethical Treatment of Animals) logosunda, örgütün adının kısa bir versiyonu yer alır ve bu ad, italik bir yazı tipiyle siyah olarak yazılmıştır. Logoda ayrıca, genellikle basit ve karikatürize bir şekilde tasvir edilen tavşan simgesi bulunur. PETA logosunun klasik renk paleti, beyaz zemin üzerinde siyah yazıdan oluşur; ancak gökyüzü, okyanus ve doğayla ilişkilendirilen açık mavi kullanımı da mümkündür.

Boğa güreşini sevmeyen bazı gruplar: Hayvan hakları savunucuları: Boğa güreşleri, hayvanların sırtına bıçak saplanarak öldürülmesiyle sonuçlandığı için birçok kişi tarafından desteklenmemektedir. Boğa güreşlerine karşı olan toplumlar: Örneğin, İspanya'da Katalonya bölgesi 2010 yılında boğa güreşlerini yasaklamış, ancak yasak anayasaya aykırı bulunduktan sonra 2016'da iptal edilmiştir. Halkın büyük çoğunluğu: İspanya'da yapılan anketlere göre, halkın %70'inden fazlası boğa güreşlerine ilgi duymamaktadır. Ayrıca, boğa güreşleri şu anda Birleşik Krallık, İtalya ve Kanada gibi birçok ülkede yasaktır.

Yves Rocher'de hayvanlar üzerinde test edilen ürünler ve koşineal karmin gibi hayvansal içerikler yasaklanmıştır.

Hayvan sahiplendirme sözleşmesi, aşağıdaki unsurları içermelidir: Taraflar: Sahiplendiren (hayvan bakıcısı veya barınaktan sorumlu kişi) ve sahiplenen (hayvanı teslim alan kişi) bilgileri. Hayvanın Bilgileri: Adı, doğum tarihi, ırkı, cinsiyeti ve sağlık durumu. Yükümlülükler: Sahiplenen: Hayvanın bakım, beslenme, barınma ve sağlık kontrollerinden sorumludur. Sahiplendiren: Hayvanın sağlık durumuna dair veteriner raporunu teslim eder. Özel Şartlar: Hayvanın kısırlaştırılması, yavruların sahiplendirilmemesi, dövüş veya deney gibi acı verici olaylarda kullanılmaması. Masrafların paylaşımı (rutin ve beklenmedik veteriner masrafları). Sözleşmenin Feshi: Yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda sözleşmenin feshedileceği ve hayvanın sahiplendirene iade edileceği belirtilmelidir. Yetkili Mahkeme: Uyuşmazlık durumunda yetkili olacak mahkeme. Örnek sözleşmeler için HAYTAP, Eser Çelik Avukatlık Bürosu veya Avukat Ferhat Kule'nin web siteleri ziyaret edilebilir.

Sokak Hayvanları Yasası'na göre yapılan bazı değişiklikler: Sahipli ve sahipsiz hayvan tanımı: Kedi ve köpeklerin sahipli hayvan olarak sınıflandırılabilmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı'nın veri tabanına kaydedilmesi zorunlu hale getirildi. Bakımevi tanımı: Hayvan bakımevi, "Bakanlıktan izin alınarak kurulan ve hayvanların sahiplendirilene kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği bir tesis" olarak tanımlandı. Ötanazi uygulaması: Saldırgan davranışlar sergileyen, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalıklara sahip ya da sahiplenilmesi yasaklanan hayvanlar için yerel yönetimlere ötanazi uygulama yetkisi veren hüküm teklif metninden çıkarıldı. Belediyelere yükümlülük: Belediyeler, 31 Aralık 2028 tarihine kadar hayvan bakımevleri kurmak ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirmekle sorumlu tutuldu. Mali destek: Yerel yönetimler ve ilgili kuruluşlara, hayvan bakımevleri ve rehabilitasyon faaliyetleri için teşvik ve mali destek sağlanacak. Para ve hapis cezaları: Sokak hayvanlarıyla ilgili yükümlülükleri yerine getirmeyen belediyelere 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası getirildi.

Sokak köpeklerini belediyeye şikayet edince, belediyelerin 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu ve Hayvanların Korunması Hakkında Uygulama Yönetmeliği kapsamında harekete geçmesi beklenir. Olası sonuçlar: Toplama ve bakım: Belediye, saldırganlık sergilemeyen, hasta veya bakıma muhtaç olmayan köpekleri alır, kısırlaştırır, aşılar ve rehabilitasyon sürecinin ardından alındığı yere geri bırakır. Yasal işlem: Belediye, köpekleri bakımevi dışında bir yere bırakırsa, hayvan başına 50.000 TL idari para cezasıyla cezalandırılır. Şikayet dilekçesi: Şikayetler, belediyelerin hızlı iletişim sağlanan telefon numaralarına veya CİMER üzerinden yapılabilir. Sokak köpekleriyle ilgili sorunlar için doğrudan belediyeye başvurmak en etkili çözümdür.

Tavukların gırtlaktan kesilmesinin nedeni, kanının tamamen ve hızlı bir şekilde boşalmasını sağlamaktır. Helal kesim kurallarına göre, boğazlama soluk ve yemek boruları ile atar damar ve boyundaki ana damarların kesilmesiyle gerçekleştirilir. Ayrıca, kesim sırasında hayvanın fazla acı çekmemesi ve iç organlarda morluk oluşmaması için de bu yöntem tercih edilir.

Boji, güvenlik endişeleri nedeniyle sahiplendirilmiştir. İstanbul'da toplu taşıma araçlarıyla seyahat etmesiyle ünlenen Boji, 2021 yılının Kasım ayında tramvaya dışkı bıraktığı iddiasıyla gündeme gelmiş, ancak bu iddia güvenlik kamerası görüntüleriyle yalanlanmıştır. Boji, 2022 yılının Ocak ayında iş insanı Ömer Koç tarafından sahiplenilmiştir.

Hayvanat bahçesinde hayvan tutmak, belirli koşullar altında suç teşkil edebilir. Belgesiz hayvan bulundurma: Hayvanat bahçelerinde belgesiz hayvan barındırılması yasaktır. Yasalara aykırı elde etme: Canlı av ve yaban hayvanlarının, Kanun ve ilgili yönetmeliklere aykırı olarak elde edilmesi durumunda, bu hayvanlara el konulur ve yasa dışı hareket edenlerden masraflar tahsil edilir. Hayvanların kötü muamele görmesi: Hayvanlara acı ve ıstırap verecek davranışlarda bulunulması yasaktır. Ayrıca, hayvanların doğal ortamlarından koparılıp beton zeminlere hapsedilmesi, "Hayvan Hakları Evrensel Bildirisi"ne göre de etik değildir. Hayvanat bahçelerinin yasal durumu ve hayvan tutma koşulları, ülkenin ilgili mevzuatına göre değişiklik gösterebilir.

Hayvanlarla insanların ne zaman ilişkiye başladığına dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, evcilleştirme sürecinin M.Ö. 10.000 ile 15.000 yılları arasında başladığı düşünülmektedir. Bu süreç, insanların avcı-toplayıcı yaşam tarzından yerleşik tarım toplumlarına geçiş yapmalarıyla başlamıştır. Hayvanlarla insanlar arasındaki ilişki, zamanla hayvanların doğal davranışları ve özellikleri üzerinde değişikliklere neden olmuş ve toplumsal yapıyı etkilemiştir.

Pet shoplarda kedi ve köpek gibi evcil hayvanların satışının yasaklanmasının nedeni, hayvanların ticari mal gibi alınıp satılmasını önlemek ve hayvan haklarını korumaktır. 14 Temmuz 2022 tarihinde yürürlüğe giren Hayvanları Koruma Kanunu ile pet shoplarda hayvanların vitrinde sergilenerek satışı yasaklanmıştır.

PETA (People for the Ethical Treatment of Animals) vegan değildir, ancak vegan üretim yapan firmalar PETA'ya başvurarak üretimlerini onaylatabilirler. PETA, hayvanların deneylerde kullanılmasını karşı çıkan bir hayvan hakları örgütüdür.

ABD'de at yarışlarının yasaklanma nedenleri arasında seyirci sayısının azalması ve atların maruz kaldığı acımasızlık öne çıkmaktadır. Gallup araştırma şirketine göre, son 10 yılda at yarışlarına olan izleyici ilgisi %30 azalmıştır. Bunun yanı sıra, bazı eyaletlerde kumar gelirleriyle desteklenen yarış endüstrisinin, yerel kabileler tarafından kontrol edilmesi ve bu durumun yarış endüstrisinin gelirlerden pay alamamasına yol açması da at yarışlarının geleceği için bir tehdit oluşturmaktadır. Ancak, at yarışlarının yasaklanması yerine daha az ama daha kaliteli yarışların yapılması gerektiği görüşü de bulunmaktadır.

Foie gras, kaz veya ördeklerin zorla besleme yöntemiyle şişmanlatılması ve böylece zengin, yağlı ciğer elde edilmesi nedeniyle birçok ülkede yasaklanmıştır. Bu beslenme yönteminde kuşların midelerine her gün 2 kilo tahıl, boğazlarından aşağı sokulan metal borular aracılığıyla pompalanır ve bu durum, kuşların karaciğerlerinin normalin 10 katı kadar şişmesine neden olur. Foie gras üretimini yasaklayan bazı ülkeler şunlardır: Hindistan; Danimarka; İsveç; Norveç; Finlandiya; Almanya; İtalya; Lüksemburg; Polonya; İrlanda; İsviçre; Hollanda. Türkiye'de ise hayvanları zorla beslemek 2004 yılından beri kanun dışı sayıldığı için foie gras üretimi yasaktır.

Tavşan kürkü ve derisinin yasak olmasının birkaç nedeni vardır: 1. Hayvan Hakları Endişeleri: Hayvan hakları savunucuları, tavşanların kürkü için kötü muamele gördüğünü ve acı çektiğini iddia etmektedirler. 2. Yasal Düzenlemeler: Bazı ülkelerde, tavşan gibi bazı hayvanları postları için avlamak ve kullanmak yasa dışıdır. 3. Alternatif Malzemeler: Moda endüstrisinde, hayvan dostu ve sürdürülebilir malzemelerin tercih edilmesi, tavşan kürkü kullanımının azalmasına neden olmuştur.

Geçici bakımevinde hayvanların kalabileceği süre, on gün ile sınırlıdır. Bu süre zarfında, sahiplendirme için gerekli duyurular yapılır. Ancak, kanunî istisnalar, bulaşıcı, tedavi edilemez veya tedavi sonrası iyileşme ihtimali olmayan hastalıklara sahip hayvanlar için bu kural geçerli değildir.

İstanbul'daki at eti olayı, 2024 yılı Nisan ayında Sultangazi'de gerçekleşen at eti kaçakçılığı ile ilgili bir operasyondur. Sultangazi Belediyesi zabıta ekipleri, gelen bir ihbar üzerine bir adrese baskın düzenledi. Operasyonda, kesim yapan kişilere ait olduğu değerlendirilen iki gecekonduya da baskın yapıldı ancak şüpheliler evleri terk ettikleri için yakalanamadı. At eti tüketimi, farklı mezheplerde farklı şekillerde yorumlanmaktadır.

Doğadaki canlılara merhametli davranmamak, doğal dengenin bozulması, çevresel sorunların artması ve insanların ruhsal olarak olumsuz etkilenmesi gibi sonuçlara yol açabilir. Doğal dengenin bozulması: Ekosistemdeki tüm canlılar birbirine bağlıdır ve her biri önemli bir rol oynar. Çevresel sorunların artması: Ağaçları, kuşları, denizleri, çiçekleri ve çevreyi korumamak, çevresel sorunlara yol açabilir. İnsanların ruhsal olarak olumsuz etkilenmesi: Merhametli olmamak, insanların daha kibirli, anlayışsız ve kötü olmasına neden olabilir. Ayrıca, İslam inancına göre hayvanlara ve bitkilere zulüm ve işkence anlamına gelen, onları yaratılış amacına aykırı biçimde zorlayan her türlü davranış yasaktır.

HAYTAP (Hayvan Hakları Federasyonu), herhangi bir kuruma bağlı olmayan, tüzel kişiliğe sahip bir sivil toplum örgütüdür. 2008 yılında, Türkiye'nin farklı illerinde hayvan hakları konusunda faaliyet gösteren beş sivil toplum örgütünün bir araya gelmesiyle kurulmuştur.